Merovingers in een villa - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

More documents

Recommendations

Info

108 Zn Sb K 2 O 10 8 6 4 2 0 10000 8000 6000 300 250 200 150 100 50 0 3000 2000 1000 0 Legenda Spoor 0 Spoor 6 Spoor 46 Spoor 47 Spoor 51 Spoor 5000 0 4 8 12 16 20 CaO 10 100 1000 Pb 10000 100000 10 100 1000 Pb 10000 100000 Cl Sr 1000 800 600 400 200 0 25000 20000 15000 10000 5000 MnO 0 3 2 1 0 0 4 8 12 16 20 CaO 0 4 8 12 16 20 CaO 0 1 2 Fe2O 3 3 4 1216 Afb . 93 Scatt erdiagrammen van de gehalten kalium (K), calcium (Ca), chloor (Cl), strontium (Sr), zink (Zn), lood (Pb), antimoon (Sb), mangaan (Mn) en IJzer (Fe) in kralen uit verschillende contexten. MEROVINGERS IN EEN VILLA
Legenda te mengen met loodhoudend brons (koper-tin-lood; Cu-Sn- Pb legering). Het loodisotopenonderzoek van Fernandes geeft in ieder geval drie groepen aan in de vijft ien objecten. Opvallend is dat de handvatt en die vastzaten aan de grote schaal uit spoor 2008-2 (vnr. 183) tot een andere groep behoren dan de schaal. Dit betekent dat de herkomst van de grondstoff en een andere is. Recycling van metalen is gezien de combinatie van de verschillende chemische elementen waarschijnlijk. De grote variëteit aan gevonden legeringen duidt er echter op dat de herkomst (productieplaats) van de vondsten waarschijnlijk niet dezelfde is. Het loodisotopenonderzoek laat zien dat de herkomst van het lood van enkele voorwerpen vermoedelijk Spanje is geweest (Riotinto). Andere voorwerpen hebben een meer noordelijk Europese signatuur (Britse eilanden, Duitsland, Frankrijk) 7.10 Plantaardig materiaal O. Brinkkemper lood en tin houdend messing tin houdend messing lood houdend messing 'gunmetal' messing Afb . 94 Classifi catie van de geanalyseerde metalen van koperhoudende voorwerpen aangetroff en tijdens de campagne van 2008 volgens Riederer en Rathgen-Forschungslabor SMPK. 83 7.10.1 Inleiding In totaal zijn drie materiaalclusters onderzocht: monsters ter waardering van de inhoud van het graf met spoornummer 2008-2, botanische resten uit algemene zeefmonsters en monsters voor pollenanalyse (zie paragraaf 4.10). De resultaten komen hieronder achtereenvolgend aan bod. 7.10.2 Resultaten Waardering monsters spoor 2008-2 In bijlage 7, deel 1 zijn de resultaten opgenomen van de elf gewaardeerde monsters uit graf 2 van de opgravingscampagne van 2008. Per vondstnummer en per zeeff ractie is aangegeven welke resten zijn waargenomen. Uitsluitend vnr. 438 heeft een relevante botanische macrorest opgeleverd, een verkoolde korrel van bedekte gerst (Hordeum vulgare var. vulgare). Ook in vnr. 327 bevond zich gerst, maar dat was overduidelijk recent. Vlak voor de opgraving was ook graan geoogst van de akker (waarneming Axel Müller). Ongetwijfeld was het aangetroff en gerstkaf in vnr. 327 hiervan afk omstig, want zelfs zeer kwetsbare onderdelen (lodiculae) waren nog aanwezig. Dit monster is afk omstig van vlak 4, het één na diepste aangelegde vlak. In enkele monsters was enig houtskool aanwezig, maar over het algemeen was dit te klein om te kunnen determineren. Wel waren in diverse monsters nog gekleurde, glazen kralen of fragmenten daarvan aanwezig. In vnr. 438 en 534 was verder nog een onverkoold zaad van melganzenvoet (Chenopodium album) aanwezig. Doordat het grondwater diep onder de opgravingsputt en staat, kunnen onverkoolde resten niet zo lang de tand des tijds doorstaan, en moet het om subrecent materiaal gaan. Algemene monsters De uit de zeefresiduen van de campagne van 2008 verzamelde botanische resten zijn weergegeven in bijlage 7, deel 2. In deze monsters zijn wat meer botanische macroresten aanwezig, wat verklaard kan worden uit het grotere volume dat is onderzocht De zeefresiduen uit bijlage 7, deel 2 bevatt en grofweg monstervolumes van 1 x 1 x 0,1 m. De gewaardeerde monsters zijn genomen rond het skelet in de grafk uil en hadden wisselende volumes. De groott e van het monster is sterk afh ankelijk van het te bemonsteren segment rond de inhumatie (zie ook bijlage 1). In totaal zijn vijf verkoolde korrels van bedekte gerst aanwezig, één zekere en drie mogelijke verkoolde korrels van emmertarwe (Triticum dicoccon) en drie van emmertarwe of spelt (Triticum dicoccon/ spelta, zie afb . 95, 1). Tenslott e zijn twee verkoolde graankorrels van de dwergvorm van broodtarwe (Triticum aestivum ssp. compactum), aanwezig (afb . 95, 2). Naast deze granen is één verkoold zaad van het akkeronkruid zwaluwtong (Fallopia convolvulus) aangetroff en (afb . 95, 3). Verkoold materiaal kan niet meer door schimmels en bacteriën in de bodem afgebroken worden, en kan daardoor ook boven het grondwater geconserveerd blijven. Niet verkoold maar waarschijnlijk wel authentiek is het zaad van haagbeuk (Carpinus betulus) dat in vnr. 254 is aangetroff en (afb . 95, 4. Dit zaad is door mineralisatie (vervanging van de zaadwand door calciumfosfaat of -carbonaat) niet meer gevoelig voor biologische afb raak, en kon daardoor ook boven het grondwater bewaard blijven. Naast deze macroresten zijn in de gesorteerde zeefresiduen van de campagne van 2008 in de meeste monsters naast het frequent voorkomen van brokjes steenkool ook stukjes houtskool aange- 7 RESULTATEN ARCHEOLOGISCH ONDERZOEK 109
Page 1:
Merovingers in een villa R.C.G.M. L
Page 4 and 5:
Colofon Rapportage Archeologische M
Page 6 and 7:
Literatuur 147 Bijlage 1 Plan van a
Page 8 and 9:
tin de kleurbepalende elementen zij
Page 10 and 11:
323 322 321 320 8 1:25.000 175 Afb
Page 12 and 13:
Bovenstaande heeft er toe geleid da
Page 14 and 15:
323 322 321 320 12 1:25.000 175 176
Page 16 and 17:
estond doorgaans uit het aanleggen
Page 18 and 19:
opgenomen, is de omgeving van Maast
Page 20 and 21:
en uit die tijd zouden in de bouwvo
Page 22 and 23:
te gebruiken als vulling van het gr
Page 24 and 25:
22 MEROVINGERS IN EEN VILLA
Page 26 and 27:
van de beschikbare tijd waren er sl
Page 28 and 29:
outine. Hierbij wordt via de theore
Page 30 and 31:
genomen volgens de defi nities van
Page 32 and 33:
Naast dit macroscopisch onderzoek i
Page 34 and 35:
voor de aanwezigheid van collageen.
Page 36 and 37:
34 08-2 08-11 08-7 Afb . 8 Locaties
Page 38 and 39:
Fe 2 O 3 (%) As (ppm) 36 7 6 5 4 3
Page 40 and 41:
de inhumaties geleid tot hogere fos
Page 42 and 43:
40 44600 44400 44200 44000 44600 44
Page 44 and 45:
monster diersoort element OHI Wedl
Page 46 and 47:
de corrosielaag. De metingen zijn g
Page 48 and 49:
321640 321620 321600 46 Legenda S1
Page 50 and 51:
321640 321620 321600 48 Legenda Typ
Page 52 and 53:
natuurlijke afzett ingen aan zuidka
Page 54 and 55:
Legenda Vondsten Baksteen Keramiek
Page 56 and 57:
54 Legenda Vondsten Glas Monster: h
Page 58 and 59:
Legenda Vondsten 56 Aardewerk Dakpa
Page 60 and 61: 58 Legenda Vondsten Aardewerk Bakst
Page 62 and 63: Legenda Vondsten Aardewerk Dakpan G
Page 64 and 65: Het graf is verstoord door een secu
Page 66 and 67: 64 Legenda Vondsten Aardewerk Metaa
Page 68 and 69: 66 Legenda Vondsten Aardewerk Bot:
Page 70 and 71: Monsters Monster: algemeen 145 Vond
Page 72 and 73: 7.3 Vuursteen J. Deeben 7.3.1 Inlei
Page 74 and 75: Bij 80% van de verbrande brokken en
Page 76 and 77: 7.3.4 Conclusie De grindige verhogi
Page 78 and 79: de eerste of het begin van de tweed
Page 80 and 81: meer versleten fragmenten zijn in v
Page 82 and 83: De beschildering van het tweede typ
Page 84 and 85: Een andere mogelijkheid die onderzo
Page 86 and 87: dienst voor het Cultureel Erfgoed (
Page 88 and 89: gemeten kon worden met de kwantifi
Page 90 and 91: ook in de graven vormt het de perio
Page 92 and 93: Afb . 76 Selectie van Romeinse en M
Page 94 and 95: lijkt ook uit het feit dat zes frag
Page 96 and 97: vorm, kleur en versiering, evenals
Page 98 and 99: Spoor 6 Naast een aanzienlijk aanta
Page 100 and 101: Afb . 86 Röntgenopname van een mes
Page 102 and 103: Afb . 89 Röntgenopnamen van twee p
Page 104 and 105: 102 000 255 256 257 258 259 260 261
Page 106 and 107: 104 309 310 311 312 313 315 316 317
Page 108 and 109: 106 369 370 371 372 373 374 375 376
Page 112 and 113: Afb . 95 Botanische macroresten. 1a
Page 114 and 115: diek (paragraaf 4.11), is een deel
Page 116 and 117: hierdoor eerder het product van hui
Page 118 and 119: trekken in een dassenburcht waaraan
Page 120 and 121: Afb . 104 14 C-dateringen en gekali
Page 122 and 123: 23 De mortelopbouw van type A6 (vnr
Page 124 and 125: 122 MEROVINGERS IN EEN VILLA
Page 126 and 127: getroff en. Hierbij moeten we er ui
Page 128 and 129: schijnlijk binnen de eerste honderd
Page 130 and 131: De oriëntatie wijkt echter af van
Page 132 and 133: De bijgift en zijn alle in deze hou
Page 134 and 135: oostelijke rand van de vloer en lij
Page 136 and 137: Is de origine van deze laag vergeli
Page 138 and 139: Welke post-depositionele processen
Page 140 and 141: Wat is de samenstelling van de bode
Page 144 and 145: Afb . 108 De scholen van Itt eren e
Page 146 and 147: natuurlijk de wetenschappelijke dui
Page 150 and 151: Deeben, J., 1995: De laatpaleolithi
Page 152 and 153: Laken, L., 2010a: Romeins pleisterw
Page 154 and 155: Schmitt , G., 2005: Die Alamannen i
Page 156 and 157: van het graf blijven de segmenten m
Page 158 and 159: formulieren zullen in voldoende mat
Page 160 and 161:
Sample code Location Description Co
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
spoor 13 vlak Hutt enleem 1 Bouwmat
Page 178 and 179:
vondst put vlak vak spoor verzamelw
Page 180 and 181:
vondst 233 - Kraal: glas put vlak v
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
vondst Kraal: glaspasta put vlak va
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Page 190 and 191:
Spoor 15 (graf) vondst put vlak vak
Page 192 and 193:
Page 194 and 195:
Page 196 and 197:
Page 198 and 199:
Geen spoornummer 2008 Vondst put vl
Page 200 and 201:
Bijlage 5 XRF-metingen kralen objec
Page 202 and 203:
object soort jaar vondst - nr. 200
Page 204 and 205:
Bijlage 6 Pleisterwerk onderzoeksge
Page 206 and 207:
XRF nr vondst vlak spoor kleur besc
Page 208 and 209:
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
1-2-157 (S2): 5x verspreidporig hou
show all

Merovingers in een villa - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?