hangbuikzwijnen - Diergeneeskundig Memorandum

*Vast voedsel voor niet-gespeende biggen
Vanaf de eerste levensweek kan begonnen
worden met het aanbieden van vast voedsel
aan biggen. In de Amerikaanse literatuur
wordt hiervoor steeds ’starter’ aangegeven hetgeen
18-22% eiwit bevat. Dit wordt ad libitum
verstrekt. ’Starter’ moet een hoog percentage
wei, melkpoeder en/of vismeel bevatten en
weinig maïs/soja-eiwit, omdat de verteerbaarheid
hiervan bij jonge biggen slecht is zodat
er diarree kan optreden. Alle voerovergangen
moeten geleidelijk plaatsvinden vanwege de
grote kans op diarree. Overgaan op vast voer
kan tijdens de zoogperiode plaatsvinden ongeveer
één tot twee weken voor het spenen.
*Vast voedsel
De meeste in de handel verkrijgbare varkensvoeders
zijn goed voor hangbuikzwijnen.
Hangbuikzwijnen hebben, vanwege hun grote
maaginhoud, een hoog vezelgehalte in hun dieet
nodig voor voldoende bulk. Het toevoegen
van vezels aan het dieet kan daarom nuttig zijn.
Men kan ”gewoon” varkensvoer mengen met
(luzerne) hooi in de verhouding 80%-20%. In
het verleden werden aan varkensvoer anti-microbiële
groeibevorderaars toegevoegd. Sinds
januari 2006 is dit niet meer toegestaan.
Voeding na spenen tot volwassenheid
De biggen moeten op 4 tot 8 weken leeftijd
ongeveer 272-635 gram ’starter’ per dag eten.
Na ’starter’ gaan ze over op ’grower’ dat een
lager eiwitgehalte (14-18%), een lager energiegehalte
en een hoger vezelgehalte bevat en
gemaakt is op maïs/soja-eiwitbasis. Er wordt 3
tot 5% van het lichaamsgewicht ’grower’ per
dag gevoerd, verdeeld over twee maaltijden
tot de biggen volwassen zijn. Op 4 maanden
leeftijd kan naar een voer met 12% eiwit over
worden gegaan omdat een snelle groei niet
wenselijk is voor hobbyvarkens.
*Voeding volwassen dieren / zeugen
Ieder hangbuikzwijn is een individu met een
individuele voedingsbehoefte. Daarom dient
gevoerd te worden aan de hand van de conditiescore
van het dier. De ideale conditie van
een hangbuikzwijn is als je de ribben kunt
voelen maar niet kunt zien. Het is handig om
een streefgewicht van het hangbuikzwijn vast
te stellen en aan de hand hiervan de voergift
bij te stellen.
D.M. 53e jaargang - No. 2 blz. 22
De hoeveelheid voer die per dag gegeven mag
worden aan een volwassen hangbuikzwijn
(niet drachtig, niet lacterend) bedraagt ongeveer
2-3% van het lichaamsgewicht. Hieraan
kan nog extra vezel worden toegevoegd voor
een goede maagvulling en ter preventie van
obstipatie. De hoeveelheid voer kan worden
verdeeld over twee maaltijden per dag en er
moet niet meer gegeven worden dan wat het
hangbuikzwijn in één keer opeet. Het eiwitgehalte
dient maximaal 12% te zijn.
Hangbuikzwijnen die kunnen grazen en
wroeten kunnen hiermee voorzien in hun behoeften
maar er moet wel een mineralen/vitaminen
supplement gegeven worden. Grazen
de varkens de hele dag dan is één portie van
een compleet varkensvoer per dag bijvoeren
voldoende.
Voeding van de drachtige zeug
Zeugen en gelten volgen hierbij hetzelfde voederregime.
Een zeug moet ongeveer 20% in
lichaamsgewicht toenemen tijdens de dracht,
waarvan de helft in de laatste 5 weken van de
dracht. De eerste 12 weken van de dracht wordt
er 2-2,5% van het lichaamsgewicht drachtige
zeugenvoer of “breeder” gevoerd. Na 12 weken
dracht wordt dit verhoogd naar 3% tot het
einde van de dracht. 3-4 dagen voor de uitgerekende
werpdatum wordt dit weer verlaagd
tot 2% van het lichaamsgewicht. Op de dag
dat de zeug werpt kan het voer weggehaald
worden en alleen water worden verstrekt.
Voeding van de lacterende zeug
Er kan een speciaal voer voor lacterende zeugen
gegeven worden. De eerste dag na het
werpen krijgt de zeug vaak kleine beetjes voer
aangeboden, maar in totaal niet meer dan wat
ze tijdens de dracht at. Na de eerste dag van
de lactatie wordt de voergift geleidelijk verhoogd
zodat de zeug haar gewicht op peil kan
houden. Dit betekent in principe ad libitum
voeren. Op de top van de lactatie, ± 2-4 weken
post partum, kan de zeug tweemaal de hoeveelheid
voer eten die ze at voor onderhoud.
Twee dagen voor het spenen kan de voergift
beperkt worden tot onderhoud om de melkproductie
te laten dalen en zo uierproblemen
na het spenen te voorkomen.
Voeding van gecastreerde beer/borg
Aan de gecastreerde beer/borg kan, evenals