Merovingers in een villa - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

sporen te dateren. Alle niet grafcontexten zijn (wellicht prematuur)
gedateerd in de Romeinse tijd op basis van stratigrafi e en associatie
met het hypocaustum en niet op dateerbeer vondstmateriaal
uit de sporen zelf.
Waar zijn de inhumaties (of mogelijk crematies) in bijgezet? Is er sprake van
een grafk uil, -kelder of -kamer en wat is daarvan de constructie?
Alleen inhumaties zijn aangetroff en; crematies ontbreken. Bij
enkele graven kon worden vastgesteld dat personen waren bijgezet
in een houten constructie. Zo zijn in graf 2008-2 daadwerkelijk
houtresten aangetroff en en tekent in spoor 51 zich mogelijk een
kist af in de afwezigheid van stenen en bouwpuin terwijl deze aan
de randen wel aanwezig zijn. Ook vondsten van spijkers in de sporen
kunnen in verband worden gebracht met houten containers,
hoewel deze spijkers ook van Romeinse origine kunnen zijn. Of we
van kisten of kamers moeten spreken is vooralsnog onduidelijk.
Enkele graven (zoals 2008-2) waren groot in verhouding tot het
skelet en de bijgift en. Er zijn geen aanwijzingen dat doden zonder
container direct in de grafk uil zijn begraven. Bij nabijzett ing van
het ‘bundeltje’ met resten van twee kinderen uit graf 15 is dit niet
duidelijk.
Waaruit bestaan de bijgift en en waar zijn de bijgift en in het graf bijgezet? Is er
ruimtelijke variatie?
In de grafi nventaris zijn grofweg vijf categorieën te onderscheiden:
1) onderdelen van kleding zoals naalden, gespen en riemtongen,
2) accessoires zoals kralen, oorbellen en een kaurischelp, 3) containers
zoals vaatwerk in de vorm van knikwandpott en, bronzen
schalen en een tuimelbeker, een houten kistje en een emmer met
daarin weer een bronzen schaal, 4) wapentuig zoals saxen, pijlpunten
en een schild, 5) voorwerpen voor persoonlijke verzorging
en gebruik zoals kammen en messen.
De mate waarin deze att ributen in de graven zijn bijgezet, varieert
aanzienlijk. Zo is het vrouwengraf 2008-2 voorzien van honderden
kralen, terwijl graf 15 er slechts enkele bevatt e. Ook zijn in het graf
van deze laatste vrouw weinig bijgift en bijgezet, terwijl de kinderen
die later in haar graf zijn bijgezet bijvoorbeeld wel allerlei
vaatwerk hebben meegekregen. Vaatwerk, de emmer en het kistje
zijn steeds bijgezet in de onderste helft van het graf, bij de benen
of voeten. Ze bevinden zich zowel links als rechts van de dode.
Wat is de relatie tussen het eerder gevonden paardengraf en de inhumaties?
Zijn er meer dierbegravingen etc. en hoe zijn deze te duiden?
Het vermeende paardengraf bleek bij nader maar oppervlakkig
onderzoek waarschijnlijk geen compleet gearticuleerd skelet te
bevatt en. Omdat er in de kuilvulling botmateriaal is aangetroff en
van andere dieren, wordt deze kuil (voorlopig) als kuil met afval
en slachtafval geïnterpreteerd. De datering ervan is vooralsnog
onbekend.
In spoor 13 aan de noordkant van de cluster graven, is wel een
gearticuleerd paardenskelet aangetroff en. Dit spoor is niet verder
onderzocht, maar betreft hoogstwaarschijnlijk wel een vroegmiddeleeuws
paardengraf.
Aan welke processen hebben de bijzett ingen en eventuele grafgift en in de bodem
blootgestaan?
Wat betekent dit voor de archeologische informatiewaarde?
Wat zijn de karakteristieken van het bodemmilieu?
Wat kunnen we op basis van de mate van degradatie en het verwachte eff ect
van degradatieprocessen in de (nabije) toekomst aan degradatie en informatieverlies
verwachten?
Welke veranderingen zijn opgetreden in de bodemsamenstelling als gevolg van
de bijzett ingen?
In hoeverre is het mogelijk hiervan gebruik te maken voor het ontwikkelen van
(chemische) prospectietechnieken voor het opsporen van grafvelden?
Zie voor de antwoorden op deze vragen onderdeel ‘Het degradatie
onderzoek’ (paragraaf 9.1.7).
9.1.4 Het villacomplex en sporen uit de IJzertijd
Wat is de omvang, datering en fasering van het villacomplex?
Omdat het de bedoeling was de resten van de Romeinse villa zoveel
mogelijk te ontzien en het onderzoek primair te richten op het
Merovingische grafveld, zijn de sporen die geen betrekking hadden
op het grafveld alleen in het vlak geregistreerd.
De omvang van het villacomplex is in ieder geval groter dan de
opgravingsput. Er zijn aanwijzingen dat Romeinse grondsporen
zich aan alle kanten buiten de opgravingsput uitstrekken.
De vermoedelijk Romeinse sporen zijn niet gecoupeerd en er zijn
geen vondsten verzameld. Het is daarom niet mogelijk de sporen
goed te dateren. De sporen worden enkel op basis van associatie
met het hypocaustum en de grote hoeveelheid los Romeins materiaal
op het terrein vooralsnog beschouwd als sporen behorend
bij de Romeinse villa. Dat dit een grote mate van onzekerheid met
zich meebrengt is evident. Een fasering is vooralsnog niet aan te
geven.
Wat is de aard, datering en fysieke kwaliteit van de vondsten en sporen?
De vermoedelijk Romeinse sporen bestaan voornamelijk uit
grindbanen en poeren die mogelijk de fundering van gebouwen
vormen en uit een mogelijk vloeroppervlak. De fysieke kwaliteit
van deze sporen is goed. Een nauwkeurigere datering dan
Romeins is alleen na meer gedetailleerd en dus destructief onderzoek
te verkrijgen.
Hoe verhoudt de begrenzing van het monument zich tot de begrenzing van de
aanwezige sporen van het villacomplex?
Deze vraag kan niet beantwoord worden aan de hand van de opgravingsresultaten.
Het opgegraven areaal is te klein om inzicht te
krijgen in de totale omvang van het villacomplex.
Wat zegt de datering van het vondstmateriaal over de gebruiksperiode van het
villacomplex?
De combinatie van het schervenmateriaal en het beschilderd
pleisterwerk plaatst het gebruik van de villa voornamelijk in de
2e eeuw.
9 CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN 135