Merovingers in een villa - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

More documents

Recommendations

Info

de corrosielaag. De metingen zijn gedaan met de hand held XRF. De berekening van de delta is de fractie van het gehalte van het betreff ende metaal in de corrosielaag verminderd met het gehalte van het schone metaal uitgedrukt ten opzichte van het gehalte van het schone metaal. Een waarde van -0,27 betekent dat het gehalte 27% lager is dan in het schone metaal. Uit tabel 10 valt op te maken dat bij corrosie van alle geanalyseerde koperhoudende metaalvondsten het koper en zink gehalte lager is in de corrosielaag. Het tin en lood gehalte neemt relatief toe. Er is geen directe relatie tussen de koper afname en de corrosiescore. Wel is opvallend dat bijvoorbeeld vondst 188 een hoge corrosiescore heeft en een hoge koperdepletie. De resultaten van de analyse van de bodem rond het koperen bekken staan in afb eelding 17: het blijkt dat koper tot een afstand van 2,5 cm door de bodem is getransporteerd in meetbare concentraties. Ook lood en zink zijn door corrosie in de bodem terecht gekomen. Relatieve concentratie (%/%) 44 1 0.1 0.01 0.001 0.0001 Noten) Zn Pb Cu vondst delta Cu delta Pb delta Zn delta Sn score 139a -0,27 0,43 -0,25 0,50 7,00 139b -0,38 0,20 -0,22 0,17 8,00 316 -0,17 0,12 -0,18 0,21 10,00 377a -0,05 0,13 0,00 0,64 8,50 377b -0,06 -0,41 -0,02 -0,21 7,00 281 0,00 1,61 -0,19 -0,31 9,50 258 -0,35 0,45 -0,44 0,19 9,50 289 -0,22 0,12 -0,04 0,31 12,00 181 -0,09 -0,30 -0,44 0,69 9,00 142 -0,27 -0,09 -0,24 -0,04 7,00 98 -0,19 -0,47 -0,45 -0,22 7,00 188 -0,51 -0,58 -0,35 0,07 12,00 411 -0,12 -0,38 -0,37 -0,28 9,00 183 -0,04 -0,06 -0,03 -0,06 7,00 164 -0,11 0,23 -0,08 -0,01 8,00 gemiddelde -0,19 0,07 -0,22 0,11 8,70 Tabel 10 Corrosie van metalen; Score: zie tabel 8. 14 12 10 8 6 4 2 0 Afstand tot midden van de schaal (cm) 1 Graaf, Kramer & Crombé 2005. 2 Van de Veer 2007. 3 Graaf, Kramer & Crombé 2005, 163. 4 Gordon & Buikstra 1981. 5 Hedges et al. 1995; Jans et al. 2004. Afb . 17 Relatieve gehaltes van zink (Zn), lood (Pb), en koper (Cu) van de bodem die zich in de bronzen schaal (vnr. 183) bevindt. De waarden zijn gemeten van het midden (0 cm) tot aan de rand (ca. 13 cm) van de schaal. De meest linkse meting (13 cm) betreft de schaal zelf. Het grijze gebied geeft de zone aan waarin de bodem meetbare corrosieproducten uit de schaal bevat. MEROVINGERS IN EEN VILLA
7 Resultaten archeologisch onderzoek 7.1 Inleiding Tijdens de twee veldwerkcampagnes van 2008 en 2009 is een areaal onderzocht van circa 900 m 2 . Hierbinnen liggen de oude proefsleuven van de onderzoeken uit 1995 en 1999 (in totaal 350 m 2 ). Dus ongeveer 550 m 2 van de vindplaats is nu voor het eerst bloot gelegd. Ongeveer de helft van de vondstlaag is gezeefd. Onder de vondstlaag is een sporenvlak aangelegd. Hierin zijn in totaal 71 verkleuringen aangemerkt als grondspoor (afb . 18). Van deze 71 sporen zijn er zestien geïnterpreteerd als grafk uil. Vijf daarvan zijn volledig onderzocht, waarvan er één na werktijd is beroofd; een kon binnen de beschikbare tijd niet geheel worden opgegraven. Van een zevende graf is slechts het bovenste deel van de vulling onderzocht. De geborgen vondsten komen of uit de gezeefde vondstlaag (4 mm) of uit de gezeefde segmenten van de onderzochte grafk uilen (2 mm). 7.2 Sporen en structuren 1 A. Müller en D.E. Smal 7.2.1 Inleiding De sporen werden herkend op het sporenvlak dat gemiddeld rond 44,1 m NAP was aangelegd. Het maaiveld ligt gemiddeld op een hoogte van 44,6 m NAP. De sporen waren door het droge weer en de slecht gesorteerde ondergrond zeer moeilijk leesbaar en lastig te duiden. Om zoveel mogelijk tijd aan de grafcontexten te kunnen besteden, zijn zoveel mogelijk sporen onderzocht waarvan duidelijk was dat het Merovingische inhumatiegraven betrof. Dit betekent dat veel onduidelijke sporen niet zijn verdiept en/of gecoupeerd. Hoewel het hierdoor lastig is deze sporen te duiden, is hieronder wel een poging gedaan om deze sporen te interpreteren en te dateren. De zes in 2008 en 2009 (deels) opgegraven grafcontexten worden in paragraaf 7.2.3 beschreven. Daar worden ook twee sporen besproken waarvan alleen de bovengrond en het eerste vlak is onderzocht en die mogelijk ook begravingen bevatt en (afb . 19). 7 RESULTATEN ARCHEOLOGISCH ONDERZOEK De sporen die niet direct met zekerheid als graf konden worden geïdentifi ceerd zijn in vier groepen onderverdeeld: rechthoekige sporen (lengte < 3 breedte), langwerpige sporen (lengte > 3 breedte), ronde tot vierkante sporen en (vondst)lagen. 7.2.2 Diverse sporen Rechthoekige sporen De rechthoekige sporen vormen de enige groep grondsporen waarvan een selectie nader is onderzocht. Naast de onderzochte sporen die als graven werden herkend, zijn in het werkvlak negen andere rechthoekige sporen aangetroff en (2008-7, 10, 13, 45, 48, 52, 53, 54, 66; afb . 18). De afmetingen van de sporen variëren aanzienlijk. Er zijn bijna vierkante, grote sporen, zoals de combinatie van spoor 9 en 13 (2,6 x 2,1 m), grote rechthoekige sporen zoals spoor 49 (3,4 x 1,6 m), en kleine rechthoekige sporen zoals spoor 45 (1,9 x 1,0 m). De kuilen werden pas duidelijk zichtbaar nadat het vlak ca. 0,5 m was verdiept ten opzichte van het maaiveld. De rechthoekige kuilen zijn met de korte kant naar het noordoosten georiënteerd. Uitzondering zijn de sporen 16 en 18. Deze kuilen van ca. 2 x 1 m zijn noordwest-zuidoost georiënteerd. De vulling van de kuilen bestaan uit donkergrijs, slecht gesorteerd sediment. Naast zand, leem en kiezels is veel Romeinse bouwmateriaal (mortel en baksteen) aanwezig. Het grootste deel van de noordoost georiënteerde rechthoekige kuilen wordt geïnterpreteerd als grafk uil (afb . 20). Zeer waarschijnlijk zijn het inhumatiegraven. Van spoor 13 is vastgesteld dat hierin een paard is begraven en dat er mogelijk geen menselijke resten aanwezig zijn. In spoor 16 is eveneens dierlijk skelet materiaal aangetroff en. Naast gearticuleerde bott en van een deel van een paard zijn er losse fragmenten van schaap en varken gevonden. Deze kuil wordt daarom niet als grafcontext geïnterpreteerd maar als kuil. Dit spoor is niet opgegraven, een interpretatie van dit spoor blijft dan ook zeer speculatief. Langwerpige sporen Er zijn tien langwerpige sporen aangetroff en, waarvan vijf langwerpige grindbanen zijn (sporen 7, 23, 11, 33 en 35; afb . 18; 20). De vulling van deze sporen bestaat uit grof grind. Het is niet duidelijk of deze grindbanen geïnterpreteerd moeten worden als antropogene 45
Page 1: Merovingers in een villa R.C.G.M. L
Page 4 and 5: Colofon Rapportage Archeologische M
Page 6 and 7: Literatuur 147 Bijlage 1 Plan van a
Page 8 and 9: tin de kleurbepalende elementen zij
Page 10 and 11: 323 322 321 320 8 1:25.000 175 Afb
Page 12 and 13: Bovenstaande heeft er toe geleid da
Page 14 and 15: 323 322 321 320 12 1:25.000 175 176
Page 16 and 17: estond doorgaans uit het aanleggen
Page 18 and 19: opgenomen, is de omgeving van Maast
Page 20 and 21: en uit die tijd zouden in de bouwvo
Page 22 and 23: te gebruiken als vulling van het gr
Page 24 and 25: 22 MEROVINGERS IN EEN VILLA
Page 26 and 27: van de beschikbare tijd waren er sl
Page 28 and 29: outine. Hierbij wordt via de theore
Page 30 and 31: genomen volgens de defi nities van
Page 32 and 33: Naast dit macroscopisch onderzoek i
Page 34 and 35: voor de aanwezigheid van collageen.
Page 36 and 37: 34 08-2 08-11 08-7 Afb . 8 Locaties
Page 38 and 39: Fe 2 O 3 (%) As (ppm) 36 7 6 5 4 3
Page 40 and 41: de inhumaties geleid tot hogere fos
Page 42 and 43: 40 44600 44400 44200 44000 44600 44
Page 44 and 45: monster diersoort element OHI Wedl
Page 48 and 49: 321640 321620 321600 46 Legenda S1
Page 50 and 51: 321640 321620 321600 48 Legenda Typ
Page 52 and 53: natuurlijke afzett ingen aan zuidka
Page 54 and 55: Legenda Vondsten Baksteen Keramiek
Page 56 and 57: 54 Legenda Vondsten Glas Monster: h
Page 58 and 59: Legenda Vondsten 56 Aardewerk Dakpa
Page 60 and 61: 58 Legenda Vondsten Aardewerk Bakst
Page 62 and 63: Legenda Vondsten Aardewerk Dakpan G
Page 64 and 65: Het graf is verstoord door een secu
Page 66 and 67: 64 Legenda Vondsten Aardewerk Metaa
Page 68 and 69: 66 Legenda Vondsten Aardewerk Bot:
Page 70 and 71: Monsters Monster: algemeen 145 Vond
Page 72 and 73: 7.3 Vuursteen J. Deeben 7.3.1 Inlei
Page 74 and 75: Bij 80% van de verbrande brokken en
Page 76 and 77: 7.3.4 Conclusie De grindige verhogi
Page 78 and 79: de eerste of het begin van de tweed
Page 80 and 81: meer versleten fragmenten zijn in v
Page 82 and 83: De beschildering van het tweede typ
Page 84 and 85: Een andere mogelijkheid die onderzo
Page 86 and 87: dienst voor het Cultureel Erfgoed (
Page 88 and 89: gemeten kon worden met de kwantifi
Page 90 and 91: ook in de graven vormt het de perio
Page 92 and 93: Afb . 76 Selectie van Romeinse en M
Page 94 and 95: lijkt ook uit het feit dat zes frag
Page 96 and 97:
vorm, kleur en versiering, evenals
Page 98 and 99:
Spoor 6 Naast een aanzienlijk aanta
Page 100 and 101:
Afb . 86 Röntgenopname van een mes
Page 102 and 103:
Afb . 89 Röntgenopnamen van twee p
Page 104 and 105:
102 000 255 256 257 258 259 260 261
Page 106 and 107:
104 309 310 311 312 313 315 316 317
Page 108 and 109:
106 369 370 371 372 373 374 375 376
Page 110 and 111:
108 Zn Sb K 2 O 10 8 6 4 2 0 10000
Page 112 and 113:
Afb . 95 Botanische macroresten. 1a
Page 114 and 115:
diek (paragraaf 4.11), is een deel
Page 116 and 117:
hierdoor eerder het product van hui
Page 118 and 119:
trekken in een dassenburcht waaraan
Page 120 and 121:
Afb . 104 14 C-dateringen en gekali
Page 122 and 123:
23 De mortelopbouw van type A6 (vnr
Page 124 and 125:
122 MEROVINGERS IN EEN VILLA
Page 126 and 127:
getroff en. Hierbij moeten we er ui
Page 128 and 129:
schijnlijk binnen de eerste honderd
Page 130 and 131:
De oriëntatie wijkt echter af van
Page 132 and 133:
De bijgift en zijn alle in deze hou
Page 134 and 135:
oostelijke rand van de vloer en lij
Page 136 and 137:
Is de origine van deze laag vergeli
Page 138 and 139:
Welke post-depositionele processen
Page 140 and 141:
Wat is de samenstelling van de bode
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Afb . 108 De scholen van Itt eren e
Page 146 and 147:
natuurlijk de wetenschappelijke dui
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Deeben, J., 1995: De laatpaleolithi
Page 152 and 153:
Laken, L., 2010a: Romeins pleisterw
Page 154 and 155:
Schmitt , G., 2005: Die Alamannen i
Page 156 and 157:
van het graf blijven de segmenten m
Page 158 and 159:
formulieren zullen in voldoende mat
Page 160 and 161:
Sample code Location Description Co
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
spoor 13 vlak Hutt enleem 1 Bouwmat
Page 178 and 179:
vondst put vlak vak spoor verzamelw
Page 180 and 181:
vondst 233 - Kraal: glas put vlak v
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
vondst Kraal: glaspasta put vlak va
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Page 190 and 191:
Spoor 15 (graf) vondst put vlak vak
Page 192 and 193:
Page 194 and 195:
Page 196 and 197:
Page 198 and 199:
Geen spoornummer 2008 Vondst put vl
Page 200 and 201:
Bijlage 5 XRF-metingen kralen objec
Page 202 and 203:
object soort jaar vondst - nr. 200
Page 204 and 205:
Bijlage 6 Pleisterwerk onderzoeksge
Page 206 and 207:
XRF nr vondst vlak spoor kleur besc
Page 208 and 209:
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
1-2-157 (S2): 5x verspreidporig hou
show all

Merovingers in een villa - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?