hangbuikzwijnen - Diergeneeskundig Memorandum
hangbuikzwijnen - Diergeneeskundig Memorandum
hangbuikzwijnen - Diergeneeskundig Memorandum
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Hoofdstuk III:<br />
VooRtplAntIng en feRtIlIteItpRoblemen<br />
NORMALE VOORTPLANTING EN<br />
FERTILITEIT<br />
De voortplanting bij Vietnamese <strong>hangbuikzwijnen</strong><br />
lijkt in veel opzichten op die van gangbare<br />
varkens. Hangbuikzwijnen zijn echter veel<br />
vroeger geslachtsrijp dan gangbare varkens en<br />
het aantal biggen per worp is kleiner. Verder is<br />
het door de kleinere afmetingen van de geboorteweg<br />
moeilijker om bij dystocia manueel in te<br />
grijpen.<br />
Pubertijd en geslachtsrijpheid<br />
Beertjes kunnen al seksueel gedrag vertonen<br />
vanaf een leeftijd van 6-8 weken en bovendien<br />
fertiel sperma produceren. Vaak zijn ze op een<br />
leeftijd van 8-10 weken seksueel volwassen en<br />
ze kunnen vanaf een leeftijd van 12-15 weken<br />
voor de fok gebruikt worden. Gelten zijn seksueel<br />
volwassen op een leeftijd van 3,5-4 maanden.<br />
Om ongewenste dracht te voorkomen dienen<br />
beer en zeug gescheiden te worden voordat ze 3<br />
maanden oud zijn.<br />
Cyclus, gedrag en oestrussymptomen bij de<br />
zeug<br />
Gedomesticeerde varkens zijn poly-oestrisch<br />
en de cyclus duurt gemiddeld ongeveer 21 dagen<br />
met een variatie van 19-23 dagen. Wanneer<br />
zeugen eenmaal cyclisch zijn, blijven ze dit hun<br />
hele leven. Uitzonderingen hierop zijn anoestrus<br />
tijdens de dracht en (een deel van) de lactatieperiode<br />
en tijdens ziekte. Soms blijven zeugen<br />
anoestrisch als de biggen gespeend zijn aan het<br />
einde van de zomer omdat ze bij hogere omgevingstemperaturen<br />
minder eten. De verminderde<br />
opname van energie en eiwitten veroorzaakt een<br />
nutritionele anoestrus. De meeste zeugen komen<br />
3 tot 7 dagen na het spenen weer in oestrus.<br />
De oestrus begint als de gelt of zeug blijft staan<br />
voor de beer en duurt bij gelten 12-18 uur en bij<br />
zeugen 24-48 uur. De eerste symptomen van<br />
oestrus bij de zeug zijn het roder worden en<br />
zwellen van de vulva en er kan een beetje heldere<br />
vaginale uitvloeiing te zien zijn.<br />
D.M. 53e jaargang - No. 2 blz. 2<br />
Oestrusgedrag wordt het beste getoond indien<br />
er een beer in de buurt is en is hetzelfde als bij<br />
gangbare varkens. De zeug wordt onrustig, eet<br />
minder en blijft staan voor de beer maar ook<br />
voor de mens, als deze druk uitoefent op het<br />
lumbosacrale gebied, de “stareflex”.<br />
Een zeug in oestrus kan onzindelijk worden<br />
en is soms moeilijker te hanteren dan anders.<br />
Zeugjes kunnen bij afwezigheid van een beer<br />
op elkaar rijden.<br />
Foto : Berige zeug vertoont “rijgedrag”<br />
Dekking<br />
Pariteit en aantal geworpen biggen<br />
Gelten kunnen op 4 maanden leeftijd al gedekt<br />
worden. Als men voorkeur heeft voor<br />
grote worpen kan beter gewacht worden tot de<br />
tweede of derde oestrus waarbij meer ovulaties<br />
optreden. Zeugen bereiken een piek in het<br />
aantal geworpen biggen in hun 5e-6e pariteit.<br />
Dektijdstip<br />
Gelten ovuleren op 24-36 uur en zeugen op 30-<br />
44 uur na het begin van de oestrus Volwassen<br />
varkens moeten 6-12 uur voor de verwachte<br />
ovulaties gedekt worden.<br />
Gelten kunnen dus op 12-24 uur na het begin<br />
van de oestrus gedekt worden en zeugen op<br />
24-36 uur.<br />
Dekmethodes<br />
Een keer dekken per dag op de 1 e en de 2 e dag
Change language