Rijgeschiktheid voor mensen met ADHD - Cbr

Hoofdstuk 1
Inleiding
In 1994 bracht de Gezondheidsraad een advies uit, dat door de Minister van Verkeer en
Waterstaat is overgenomen in de Regeling eisen rijgeschiktheid 1995. Deze Regeling is
nadien nog diverse malen aangepast, welke wijzigingen in dit kader echter niet relevant zijn,
en heet nu Regeling eisen geschiktheid 2000 (hierna: de Regeling). In het advies noch in de
Regeling komt de aandoening ADHD aan de orde. Dat is wel het geval in het advies van de
Gezondheidsraad van 13 november 2000, “Diagnostiek en behandeling van ADHD”. Daar is
het onderwerp met name de aandoening bij kinderen. De Gezondheidsraad stelt daarin dat de
diagnostiek van ADHD bij (jong)volwassenen moeilijker is en omtrent medicatie nog
onvoldoende kennis bestaat. Om die reden komt de invloed van ADHD en de behandeling
daarvan op de rijgeschiktheid in dat rapport niet aan de orde.
De Gezondheidsraad stelt tevens dat er dringend behoefte is aan onderzoek naar de praktijk
van diagnostiek en behandeling van ADHD in Nederland.
In de praktijk groeide echter de groep (jong)volwassenen bij wie de medicatie vanwege
ADHD met het volwassen worden niet werd afgebouwd . Deze groep (jong)volwassenen
werd bij de aanvraag van een rijbewijs geconfronteerd met afwijzing van hun verzoek om een
verklaring van geschiktheid door het CBR. De basis hiervoor in de Regeling is paragraaf
10.2.2., dat stimulantia betreft en waarin wordt bepaald dat behandeling met stimulantia
iemand ongeschikt maakt voor het besturen van motorrijtuigen.
Deze afwijzende beslissingen van het CBR hebben geleid tot verzet door de afgewezen
personen. Zij werden daarin bijgevallen door zowel de behandelende sector als de
patiëntenvereniging.
Diverse rechterlijke uitspraken die hiervan het gevolg waren, hebben in enkele gevallen de
afgewezen personen in het gelijk gesteld. De hoogste rechter in deze, de Afdeling
bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft hierbij uitgesproken dat in het geval van
personen met ADHD die behandeld worden met methylfenidaat, sprake kan zijn van
bijzondere omstandigheden, die afwijzing van een verklaring van geschiktheid op grond van
de bestaande regelgeving niet zonder meer rechtvaardigen. (Afdeling bestuursrechtspraak van
de Raad van State d.d. 10 april 2002, LJN AE1241)
Hiermee is echter nog niet de vraag beantwoord welke overwegingen in medische zin aan een
dergelijke beslissing ten grondslag dienen te worden gelegd. Met andere woorden: welke
klinisch relevante gegevens kunnen een rol spelen bij de beoordeling van de geschiktheid van
personen die vanwege ADHD behandeld worden met methylfenidaat?
Het CBR heeft het Ministerie van Verkeer en Waterstaat verzocht om de Gezondheidsraad te
vragen om een advies over deze problematiek. Vanwege de drukke agenda van de
Gezondheidsraad zou dit echter geruime tijd op zich laten wachten.
Het CBR heeft vervolgens professor J.K. Buitelaar aangezocht om als voorzitter van een
nader te vormen commissie advies uit te brengen over de behandeling van ADHD met
methylfenidaat en de effecten hiervan op de rijgeschiktheid. ( vraagstelling bij brief 4 februari
2002, bijlage 1)
De Gezondheidsraad heeft inmiddels aangegeven te wachten op het voorwerk door deze
Commissie alvorens zij de adviesaanvraag van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat
zullen behandelen.
De voorzitter heeft hierop een Commissie van deskundigen samengesteld. (bijlage 2)
De Commissie is een aantal malen bij elkaar gekomen om het onderwerp te bespreken,
hetgeen geleid heeft tot onderhavige rapportage.
3