een toekomst voor watertorens - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

De nieuwe wanden en het plafond zijn losgelaten van de historische constructie en relatief eenvoudig
te verwijderen. Schaars daglicht wordt optimaal benut in dit bedrijfsrestaurant.
Delft, Kalverbos 22.
40 |
nieuwe toevoegingen
Ingrepen die nodig zijn voor een herbestemming kunnen
soms reversibel worden uitgevoerd, zodat de watertoren
altijd weer in de oude toestand terug te brengen is en de
monumentale waarden zo min mogelijk worden aangetast
door de ingrepen.
Reversibiliteit zal niet altijd mogelijk zijn. Probeer dan een
oplossing te vinden die de monumentale waarden zo veel
mogelijk respecteert. Een goede herbestemming bestaat
niet per definitie uit een doos-in-doos-constructie, waarbij
de watertoren als omhulsel dient voor de nieuwe functie.
Een goede herbestemming zorgt ervoor dat het ontwerp
voor de nieuwe functie toegevoegde waarde heeft voor de
monumentale waarde van de watertoren. Het is daarom van
groot belang om eerst een passende functie voor de toren te
ontwikkelen alvorens te gaan ontwerpen.
nieuwe voorzieningen inpassen
Wanneer een watertoren een nieuwe functie krijgt, zullen
aanpassingen vanuit functioneel oogpunt of vanwege de
brandveiligheid nodig zijn. Die kunnen ingrijpende gevolgen
hebben voor de authenticiteit van het gebouw. Denk
aan brandcompartimenten die de watertoren in kleinere
ruimten verdelen als er brand uitbreekt.
Een lift, brandtrap of klimaatinstallatie kan soms ‘concurreren’
met het monument, dat letterlijk en figuurlijk centraal
staat. Een lift valt minder op als hij niet boven het hoogste
punt van de watertoren uitkomt en een beperkte omvang
heeft. Een opvallend vormgegeven liftschacht naast de
watertoren zal meer in het oog springen dan de toren zelf.
Het aanzicht van de watertoren staat of valt met de kwaliteit
van een nieuw ontwerp. Als bijvoorbeeld de schacht direct
aan de toren wordt gehecht en beide niet van elkaar te onderscheiden
zijn, verandert het silhouet van de watertoren.
Wonen en werken in een watertoren heeft zo zijn charmes. De sensatie van
het verblijf in een cirkelvormige ruimte heeft iets eindeloos, het lijkt alsof een
nieuwe, persoonlijke planeet aan het zonnestelsel is toegevoegd. Hazerswoude-Rijndijk,
Rijndijk 127.