Schrijven leren: ambacht, vorming of kunst - Cultuurnetwerk.nl

Hier hebben we een foefje toegepast in het
enjambement en de strofe onderbroken in
plaats van door te draven met de enigszins
retorische conclusie. Ann schreef aanvankelijk
‘vreedzame slaap’ op. Ik stelde voor
‘sluimering’ te gebruiken. Sommigen zouden
zo’n inmenging niet terecht vinden, maar ik
ga ervan uit dat het gedicht van de schrijver
blijft en alles wat ik zeg alleen maar als een
suggestie beschouwd moet worden.
Natuurlijk weet ik welk overwicht een
opmerking van de docent op studenten
heeft en ik zou willen dat ik zeker wist dat
ze mijn advies kritisch zouden bekijken. Dat
doen ze ook, denk ik, want regelmatig wijzen
studenten mijn opmerkingen af, wat
hun gedicht soms wel en soms niet ten
goede komt.
Een van de tegenstrijdige aspecten van de
gebeurtenis was dat Ann zich herinnerde
hoeveel pijn de lucht veroorzaakte die haar
longen instroomde en haar leek te verstikken,
terwijl het water waarin ze lag aangenaam
leek te zijn. In de laatste strofe (de
zesde in het gedicht) was het zaak haar tot
de werkelijkheid terug te brengen:
and I flopped on the sand,
and my father leaned over
me smiling,
and my mother was crying.
en ik plofte op het zand,
en mijn vader boog
glimlachend over mij heen,
en mijn moeder huilde.
Pas in deze laatste strofe zien we wie de
‘ze’ van de beginregel was. Het zou eenvoudiger
geweest zijn als Ann haar identiteit al
aan het begin beschreven had, en sommige
lezers zullen vinden dat ze dit ook had moeten
doen: ‘In gedachten zag mijn moeder
mij / schreeuwen in het groene water’. We
besloten echter dit kleine raadsel pas in de
laatste regel op te lossen.
Eerst schreef Ann ‘Ik plofte onhandig op het
zand’, maar ik stelde voor dat ze bij een
goed werkwoord als ‘ploffen’ geen bijwoord
nodig had. Dat wordt overbodig en bij het
voorbeeld in kwestie brengt de uitspraak de
lezer nog sterker terug in de dorre wereld
van de menselijke realiteit. We waren ook
allebei tevreden met de tegengestelde reacties
van de ouders. In haar eerste versie probeerde
Ann het feit te verwerken dat haar
vaders portefeuille en zijn geld nat waren
geworden. Ze vond dat vervelend en huilde
erom, maar hij was blij dat ze nog leefde.
Nadat we dit hadden besproken, verplaatste
ze de tranen naar haar moeder. In eerste
instantie vonden we dat het gedicht De
gedaanteverwisseling moest heten, en ik
vermoed dat dat mijn idee was, maar Ann
besloot het Omwisseling te noemen, en uiteindelijk
is het haar gedicht.
Enkele slag raak Dit is in grote lijnen wat
we tijdens de lessen creative writing doen.
Deze beide gedichten zijn misschien niet
fantastisch, maar ze zijn zo goed mogelijk in
elkaar gezet, denk ik. Om nog een keer op
honkbal terug te komen: dit is hetzelfde als
een enkele slag raak slaan in plaats van te
rekenen op een home run waarmee een
wedstrijd gewonnen wordt. We kunnen onze
studenten helpen hun talenten optimaal aan
te wenden en ik durf te beweren dat dat zo
ongeveer het enige is wat een docent mag
hopen te bereiken met de vaardigheid,
bekwaamheid, of vakkundigheid van zijn
studenten.
Wat ik verwacht is dat het poëzietalent, net
zoals bij professionele sporten, zich meer zal
verspreiden en gevarieerder zal zijn dan
vroeger het geval was, maar er is meer. De
grote meesters onder de studenten zullen
eruit springen en zich presenteren, ze springen
er nu al uit. Ze zullen erkend worden
door degenen die poëzie serieus nemen, in
het bijzonder door collega-dichters, net
zoals de beste professionele atleten niet zo
29