Merovingers in een villa - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

oostelijke rand van de vloer en lijken deze niet te overschrijden.
Lijken, want de putrand is zeer nabij. Een graf (spoor 66) oversnijdt
daarentegen net de noord-oostelijke begrenzing van deze vloer.
Kortom, een eensluidend antwoord over de relatie tussen de graven
en de Romeinse gebouwresten is in deze hoek niet te krijgen.
In het noordelijk deel van het opgravingsterrein zien we precies
het omgekeerde. Daar liggen sporen die geïnterpreteerd zijn als
fundamentbanen en poeren van één of twee gebouwen van het
villacomplex. Hier lijkt het of men bij de aanleg van de Merovingische
graven de Romeinse resten juist heeft gemeden. Of dit welbewust
is gedaan blijft de vraag. En ook als dit opzett elijk is gedaan,
is de vraag of hier praktische redenen golden, bijvoorbeeld omdat
er nog muurwerk in de weg stond, of dat meer betekenisvolle
overwegingen de keuze bepaalden. Al met al lijkt er bij de aanleg
van de graven rekening te zijn gehouden met reeds aanwezige
Romeinse resten. In welke mate dit gebeurde en welke overwegingen
daaraan ten grondslag lagen is vooralsnog niet duidelijk.
Een andere vraag is of er naar aanleiding van de opgravingsgegevens
een vermoedelijke begrenzing van het grafveld kan worden
aangegeven of dat er ook buiten het opengelegde areaal graven te
verwachten zijn. Voor Merovingische grafvelden kan deze vraag
eigenlijk a priori beantwoord worden. Dergelijke grafvelden hoeven
geen compact geheel te vormen en bestaan uit vaak los van elkaar
liggende groepen graven. Dus ook als we de in Borgharen gevon-
Noten
1 Hulst & Dijkman 2008.
2 Hierbij moet in acht worden genomen dat het grootste deel van de grondsporen
niet is gedateerd of aan een periode valt toe te schrijven.
3 Tichelman 2005.
4 Restaura 2009. Behandelingsvoorstel voor de conservatie c.q. reiniging van
een Merovingische grafi nhoud afk omstig uit Borgharen Maastricht met code
MABO 08.
5 Hulst en Dijkman 2008.
132
den graven ruimtelijk kunnen begrenzen wil dit niet zeggen dat
op enige afstand toch andere graven liggen. Zo is in 2003 tussen
de Pasestraat en de Spekstraat een ‘los’ Merovingisch graf aangetroff
en. Kortom, het opengelegde areaal is te klein om een begrenzing
te kunnen aangeven en er moet rekening gehouden worden
dat tot op redelijke afstand van de huidige opgravingsput graven
gevonden kunnen worden.
De nu bekende graven lijken wel degelijk samenhang te vertonen.
De grafk uilen oversnijden elkaar nergens en blijken binnen een
bepaalde afstand van elkaar liggen. Gemeten vanuit het hart van
de graven, is de maximale afstand tussen een graf en het dichtstbijzijnde
andere graf 3 m (tussen graf MAPS 99 spoor 111 en
MABO08-2). Alle andere liggen dichter bij elkaar.
De nu bekende graven lijken een cluster te vormen met een beperkte
onderlinge afstand. Aan de noordkant lijkt deze cluster begrensd.
Tot ruim 10 m naar het noord-oosten zijn geen graven aangetroffen.
Ook aan de noord-westelijke en zuid–westelijke kant van de
bekende graven lijkt een open ruimte te liggen. Over een mogelijke
‘begrenzing’ aan de zuid-oostelijke kant hebben we het eerder
gehad. Of deze mogelijke cluster betekenisvol is, en wat de onderlinge
relatie tussen de onderlinge graven is, zal bij nader onderzoek
van de graven moeten blijken. Het onderzoek van het DNA van
enkele graven in combinatie met de leeft ijdsgegevens heeft in
ieder geval aangetoond dat er nauwe familiaire banden zijn.
6 Kars & Kars 2002; Jans 2005.
7 Van de Graaf & de Kramer 2005; Hulst & Dijkman 2008.
8 Kars & Kars 2002; Jans 2005; Jans, Nielsen-Marsh & Kars 2008 (= Hulst &
Dijkman 2008, bijlage 6).
9 Hulst & Dijkman 2008.
10 Hulst & Dijkman 2008.
MEROVINGERS IN EEN VILLA