Merovingers in een villa - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Merovingers in een villa - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Merovingers in een villa - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
out<strong>in</strong>e. Hierbij wordt via de theoretische gevoeligheid van ieder<br />
element de concentratie <strong>in</strong> <strong>het</strong> monster uitgerekend. Dit werkt erg<br />
goed <strong>voor</strong> metalen, maar m<strong>in</strong>der goed <strong>voor</strong> oxiden (zoals <strong>in</strong> bodem,<br />
stenen etc.). Voor deze laatste categorie is <strong>een</strong> empirische ijk<strong>in</strong>g<br />
aan de hand van standaardmonsters meer geschikt. Het meten van<br />
metalen door middel van de fundamentele parameter rout<strong>in</strong>e levert<br />
<strong>een</strong> nauwkeurigheid op van meer dan 0.1% (n=5) absoluut.<br />
De diepte waarmee röntgenstral<strong>in</strong>g <strong>in</strong>dr<strong>in</strong>gt <strong>in</strong> <strong>het</strong> te meten object<br />
is afh ankelijk van de samenstell<strong>in</strong>g van <strong>het</strong> bestraalde materiaal.<br />
Een corrosielaag die bestaat uit oxiden zal nauwelijks röntgenstral<strong>in</strong>g<br />
absorberen. Bij brons zal daarom door de eventuele oxidelaag<br />
worden h<strong>een</strong> gemeten. De <strong>in</strong>dr<strong>in</strong>gdiepte (of beter de terugkaatsdiepte)<br />
van röntgenstral<strong>in</strong>g is afh ankelijk van <strong>het</strong> element dat<br />
gemeten wordt. Stral<strong>in</strong>g met <strong>een</strong> hogere energie (zoals van strontium,<br />
lood en t<strong>in</strong>) kaatst <strong>in</strong> <strong>een</strong> lichte matrix zoals van grond van<br />
grotere diepte terug dan stral<strong>in</strong>g van lichte elementen, zoals silicium,<br />
fosfor en zwavel. Deze laatste elementen worden dus <strong>voor</strong>al<br />
aan de oppervlakte gemeten. Bij metalen <strong>voor</strong>werpen wordt<br />
all<strong>een</strong> <strong>het</strong> oppervlak gemeten tot <strong>een</strong> diepte van 0,1 mm.<br />
Afb . 6 Gebruik van de hand held XRF <strong>in</strong> <strong>het</strong> veld.<br />
26<br />
Behalve over <strong>een</strong> gevoelige detector beschikt de hand held XRF over<br />
de mogelijkheid de spot size (<strong>het</strong> bestraalde gebied) te verkle<strong>in</strong>en<br />
van 8 naar 3 mm. Dit maakt <strong>het</strong> mogelijk meer gedetailleerde analyses<br />
uit te voeren. Ook is er <strong>een</strong> camera <strong>in</strong>gebouwd waardoor de<br />
positioner<strong>in</strong>g van de objecten kan worden geoptimaliseerd.<br />
4.4 Fysische antropologie<br />
R.G.A.M. Panhuysen<br />
Een belangrijk aspect van <strong>het</strong> fysisch antropologisch onderzoek<br />
b<strong>in</strong>nen dit project is <strong>het</strong> onderzoek van de menselijke resten <strong>in</strong><br />
<strong>het</strong> veld. Op basis van eerder onderzoek op de site werd verwacht<br />
dat <strong>het</strong> skeletmateriaal slecht geconserveerd zou zijn. 3 In dat geval<br />
is <strong>het</strong> noodzakelijk om fysisch antropologisch onderzoek <strong>in</strong> <strong>het</strong><br />
veld te doen. Een fysisch antropoloog kan dan menselijke resten<br />
<strong>in</strong> situ identifi ceren en de ligg<strong>in</strong>g daarvan documenteren. Op deze<br />
manier kan <strong>een</strong> zo gedetailleerd mogelijke documentatie van de<br />
MEROVINGERS IN EEN VILLA
Change language