Merovingers in een villa - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

den dat in dit graf waarschijnlijk een man was begraven. De datering
is waarschijnlijk 7e eeuw.
Spoor 2008-7
Van dit graf zijn tot nu toe alleen losse vondsten uit de grafvulling
geborgen. De vondsten die bij dit graf horen worden over het algemeen
in graven van mannen gevonden. Ze zijn te identifi ceren als
de gebruikelijke onderdelen van een sax-schede, hoewel een sax
in deze context (nog) niet is aangetroff en. Het element vnr. 164 is
een fragment van de versteviging van de zijkant van een leren saxschede
(afb . 84). De bronzen onderdelen ter versteviging van de
mond van de sax-schede kennen een classifi catieschema; voor de
verstevigingen van de lange zijden is een dergelijk schema niet
beschikbaar. Omdat het waarschijnlijk is dat de versteviging van
de mond en zijden gelijktijdig voorkwamen op sax-scheden lijkt
een datering tussen 640 en 670 waarschijnlijk. 73
De bronzen decoratieve niet (vnr. 98) diende zowel voor de versteviging
als de versiering van de zijwaartse zijsluiting van de leren
sax-schede. De niet heeft een holle, platt e kop. De bovenzijde van
de kop is voorzien van een gestileerde versiering (meegegoten),
die waarschijnlijk na het gietproces met inkervingen is bijgewerkt.
Dergelijke decoratieve nieten van de sax-schede worden veelvuldig
in aantallen van 4 tot 6 met saxen in graven van mannen gevonden
en worden gedateerd van 610/20-670/80. 74
De overige vondsten uit deze context zijn fragmenten van glas,
niet nader identifi ceerbare ijzeren fragmenten, spijkers en een
hengsel van koperlegering. Het is onduidelijk waar dit hengsel
voor diende of waar het aan bevestigd was.
Voorlopig komt de datering van deze context uit op de 7e eeuw.
Omdat deze context nog niet volledig onderzocht is en de enkele
dateerbare vondsten uit de bovenste laag van de grafvulling komen
is nog niet zeker of deze voorlopige datering ook de uiteindelijke
datering zal zijn na volledige berging van het graf.
Spoor 15
Dit graf kan op basis van de twee zilveren oorringen aan een vrouw
worden toegeschreven (vnrs. 658, 709, 742). De zilveren oorringen
zijn gevormd door twee zilveren samengestelde conische delen
die, aan elkaar geklonken, een hol dubbel-conisch kapsel vormen
(afb . 85). Op de bevestigingsranden van beide delen is een meegegoten
versiering van bolletjes zilver te zien. Aan elkaar geklonken
vormen deze versieringselementen een dubbele rij van bolletjes
op de ‘knik’ van het kapsel. De kapsels waren aan de zilveren
ringen geschoven door de openingen aan de smalle zijden van het
kapsel. Een van de oorringen is vrijwel compleet: alleen een deel
van de ring is afgebroken (vnr. 658, 709). Van de andere oorring
is het kapsel sterk gefragmenteerd (vnr. 742). Op basis van deze
fragmenten kan worden verondersteld dat beide oorringen identiek
waren. De oorringen zijn nog niet gereinigd en gerestaureerd,
zodat er mogelijk later nog additionele kenmerken zijn toe te
voegen. Op basis van de beschreven kenmerken kunnen de oorringen
voorlopig in het laatste driekwart van de 7e eeuw worden
gedateerd. 75
In dit graf zijn ook twee glazen kralen gevonden (vnrs. 798, 799);
nadere documentatie is in deze fase van het onderzoek nog niet
mogelijk.
Secundaire bijzett ing
De aan het voeteneind van spoor 15 aangetroff en secundaire bijzett
ing bevatt e eveneens voorwerpen. Twee knikwandpott en uit
deze concentratie zijn reducerend gebakken wat heeft geresulteerd
in een zwartgrijze tot bruine kleur (vnrs. 124, 127). De pott en zijn
nog niet gereinigd. Op basis van de beschikbare foto’s lijkt er geen
versiering op de pott en te zijn aangebracht, hoewel dit, met name
voor pot 127, nog niet volledig kan worden uitgesloten. Knikwandpot
vnr.127 is gedrongener en wijdmondiger dan knikwandpot vnr.
124, die ook gekenmerkt wordt door een verhoogde hals. Gedrongen
wijd-mondige pott en worden over het algemeen vroeger
gedateerd dan slanke eng-mondige knikwandpott en. Knikwandpott
en worden gewoonlijk op basis van metrische indexen en de
versiering geclassifi ceerd; een dergelijke classifi catie is op basis
van de beschikbare documentatie niet precies te bepalen en wordt
daarom achterwege gelaten. Een voorzichtige datering in de 7e
eeuw kan voor nummer 124 worden voorgesteld; nummer 127
dateert vermoedelijk iets eerder. Behalve deze pott en stond aan
het voeteneind een oxiderend gebakken cilindrische beker, met
ribbels voorzien en waarschijnlijk ook met voet. Deze beker is tijdens
de beroving van spoor 6 door onbekenden meegenomen.
In de secundaire bijzett ing is ook een ijzeren mes aangetroff en
(vnr. 740). Dit is nog niet gereinigd, en op basis van de röntgenfoto
alleen lijkt de rug naar de punt toe een scherpe knik te hebben
(afb . 86). Dit kenmerk wordt in de tweede helft van de 7e eeuw en
eerste helft van de 8e eeuw gedateerd. 76
Afb . 85 Röntgenopname van een zilveren oorring uit de primaire bijzett ing van
spoor 15 (vnr. 658). Foto Restaura.
7 RESULTATEN ARCHEOLOGISCH ONDERZOEK 97