hangbuikzwijnen - Diergeneeskundig Memorandum

Abcessen
Abcessen ontstaan uit kleine wondjes, ook
schuurplekken kunnen resulteren in een etterige
gewrichtsontsteking.
Steriele abcessen na intramusculaire injecties
in de bil kunnen pijn geven met kreupelheid
als gevolg.
Bursitis van het sternum
Dit kan optreden door chronische irritatie van
het sternum door de voerbak of omdat varkens
op elkaar springen. Het is een onschuldige
aandoening maar kan bij beren, die moeten
dekken, problemen geven.
Tetanus
zie Clostridium tetani.
Osteomalacie
Zeugen die grote worpen hebben en deze langer
dan 5 weken zogen hebben meer kans op
osteomalacie. Paresis posterior komt hierbij
voor.
Splayleg
Splayleg komt nooit spontaan voor bij minivarkens
maar is hierbij te induceren door
dexamethason toe te dienen op iedere dag
van de dracht. Dit zou overeenkomen met
een zeug die continu onder stress staat tijdens
de dracht. Biggen die geboren worden met
splayleg kunnen (bijna) niet staan en vertonen
een soort spreidzit. Ze kunnen slecht drinken,
verhongeren en verkleumen, en kunnen niet
snel genoeg wegkomen waardoor doodliggen
meer voorkomt.
De therapie bij splayleg bestaat uit het bijeen
binden van de achterpootjes net onder de
hakjes van de big m.b.v. een pleisterbandje.
Indien de biggen met splayleg voldoende colostrum/melk
opnemen groeien ze over de
splayleg heen.
AANDOENINGEN VAN HET CENTRAAL
ZENUWSTELSEL
Aantasting van het centrale zenuwstelsel
komt vooral voor vanaf de geboorte tot aan
de pubertijd. De symptomen die erbij kunnen
worden gezien zijn:
depressie en inactiviteit; blindheid; achteruit
lopen; cirkelen of doelloos rondlopen; ataxie;
tremoren; abnormale lichaamshouding;
speekselen; trillen/schudden van de kop; nystagmus;
convulsies; agressiviteit; blijven liggen
(recumbency); plotselinge sterfte.
Infectieuze oorzaken
Bacteriën die in verband gebracht worden met
aantasting van het centraal zenuwstelsel zijn
S. suis type 2 (zoönose) en andere Streptococcus
spp., H. parasuis (ziekte van Glässer), L.
monocytogenes (zoönose), E. coli (oedeemziekte,
slingerziekte) en Clostridium tetani.
Virusziekten die verschijnselen van het centraal
zenuwstelsel bij varkens geven zijn:
Ziekte van Aujeszky, vomiting and wasting
disease (beide treden vooral op bij jonge biggen
maar komen in Nederland zelden voor),
(Afrikaanse) varkenspest, rabiësvirus en Teschense
ziekte (niet in Nederland).
Keukenzoutvergiftiging
Keukenzoutvergiftiging of hypernatriëmie
geeft ernstige symptomen van het centrale
zenuwstelsel en is beschreven bij het Vietnamese
hangbuikzwijn. De oorzaak is een overmaat
aan zout in het dieet of een (relatief) tekort
aan drinkwater. Dit laatste is meestal het
geval bij gangbare varkens die een zoutvergiftiging
oplopen als hun drinknippels verstopt
zijn. Er zijn twee gevallen beschreven waarbij
in het eerste geval hypernatriëmie een gevolg
was van het regelmatig geven van chips als
snack naast een commercieel mini-varkensdieet
bij een Vietnamees hangbuikzwijn van
5 maanden oud (5,5 kg). In het andere geval
werd de hypernatriëmie veroorzaakt door
het voeren van een commercieel kattenvoer,
dat tot 1,5% zout bevatte, aan een 6 maanden
oude hangbuikzwijn.
De symptomen waren bij het eerste (chips-)
geval: desoriëntatie, ataxie, ondergewicht en
het dier leek blind. In het tweede geval waren
de symptomen: desoriëntatie, cirkelen, blindheid,
dringen, tenesmus, gegeneraliseerde
en ’facial-motorische’ toevallen en speekselen.
De therapie bestond uit i.v. rehydreren
via een oorcatheter. Later werd er subcutaan
en/of oraal gerehydreerd met Ringer (halve
sterkte) in 2,5% glucose. DMSO en vitamine
B zijn toegediend om cerebraal oedeem tegen
te gaan. Na enkele dagen waren de toevallen
nog niet verdwenen en is er behandeld met diazepam.
D.M. 53e jaargang - No. 2 blz.