De Wow-factor van goede kunsteducatie - Cultuurnetwerk.nl

Het eerste deel van de onderzoeksvraag is het lastigst te onderzoeken, omdat dit vooral
effecten op lange termijn betreft. Volledige beantwoording is dan ook niet mogelijk
binnen de spanne van dit onderzoek. De nadruk voor het lectoraat lag op het tweede
deel van de vraag, over benodigde docentcompetenties voor interdisciplinair werken
binnen een team. Als theoretisch kader werd gekozen voor het werk van Peter Renshaw.
Hij publiceerde onderzoek over de rol, taken en competenties van mentoren binnen
kunst(vak)onderwijs, alsook kwaliteit binnen het verzorgen van creatieve workshops
(Renshaw 2005 en 2006). De criteria die hij daarvoor onderscheidt, gebruikte ik als
assessmentcriteria binnen dit onderzoek en vormden de basis voor de docentcompetenties.
Het onderzoek bestond uit literatuuronderzoek en praktijkonderzoek. Voor dit
laatste zijn de volgende instrumenten ingezet:
• Observatie, met name: conversatie en interactie tussen coach en docenten, interventie
door docenten en coach, intervisie tussen docenten, interactie tussen docenten
en leerlingen;
• Schriftelijke enquête: de docenten kregen aan het begin van het project een enquête
over hun verwachtingen en ervaring vooraf, gedurende het project kregen zij drie
maal een enquête over de voortgang van het project;
• Semigestructureerde interviews: de docenten werden ondervraagd aan de hand van
hun respons op de enquêtes, de coach werd ondervraagd over zijn visie op wat er
gebeurde en de interventies van de docenten;
• Informele interviews: leerlingen, docenten en coach werden regelmatig ondervraagd
over de voortgang van het project en hun visie op wat er gebeurde, vooral met de
leerlingen was dit een effectief instrument.
PROJECTVERLOOP
_
Een groep van ongeveer twintig leerlingen in de leeftijd 15-16 jaar werd door een team
van zes docenten begeleid bij het maken van korte disciplineoverstijgende werken. De
docenten werden gecoacht door kunstenaar Horst Rickels die zelf op allerlei manieren
de kunstdisciplines (vaak muziek en beeldende kunst) combineert in zijn werk. Het project
spreidde zich uit over vier maanden exclusief de voorbereidingstijd. De afsluiting
vond plaats tijdens het schoolfeest in de jubileumfeestweek van de School voor Jong
Talent in januari 2007. Zo hoefde er geen avondvullende productie gemaakt te worden
en werd het project enigszins ingebed in de belevingswereld van de leerlingen.
Hieronder worden de verschillende stadia beschreven die het project doorliep: voorbereiding,
begin, voortgang en stagnatie, doorbraak, realisatie en presentatie, evaluatie.
54 Cultuur+Educatie 22 2008