hangbuikzwijnen - Diergeneeskundig Memorandum

gekozen zal het slechter doen dan zijn toomgenoten
en moet geholpen worden. De zeug kan
een verhoogde temperatuur hebben en ziek
zijn maar ook een subklinisch verloop komt
voor.
Therapie bij de zeug met mastitis bestaat uit
het systemisch toedienen van antibiotica die
goed in het uierweefsel doordringen, corticosteroïden
bijv. Voreen ® (1 ml/10 kg lg) , en
oxytocine (5-10 IE/zeug) om de melk te laten
schieten. De biggen moeten worden bijgevoerd.
Indien bij zeugen, die al eerder last hebben gehad
van agalactie, de geboorte m.b.v. PGF2a
1 tot 3 dagen van te voren wordt opgewekt is
er minder kans op agalactie.
FERTILITEITSPROBLEMEN
Niet-infectieuze oorzaken
Dracht
Een voor de hand liggende oorzaak voor het
uitblijven van de oestrus.
Lactatie
In ieder geval de eerste 3 weken van de lactatie
is de zeug anoestrisch, hierna kunnen er
oestrus doorbraken komen.
Anatomische abnormaliteiten
Deze zijn vooral bij gelten die wel oestrisch
zijn maar niet drachtig worden van belang.
Vergroeiingen e.d. in de baarmoeder, na een
zware partus, kunnen problemen geven bij oudere
zeugen.
Hormonale verstoringen
Cysteuze ovaria die progesteron of oestrogenen
produceren, kunnen de cyclus verstoren.
Mycotoxicosis door opname van Zearalenon,
het mycotoxine van een Fusarium-schimmel
die op maïs en granen groeit, kan hyperoestrogenisme
veroorzaken omdat het oestrogene
activiteit bezit. Dit kan zelfs bij jonge geltjes
een gezwollen vulva, uierontwikkeling en
ovariumatrofie geven. Bij cyclische zeugen
veroorzaakt het schijndracht.
Bij drachtige zeugen wordt een verlaging van
het aantal geboren biggen en een verhoogde
abortuskans gezien.
Nutritionele anoestrus
Indien er bij een zeug eiwittekort en/of energietekort
bestaat heeft ze al haar energie nodig
voor onderhoud en zal ze niet oestrisch worden.
Bij dieren die buiten worden gehouden
moet bij koud weer rekening gehouden worden
met een hogere energiebehoefte.
Infectieuze oorzaken
Niet alle infectieuze oorzaken, die bekend zijn
bij gangbare varkens, zijn gezien bij hangbuikzwijnen,
maar er is geen reden om aan te
nemen dat ze niet kunnen voorkomen en ze
moeten dus in de differentiële diagnose meegenomen
worden.
SMEDI, Porcine enterovirusinfecties e.a.
Porcine enterovirus is een belangrijke veroorzaker
van het SMEDI-syndroom. Dit syndroom
staat voor Stillbirth, Mummification,
Embryonic Death and Infertility. Infecties
worden via faeces overgebracht, meestal vlak
na het spenen, waardoor dragers ontstaan. Het
zijn vooral seronegatieve gelten die tijdens de
dracht worden besmet waarbij SMEDI optreedt.
Infectie voor of na de 35e dag van de
dracht is net als bij parvovirusinfecties van belang
voor de symptomen die erbij optreden.
SMEDI-achtige verschijnselen komen ook
voor bij infecties met de ziekte van Aujeszky,
Brucellose, Leptospirose, Listeriose, Parvovirusinfecties,
Vlekziekte, Klassieke varkenspest,
Transmissible Gastroenteritis en Abortus
Blauw (PRRS). Er bestaan verschillende typen
enterovirussen. Diagnostiek is niet eenvoudig,
er is geen test voor beschikbaar. Er kan tegen
enterovirussen niet worden gevaccineerd.
Porcine parvovirusinfectie
Porcine parvovirusinfectie komt zeker voor
bij hangbuikzwijnen als oorzaak van vroegembryonale
sterfte en hierdoor schijndracht
indien een seronegatieve, drachtige gelt (of
zeug) er voor de 35e dag mee geïnfecteerd
wordt. Mummificatie treedt op als infectie na
de 35e dag plaatsvindt. Abortussen worden
zelden gezien. Het virus kan worden aangetoond
in buikvocht van doodgeboren biggen.
In het bloed van de zeugen kunnen antistoffen
worden aangetoond. Tegen parvovirusinfectie
kan worden gevaccineerd.
D.M. 53e jaargang - No. 2 blz. 3