Merovingers in een villa - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

7.3 Vuursteen
J. Deeben
7.3.1 Inleiding
Bij de opgraving van werkput 1 zijn 236 stuks vuursteen aangetroffen
die in verschillende mate van zekerheid te maken hebben
menselijke activiteiten ter plaatse. In deze paragraaf wordt onderzocht
wat de aard is van de gevonden vuursteen en wat de relatie
is met de menselijke activiteiten. Voor de toegepaste methodiek
zie paragraaf 4.12.
7.3.2 Resultaten
Tijdens de opgraving is de uitgegraven grond met water gezeefd
over een maaswijdte van 2 x 2 mm, het residu is gedroogd en daarna
onderzocht. Het gebruik van een zeef is er de oorzaak van dat
aantal
70
80
70
60
50
40
30
20
10
0
1-10 11-20 21-30 31-40
lengte mm
41-50 51-60 61-70
artefact onbepaald verbrand
Afb . 54 Verdeling van lengte van de vondsten van drie groepen vuursteen.
een relatief groot aantal vuurstenen is verzameld waaronder veel
kleine fragmenten. Ruim 59% van de 236 gevonden stukken vuursteen
is kleiner dan 10 mm (afb . 54). 2
Van de 236 vondsten komen er 230 uit een grafvulling, de overige
6 zijn op het archeologische vlak gevonden.
De fragmenten vuursteen kunnen op grond van de morfologische
kenmerken en toestand in drie groepen ingedeeld worden. De eerste
groep omvat 63 vondsten die aangemerkt kunnen worden als
vuurstenen artefacten, omdat ze de kenmerken hebben van intentioneel
door de mens bewerkte stukken vuursteen (tabel 11). 3
De tweede groep bestaat uit 77 stuks verbrande vuursteen; het gaat
hierbij om brokken en zogenoemde potlids die ontstaan wanneer
vuursteen aan hoge temperaturen van bijvoorbeeld open vuur
wordt blootgesteld en die geen kenmerken van bewerking door
de mens vertonen.
De derde groep omvat 96 vondsten. Van deze vuurstenen kon niet
met zekerheid worden vastgesteld of het door mensen geproduceerde
artefacten gaat. Het zijn vaak kleine fragmenten vuursteen
met scherpe randen (afb . 54). De drie groepen vuursteen worden
hieronder beschreven en geanalyseerd.
De vuurstenen artefacten
Bij de vuurstenen artefacten gaat het om vijf gemodifi ceerde artefacten
waaronder een middenstuk van een spits met oppervlakteretouche
(tabel 11). De laatste is een zogenoemde driedoorn die
door verbranding sterk is beschadigd (vnr. 476-1). Aan de onderkant
zijn nog delen van de schachtdoorn en bijhorende doornen aanwezig
(afb . 55). De pijlpunt meet 21 x 17 x 5 mm. Het tweede artefact
(vnr. 433) is een afslag afk omstig van een rand van een gepolijste
vuurstenen bijl. Verder zijn er twee complete geretoucheerde afslagen
en een middenstuk van geretoucheerde kling gevonden.
De ongemodifi ceerde artefacten bestaan voornamelijk uit afslagen
en klingen.
De vuursteen die gebruikt is voor de vervaardiging van de artefacten
is voor 41,3% van de artefacten onbepaald (tabel 11). Over de
herkomst kan niet meer gezegd worden dan dat de grondstof zeer
waarschijnlijk uit de afzett ingen van het Maasterras afk omstig is.
type artefact type vuursteen totaal
chalcedoon Rijckholt Rullen lichtgrijs Belgische onbepaald niet det.
gemodifi ceerd
driedoorn - - - 1 - - 1
bijlafslag - - - 1 - - 1
geretoucheerde afslag - 2 - - - - 2
geretoucheerde kling - - - - - 1 1
totaal
ongemodifi ceerd
- 2 - 2 - 1 5
brok - - - - 1 - 1
kernvernieuwingsstuk - 2 - - - - 2
afslag 1 7 - 1 23 13 45
kling - 3 1 2 2 2 10
totaal 1 12 1 3 26 15 58
Tabel 11 Overzicht van de samenstelling van de assemblage vuurstenen artefacten. Aangegeven zijn het type artefact en de gebruikte vuursteen.
MEROVINGERS IN EEN VILLA