Merovingers in een villa - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

zorg: dilemma’s rond een Merovingisch grafveld’. In zeven korte
presentaties, afgesloten door een discussie aan de hand van stellingen,
werden de resultaten van het degradatieonderzoek
besproken en de consequenties die daaraan moeten worden
verbonden vanuit het oogpunt van de wetenschap en die van
monumentenzorg.
10.3 Tijd en geld
Tijdsplanning
Zoals vermeld zijn we bij de planning uitgegaan van meerdere
veldwerkcampagnes verdeeld over een periode van vijf à zes jaar.
Er zijn verschillende communicatiemomenten te benoemen.
Aan het begin en tijdens zo’n campagne, en natuurlijk de presentatie
van de uiteindelijke resultaten. In het Centre Ceramique
zou vanaf 2009 een kleine tentoonstelling met topvondsten en
nieuwe opgravingsresultaten worden ingericht, die tot 2013 jaarlijks
vernieuwd zou worden. Ook daar zou de ontwikkeling van
het veldonderzoek te volgen zijn, onder andere door middel van
een korte fi lm over de laatste veldwerkcampagne.
In 2010 is echter vanwege de in hoofdstuk 9 geschetste redenen
geen campagne uitgevoerd en is verdere opgraving onzeker.
De degradatie van het botmateriaal lijkt niet van recente datum
waardoor de urgentie van opgraven mogelijk komt te vervallen.
Dat betekent dat er in ieder geval nog eenmaal een verversing
plaatsvindt van de tentoonstelling in het Centre Ceramique, op
het moment dat alle vondsten uit de campagnes van 2008 en 2009
geconserveerd zijn.
We kunnen nu ook denken aan het afmonteren van de fi lm en over
hoe we de onderzoeksresultaten gaan presenteren. Daar zal nog
een plan voor geschreven worden.
Budget
Kosten voor de communicatie zijn door de gemeente Maastricht
gedragen, maar ook de Rijksdienst heeft een bescheiden bijdrage
geleverd. Bijvoorbeeld aan de Borgharen banners op de Reuvensdagen
van 2008 en 2009.
Voor de fi lm is maximaal 20.000 euro gereserveerd, waarbij minder
gedraaide camera-uren (als gevolg van het niet uitvoeren van
veldwerkcampagnes) verrekenbaar zijn gesteld. Daarnaast is voor-
Noten
1 Brief Raad voor Cultuur aan minister van OCW, dd. 24 juni 2008, betreff ende
‘Beschermingsagenda archeologie 2007-2008 (bcma-2008.04785/2).
2 Peeters & Muller 2008.
al gecommuniceerd door middel van free publicity in verschillende
media, zoals vaktijdschrift en, huisorganen van bijvoorbeeld het
Ministerie van OCW, en diverse andere media.
10.4 Communicatiedoelstellingen
en eff ecten
Communicatiedoelstellingen
Of de communicatie doelstellingen (de inwoners van beide dorpen
bekend maken met de opgraving aan de Pasestraat, (de wat verdere)
omwonenden een positief beeld geven over de werkzaamheden
aan de Pasestraat en vakbroeders laten ‘meekijken’ met het
onderzoek en de onderzoekstechnieken) zijn gehaald, zou onderzoek
moeten uitwijzen. Uit de reacties van de bezoekers aan de
site kunnen we in ieder geval afl eiden dat ze erg enthousiast waren
over het archeologisch onderzoek naar hun ‘voorouders’.
Keerzijde
Alle aandacht voor archeologie is mooi en velen zien het als een
morele verplichting om burgers voor te lichten over onderzoek
van hun culturele erfgoed, maar de keerzijde is – en dat hebben
we helaas moeten ervaren – dat je ook ongewenste bezoekers
opmerkzaam maakt op bijvoorbeeld mooie grafgift en. Een graf is
ernstig verstoord en eigenlijk onbruikbaar geworden voor wetenschappelijk
onderzoek. Had dit voorkomen kunnen worden? Misschien
door elke avond de site af te dekken met zwaardere rijplaten?
Bewaking? Extra surveillance van de politie? Onderzoek in
afgelegen gebied geeft mensen met slechte bedoelingen altijd de
gelegenheid vernielingen en of diefstal te plegen.
Tot slot
Opgravingscampagnes die wat langer duren, houd je niet stil en
wij denken ook dat je dat niet zou moeten willen. Ondanks diefstal
en vernieling is het van groot belang verhalen te blijven vertellen
over onze geschiedenis en zo draagvlak te (blijven) creëren voor
ons werk. We hebben gemerkt dat archeologie (gelukkig!) niet
meer alleen van ons – archeologen – is en dat er niet alleen een
enorme honger naar kennis over ons prachtige vak bestaat, maar
dat een steeds groter wordende groep Nederlanders archeologisch
erfgoed in het hart heeft gesloten.
10 DE OPGRAVING EN HET PUBLIEK 145