Wim van Nierop - boom- kweker, verzamelaar bonte planten en ...
Wim van Nierop - boom- kweker, verzamelaar bonte planten en ...
Wim van Nierop - boom- kweker, verzamelaar bonte planten en ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
D<strong>en</strong>Drolog<strong>en</strong> AAn het woorD<br />
Ineke VAn teylIng<strong>en</strong><br />
<strong>Wim</strong> <strong>van</strong> <strong>Nierop</strong> - <strong>boom</strong><strong>kweker</strong>,<br />
<strong>verzamelaar</strong> <strong>bonte</strong><br />
<strong>plant<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> sortim<strong>en</strong>tsfreak<br />
Wilt u in het kort vertell<strong>en</strong> wie u b<strong>en</strong>t, hoe<br />
oud u b<strong>en</strong>t <strong>en</strong> waar uw arbeidzaam lev<strong>en</strong> uit<br />
bestond?<br />
Ik b<strong>en</strong> wim <strong>van</strong> nierop, zoon <strong>van</strong> e<strong>en</strong> veehouder<br />
in het hazerswoudse rietveld, opgegroeid<br />
tuss<strong>en</strong> koei<strong>en</strong> <strong>en</strong> ‘bom<strong>en</strong>’ zoals onderlag<strong>en</strong>,<br />
pootroz<strong>en</strong> <strong>en</strong> Buxus. Ik b<strong>en</strong> 76 jaar, op mijn<br />
derti<strong>en</strong>de kwam ik <strong>van</strong> school <strong>en</strong> moest ik<br />
gaan werk<strong>en</strong> om te help<strong>en</strong> het grote gezin<br />
draai<strong>en</strong>de te houd<strong>en</strong>. op mijn achtste jaar<br />
toonde ik al grote interesse voor plantjes,<br />
wat in ons gezin heel bijzonder was, <strong>en</strong> die<br />
liefde voor het gro<strong>en</strong> heeft me nooit meer<br />
los gelat<strong>en</strong>.<br />
Wat voor opleiding heeft u gehad op d<strong>en</strong>drologisch<br />
gebied?<br />
na de lagere school kreeg ik ’s avonds vier<br />
jaar lang les op de lagere tuinbouwschool <strong>en</strong><br />
overdag werkte ik bij Jan harkes in hazerswoude.<br />
Daar heb ik geleerd wat werk<strong>en</strong> is in<br />
de <strong>boom</strong><strong>kweker</strong>ij.<br />
Waar komt de passie voor het <strong>kweker</strong>svak<br />
<strong>van</strong>daan?<br />
na <strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong> bij harkes te hebb<strong>en</strong> gewerkt<br />
was ik toe aan iets spann<strong>en</strong>ders, de pootroz<strong>en</strong><br />
k<strong>en</strong>de ik nu wel. Ik wilde de <strong>plant<strong>en</strong></strong><br />
die ik niet k<strong>en</strong>de kunn<strong>en</strong> b<strong>en</strong>oem<strong>en</strong>. op mijn<br />
vijfti<strong>en</strong>de fietste ik tuin op tuin af met de<br />
vraag: “Mag ik hier kom<strong>en</strong> werk<strong>en</strong>?” Bij kees<br />
Smits in de Biez<strong>en</strong> was het raak <strong>en</strong> daar heb ik<br />
geleerd wat sortim<strong>en</strong>t is <strong>en</strong> hoe je de nam<strong>en</strong><br />
foutloos schrijft. kees Smits liep voorop om<br />
nieuwe ding<strong>en</strong> te kwek<strong>en</strong> <strong>en</strong> bij voldo<strong>en</strong>de<br />
bek<strong>en</strong>dheid <strong>van</strong> het product schakelde hij<br />
mete<strong>en</strong> over op andere nieuwighed<strong>en</strong> om op<br />
deze manier de markt steeds e<strong>en</strong> stapje voor<br />
te zijn. Daar heb ik de liefde voor het vak<br />
geleerd <strong>en</strong> de mogelijkhed<strong>en</strong> om je k<strong>en</strong>nis<br />
uit te drag<strong>en</strong>.<br />
Voor welke <strong>plant<strong>en</strong></strong> heeft u e<strong>en</strong> speciale passie<br />
<strong>en</strong> hoe is dat gekom<strong>en</strong>?<br />
Ik heb e<strong>en</strong> grote voorliefde voor bladhoud<strong>en</strong>de<br />
<strong>bonte</strong> <strong>plant<strong>en</strong></strong> omdat ze in de winter<br />
veel gezelligheid gev<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> tuin. Met<br />
deze <strong>plant<strong>en</strong></strong> zijn er altijd lichte plekk<strong>en</strong> te<br />
ontdekk<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de kale struik<strong>en</strong> <strong>en</strong> saaie<br />
gro<strong>en</strong>blijvers. <strong>en</strong> hoe dat zo kwam? op e<strong>en</strong><br />
bepaald mom<strong>en</strong>t kreeg ik ine<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> grijze lok<br />
in mijn zwarte haar waarop iemand opmerkte:<br />
“willem is bont geword<strong>en</strong>!” <strong>en</strong> dat heeft me<br />
op dit spoor gezet.<br />
Hoe zag in grote lijn<strong>en</strong> uw d<strong>en</strong>drologische<br />
carrière er uit?<br />
In 1957, op mijn 21 ste , werd ik zelfstandig<br />
<strong>boom</strong><strong>kweker</strong> op e<strong>en</strong> tuintje <strong>van</strong> 300 roe.<br />
Zoals de meeste beginneling<strong>en</strong> kweekte ik<br />
Arbor Vitae | 3-22 | 2012 9
makkelijke artikel<strong>en</strong>, zo kon er niet veel mis<br />
gaan. na zev<strong>en</strong> jaar verhuisde ik naar e<strong>en</strong><br />
<strong>kweker</strong>ij langs de goudse rijweg/hoek rijneveld<br />
<strong>en</strong> legde ik me meer <strong>en</strong> meer toe op het<br />
kwek<strong>en</strong> <strong>van</strong> aparte <strong>plant<strong>en</strong></strong>. Dat sloeg aan <strong>en</strong><br />
er kwam <strong>van</strong>uit de handel steeds meer vraag<br />
naar gewortelde stek <strong>en</strong> grotere aantall<strong>en</strong> <strong>van</strong><br />
e<strong>en</strong> speciaal soort. Met vier andere <strong>kweker</strong>s,<br />
ver<strong>en</strong>igd in de wAng* was er inmiddels e<strong>en</strong><br />
eig<strong>en</strong> vervoer systeem opgezet met als doel de<br />
leveranties in Boskoop gezam<strong>en</strong>lijk met e<strong>en</strong><br />
eig<strong>en</strong> vrachtwag<strong>en</strong>tje te bezorg<strong>en</strong>. De vraag<br />
naar flinke aantall<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong> nieuwigheid<br />
nam zulke grote vorm<strong>en</strong> aan dat de wAng<br />
zich steeds meer toelegde op het gezam<strong>en</strong>lijk<br />
vermeerder<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong> bepaald product.<br />
e<strong>en</strong> groot succes was de introductie <strong>van</strong> de<br />
Cupressus macrocarpa ‘goldcrest’.<br />
Hoe kijkt u hierop terug, heeft het u gegev<strong>en</strong><br />
wat u verwachtte of heeft u ook teleurstelling<br />
ervar<strong>en</strong>?<br />
Ik kijk met veel g<strong>en</strong>oeg<strong>en</strong> op deze periode<br />
terug <strong>en</strong> het heeft me meer gegev<strong>en</strong> dan ik<br />
ooit voor mogelijk heb gehoud<strong>en</strong>. wel blijf<br />
ik het jammer vind<strong>en</strong> dat ik <strong>van</strong>wege de<br />
Buxus sempervir<strong>en</strong>s ‘Chicagoland gre<strong>en</strong>’<br />
Foto: Ineke Vink<br />
10 Arbor Vitae | 3-22 | 2012<br />
oorlog onvoldo<strong>en</strong>de scholing heb gekreg<strong>en</strong>.<br />
De Duitsers hadd<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele klass<strong>en</strong> gevorderd<br />
waardoor ik drie jaar niet naar school kon. Ik<br />
b<strong>en</strong> ‘in e<strong>en</strong> verkeerde tijd gebor<strong>en</strong>’.<br />
Wat is het aller-leukste dat u hebt meegemaakt?<br />
35 jaar geled<strong>en</strong> b<strong>en</strong> ik taxateur geword<strong>en</strong>. op<br />
veel <strong>kweker</strong>ij<strong>en</strong> b<strong>en</strong> ik allerlei <strong>plant<strong>en</strong></strong> teg<strong>en</strong><br />
gekom<strong>en</strong> die ik niet k<strong>en</strong>de <strong>en</strong> als hobby ga je<br />
je daar dan in verdiep<strong>en</strong>. In die tijd was ik<br />
ook ‘afslager’ (op<strong>en</strong>baar verkoper) bij bom<strong>en</strong>boelhuiz<strong>en</strong>**<br />
e<strong>en</strong> heel aparte ervaring.<br />
Intuss<strong>en</strong> had mijn zoon Dick de <strong>kweker</strong>ij<br />
overg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> zodat ik mij fulltime aan het<br />
taxatiewerk kon wijd<strong>en</strong>.<br />
Wat was het meest opmerkelijke dat u hebt<br />
meegemaakt?<br />
Vanwege mijn taxatiewerk werd ik in 1994<br />
gebeld door het Ministerie <strong>van</strong> Def<strong>en</strong>sie om<br />
e<strong>en</strong> <strong>boom</strong>gaard met not<strong>en</strong>bom<strong>en</strong> te taxer<strong>en</strong>.<br />
er was e<strong>en</strong> bom gevond<strong>en</strong> die onschadelijk<br />
gemaakt moest word<strong>en</strong>. De <strong>kweker</strong> vreesde<br />
voor verminderde vruchtopbr<strong>en</strong>gst. Ik heb<br />
bij andere fruit<strong>kweker</strong>s de nodige expertise<br />
ingewonn<strong>en</strong> <strong>en</strong> op die basis de berek<strong>en</strong>ing<br />
gemaakt. Ik b<strong>en</strong> door de <strong>kweker</strong>swereld als<br />
taxateur voorgedrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> wil voor die groep
wim <strong>van</strong> nierop, mei 2012<br />
Foto: Ineke <strong>van</strong> teyling<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> zo gunstig mogelijk resultaat behal<strong>en</strong>,<br />
al blijft het altijd schipper<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de twee<br />
belanghebb<strong>en</strong>d<strong>en</strong>.<br />
Wat was het vervel<strong>en</strong>dste in uw herinnering?<br />
Ik kreeg ook e<strong>en</strong> keer e<strong>en</strong> opdracht <strong>van</strong> het<br />
rijk om <strong>plant<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> diverse andere gewass<strong>en</strong><br />
(o.a. gro<strong>en</strong>te) in e<strong>en</strong> oliewinningsgebied te<br />
taxer<strong>en</strong> die te lijd<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> onder het ‘affakkel<strong>en</strong>’.<br />
De fakkel scheidde zwavel af waardoor<br />
alle gewass<strong>en</strong> naar b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong> groeid<strong>en</strong>.<br />
e<strong>en</strong> voorbeeld hier<strong>van</strong>, e<strong>en</strong> Chamaecyparis<br />
lawsoniana ‘wissellii’, staat nu nog steeds<br />
te kwarr<strong>en</strong> in mijn tuin. Van alle kant<strong>en</strong><br />
was er teg<strong>en</strong>werking <strong>van</strong> het desbetreff<strong>en</strong>de<br />
ministerie, er was ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel begrip voor de<br />
ell<strong>en</strong>de <strong>van</strong> de <strong>kweker</strong>s.<br />
Vindt u het belangrijk om uw k<strong>en</strong>nis, ervaring<br />
<strong>en</strong> <strong>en</strong>thousiasme met ander<strong>en</strong> te del<strong>en</strong>?<br />
op initiatief <strong>van</strong> <strong>en</strong>kele buurtg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> werd<br />
op e<strong>en</strong> bepaald mom<strong>en</strong>t de rijneveldse Botanische<br />
Club opgericht waar ondermeer rein<br />
Bulk, Dick <strong>van</strong> gelder<strong>en</strong> <strong>en</strong> Aad Vergeer deel<br />
<strong>van</strong> uitmaakt<strong>en</strong>. De club ging <strong>en</strong>kele mal<strong>en</strong><br />
per jaar op bezoek bij arboreta, collega<strong>kweker</strong>s<br />
<strong>en</strong> bijzondere tuin<strong>en</strong> om de sortim<strong>en</strong>tsk<strong>en</strong>nis<br />
te vergrot<strong>en</strong> <strong>en</strong> om nieuwe<br />
<strong>plant<strong>en</strong></strong> te ontdekk<strong>en</strong>. Deze bezoek<strong>en</strong> werkt<strong>en</strong><br />
zeer inspirer<strong>en</strong>d. Zoiets is niet alle<strong>en</strong><br />
<strong>van</strong> groot belang voor het sortim<strong>en</strong>t, maar<br />
ook voor het hele vak <strong>en</strong> hoe meer m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
hierbij betrokk<strong>en</strong> rak<strong>en</strong>, hoe beter het is. De<br />
kleine <strong>kweker</strong> verdwijnt <strong>en</strong> daarmee ook veel<br />
sortim<strong>en</strong>tsk<strong>en</strong>nis.<br />
Arbor Vitae | 3-22 | 2012 11
Hebt u nog boei<strong>en</strong>de anekdotes te vertell<strong>en</strong>?<br />
na e<strong>en</strong> <strong>en</strong>orm noodweer moest ik in limburg<br />
de hagelschade gaan opnem<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> hort<strong>en</strong>sia<br />
<strong>kweker</strong>. het was voor het eerst dat ik<br />
met dat sortim<strong>en</strong>t in aanraking kwam, ik had<br />
ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel b<strong>en</strong>ul <strong>van</strong> hort<strong>en</strong>sia’s. taxer<strong>en</strong><br />
blijft e<strong>en</strong> spelletje tuss<strong>en</strong> verzekeringsmaatschappij<br />
<strong>en</strong> gedupeerde, maar bij mij gaat de<br />
<strong>kweker</strong> altijd voor. Daarom heb ik me tot in<br />
detail ingelez<strong>en</strong> <strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>d bezoek zei<br />
de <strong>kweker</strong>: “Joh, ge<strong>en</strong> idee dat je er zoveel<br />
verstand <strong>van</strong> had”. hij dacht dat ik ze zelf<br />
ook kweekte.<br />
Als u nu opnieuw moest beginn<strong>en</strong>, zou u<br />
dan weer de keuze voor de <strong>boom</strong><strong>kweker</strong>ij mak<strong>en</strong>?<br />
Ja, de keus is voor mij niet moeilijk. Ik zou<br />
weer hetzelfde vak kiez<strong>en</strong> want in de plan-<br />
12 Arbor Vitae | 3-22 | 2012<br />
t<strong>en</strong>wereld raak je nooit uitgeleerd.<br />
Heeft u nog bijzonderhed<strong>en</strong> die u wilt vertell<strong>en</strong>?<br />
graag noem ik hier mijn lievelings<strong>boom</strong>:<br />
Acer campestre ‘Magic Spring’, gevond<strong>en</strong> door<br />
André <strong>van</strong> nijnatt<strong>en</strong> uit Zundert. het is e<strong>en</strong><br />
mutant uit A. campestre ‘royal ruby’. e<strong>en</strong><br />
prachtige <strong>bonte</strong> plant met veel kleurschakering<strong>en</strong>,<br />
die vooral in het voorjaar opvalt<br />
door zijn oranje/gele blader<strong>en</strong>.<br />
Verder b<strong>en</strong> ik blij dat er op mijn initiatief<br />
door diverse auteurs schitter<strong>en</strong>de boek<strong>en</strong> zijn<br />
geschrev<strong>en</strong> waaronder het Conifer<strong>en</strong>boek, het<br />
Rhodod<strong>en</strong>dronboek, het Bonte Plant<strong>en</strong> boek<br />
<strong>en</strong> het jubileumboek <strong>van</strong> de kVBC In de ban<br />
<strong>van</strong> het sortim<strong>en</strong>t. Bij de pres<strong>en</strong>tatie <strong>van</strong> het<br />
Bonte Plant<strong>en</strong> Boek (Variegated Trees and<br />
Shrubs) kreeg ik e<strong>en</strong> bontbladige Tilia cordata<br />
aangebod<strong>en</strong>. De plant is echter nooit in productie<br />
g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook niet b<strong>en</strong>aamd.<br />
Maar er is ook wel e<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> teleurstelling te<br />
verwerk<strong>en</strong>; d<strong>en</strong>k je op e<strong>en</strong> reis e<strong>en</strong> goud<strong>en</strong><br />
vondst te hebb<strong>en</strong> gedaan, blijkt de plant<br />
allang bij de sortim<strong>en</strong>ts<strong>kweker</strong>s gekweekt<br />
te word<strong>en</strong>!<br />
* De naam wAng is sam<strong>en</strong>gesteld uit de voorletters <strong>van</strong><br />
de vijf deelnem<strong>en</strong>de <strong>kweker</strong>s: wim <strong>van</strong> nierop, willem<br />
<strong>van</strong> Ve<strong>en</strong>, Aad Vergeer, nico rijlaarsdam <strong>en</strong> gerard <strong>van</strong><br />
heveling<strong>en</strong>.<br />
** e<strong>en</strong> bom<strong>en</strong>boelhuis is e<strong>en</strong> op<strong>en</strong>bare veiling <strong>van</strong><br />
<strong>plant<strong>en</strong></strong> én opstall<strong>en</strong> wanneer e<strong>en</strong> <strong>kweker</strong>ij door wat<br />
voor red<strong>en</strong> dan ook wordt beëindigd <strong>en</strong> het land niet<br />
te koop wordt aangebod<strong>en</strong>. De eig<strong>en</strong>aar wil dan wel<br />
<strong>van</strong> zijn spull<strong>en</strong> af zonder er zelf veel werk voor te<br />
hoev<strong>en</strong> verricht<strong>en</strong>. Vaak kon hij dat werk ook niet meer<br />
do<strong>en</strong> door ziekte of ouderdom. het spreekt <strong>van</strong>zelf<br />
dat hij dan niet de hoogste prijs voor zijn <strong>plant<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong><br />
material<strong>en</strong> kreeg maar hij had er ook ge<strong>en</strong> werk aan.<br />
De koper moest (onder toezicht) de <strong>plant<strong>en</strong></strong> zelf rooi<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> me<strong>en</strong>em<strong>en</strong>. □<br />
De bontbladige Tilia cordata, jammer g<strong>en</strong>oeg nooit in<br />
productie g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook nooit b<strong>en</strong>aamd<br />
Foto: Ineke <strong>van</strong> teyling<strong>en</strong>