Mythen en legenden van onder de Haagse kaasstolp, deel ... - CAOP

Het is allemaal niet zo vernieuwend, jouw pleidooi voor behoud van de
ambtelijke status.
Het is zoals de oude Chinese wijsgeer zegt:
‘Het idealiseren van vernieuwing is niet anders dan het najagen
van de maakbaarheidsgedachte, maar dan in vermomming’.
Wat hebben ‘Reinventing Government’ en ‘New Public Management’
of hoe ze allemaal mogen heten, ons voor goeds gebracht?
Alleen maar zoals de Amsterdamse bestuursfilosoof Paul Kuijpers
dat noemt: ‘de schraalheid van het bedrijfsmatig denken’. Het was
een en al efficiency, effectiviteit, flexibiliteit, slagvaardigheid, ondernemend
besturen, marktwerking, de ‘tucht van de markt’, targets,
afrekenen enz., wat werd ‘uitgerold’ over de overheidsdienst.
Termen als ‘democratie’ en ‘rechtsstaat’ klonken maar heel zachtjes.
En dat terwijl de meest efficiëntie overheid vast en zeker niet de
meest democratisch/rechtsstatelijke is, en de meest democratisch/
rechtsstatelijke vast en zeker niet de meest efficiënte. Overheid en
markt hebben nu eenmaal ieder een eigen logica, en de overheid
wordt meer door waarden en moraal gestuurd dan het bedrijfsleven.
Dat dreigen al deze ‘vernieuwers’ te vergeten.
Buitenlandse voorbeelden
Jouw conservatieve opvatting over behoud van de ambtelijke status is ook in strijd
met Europese ontwikkelingen.
Welke dan? Ik weet dat ze in Groot-Brittannië met iets bezig waren,
maar wat het gaat worden zal mede afhangen van de vraag wat
het huidige Britse coalitiekabinet wil.
Alleen in Zweden en Italië hebben ze iets ‘genormaliseerd’. In
Zweden overigens met uitzondering van Defensiepersoneel en
personeel van de rechterlijke macht, en in Italië met uitzondering
van personeel aan de universiteiten en van de politie, defensie en
rechterlijke macht. Ook dáár bleven twee systemen in de lucht.
Om nog even op Zweden terug te komen: de bestuurskernen van
de ministeries zijn daar zo klein, dat men de daarin werkzame
werknemers al bijna kan beschouwen als politieke adviseurs van
de ministers. In Zweden vond men kennelijk een ambtelijke status
daar niet bij passen en kwam men tot contractuele relaties.
Opvallend is dat men deze functionarissen kan beschouwen als te
25