Mythen en legenden van onder de Haagse kaasstolp, deel ... - CAOP
Mythen en legenden van onder de Haagse kaasstolp, deel ... - CAOP Mythen en legenden van onder de Haagse kaasstolp, deel ... - CAOP
den. Anders zou de overheid met één bond al tot een korting op de arbeidsvoorwaarden kunnen komen. Maar niet eenzijdig, zoals dat wel kan bij de arbeidsvoorwaarden van overheidspersoneel. De overheid is in dat opzicht niet te vertrouwen. Ja zeker. Is dat dan het grotere goed dat je beoogt met verdere normalisering van de ambtelijke rechtspositie: een tegenwicht te bieden tegen de onbetrouwbaarheid van de overheid? Een veilige werkomgeving voor trotse ambtenaren Daar stel ik dan tegenover het nog grotere goed van een veilige werkomgeving voor overheidswerknemers. Ik heb het daar zoeven over gehad. Je had het zo-even over een veilige rechtspositie van ambtenaren. Nu heb je het over een veilige werkomgeving voor overheidswerknemers. Leg eens uit wat je bedoelt. Ambtenaren moeten goed tegenspel kunnen leveren aan hun bestuurder. Daarvoor is het nodig dat zij frank en vrij hun opvattingen kunnen uiten tegenover hun bestuurders; open en openhartig, maar uiteraard niet in het openbaar. Voor het kunnen leveren van goed tegenspel is het nodig dat ambtenaren een veilige werkomgeving hebben. ‘Veilig’ niet in de zin van de Arbo-wetgeving, maar ‘veilig’ in politiek/bestuurlijke zin. Een veilige organisatiecultuur. Voor het creëren of behouden van een veilige organisatiecultuur is onder meer nodig dat er niet meer gehakt wordt op ambtenaren; dat er niet steeds gesproken wordt van een steeds uitdijend ambtelijk apparaat, waaruit best wat miljarden aan bezuinigingen kunnen worden gehaald, en dat ambtenaren niet gemakkelijker moeten kunnen worden ontslagen. 30
Hebben we het over gehad. Maar waarom moeten ambtenaren ‘goed tegenspel kunnen leveren’? Bestuurders zijn in het algemeen amateurs. Dat is niet erg. In de gemeentelijke enquête over de Noord/Zuidlijn in Amsterdam zei burgemeester Cohen dat eens tijdens zijn verhoor. Ik geloof dat over die opmerking meer mensen vielen, dan over de constatering dat het gemeentelijk apparaat geen deskundigheid genoeg in huis had. Oké: ‘government by amateurs’. Waarom is dat niet erg? Omdat lekenbestuur – zo vertaal ik dat maar even – meer ge- legitimeerd is dan bestuur door louter deskundigen. Amateurs als bestuurder zijn meer geneigd om voeling te houden met wat er onder de mensen in de samenleving leeft. Daar komen zij immers uit voort en daaraan ‘beleven’ zij hun legitimatie. Daarnaast ontlenen zij hun legitimatie aan het feit dat zij zijn aangesteld na verkiezingen en na een ingewikkeld proces van coalitievorming, en niet aangesteld omdat ze op een bepaald terrein deskundig zouden zijn. Trouwens, niet iedereen kan deskundig zijn op het gehele terrein dat een ministerie of wethoudersportefeuille bestrijkt. En daarom zijn er deskundige ambtenaren. Die moeten in alle openhartigheid in een veilige werkomgeving en zonder vrees voor ontslag hun deskundigheid kunnen leveren aan deze amateurs. Want die hebben dat tegenspel, eventueel: die tegenspraak hard nodig. Een veilige werkomgeving. Hoe wil je dat doen? Ik verwacht hier veel inspanning van de superwerkgever, de minister van BZK. Die moet in de eerste plaats hard optreden tegen het furieuze gehak op ambtenaren. Volkomen onterecht, maar het komt steeds meer voor. Ambtenaren zijn de ruggengraat van het openbaar bestuur. Geen deugdelijk openbaar bestuur zonder deugdelijk ambtelijk apparaat! Uit een oogpunt van goed werkgeverschap dient de superwerkgever voor alle ambtenaren te gaan staan. En als volksvertegenwoordigers zich schuldig maken aan gehak op ambtenaren, dan moeten die worden gewezen op hun verplichtingen als goede werkgevers. 31
- Page 1 and 2: Rede Mythen en legenden van onder d
- Page 3: Rede Mythen en legenden van onder H
- Page 6 and 7: © 2010, C.R. Niessen Vormgeving: M
- Page 8 and 9: Ik bestreed dat de politiek het pri
- Page 10 and 11: de Universiteit Leiden, en een Ron
- Page 12 and 13: Ik wijs ter ondersteuning van mijn
- Page 14 and 15: tenaren willen doen of met minder,
- Page 16 and 17: nemers kweekt. En dat, terwijl je j
- Page 18 and 19: storten, om het risico te verevenen
- Page 20 and 21: lijkheid die het ARAR biedt. Maar z
- Page 22 and 23: Blijf nou even met beide benen op d
- Page 24 and 25: De klassieke ambtenaar; de ambtseed
- Page 26 and 27: in staat zullen zijn een sociaal be
- Page 28 and 29: Een bijzondere werkgeefster Het moe
- Page 30 and 31: Ik wél. Je moet je maar eens voors
- Page 32 and 33: ehoren tot de ‘dichtbij’-catego
- Page 34 and 35: Vertegenwoordiging in SER en Sticht
- Page 38 and 39: Want ook zij zijn óf zelf werkgeve
- Page 40 and 41: Arbeidsmarktpositie van de overheid
- Page 42 and 43: Slot Dames en heren, Tot zover de d
- Page 44 and 45: Sector. Op z’n jaren ‘70s ‘le
- Page 46 and 47: P.F. van der Heijden, Ambtelijke st
- Page 48: L.C.J. Sprengers, Op weg naar een a
Hebb<strong>en</strong> we het over gehad. Maar waarom moet<strong>en</strong> ambt<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> ‘goed teg<strong>en</strong>spel kunn<strong>en</strong><br />
lever<strong>en</strong>’?<br />
Bestuur<strong>de</strong>rs zijn in het algeme<strong>en</strong> amateurs. Dat is niet erg. In <strong>de</strong><br />
geme<strong>en</strong>telijke <strong>en</strong>quête over <strong>de</strong> Noord/Zuidlijn in Amsterdam zei<br />
burgemeester Coh<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong>s tijd<strong>en</strong>s zijn verhoor. Ik geloof dat<br />
over die opmerking meer m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> viel<strong>en</strong>, dan over <strong>de</strong> constatering<br />
dat het geme<strong>en</strong>telijk apparaat ge<strong>en</strong> <strong>de</strong>skundigheid g<strong>en</strong>oeg in<br />
huis had.<br />
Oké: ‘governm<strong>en</strong>t by amateurs’. Waarom is dat niet erg?<br />
Omdat lek<strong>en</strong>bestuur – zo vertaal ik dat maar ev<strong>en</strong> – meer ge-<br />
legitimeerd is dan bestuur door louter <strong>de</strong>skundig<strong>en</strong>. Amateurs<br />
als bestuur<strong>de</strong>r zijn meer g<strong>en</strong>eigd om voeling te houd<strong>en</strong> met wat<br />
er <strong>on<strong>de</strong>r</strong> <strong>de</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in <strong>de</strong> sam<strong>en</strong>leving leeft. Daar kom<strong>en</strong> zij immers<br />
uit voort <strong>en</strong> daaraan ‘belev<strong>en</strong>’ zij hun legitimatie. Daarnaast<br />
ontl<strong>en</strong><strong>en</strong> zij hun legitimatie aan het feit dat zij zijn aangesteld na<br />
verkiezing<strong>en</strong> <strong>en</strong> na e<strong>en</strong> ingewikkeld proces <strong>van</strong> coalitievorming,<br />
<strong>en</strong> niet aangesteld omdat ze op e<strong>en</strong> bepaald terrein <strong>de</strong>skundig zoud<strong>en</strong><br />
zijn. Trouw<strong>en</strong>s, niet ie<strong>de</strong>re<strong>en</strong> kan <strong>de</strong>skundig zijn op het gehele<br />
terrein dat e<strong>en</strong> ministerie of wethou<strong>de</strong>rsportefeuille bestrijkt.<br />
En daarom zijn er <strong>de</strong>skundige ambt<strong>en</strong>ar<strong>en</strong>. Die moet<strong>en</strong> in alle<br />
op<strong>en</strong>hartigheid in e<strong>en</strong> veilige werkomgeving <strong>en</strong> z<strong>on<strong>de</strong>r</strong> vrees<br />
voor ontslag hun <strong>de</strong>skundigheid kunn<strong>en</strong> lever<strong>en</strong> aan <strong>de</strong>ze amateurs.<br />
Want die hebb<strong>en</strong> dat teg<strong>en</strong>spel, ev<strong>en</strong>tueel: die teg<strong>en</strong>spraak<br />
hard nodig.<br />
E<strong>en</strong> veilige werkomgeving.<br />
Hoe wil je dat do<strong>en</strong>?<br />
Ik verwacht hier veel inspanning <strong>van</strong> <strong>de</strong> superwerkgever, <strong>de</strong> minister<br />
<strong>van</strong> BZK. Die moet in <strong>de</strong> eerste plaats hard optred<strong>en</strong> teg<strong>en</strong><br />
het furieuze gehak op ambt<strong>en</strong>ar<strong>en</strong>. Volkom<strong>en</strong> onterecht, maar<br />
het komt steeds meer voor. Ambt<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> zijn <strong>de</strong> rugg<strong>en</strong>graat <strong>van</strong><br />
het op<strong>en</strong>baar bestuur. Ge<strong>en</strong> <strong>de</strong>ug<strong>de</strong>lijk op<strong>en</strong>baar bestuur z<strong>on<strong>de</strong>r</strong><br />
<strong>de</strong>ug<strong>de</strong>lijk ambtelijk apparaat! Uit e<strong>en</strong> oogpunt <strong>van</strong> goed werkgeverschap<br />
di<strong>en</strong>t <strong>de</strong> superwerkgever voor alle ambt<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> te gaan<br />
staan. En als volksverteg<strong>en</strong>woordigers zich schuldig mak<strong>en</strong> aan<br />
gehak op ambt<strong>en</strong>ar<strong>en</strong>, dan moet<strong>en</strong> die word<strong>en</strong> gewez<strong>en</strong> op hun<br />
verplichting<strong>en</strong> als goe<strong>de</strong> werkgevers.<br />
31
Change language