Merovingers in een villa - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

gemeten kon worden met de kwantifi ceringstest. Omdat er voor
de individuen 15, 19 en 18 indicaties waren voor aanwezigheid van
een Y-chromosoom is voor alle individuen getracht een YSTR profi
el te typeren. Voor individu 15 is het Y-STR profi el grotendeels
gegenereerd. Voor individu 18 konden slechts enkele markers getypeerd
worden en voor individu 19 kon geen enkel allel bevestigd
worden (tabel 22).
Het mt haplotype op basis van HVR1 kon alleen getypeerd worden
voor individuen 15 en 17. Voor individu 17 kon de gehele HVR1 uitgelezen
worden, voor individu 15 vielen de posities 16139 tot 16210
uit (tabel 23).
Er zijn geen aanwijzingen voor contaminerend DNA aangetroff en
bij de auSTR en Y-STR resultaten. Er zijn lichte contaminaties waargenomen
bij de mt resultaten, maar in zulke lage hoeveelheden
dat dit geen invloed heeft op het betrouwbaar typeren van het
authentieke mt haplotype van de archeologische individuen.
Verwantschap
Een mt haplotype kon alleen van de individuen 15 en 17 bepaald
worden. Omdat deze niet overeenkomen kan een verwantschap
in de vrouwelijke lijn tussen individu 15 en individu 17 uitgesloten
worden. Op basis van de Y-STR resultaten kan een verwantschap
in de mannelijke lijn tussen individu 15 en 18 niet worden uitgesloten.
Er zijn echter te weinig Y-STR markers voor individu 18
getypeerd om betrouwbaar te bepalen of individu 15 en 18 wel of
niet hetzelfde Y-chromosoom hebben.
Op basis van de auSTRs kan een ouder-kind relatie tussen individu
14 en 15 niet worden uitgesloten. Voor alle markers die voor beiden
konden worden getypeerd, wordt minimaal één allel gedeeld. Het
is echter ook mogelijk dat individu 14 en 15 voor elke marker een
spoor 6 15
individu 15 18 19
allel
marker
1 2 1 2 1 2
DYS391 10 - -
DYS389 I 13 - -
DYS439 11 - -
DYS389 II 30 - -
DYS438 9 - -
DYS437 15 15 -
DYS19 - - -
DYS392 - - -
DYS393 12 12 -
DYS390 22 - -
DYS385 13 16 - - - -
Tabel 22 Y-chromosomale STR resultaten.
86
allel delen omdat ze op een andere manier aan elkaar verwant zijn,
zoals broer-zus, of dat zij door toeval deze allelen delen. Om te bepalen
welk scenario het meest waarschijnlijk is, worden de kansen
ingeschat op basis van de frequentie van de allelen die deze twee
individuen beiden dragen. De allelfrequenties die hiervoor gebruikt
worden zijn gebaseerd op een onderzoek naar 2085 moderne Nederlandse
mannen, dat door het FLDO is uitgevoerd. Hoe lager de frequentie
van het allel, hoe groter de kans dat twee individuen dit allel
delen vanwege een verwantschap. Op basis daarvan is het 129 keer
waarschijnlijker dat individu 14 en 15 ouder en kind zijn dan dat ze
broer en zus zijn en is het 5.145 keer waarschijnlijker dat ze ouder
en kind zijn dan dat ze niet verwant zijn. Omdat individu 14 een
meisje van ongeveer 11 jaar is en individu 15 een volwassen man (zie
paragraaf 7.6.2), gaan we er vanuit dat het hier een vader-dochter
relatie betreft . Het is op grond van het DNA onderzoek alleen echter
niet uit te sluiten dat individu 14 de moeder is van individu 15.
Ook voor individu 17 en 18 kan een ouder-kind relatie niet uitgesloten
worden. Voor alle markers die voor beiden getypeerd konden
worden delen ze minimaal één allel. Ook voor hen is het echter
mogelijk dat ze voor elke marker een allel delen omdat ze op
een andere manier aan elkaar verwant zijn, zoals broer-zus, of per
toeval. Op basis van de hierboven beschreven methode is het 127
keer waarschijnlijker dat individu 17 en 18 ouder en kind zijn dat
dat ze broer en zus zijn en het is 42.568 keer waarschijnlijker dat
ze ouder en kind zijn dan dat ze niet verwant zijn. Omdat individu
17 een volwassen vrouw is en individu 18 een jongen van ongeveer
6 jaar (paragraaf 7.6.2) betreft het hier een moeder-zoon relatie.
Individu 15 en 17 delen een allel voor 10 van de 16 auSTR markers.
Dit is relatief veel. Omdat ze verschillende mt haplotypes hebben
is een broer-zus relatie uitgesloten. Andere mogelijke relaties die
betrouwbaar getest kunnen worden zijn halfb roer-halfzus, tante/
oom-neef/nicht en grootouder-kleinkind. Het is echter 18 keer
waarschijnlijker dat ze niet verwant zijn dan dat ze halfb roer-halfzus,
tante/oom-neef/nicht of grootouder-kleinkind zijn. De auSTR
resultaten geven geen indicaties voor mogelijke andere verwantschappen
die betrouwbaar getest kunnen worden. De allelen die
de overige individuen met elkaar delen komen in relatief hoge
frequenties voor onder de huidige Nederlandse populatie en bieden
daardoor weinig houvast voor het vaststellen van relaties.
7.7.3 Conclusie
De verkregen DNA resultaten stellen ons in staat de gestelde onderzoeksvragen
tot op zekere hoogte te beantwoorden. Voor de individuen
14 en 17 zijn geen indicaties voor aanwezigheid van het
Y-chromosoom waargenomen en kunnen daarom met grote zekerheid
als vrouwelijk worden getypeerd. Voor de individuen 15 en 18
spoor 2008-2 6 15
individu 14 15 17 18 19
mt haplotype geen resultaat 16218T, 16298C 16224C, 16311C geen resultaat geen resultaat
Tabel 23 Mitochondriale HVR1 resultaten. Mutaties ten opzichte van de revised Cambridge Reference Sequense.
MEROVINGERS IN EEN VILLA