Merovingers in een villa - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

natuurlijke afzett ingen aan zuidkant van de put. De laag bestaat
uit een pakket grijs grind. Dit grindpakket was iets beter gesorteerd
dan de dagzomende lagen in het noorden van de put. Ook hier is
een interpretatie zeer lastig omdat de laag zelf niet verder is onderzocht.
Het zou de onderkant van een geëgaliseerde laag kunnen
zijn waarop een vloerniveau heeft gelegen. In een diepe uitgraving
bij spoor 47 is gebleken dat het pakket grind een dikte had van ca.
0,5 m. Wellicht is het ook te interpreteren als een natuurlijke grindlaag
waarop een dun pakket beter gesorteerd materiaal ligt. Dit
verschil is in het kleine profi el bij de uitgraving bij spoor 47 niet
vastgesteld.
Natuurlijke fenomenen
Tot slot zijn er enkele verkleuringen in het vlak waargenomen die
een natuurlijke oorsprong hebben. De sporen 27, 42, 43, en 44
hebben een lichtbruingrijze vulling van zwak zandig leem. In de
vulling van spoor 42 zijn de schelpen van stroommossels aangetroff
en. Het voorkomen van deze schelpen laat zien dat het geen
oude sporen kunnen zijn. Normaliter degraderen deze schelpen
zeer snel. Het zijn waarschijnlijk natuurlijke geultjes en kolkgaten
die zijn ontstaan bij de meest recente overstromingen.
7.2.3 Onderzochte grafk uilen
Van het totaal aan rechthoekige sporen zijn er zes onderzocht.
Op basis van de inhoud van de sporen is vastgesteld dat het allemaal
grafk uilen zijn. Een hiervan is tijdens de campagne zodanig
beroofd (spoor 6) dat de relatie tussen kuil en vondsten en de vorm
van de kuil niet meer is vast te stellen. Een andere kuil is door tijdgebrek
niet afgewerkt (spoor 47), waardoor de informatie over de
relatie tussen kuil en vondsten alsmede de vorm van de kuil nog
niet voorhanden is. De andere vier sporen zijn volledig onderzocht.
Vermeld moet worden dat de grondsporen zeer moeilijk leesbaar
waren. Dit werd vooral veroorzaakt door de aard van de natuurlijke
afzett ingen en de vulling van de grafk uilen. Omdat deze een
bijzonder slecht contrast opleveren, was vaak alleen de aan- of
afwezigheid van Romeins bouwpuin een aanwijzing of het vulling
of natuurlijke rivierafzett ingen betrof. Ook droogden de vlakken
bijzonder snel uit door het droge en warme weer, waardoor het
contrast tussen rivierafzett ingen en grondspoor nog slechter zichtbaar
werd.
De kuilen zijn ingegraven in een verlaten en (deels) afgebroken
villa. De vulling van de kuilen is dan ook afk omstig uit de afb raaklaag
van het villaterrein, waardoor er veel Romeins vondstmateriaal
aanwezig is.
Behalve de zes graven die hieronder worden beschreven, zijn er
twee sporen waarvan het eerste vlak is schoon gemaakt met de
troff el en de bovengrond is gezeefd. De interpretatie van deze kuilen
is nog niet geheel duidelijk, maar er is wel meer informatie
beschikbaar dan de overige kuilen die alleen zijn geregistreerd en
ingemeten.
50
In 2008 is ten oosten van spoor 6 een rechthoekig spoor herkend
(spoor 2008-7; afb . 21; 22). Door de beperkingen van de kleine
opgravingsput was het niet duidelijk of dit spoor een grafk uil
betrof, een afvalkuil of een wat dikker deel van de vondstlaag. Hoog
in het spoor is een menselijke schedel aangetroff en op een hoogte
van 44,18 m NAP, ca. 40 cm onder het maaiveld. In 2008 is wegens
tijdgebrek gekozen om dit spoor niet verder te onderzoeken.
De laatste week van de campagne in 2009 is het spoor nog wel iets
verdiept zodat duidelijk werd dat het inderdaad een rechthoekige
kuil betreft . Het ligt voor de hand om dit spoor te duiden als een
inhumatiegraf. De schedel ligt echter waarschijnlijk niet meer in
situ, maar is, wellicht door al dan niet oudtijdse opening van het
graf of andere verstoring, bovenin de vulling van de grafk uil
terechtgekomen. De geborgen vondsten uit dit spoor zijn waarschijnlijk
Romeins materiaal dat bij het sluiten van de grafk uil is
teruggeworpen en/of door verstoring in het graf is geraakt.
De tweede kuil waar het eerste vlak van is onderzocht, is de combinatie
van spoor 9 en 13. Deze twee sporen vormen in wezen één
spoor waarbij spoor 13 de centrale vulling betreft (1,3 x1,6 m) en
spoor 9 de ca. 0,6 m brede buitenrand vormt. In de vulling (van
zowel 9 als 13) zijn de resten van een paard in anatomisch verband
aangetroff en. Dat het om een intentionele begraving gaat en niet
om slachtafval, is mogelijk af te leiden aan het aangetroff en bronzen
artefact dat bij de schedel lag. Deze vondst is mogelijk deel van
het paardentuig. Omdat de vraagstelling van het onderzoek tijdens
de tweede campagne gefocust was op de degradatie van menselijk
botmateriaal is er voor gekozen om dit graf voorlopig niet verder
te onderzoeken.
Spoor 2008-2 (afb . 23-29)
Dit spoor is in 1999 als eerste gelokaliseerd (in 1999 heeft dit spoor
nummer 12 gekregen). De onderzoekers hebben destijds deze context
alleen ingemeten en niet verder onderzocht. In 2008 is begonnen
met het opgraven van deze kuil. De bovenkant van de vulling
is niet onderzocht, omdat deze in 1999 al was opgegraven. Op een
diepte van 43,92 m NAP is de onverstoorde context in segmenten
verdeeld en gezeefd. Het is een rechthoekige lange en brede kuil
met afgeronde hoeken. De kuil meet 2,70 x 1,60 m en is noordoostzuidwest
georiënteerd. De onderkant van de kuil ligt op 43,74 m NAP.
Er resteerden dus nog 18 cm van de kuilvulling. Er van uitgaande
dat het oorspronkelijk maaiveld rond de 44,6 m NAP lag, is de kuil
ruim 1,1 m diep. De kuil is in het grind ingegraven. Op de bodem
is een compacte 2-3 cm dikke, oranje-gele, zandige laag van verspoelde
löss met fi jne stukjes baksteenpuin aangetroff en. Mogelijk
is laag als vlijlaag aangelegd. Op deze vlijlaag lag een 3-5 cm dikke
laag met grind en zowel fi jn als grof puin, met ingespoelde kleinere
fragmenten. De vondsten uit het graf liggen boven dit niveau,
in een bruinere, minder zandige en kalkrijkere vulling. Dit is dus
aanzienlijk hoger dan de kuilbodem, en valt waarschijnlijk samen
met de bodem van een houten container. Onder een bronzen
schaal zijn resten gevonden van de plank waar deze schaal op stond.
Door de corrosie van het brons is een klein restant hout bewaard
gebleven. Enkele gevonden spijkers zouden onderdeel kunnen
MEROVINGERS IN EEN VILLA