Merovingers in een villa - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

More documents

Recommendations

Info

Fe 2 O 3 (%) As (ppm) 36 7 6 5 4 3 2 24 20 16 12 8 4 Legenda 0 0.2 0.4 0.6 0.8 P 2 O 5 (%) 0 0.2 0.4 0.6 0.8 P 2 O 5 (%) In het graf Achtergrond (off site) Spoor 6 vlak 4 Spoor 15 rand Spoor 15 midden Spoor 46 CaO (%) Cu (ppm) 2.4 2 1.6 1.2 0.8 0.4 0 120 Spoor 47 midden Spoor 47 rand Spoor 51 vlak 2 Spoor 51 vlak 3 Spoor 51 vlak 4 Spoor 53 80 40 0 0 0.2 0.4 0.6 0.8 P2O5 (%) 0 0.2 0.4 0.6 0.8 P 2 O 5 Afb . 9 Scatt erplots van het gehalte fosfaat (P 2O 5) versus ijzer (Fe 2O 3), calcium (CaO), arseen (As), koper (Cu) en kalium (K 2O). K 2O (%) 2.2 2 1.8 1.6 1.4 1.2 0 0.2 0.4 0.6 0.8 P 2O 5 (%) spoornr. CaO P 2O 5 K 2O Fe 2O 3 Cu Sr Rb binnen mg/kg buiten mg/kg binnen mg/kg buiten mg/kg binnen mg/kg buiten mg/kg binnen mg/kg buiten mg/kg binnen % buiten % 23 25 24 27 21 24 22 25 25 25 24 6 vlak 4 1,45 0,833 0,506 0,316 1,47 1,60 3,69 4,04 26 15 midden 1,48 1,22 0,340 0,579 1,71 1,96 4,06 4,05 25 15 rand 1,75 0,596 0,583 0,309 1,77 1,77 3,73 4,13 29 46 0,794 0,883 0,443 0,385 1,51 1,57 3,29 3,59 23 47 noordkant 1,03 0,697 0,362 0,279 1,56 1,38 3,84 3,77 25 47 midden 0,836 0,766 0,408 0,416 1,42 1,57 3,37 3,81 26 51 vlak 2 0,849 0,695 0,530 0,280 1,71 1,57 3,63 3,35 28 51 vlak 3 0,997 0,615 0,440 0,304 1,66 1,62 3,71 4,10 35 51 vlak 4 1,25 0,854 0,531 0,412 1,72 1,67 3,73 3,83 27 53 1,01 0,708 0,530 0,366 1,76 1,57 4,02 3,57 22 gemiddelde (G) 1,11 0,782 0,463 0,370 1,65 1,63 3,71 3,80 27 achtergrond (A) relatieve verhoging 0,647 0,012 1,70 4,51 22 t.o.v. G (%) relatieve verhoging 42 25 1,06 -2,42 10 t.o.v. A (%) 72 3818 -3,32 -17,77 21 binnen % 80 72 73 58 62 56 70 76 78 78 69 buiten % 64 68 44 64 57 54 45 53 69 66 58 66 binnen % 84 84 85 72 74 71 75 87 89 88 81 buiten % 76 92 69 82 68 70 61 73 88 78 75 83 Tabel 2 Overzicht van de gemiddelde gehaltes van CaO, P 2O 5, K 2O, Fe 2O 3 (in mg/kg), Cu, strontium (Sr) en rubidium (Rb) (in %) binnen en buiten de graven. Gemiddelde G is het gemiddelde over alle graven, A het gehalte van de achtergrond. In de onderste rijen staan de gemiddelde relatieve verhoging van de gehaltes van deze elementen in de graven ten opzichte van buiten de graven (G) en ten opzichte van de achtergrond (A). Een gemarkeerde waarde geeft aan dat de gemiddelde waarde van het betreff ende element hoger is in het graf (gemarkeerd) dan er buiten. 20 5,3 6,71 -2,94 MEROVINGERS IN EEN VILLA
K 2O (%) K 2O (%) 2.2 2 1.8 1.6 1.4 1.2 2.2 2 1.8 1.6 1.4 1.2 Legenda 5.3 Discussie 4 8 12 16 20 Al 2 O 3 (%) 2 3 4 5 6 7 Fe 2 O 3 (%) In het graf Achtergrond (off site) Spoor 6 vlak 4 Spoor 15 rand Spoor 15 midden Spoor 46 CaO (%) Rb (ppm) Spoor 47 midden Spoor 47 rand Spoor 51 vlak 2 Spoor 51 vlak 3 Spoor 51 vlak 4 Spoor 53 Het hele onderzochte terrein, zowel binnen als buiten de gemeten sporen, heeft verhoogde calcium en fosfaat waarden. De grenzen van de graven zijn niet eenvoudig af te leiden uit de calcium- of fosforwaarden. Wanneer alle data worden samengenomen (tabel 2) dan zijn de calcium en fosfaat gehaltes gemiddeld wel hoger in de graven dan daarbuiten. Er is geen verband tussen het fosfor- en ijzergehalte. Blijkbaar is het fosfor niet gebonden aan een ijzerhydroxide fase. Dit is ook te zien aan het arseengehalte dat niet verschilt in de achtergrond, binnen of buiten het graf. Arseen wordt aangevoerd door het (diepe) grondwater waarna het wordt vastgelegd in ijzerhydroxides. Het vertoont hetzelfde gedrag als fosfaat. Omdat er geen verband is tussen het fosfaat- en het arseengehalte kan worden geconcludeerd dat de fosfaatgehaltes niet zijn beïnvloed door het (diepe) grondwater. Dat een calciumfosfaatverbinding de meest waarschijnlijke drager is van het fosfaat signaal blijkt ook uit de CaO tegen Sr plot. De monsters die van de site afk omstig zijn hebben relatief minder strontium dan de achtergrondmonsters. Blijkbaar komt op de site een calcium houdende fase voor waarin minder strontium zit, zoals apatiet. Heterogeniteit veroorzaakt door de grindhoudende ondergrond leidt verder tot veel ruis in elementen die normaal een zeer goede correlatie vertonen zoals kalium (K 2O) en rubidium (Rb), beide alkalimetalen. Deze eff ecten zijn niet dramatisch maar kunnen voor verschillen zorgen wanneer deze vergeleken zouden worden met laboratoriummetingen waarbij de monsters eerst gedroogd, gezeefd en gehomogeniseerd zouden worden. 120 100 80 60 40 20 0 20 40 60 80 100 Sr (ppm) 0 20 40 60 80 100 Sr (ppm) Afb . 10 Scatt erplot van het gehalte elementen geassocieerd met kalk en klei in de bodem. 2.4 2 1.6 1.2 0.8 0.4 0 Dat het verschil in fosfaatsignaal binnen het graf en de directe omgeving buiten de grafk uil zich duidelijker aft ekent, kan ook veroorzaakt worden door de heterogene ondergrond, alsmede door eventuele verspreiding van fosfaatmineralen door bioturbatie of andere taphonomische processen of door het opgraven zelf. Tijdens het opgraven kan bodemmateriaal verplaatst worden aan het vlak. Dit leidt tot de aanbeveling om meer grondmonsters te analyseren uit hetzelfde vlak die iets verder van de graven af liggen. De XRF methode meet lichte elementen minder goed wanneer er variaties zijn in de bodem. Bij een hoog vochtgehalte treedt absorptie op van röntgenstraling waardoor het signaal lager wordt. Hiervoor kan misschien worden gecorrigeerd door vochtgehaltes te meten, of aparte monsters te nemen en die te laten drogen en opnieuw te meten in het laboratorium. Met de labresultaten kunnen dan later de veldwaarnemingen worden gekalibreerd. 5.4 Conclusie 20 40 60 80 100 120 Rb (ppm) Door middel van analyse van fosfaat en andere elementen met behulp van de hand held XRF kan in ieder geval worden vastgesteld of er menselijke of dierlijke fosfaathoudende resten aanwezig zijn in de bodem. Belangrijker is dat door de interpretatie van de verspreiding van elementen zoals ijzer, kalium rubidium, strontium en calcium ook kan worden vastgesteld of verhoogde fosfaatgehaltes worden veroorzaakt of door natuurlijke processen, zoals kwel, of door antropogene processen zoals landbouwactiviteiten of archeologische gebeurtenissen. In Borgharen bevindt het fosfaat zich als een calciumfosfaat verbinding in de bodem en hebben 5 RESULTATEN PROSPECTIEONDERZOEK MET GEBRUIK VAN XRF 37 K 2O (%) 2.2 2 1.8 1.6 1.4 1.2
Page 1: Merovingers in een villa R.C.G.M. L
Page 4 and 5: Colofon Rapportage Archeologische M
Page 6 and 7: Literatuur 147 Bijlage 1 Plan van a
Page 8 and 9: tin de kleurbepalende elementen zij
Page 10 and 11: 323 322 321 320 8 1:25.000 175 Afb
Page 12 and 13: Bovenstaande heeft er toe geleid da
Page 14 and 15: 323 322 321 320 12 1:25.000 175 176
Page 16 and 17: estond doorgaans uit het aanleggen
Page 18 and 19: opgenomen, is de omgeving van Maast
Page 20 and 21: en uit die tijd zouden in de bouwvo
Page 22 and 23: te gebruiken als vulling van het gr
Page 24 and 25: 22 MEROVINGERS IN EEN VILLA
Page 26 and 27: van de beschikbare tijd waren er sl
Page 28 and 29: outine. Hierbij wordt via de theore
Page 30 and 31: genomen volgens de defi nities van
Page 32 and 33: Naast dit macroscopisch onderzoek i
Page 34 and 35: voor de aanwezigheid van collageen.
Page 36 and 37: 34 08-2 08-11 08-7 Afb . 8 Locaties
Page 40 and 41: de inhumaties geleid tot hogere fos
Page 42 and 43: 40 44600 44400 44200 44000 44600 44
Page 44 and 45: monster diersoort element OHI Wedl
Page 46 and 47: de corrosielaag. De metingen zijn g
Page 48 and 49: 321640 321620 321600 46 Legenda S1
Page 50 and 51: 321640 321620 321600 48 Legenda Typ
Page 52 and 53: natuurlijke afzett ingen aan zuidka
Page 54 and 55: Legenda Vondsten Baksteen Keramiek
Page 56 and 57: 54 Legenda Vondsten Glas Monster: h
Page 58 and 59: Legenda Vondsten 56 Aardewerk Dakpa
Page 60 and 61: 58 Legenda Vondsten Aardewerk Bakst
Page 62 and 63: Legenda Vondsten Aardewerk Dakpan G
Page 64 and 65: Het graf is verstoord door een secu
Page 66 and 67: 64 Legenda Vondsten Aardewerk Metaa
Page 68 and 69: 66 Legenda Vondsten Aardewerk Bot:
Page 70 and 71: Monsters Monster: algemeen 145 Vond
Page 72 and 73: 7.3 Vuursteen J. Deeben 7.3.1 Inlei
Page 74 and 75: Bij 80% van de verbrande brokken en
Page 76 and 77: 7.3.4 Conclusie De grindige verhogi
Page 78 and 79: de eerste of het begin van de tweed
Page 80 and 81: meer versleten fragmenten zijn in v
Page 82 and 83: De beschildering van het tweede typ
Page 84 and 85: Een andere mogelijkheid die onderzo
Page 86 and 87: dienst voor het Cultureel Erfgoed (
Page 88 and 89:
gemeten kon worden met de kwantifi
Page 90 and 91:
ook in de graven vormt het de perio
Page 92 and 93:
Afb . 76 Selectie van Romeinse en M
Page 94 and 95:
lijkt ook uit het feit dat zes frag
Page 96 and 97:
vorm, kleur en versiering, evenals
Page 98 and 99:
Spoor 6 Naast een aanzienlijk aanta
Page 100 and 101:
Afb . 86 Röntgenopname van een mes
Page 102 and 103:
Afb . 89 Röntgenopnamen van twee p
Page 104 and 105:
102 000 255 256 257 258 259 260 261
Page 106 and 107:
104 309 310 311 312 313 315 316 317
Page 108 and 109:
106 369 370 371 372 373 374 375 376
Page 110 and 111:
108 Zn Sb K 2 O 10 8 6 4 2 0 10000
Page 112 and 113:
Afb . 95 Botanische macroresten. 1a
Page 114 and 115:
diek (paragraaf 4.11), is een deel
Page 116 and 117:
hierdoor eerder het product van hui
Page 118 and 119:
trekken in een dassenburcht waaraan
Page 120 and 121:
Afb . 104 14 C-dateringen en gekali
Page 122 and 123:
23 De mortelopbouw van type A6 (vnr
Page 124 and 125:
122 MEROVINGERS IN EEN VILLA
Page 126 and 127:
getroff en. Hierbij moeten we er ui
Page 128 and 129:
schijnlijk binnen de eerste honderd
Page 130 and 131:
De oriëntatie wijkt echter af van
Page 132 and 133:
De bijgift en zijn alle in deze hou
Page 134 and 135:
oostelijke rand van de vloer en lij
Page 136 and 137:
Is de origine van deze laag vergeli
Page 138 and 139:
Welke post-depositionele processen
Page 140 and 141:
Wat is de samenstelling van de bode
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Afb . 108 De scholen van Itt eren e
Page 146 and 147:
natuurlijk de wetenschappelijke dui
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Deeben, J., 1995: De laatpaleolithi
Page 152 and 153:
Laken, L., 2010a: Romeins pleisterw
Page 154 and 155:
Schmitt , G., 2005: Die Alamannen i
Page 156 and 157:
van het graf blijven de segmenten m
Page 158 and 159:
formulieren zullen in voldoende mat
Page 160 and 161:
Sample code Location Description Co
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
spoor 13 vlak Hutt enleem 1 Bouwmat
Page 178 and 179:
vondst put vlak vak spoor verzamelw
Page 180 and 181:
vondst 233 - Kraal: glas put vlak v
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
vondst Kraal: glaspasta put vlak va
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Page 190 and 191:
Spoor 15 (graf) vondst put vlak vak
Page 192 and 193:
Page 194 and 195:
Page 196 and 197:
Page 198 and 199:
Geen spoornummer 2008 Vondst put vl
Page 200 and 201:
Bijlage 5 XRF-metingen kralen objec
Page 202 and 203:
object soort jaar vondst - nr. 200
Page 204 and 205:
Bijlage 6 Pleisterwerk onderzoeksge
Page 206 and 207:
XRF nr vondst vlak spoor kleur besc
Page 208 and 209:
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
1-2-157 (S2): 5x verspreidporig hou
show all

Merovingers in een villa - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?