psychotrauma en arbeidsverzuim - Cogis
psychotrauma en arbeidsverzuim - Cogis
psychotrauma en arbeidsverzuim - Cogis
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
symposium<br />
<strong>psychotrauma</strong> e n<br />
<strong>arbeidsverzuim</strong><br />
Tijdige onderk<strong>en</strong>ning, behandeling <strong>en</strong> verwijzing<br />
Traumatisering, door welke oorzaak dan ook, kan gemakkelijk leid<strong>en</strong> tot arbeids-<br />
verzuim of arbeidsuitval voor kortere of langere tijd. Te d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> valt aan beroeps-<br />
gerelateerd geweld, bijvoorbeeld bij militair<strong>en</strong>, politie <strong>en</strong> brandweer. Maar ook<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die afkomstig zijn uit oorlogsgebied<strong>en</strong> of m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die in huiselijke kring<br />
aan geweld <strong>en</strong> dreiging blootstaan vorm<strong>en</strong> e<strong>en</strong> risicogroep.<br />
De wijze waarop deze m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> lev<strong>en</strong> met hun last, leidt vaak tot verergering van<br />
hun problem<strong>en</strong>, bijvoorbeeld door verschill<strong>en</strong>de vorm<strong>en</strong> van verslaving <strong>en</strong> mogelijk<br />
onmaatschappelijk gedrag. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> bemoeilijk<strong>en</strong> deze zak<strong>en</strong> de herk<strong>en</strong>ning van<br />
het trauma, de reïntegratie <strong>en</strong> e<strong>en</strong> verder herstel.<br />
<strong>Cogis</strong> wil professionals die betrokk<strong>en</strong> zijn bij de bedrijfsgezondheidszorg <strong>en</strong><br />
verwante gebied<strong>en</strong> uitnodig<strong>en</strong> om deel te nem<strong>en</strong> aan het symposium ‘Psychotrauma<br />
<strong>en</strong> <strong>arbeidsverzuim</strong>’. E<strong>en</strong> aantal trauma-experts <strong>en</strong> ervar<strong>en</strong> deskundig<strong>en</strong> uit<br />
de bedrijfsgezondheidszorg zal u op dit complexe terrein inleid<strong>en</strong>, in de vorm van<br />
voordracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> workshops. Behalve vergroting van k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> inzicht, beoogt de<br />
dag ook deelnemers te lat<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nismak<strong>en</strong> met vorm<strong>en</strong> van ondersteuning bij hun<br />
beroepsuitoef<strong>en</strong>ing, zoals bijvoorbeeld consultatie.
pl<strong>en</strong>air<br />
Problem<strong>en</strong> bij de beoordeling van arbeids(on)geschiktheid<br />
Dr. Anton Hafk<strong>en</strong>scheid<br />
Posttraumatische stressklacht<strong>en</strong> zijn zeld<strong>en</strong> louter e<strong>en</strong><br />
privé-aangeleg<strong>en</strong>heid van de getraumatiseerde alle<strong>en</strong>.<br />
Deze klacht<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> meestal ook grote emotionele<br />
<strong>en</strong> materiële implicaties voor de omgeving. Dat is bijvoorbeeld<br />
het geval wanneer de getraumatiseerde aanspraak<br />
maakt op arbeidsongeschiktheidsvoorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>.<br />
Getraumatiseerde werknemers kunn<strong>en</strong> zich zeer misk<strong>en</strong>d<br />
<strong>en</strong> gekwetst voel<strong>en</strong> wanneer de beoordel<strong>en</strong>de arts<br />
hun arbeidsgeschiktheid hoger inschat dan zij zelf do<strong>en</strong>.<br />
Deze spanning<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> dragelijker word<strong>en</strong> gemaakt<br />
door nadrukkelijk aandacht te sch<strong>en</strong>k<strong>en</strong> aan de conflicter<strong>en</strong>de<br />
uitgangspunt<strong>en</strong> <strong>en</strong> causale red<strong>en</strong>ering<strong>en</strong> die<br />
hieraan t<strong>en</strong> grondslag ligg<strong>en</strong>. Beoordel<strong>en</strong>de experts<br />
kunn<strong>en</strong> daarbij niet he<strong>en</strong> om de soms gedateerde <strong>en</strong><br />
weinig wet<strong>en</strong>schappelijk gefundeerde logica van de<br />
arbeidsongeschiktheidsbepaling. In deze voordracht<br />
zal de focus ligg<strong>en</strong> op de valkuil<strong>en</strong> die zich voor beoordel<strong>en</strong>de<br />
experts <strong>en</strong> behandelaars kunn<strong>en</strong> voordo<strong>en</strong> in<br />
de taxatie van arbeids(on)geschiktheid.<br />
Arbeidsverzuim bij migrant<strong>en</strong> <strong>en</strong> vluchteling<strong>en</strong> als<br />
gevolg van <strong>psychotrauma</strong><br />
Drs. Evert Bloem<strong>en</strong><br />
Migrant<strong>en</strong> <strong>en</strong> vluchteling<strong>en</strong> drag<strong>en</strong> e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> culturele<br />
achtergrond <strong>en</strong> persoonlijke geschied<strong>en</strong>is bij zich.<br />
Het hebb<strong>en</strong> doorgemaakt van traumatische ervaring<strong>en</strong>,<br />
vaak in het land van herkomst maar ook in Nederland,<br />
kan h<strong>en</strong> kwetsbaar mak<strong>en</strong> voor gezondheidsproble-<br />
m<strong>en</strong>, die bijdrag<strong>en</strong> aan <strong>arbeidsverzuim</strong>. Daarbij<br />
spel<strong>en</strong> specifieke elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> rol voor deze doelgroep.<br />
Het gaat dan om zak<strong>en</strong> als culturele achtergrond,<br />
de manier van communicer<strong>en</strong> <strong>en</strong> ideeën over<br />
ziekte <strong>en</strong> gezondheid. Het is nodig deze specifieke<br />
elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in beeld te hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> te betrekk<strong>en</strong> bij de<br />
aanpak van <strong>arbeidsverzuim</strong>. In deze voordracht word<strong>en</strong><br />
de achtergrond<strong>en</strong> <strong>en</strong> gezondheidsproblematiek van de<br />
groep migrant<strong>en</strong> <strong>en</strong> vluchteling<strong>en</strong> geschetst in relatie<br />
tot <strong>arbeidsverzuim</strong>. Ook zull<strong>en</strong> handreiking<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
gegev<strong>en</strong> voor vroegsignalering, prev<strong>en</strong>tie van verzuim<br />
<strong>en</strong> het bevorder<strong>en</strong> van reïntegratie.<br />
Consultatie <strong>en</strong> ondersteuning door traumadeskundig<strong>en</strong><br />
Drs. Sjef Ber<strong>en</strong>ds<strong>en</strong><br />
Schokk<strong>en</strong>de gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> gaan nag<strong>en</strong>oeg altijd<br />
gepaard met stress op individueel-, groeps- <strong>en</strong> organisati<strong>en</strong>iveau.<br />
Wanneer dit aan de orde is, di<strong>en</strong>t het<br />
zelfherstell<strong>en</strong>d vermog<strong>en</strong> van m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> <strong>en</strong> organisaties<br />
echter het uitgangspunt te zijn. Daarom kiez<strong>en</strong> traumadeskundig<strong>en</strong><br />
er bij voorkeur voor om leidinggev<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> op afstand te ondersteun<strong>en</strong> middels<br />
adviez<strong>en</strong> <strong>en</strong> consultatie, in plaats van dit ter plekke te<br />
do<strong>en</strong>. Ook monitoring - waarbij de ev<strong>en</strong>tuele psychosociale<br />
effect<strong>en</strong> bij betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> in de gat<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
gehoud<strong>en</strong> - kan op afstand gebeur<strong>en</strong> zodat er, indi<strong>en</strong><br />
nodig, tijdig kan word<strong>en</strong> geïnterv<strong>en</strong>ieerd. In deze voordracht<br />
wordt e<strong>en</strong> beeld geschetst van de werkwijze van<br />
e<strong>en</strong> traumadeskundige aan de hand van voorbeeld<strong>en</strong> uit<br />
zijn consultatie- <strong>en</strong> ondersteuningspraktijk.<br />
Valkuil<strong>en</strong> in het contact met getraumatiseerd<strong>en</strong>:<br />
roll<strong>en</strong>spel (met acteur)<br />
Dr. Ar<strong>en</strong>d Ve<strong>en</strong>inga <strong>en</strong> Johann Glaubitz<br />
Bedrijfs- <strong>en</strong> verzekeringsarts<strong>en</strong> staan in hun werk voor<br />
meerdere opgav<strong>en</strong> tegelijk: het stell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> diagnose,<br />
het inschatt<strong>en</strong> van functiemogelijkhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> het<br />
vaststell<strong>en</strong> van beperking<strong>en</strong> die te mak<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> met<br />
de onderhavige problematiek. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zij<br />
teg<strong>en</strong>woordig cliënt<strong>en</strong> ook adviser<strong>en</strong> <strong>en</strong> verwijz<strong>en</strong> naar<br />
behandelaars. De diagnostiek van PTSS is vaak complex;<br />
het goed uitvoer<strong>en</strong> van bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde tak<strong>en</strong> is<br />
in de praktijk niet gemakkelijk <strong>en</strong> levert vaak weerstand<strong>en</strong><br />
op. Bijvoorbeeld omdat cliënt<strong>en</strong> zichzelf vaak meer<br />
als slachtoffer dan als patiënt beschouw<strong>en</strong>. In <strong>en</strong>kele<br />
roll<strong>en</strong>spel<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> voorbeeld<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> contact met<br />
getraumatiseerd<strong>en</strong> gedemonstreerd word<strong>en</strong> <strong>en</strong> zal de<br />
aanpak ervan nader word<strong>en</strong> uitgewerkt, met daarbij ook<br />
aandacht voor de valkuil<strong>en</strong>. Dit roll<strong>en</strong>spel is ook voor<br />
professionals uit verwante gebied<strong>en</strong> inzichtgev<strong>en</strong>d.
workshops<br />
1. Arbeidsverzuim bij migrant<strong>en</strong> als gevolg van<br />
<strong>psychotrauma</strong><br />
Drs. Evert Bloem<strong>en</strong><br />
In de workshop zal word<strong>en</strong> voortgebouwd op de<br />
pl<strong>en</strong>aire lezing (zie: pl<strong>en</strong>air). Uitgangspunt is dat<br />
specifieke elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zoals culturele achtergrond,<br />
ideeën over ziekte <strong>en</strong> gezondheid <strong>en</strong> de wijze van<br />
communicer<strong>en</strong> migrant<strong>en</strong> kwetsbaar mak<strong>en</strong> voor<br />
gezondheidsproblem<strong>en</strong> <strong>en</strong> bijdrag<strong>en</strong> aan arbeids-<br />
verzuim. Aan de hand van casuïstiek zull<strong>en</strong> de deelnemers<br />
onderzoek<strong>en</strong> welke specifieke elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van<br />
de problematiek <strong>en</strong> van <strong>arbeidsverzuim</strong> er spel<strong>en</strong><br />
(diagnostiek) <strong>en</strong> welke mogelijkhed<strong>en</strong> er zijn voor<br />
e<strong>en</strong> effectieve aanpak die rek<strong>en</strong>ing houdt met zak<strong>en</strong><br />
als cultuur <strong>en</strong> communicatie <strong>en</strong> de eig<strong>en</strong> ideeën van<br />
migrant<strong>en</strong> over ziekte <strong>en</strong> beter word<strong>en</strong>.<br />
2. Problem<strong>en</strong> bij de beoordeling van arbeids(on)geschiktheid<br />
Dr. Anton Hafk<strong>en</strong>scheid<br />
M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met traumatische ervaring<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> beoordel<strong>en</strong>de<br />
experts voor grote problem<strong>en</strong> stell<strong>en</strong>, wanneer<br />
zij arbeidsongeschiktheid op grond van hun<br />
posttraumatische stressklacht<strong>en</strong> claim<strong>en</strong>. Wanneer<br />
deze m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in psychiatrische of psychotherapeutische<br />
behandeling zijn (geweest) wordt bij behandelaars<br />
vaak informatie opgevraagd, ter ondersteuning<br />
van de arbeids(on)geschiktheidstaxatie. In deze<br />
interactieve workshop zal aan de hand van casuïstiek<br />
<strong>en</strong> roll<strong>en</strong>spel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> geprobeerd te verhelder<strong>en</strong><br />
welke valkuil<strong>en</strong> zich kunn<strong>en</strong> voordo<strong>en</strong> voor beoordel<strong>en</strong>de<br />
experts <strong>en</strong> behandelaars in de taxatie van<br />
arbeids(on)geschiktheid. Formeel is het verschil in<br />
verantwoordelijkheid tuss<strong>en</strong> beoordel<strong>en</strong>de experts<br />
<strong>en</strong> behandelaars helder, maar feitelijk is dat vaak<br />
veel minder het geval.<br />
3. Arbeidsuitval <strong>en</strong> het voorkom<strong>en</strong> daarvan na<br />
schokk<strong>en</strong>de gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong>; gevall<strong>en</strong> uit de praktijk<br />
Drs. Kees Pijls <strong>en</strong> Peter van Loon<br />
In deze workshop wordt de vraag onderzocht of het<br />
zinvol is om voorlichting te gev<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> risicogroep<br />
zoals brandweer, ambulance, politie <strong>en</strong> machinist<strong>en</strong>.<br />
Zo ja, waar di<strong>en</strong>t die voorlichting zich dan op te richt<strong>en</strong>?<br />
Ook komt aan de orde hoe je omgaat met het<br />
spanningsveld tuss<strong>en</strong> klanttevred<strong>en</strong>heid <strong>en</strong> mogelijke<br />
negatieve gezondheidseffect<strong>en</strong> van bepaalde vorm<strong>en</strong><br />
van opvang. Welke vorm van opvang wordt als zinvol<br />
ervar<strong>en</strong> <strong>en</strong> wat zijn daarbij de kernelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>? Hoe<br />
herk<strong>en</strong> je e<strong>en</strong> stagner<strong>en</strong>de verwerking? Wat doe je op<br />
beleidsniveau binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> organisatie bij e<strong>en</strong> schokk<strong>en</strong>de<br />
gebeurt<strong>en</strong>is; in dat verband word<strong>en</strong> elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
van e<strong>en</strong> draaiboek geopperd. Deze thema’s <strong>en</strong> vrag<strong>en</strong><br />
kom<strong>en</strong> aan bod in deze workshop, waar praktijk gelardeerd<br />
wordt met e<strong>en</strong> vleugje theorie.<br />
4. Trauma <strong>en</strong> verslaving in relatie tot arbeids(on)geschiktheid<br />
Philip Goedhoop<br />
Deze workshop handelt over het veelvuldig sam<strong>en</strong>gaan<br />
van trauma <strong>en</strong> verslaving (‘zelfmedicatie’) <strong>en</strong><br />
de invloed die dit heeft op de beschikbaarheid van<br />
betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> voor de arbeidsmarkt. Welke keuzes<br />
moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gemaakt bij deze ‘dubbele diagnose’<br />
in de sfeer van de begeleiding? Welke valkuil<strong>en</strong> do<strong>en</strong><br />
zich daarin voor? En hoe kun je de motivatie van<br />
betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> met betrekking tot het werk vergrot<strong>en</strong>?<br />
Ook kunn<strong>en</strong> in deze workshop praktijksituaties<br />
word<strong>en</strong> voorgelegd <strong>en</strong> besprok<strong>en</strong>.<br />
5. Gedragsproblem<strong>en</strong> bij <strong>psychotrauma</strong>: hoe ga je<br />
daar mee om?<br />
Drs. Jan Bernard <strong>en</strong> drs. Deedee van Waeg<strong>en</strong>ingh<br />
Bij sommige cliënt<strong>en</strong> kan er sprake zijn van<br />
gedragsproblem<strong>en</strong> <strong>en</strong> agressieproblematiek. In<br />
deze workshop wordt ingegaan op de signal<strong>en</strong> die<br />
wijz<strong>en</strong> op deze problematiek bij deze, al of niet<br />
getraumatiseerde, cliënt<strong>en</strong>. Welke signal<strong>en</strong> moet<br />
je ler<strong>en</strong> herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> bij dit soort cliënt<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoe ga<br />
je daar adequaat mee om? Ook wordt, aan de hand<br />
van concrete voorbeeld<strong>en</strong>, gedemonstreerd hoe je<br />
constructief omgaat met de weerstand van cliënt<strong>en</strong><br />
met gedragsproblematiek <strong>en</strong> hoe informatie kan<br />
word<strong>en</strong> verkreg<strong>en</strong> die m<strong>en</strong> nodig heeft.<br />
6. Inschakeling <strong>en</strong> ondersteuning van het gezins-<br />
systeem bij <strong>psychotrauma</strong><br />
Ir<strong>en</strong>a Jelisic<br />
Wanneer schakel je het gezinssysteem in als je<br />
te mak<strong>en</strong> hebt met e<strong>en</strong> getraumatiseerde cliënt?<br />
Wat zijn de voor- <strong>en</strong> nadel<strong>en</strong> daarvan? In deze workshop<br />
wordt ingegaan op de mogelijkhed<strong>en</strong> om het<br />
gezinssysteem in te schakel<strong>en</strong> bij de begeleiding van<br />
e<strong>en</strong> cliënt <strong>en</strong> wordt stilgestaan bij de vraag in welke<br />
opzicht<strong>en</strong> het gezinssysteem zelf ook ondersteuning<br />
nodig heeft. Daarnaast komt aan de orde hoe de<br />
begeleiding van de cliënt <strong>en</strong> ondersteuning van<br />
het gezinssysteem op e<strong>en</strong> goede manier op elkaar<br />
kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> afgestemd. Vrag<strong>en</strong> die daarbij aan<br />
de orde kom<strong>en</strong> zijn: is e<strong>en</strong> gezinsaanpak mogelijk,<br />
welke hinderniss<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zich daarbij voordo<strong>en</strong>
<strong>en</strong> wat zijn mogelijke resultat<strong>en</strong>? Er is ruimte om<br />
praktijkervaring<strong>en</strong> in te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> te toets<strong>en</strong>.<br />
7. Online-indicatie van werkstress, angst-,<br />
depressieve- <strong>en</strong> traumagerelateerde klacht<strong>en</strong><br />
Drs. Sjef Ber<strong>en</strong>ds<strong>en</strong><br />
Internetvrag<strong>en</strong>lijst<strong>en</strong> blijk<strong>en</strong> e<strong>en</strong> prima instrum<strong>en</strong>t<br />
te zijn voor de bedrijfsgezondheidszorg. Online<br />
kan m<strong>en</strong> snel e<strong>en</strong> indicatie te krijg<strong>en</strong> van werkdruk,<br />
werkstress, werkbeleving <strong>en</strong> angst-, depressieve-<br />
<strong>en</strong> traumagerelateerde klacht<strong>en</strong>. Wanneer<br />
de klacht<strong>en</strong> vooral werkgerelateerd zijn volg<strong>en</strong><br />
gerichte adviez<strong>en</strong> voor bijvoorbeeld mediation of<br />
coaching. De angst-, depressieve- <strong>en</strong> traumagerelateerde<br />
klacht<strong>en</strong> word<strong>en</strong> vertaald in aanwijzing<strong>en</strong><br />
voor e<strong>en</strong> specifieke DSM IV-diagnose waarna e<strong>en</strong><br />
gericht behandelaanbod volgt in de vorm van internettherapie<br />
of verwijzing naar e<strong>en</strong> in die problematiek<br />
gespecialiseerde therapeut. In deze workshop<br />
wordt deze vorm van indicatiestelling via internet<br />
toegelicht aan de hand van praktijkgevall<strong>en</strong> <strong>en</strong> ter<br />
discussie gesteld.<br />
8. Valkuil<strong>en</strong> in het contact met getraumatiseerde<br />
vluchteling<strong>en</strong><br />
Drs. Hans Rohlof<br />
Vluchteling<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> traumatische achtergrond<br />
hebb<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> werkomgeving te mak<strong>en</strong> met veel,<br />
voor h<strong>en</strong>, negatieve prikkels. Er spel<strong>en</strong> niet alle<strong>en</strong><br />
situaties die zij link<strong>en</strong> met traumatische gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong>,<br />
zoals autoritaire verhouding<strong>en</strong>, maar ook<br />
culturele verschill<strong>en</strong> <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele discriminatie.<br />
Professionals in de bedrijfsgezondheidszorg <strong>en</strong><br />
verwante gebied<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> hier e<strong>en</strong> moeilijke<br />
positie in. In deze workshop wordt besprok<strong>en</strong> hoe<br />
hierin e<strong>en</strong> weg te vind<strong>en</strong>.<br />
9. Prev<strong>en</strong>tie, opvang <strong>en</strong> nazorg rond<br />
<strong>psychotrauma</strong> bij de Nederlandse Spoorweg<strong>en</strong><br />
Drs. Hans Burggraaff<br />
Binn<strong>en</strong> de Nederlandse Spoorweg<strong>en</strong> (NS) krijgt<br />
e<strong>en</strong> aantal medewerkers, met name machinist<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> hoofdconducteurs, regelmatig te mak<strong>en</strong> met<br />
schokk<strong>en</strong>de gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong>. In deze workshop<br />
wordt inzicht gegev<strong>en</strong> in deze problematiek <strong>en</strong><br />
hoe e<strong>en</strong> groot bedrijf als de NS daarmee omgaat<br />
in term<strong>en</strong> van prev<strong>en</strong>tie, opvang <strong>en</strong> nazorg. Ook is<br />
er uiteraard aandacht voor de knelpunt<strong>en</strong> die zich<br />
daarin voordo<strong>en</strong>. Tev<strong>en</strong>s is er ruime geleg<strong>en</strong>heid<br />
vrag<strong>en</strong> te stell<strong>en</strong> over dit beleid <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> deelnemers<br />
zelf praktijkgevall<strong>en</strong> inbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
personalia<br />
Pl<strong>en</strong>air<br />
Drs. Simon Knepper (dagvoorzitter) is<br />
verzekeringsarts <strong>en</strong> was jar<strong>en</strong>lang als medisch<br />
adviseur werkzaam bij de ope<strong>en</strong>volg<strong>en</strong>de<br />
sociale verzekeringsorganisaties. Het laatst bij<br />
Uitvoeringsinstelling Werknemers Verzekering<strong>en</strong><br />
(UWV) met het aandachtsgebied kwaliteit claim-<br />
beoordeling. Mom<strong>en</strong>teel is hij werkzaam als<br />
vrijgevestigd verzekeringsarts in de private sector.<br />
Hij droeg onlangs bij aan de ontwikkeling van e<strong>en</strong><br />
nieuwe methodiek voor de beoordeling van het<br />
militair invaliditeitsp<strong>en</strong>sio<strong>en</strong> bij PTSS.<br />
Dr. Anton Hafk<strong>en</strong>scheid is sinds 1985 als klinisch<br />
psycholoog, psychotherapeut <strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappelijk<br />
onderzoeker werkzaam bij het Sinai C<strong>en</strong>trum,<br />
Joodse Geestelijke Gezondheidszorg. Als behandelaar<br />
heeft hij zeer regelmatig te mak<strong>en</strong> met<br />
verzoek<strong>en</strong> om informatie van ARBO-di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>, de<br />
P<strong>en</strong>sio<strong>en</strong>- <strong>en</strong> Uitkeringsraad <strong>en</strong> het UWV.<br />
Drs. Evert Bloem<strong>en</strong> is arts <strong>en</strong> werkzaam als trainer/<br />
adviseur bij Pharos, k<strong>en</strong>nisc<strong>en</strong>trum gezondheid,<br />
vluchteling<strong>en</strong> <strong>en</strong> nieuwkomers. Daarnaast werkt<br />
hij als behandelaar in de GGZ bij Altrecht. Hij heeft<br />
jar<strong>en</strong>lange ervaring in de zorg met asielzoekers,<br />
vluchteling<strong>en</strong> <strong>en</strong> migrant<strong>en</strong>, <strong>en</strong> heeft daarover ook<br />
gepubliceerd.<br />
Drs. Sjef Ber<strong>en</strong>ds<strong>en</strong> is klinisch psycholoog <strong>en</strong> is<br />
als psychotherapeut <strong>en</strong> adviseur werkzaam bij het<br />
Instituut voor Psychotrauma (IvP) te Diem<strong>en</strong>.<br />
Dr. Ar<strong>en</strong>d Ve<strong>en</strong>inga is psychiater <strong>en</strong> werkzaam<br />
bij Altrecht in D<strong>en</strong> Dolder. Hij is voorzitter van de<br />
Nederlandse Ver<strong>en</strong>iging voor Psychotherapie (NVP).<br />
Johann Glaubitz werkt als freelance trainingsacteur<br />
voor verschill<strong>en</strong>de profit- <strong>en</strong> non-profit instelling<strong>en</strong>.<br />
Uitgangspunt bij die training<strong>en</strong> is dat er met behulp<br />
van e<strong>en</strong> acteur geoef<strong>en</strong>d wordt met gedrag wat later<br />
ingezet kan word<strong>en</strong> in praktijksituaties ter verkrijging<br />
van e<strong>en</strong> effectief resultaat.<br />
Workshops<br />
Drs. Evert Bloem<strong>en</strong> is arts <strong>en</strong> werkzaam als trainer/<br />
adviseur bij Pharos (zie hierbov<strong>en</strong>).<br />
Dr. Anton Hafk<strong>en</strong>scheid is klinisch psycholoog,<br />
psychotherapeut <strong>en</strong> onderzoeker bij het Sinai<br />
C<strong>en</strong>trum (zie hierbov<strong>en</strong>).
Drs. Kees Pijls (psycholoog, A & G<br />
NIP) werkt als interv<strong>en</strong>tiepsycholoog<br />
bij Achmea Vitale. Sam<strong>en</strong> met het<br />
Instituut voor Psychotrauma (IvP)<br />
<strong>en</strong> Eurocross heeft Achmea Vitale<br />
e<strong>en</strong> 24 uurs-crisisinterv<strong>en</strong>tiedi<strong>en</strong>st<br />
voor haar klant<strong>en</strong>. Pijls is hierbij<br />
coördinator <strong>en</strong> houdt zich bezig<br />
met opvang <strong>en</strong> nazorg <strong>en</strong> geeft ook<br />
training<strong>en</strong> op dit gebied.<br />
Peter van Loon is als projectleider<br />
hulpverl<strong>en</strong>ing/s<strong>en</strong>ior adviseur crisis-<br />
managem<strong>en</strong>t verbond<strong>en</strong> aan het<br />
Instituut voor Psychotrauma (IvP). Hij<br />
adviseert <strong>en</strong> coacht (inter)nationale<br />
bedrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> overhed<strong>en</strong> bij ramp<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> calamiteit<strong>en</strong>. Ook begeleidt hij<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> na schokk<strong>en</strong>de gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong>.<br />
Daarnaast verzorgt hij simulaties<br />
voor crisisteams of crisismanagers.<br />
Philip Goedhoop is prev<strong>en</strong>tiewerker<br />
bij C<strong>en</strong>trum Maliebaan verslavings-<br />
programma<br />
psychiatrie in Utrecht. Hij was eerder<br />
werkzaam bij de Jellinekkliniek<br />
in Amsterdam als behandelaar.<br />
Tev<strong>en</strong>s is hij doc<strong>en</strong>t bij RINO Midd<strong>en</strong><br />
Nederland <strong>en</strong> geeft hij training<strong>en</strong> in<br />
motiver<strong>en</strong>de gespreksvoering.<br />
Drs. Jan Bernard is klinisch psycholoog/gedragstherapeut<br />
bij De Waag<br />
te Amsterdam, e<strong>en</strong> for<strong>en</strong>sische<br />
polikliniek. Hij is tev<strong>en</strong>s supervisor<br />
van de VGcT <strong>en</strong> hoofddoc<strong>en</strong>t bij<br />
het RINO Noord-Holland.<br />
Drs. Deedee van Waeg<strong>en</strong>ingh is<br />
gz-psycholoog/gedragstherapeut bij<br />
De Waag te Amsterdam. Tev<strong>en</strong>s is zij<br />
doc<strong>en</strong>t bij het RINO Noord-Holland.<br />
Kapitein Ir<strong>en</strong>a Jelisic bc, is officier<br />
bedrijfsmaatschappelijk werker<br />
pré-veteran<strong>en</strong>zorg bij het Di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>-<br />
c<strong>en</strong>trum Bedrijfs Maatschappelijk<br />
Werk dat ressorteert onder het<br />
09.15 - 10.00 uur Ontvangst <strong>en</strong> registratie<br />
10.00 - 10.15 uur Op<strong>en</strong>ing door de dagvoorzitter drs. Simon Knepper<br />
Commando Di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>c<strong>en</strong>tra van het<br />
Ministerie van Def<strong>en</strong>sie.<br />
Drs. Sjef Ber<strong>en</strong>ds<strong>en</strong> is klinisch<br />
psycholoog <strong>en</strong> is als psychotherapeut<br />
<strong>en</strong> adviseur werkzaam bij het<br />
Instituut voor Psychotrauma (IvP)<br />
te Diem<strong>en</strong>.<br />
Drs. Hans Rohlof is psychiater <strong>en</strong><br />
afdelingshoofd ambulante zorg bij de<br />
Stichting C<strong>en</strong>trum’45 te Oegstgeest.<br />
Hij doet onderzoek naar somatisatie,<br />
slaapstoorniss<strong>en</strong> bij PTSS <strong>en</strong> de culturele<br />
aspect<strong>en</strong> van diagnostiek.<br />
Drs. Hans Burggraaff is bedrijfsarts<br />
<strong>en</strong> werkt als beleidsadviseur bij de<br />
afdeling bedrijfsgezondheid van de<br />
NS. Deze afdeling houdt zich bezig<br />
met moderne arbeidsomstandighed<strong>en</strong>zorg<br />
<strong>en</strong> gezondheidsmanagem<strong>en</strong>t.<br />
Burggraaff geeft ook nascholing<br />
aan bedrijfsarts<strong>en</strong>.<br />
10.15 - 10.45 uur Problem<strong>en</strong> bij de beoordeling van arbeids(on)geschiktheid - dr. Anton Hafk<strong>en</strong>scheid<br />
10.45 - 11.15 uur Arbeidsverzuim bij migrant<strong>en</strong> <strong>en</strong> vluchteling<strong>en</strong> als gevolg van <strong>psychotrauma</strong><br />
drs. Evert Bloem<strong>en</strong><br />
11.15 - 11.45 uur Pauze<br />
11.45 - 13.00 uur Parallelworkshops (eerste ronde)<br />
13.00 - 14.00 uur Lunchpauze<br />
14.00 - 15.15 uur Parallelworkshops (tweede ronde)<br />
15.15 - 15.45 uur Pauze<br />
15.45 - 16.15 uur Consultatie <strong>en</strong> ondersteuning door traumadeskundig<strong>en</strong> - drs. Sjef Ber<strong>en</strong>ds<strong>en</strong><br />
16.15 - 17.00 uur Valkuil<strong>en</strong> in het contact met getraumatiseerd<strong>en</strong>: roll<strong>en</strong>spel (met acteur)<br />
Onder leiding van dr. Ar<strong>en</strong>d Ve<strong>en</strong>inga<br />
17.00 - 17.10 uur Afsluiting<br />
17.10 - 18.00 uur Hapje <strong>en</strong> drankje
praktische informatie<br />
Doelgroep<br />
Bedrijfsarts<strong>en</strong>, verzekeringsg<strong>en</strong>eeskundig<strong>en</strong>, arbeids-<br />
<strong>en</strong> organisatiedeskundig<strong>en</strong>, arboverpleegkundig<strong>en</strong>,<br />
arbo-consultants, GGD-arts<strong>en</strong>, bedrijfsmaatschappelijk<br />
werkers, human resource managers <strong>en</strong> andere<br />
professionals die werk<strong>en</strong> bij politie, brandweer,<br />
ambulancedi<strong>en</strong>st<strong>en</strong>, spoorweg<strong>en</strong>, verslavingszorg,<br />
reclassering <strong>en</strong> for<strong>en</strong>sische hulpverl<strong>en</strong>ing.<br />
Datum<br />
Wo<strong>en</strong>sdag 14 oktober 2009<br />
Locatie<br />
Aristo Utrecht, Br<strong>en</strong>nerbaan 150, Utrecht, telefoon:<br />
030-2899400 (teg<strong>en</strong>over NS-station Utrecht Lunett<strong>en</strong>)<br />
Kost<strong>en</strong><br />
€ 425,- (inschrijv<strong>en</strong> kan tot 10 september 2009)<br />
K<strong>en</strong>nisinstituut sociale <strong>en</strong> psychische<br />
gevolg<strong>en</strong> van oorlog, vervolging <strong>en</strong> geweld<br />
Annulering<br />
Bij annulering word<strong>en</strong> kost<strong>en</strong> in rek<strong>en</strong>ing gebracht,<br />
zie: www.cogis.nl/congres<strong>arbeidsverzuim</strong><br />
Inschrijving<br />
U kunt zich inschrijv<strong>en</strong> via de website van <strong>Cogis</strong>:<br />
www.cogis.nl/congres<strong>arbeidsverzuim</strong><br />
Uw digitale inschrijving wordt via de mail bevestigd.<br />
U krijgt e<strong>en</strong> factuur toegestuurd.<br />
Accreditatie<br />
Er is accreditatie aangevraagd bij de ABSG<br />
(Accreditatiebureau Sociale G<strong>en</strong>eeskunde) <strong>en</strong> NVMW<br />
Contact<br />
Voor nadere informatie kunt u contact opnem<strong>en</strong> met<br />
Wim D. Visser van <strong>Cogis</strong>. Telefoon: 030-2968022<br />
of per mail: wd.visser@cogis.nl<br />
<strong>Cogis</strong> is het landelijke k<strong>en</strong>nisinstituut sociale<br />
<strong>en</strong> psychische gevolg<strong>en</strong> van oorlog, vervolging <strong>en</strong><br />
geweld. <strong>Cogis</strong> streeft naar: meer k<strong>en</strong>nis bij hulpverl<strong>en</strong>ers,<br />
beleidsmakers <strong>en</strong> het brede publiek over de<br />
sociale <strong>en</strong> psychische gevolg<strong>en</strong> van oorlog, vervolging<br />
<strong>en</strong> geweld <strong>en</strong> verbetering van de hulpverl<strong>en</strong>ing aan<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met psychische klacht<strong>en</strong> als gevolg hiervan.<br />
<strong>Cogis</strong> biedt:<br />
• cursuss<strong>en</strong> <strong>en</strong> training<strong>en</strong> voor professionals <strong>en</strong><br />
vrijwillige hulpverl<strong>en</strong>ers<br />
• faciliteit<strong>en</strong> op het gebied van supervisie, intervisie<br />
<strong>en</strong> coaching<br />
• themagebond<strong>en</strong> congress<strong>en</strong>, symposia <strong>en</strong><br />
studiedag<strong>en</strong><br />
• het kwartaalblad <strong>Cogis</strong>cope<br />
• e<strong>en</strong> uitgebreide bibliotheek<br />
• (de resultat<strong>en</strong> van) eig<strong>en</strong> onderzoek<br />
• e<strong>en</strong> telefonisch spreekuur voor hulpverl<strong>en</strong>ers <strong>en</strong><br />
cliënt<strong>en</strong><br />
• www.cogis.nl: e<strong>en</strong> website met informatie over alle<br />
product<strong>en</strong> <strong>en</strong> activiteit<strong>en</strong> van <strong>Cogis</strong><br />
Churchilllaan 11, 4 de verdieping • 3527 GV Utrecht<br />
t 030 296 80 00 • f 030 296 80 39 • info@cogis.nl<br />
Ontwerp: Suggestie & illusie