Merovingers in een villa - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Wat is de samenstelling van de bodem rondom de objecten?
De bodem bestaat uit kalkhoudende slecht gesorteerd grind met
siltige klei.
In hoeverre is het mogelijk om eventuele inhoud van containers van keramiek
vast te stellen met behulp van bio-organisch onderzoek?
Er zijn hiervoor geen metingen gedaan
9.1.8 Het verdere onderzoek aan materialen
Metaal
Wat is de herkomst van de grondstoff en waarmee dit metaal of deze legering
werd gemaakt?
De objecten die van koperlegeringen zijn gemaakt, vertonen een
grote variatie in lood-isotopensamenstelling. De reeks kan duiden
op een menging van Romeins materiaal met nieuwe grondstoff en,
die mogelijk uit Spanje afk omstig zijn. Duidelijk is in ieder geval
dat er veel gerecycled metaal is gebruikt bij het vervaardigen van
de diverse objecten.
In hoeverre is er variatie in de herkomst van de grondstoff en?
De objecten vormen gezamenlijk één mengreeks. Er zijn minstens
twee verschillende bronnen voor de gebruikte legeringen. Opvallend
is dat de objecten niet duidelijk samen groepen.
Glas
Wat is de herkomst van de grondstoff en waarmee glas werd gemaakt? Meer
specifi ek: is er sprake van hergebruik van Romeins glas, of is het nieuw geproduceerd
materiaal?
Er zijn geen aanwijzingen dat de Merovingische kralen gemaakt
zijn van gerecycled Romeins glas (zie eerder).
Bij het Romeinse natronglas wordt als herkomst van de grondstof
Egypte verondersteld, de enige toenmalige bron van natron (Wadi
Natrun).
In hoeverre is er variatie in de herkomst van de grondstoff en?
Voor iedere gebruikte kleur glas is een andere groep metalen
gebruikt. Er zijn geen metingen gedaan (isotopen van Sr en Pb)
die meer informatie kunnen geven over de herkomst van het materiaal
of de variatie daarin.
9.1.9 Het prospectieonderzoek
In hoeverre is de bodemsamenstelling rondom de begravingen beïnvloed ? (Met
name fosfaatgehaltes).
De bodem rond begravingen vertoont verhoogde fosfaatgehaltes.
Hoever strekt zich deze eventuele invloed uit?
De invloed lijkt beperkt te zijn tot de vermoedelijke ruimte van de
houten container en directe omgeving.
138
In hoeverre kan van deze invloed gebruik worden gemaakt ten behoeve van
prospectie van grafvelden?
Vanwege de beperkte verspreiding van fosfaat in deze bodem zou
het op deze locatie waarschijnlijk weinig meerwaarde hebben.
Meer waarnemingen zijn nodig om uitspraken te kunnen doen
over de toepassing bij andere bodems, zoals arme zandgronden,
of bij andere soorten begravingen, zoals die zonder kist.
9.2 Aanbevelingen
Uitgangspunt van de opgraving was behoud in situ van dit inmiddels
Rijksbeschermde monument en tevens opgraven van wat op
korte termijn dreigde verloren te gaan: de graven. Het onderzoek
zou in verschillende campagnes worden uitgevoerd, zodat tussentijds
de resultaten en werkwijze konden worden geëvalueerd en
de aanpak kon worden bijgesteld.
De gefaseerde aanpak bleek een zeer gelukkige keuze. Zo is naar
aanleiding van de resultaten uit de eerste campagne onder andere
bijzondere aandacht besteed aan het degradatieonderzoek en is
de verzamelwijze in detail gewijzigd. Aanbevolen wordt daarom
om, zeker bij opgravingen waar geëxperimenteerd wordt met
methoden en technieken en waar dit ook praktisch mogelijk is, de
opgraving gefaseerd uit te voeren, zodat gaande het onderzoek
vraagstellingen, methoden, technieken en aanpak kunnen worden
bijgesteld.
Naar aanleiding van de bevindingen van de eerste opgravigscampagne
was een belangrijke vraag bij de tweede campagne: Gaan
de archeologische resten nu echt zo hard achteruit dat acuut opgraven
noodzakelijk is? Dat was immers geconcludeerd bij het vooronderzoek.
Het antwoord hierop is onder andere in paragraaf 8.3
over de ‘Fysieke staat’ gegeven: actieve degradatieprocessen in de
vindplaats vormen – anders dan aanvankelijk gedacht – geen acute
bedreiging. Geen van de materialen of sporen degraderen op dit
moment zodanig dat op korte termijn signifi cant verlies aan
archeologische informatie is te verwachten. De meest acute bedreiging
van het monument is de illegale graver met metaaldetector
en een schop.
De oorspronkelijke reden om de opgraving uit te voeren, is door
dit voortschrijdende inzicht komen te vervallen. Voor het vervolg
hebben we de volgende aanbevelingen:
Het primaire beleid van de Rijksdienst is gericht op behoud in situ.
Aangezien de acute bedreiging door degradatie is vervallen, heeft
de Rijksdienst geen reden meer om de opgraving voort te zett en.
Gezien de aantoonbare dreiging van moderne grafroof zullen serieuze
maatregelen genomen moeten worden voor duurzaam
behoud van de vindplaats. Om illegaal graafwerk in de graven tegen
te gaan en te bemoeilijken moet gezocht worden naar mogelijkheden
het terrein af te dekken en op te hogen met voor rovers
‘hinderlijk’ materiaal. Aanbevolen wordt bij de locale overheid de
handhaving van het huidige detectorverbod te benadrukken. Het
MEROVINGERS IN EEN VILLA