Merovingers in een villa - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

en uit die tijd zouden in de bouwvoor opgenomen moeten zijn.
Het enige dat aangenomen kon worden is dat in de 5e eeuw het
terrein ’in gebruik’ is geweest, zonder dit gebruik nader te kunnen
defi niëren.
Aan het einde van de 6e eeuw is het hoge terrein in gebruik genomen
als grafveld waar gezien de rijke bijgaven in ieder geval ook
vooraanstaande personen hun laatste rustplaats vonden. Aanwijzing
voor bewoning in de Merovingische tijd zou spoor 26 kunnen
zijn. Deze waterput is door de vuile laag uit de 5e eeuw gegraven.
Een waterput in de nabijheid van de graven uit dezelfde periode is
echter wel opmerkelijk en spreekt tegen een datering in dezelfde
periode. Mogelijk wijst deze waterput op een bewoningsfase tussen
de Romeinse villabebouwing die, gezien de muntvondsten en
de scherven Argonnensigillata, zeer waarschijnlijk tot in de 4e
eeuw geduurd heeft , en de Merovingische begravingen. Deze
bewoningsfase zou dan ergens liggen in de periode tussen de 5e
eeuw en het midden van de 6e eeuw.
Conservering van bot en metaal
De conclusie over de conserveringstoestand van het aangetroff en
menselijk botmateriaal uit 1995/1999 was dat, fysisch antropologisch
gezien, die resten in een slechte conditie verkeren maar dat
Noten
1 Lohof 1999; Borsboom 2008; Van de Graaf & de Kramer 2005.
2 Busschers et al. 2005, 38; Woo & McCann 1994.
3 Tebbens et al. 1999, 60, 62.
4 Gerritsen, Jongste & Theunissen 2005, 6.
5 De Groot 2006.
6 Panhuysen 1996, afb . 2 en 73-76.
7 Van Enckevort, de Groot, Hiddink & Vos 2006, 2.
8 Resp. Willems & Kooistra 1988; Willems 1982.
9 Tichelman 2005.
10 De Groot 2006.
11 Panhuysen 1996; Panhuysen & Leupen 1990; Theuws 2001; Theuws 2005;
Arts et al. 2007.
12 De hoeveelheid duidelijk aan de 5e eeuw toe te wijzen vondsten uit de omgeving
van Maastricht is zeer beperkt.
13 Hackeng 2006, 213-219.
14 Dit refereert aan een al lang durend debat over het belang van langeafstandshandel,
ambachtelijke productie en agrarische productie in de opkomst van
vroegmiddeleeuwse centra. Zie Devroey 1998; Theuws 2007.
15 Theuws & Panhuysen in prep.
16 Dijkman 2005; Panhuysen 2005b.
18
het nog steeds mogelijk was demografi sche en paleopathologische
gegevens te verzamelen. 32 Opgemerkt werd dat verdere degradatie
van het skeletmateriaal de informatiewaarde zeker zou doen afnemen,
maar dat er weinig houvast is voor een voorspelling van de
snelheid waarmee het verval zal voortschrijden. Ook het eff ect van
mogelijke behoudmaatregelen was een onzekere factor. Wanneer
de afweging gemaakt moest worden ‘opgraven of behoud in situ’
op basis van fysisch-antropologische argumenten was het advies
dat het voor het behoud van het skeletmateriaal beter is het te
bergen dan het ter plekke in de grond te laten.
Bij het fysisch-chemische en histologische onderzoek van drie
botmonsters werd geconstateerd dat het bot, hoewel aangetast,
redelijk stabiel is. 33 Gezien het geringe aantal monsters was het
echter moeilijk hieruit conclusies te trekken. Gesteld werd dat de
waterhuishouding van een site meestal een van de belangrijkste
factoren in de conservering van archeologisch materiaal is en dat,
indien hier veranderingen in zouden optreden bijvoorbeeld door
regelmatige overstromingen dit de kwaliteit van het materiaal zal
aantasten. Indien dergelijke veranderingen werden voorzien werd
aangeraden om over te gaan tot opgraven.
Algemeen werd gesteld dat de te voorziene erosie en degradatie
van metaal en botmateriaal genoeg redenen waren om de vindplaats
aan defi nitief onderzoek te onderwerpen. 34
17 Roossens, De Boe & De Meulemeester 1976; Roosens 1978.
18 Braat 1956.
19 Bloemers 1974; Glazema & Ypey s.a. [1956]; Verwers 1986; Panhuysen 1982;
1981-1991.
20 Panhuysen 1984; Arts 2007.
21 Plum 2003.
22 Willems 1985.
23 Heymans 1978.
24 Panhuysen 2005a, Sint Servatiusproject.
25 Hulst & Dijkman 2008.
26 Dijkman 2003.
27 Hulst & Dijkman 2008.
28 Van de Graaf & de Kramer 2005.
29 Hulst & Dijkman2008.
30 Panhuysen 2008.
31 Ervynck 2008.
32 Panhuysen 2008.
33 Jans, Nielsen-Marsh & Kars 2008.
34 Hulst & Dijkman 2008.
MEROVINGERS IN EEN VILLA