Zorgboek diabetes type 1 - Bvvde
Zorgboek diabetes type 1 - Bvvde Zorgboek diabetes type 1 - Bvvde
angstvisioenen, dat ik het ook krijg en dat ik moet spoelen. Bij de laatste controle was ik echt nerveus, omdat ik de paar maanden daarvoor een beetje met mijn bloedglucose had lopen kwakkelen. Dus ik dacht: nu is het vast mis. Maar gelukkig was het nog steeds goed...” 3. Zenuwen Om welke klachten kan het gaan? Welke klachten iemand krijgt hangt af van welke zenuw precies beschadigd is. Er kunnen dus heel verschillende klachten ontstaan. Hier vindt u een lijstje met klachten die kunnen voorkomen. We leggen ze kort uit: vraag eventueel aan uw behandelaar als u er meer over wilt weten. Klachten van de armen en benen In de armen en benen kan iemand pijn voelen. Dit geldt met name voor de vingers en tenen. Soms voelt iemand de pijn als pijnscheuten, soms als prikkelingen of een branderig gevoel, en soms als krampen (vooral ‘s nachts). Ook komt het voor dat iemand een doof gevoel in handen en voeten heeft. Gevoelloosheid is een gevaarlijke klacht wanneer deze in de voeten bestaat omdat dan niet wordt opgemerkt wanneer er beschadigingen aan de voeten ontstaan (zoals wondjes, blaren enzovoort). Klachten bil het eten en de spijsvertering Iemand kan een ‘vol gevoel’ hebben of het kan lijken dat het eten blijft ‘hangen’. Ook langdurige diarree of juist verstopping komen voor. Klachten van de huid Soms is het dragen van kleren moeilijk, omdat het contact van de kleren met de huid een vervelend gevoel kan geven. Ook de aanraking van de voeten met een laken kan al te veel zijn. Verder kan iemand een zeer droge huid krijgen of juist veel gaan zweten. Klachten van de spieren Iemand kan last krijgen van spierzwakte. Iemand kan dan bepaalde spieren minder goed gebruiken. Klachten met het plassen Soms is de urinestraal erg slap. Ook kan het zijn dat iemand de straal of de aandrang tot plassen niet voelt (waardoor iemand moeite kan hebben zijn plas op te houden). Klachten over seks Vrouwen kunnen last krijgen van een droge vagina, mannen kunnen moeite hebben een stijve penis te krijgen of te houden. Wat kunt u zelf doen? Ook hier geldt de vuistregel: door de bloedglucose zo goed mogelijk te reguleren, wordt de kans op late complicaties kleiner. Als er toch complicaties ontstaan kunnen deze door een betere regulatie van de bloedglucose vaak beter behandeld worden. Alcohol kan de complicaties van de zenuwen verergeren. In het algemeen is het advies dat er niet meer dan twee glazen per dag worden gedronken. (Het maakt niet veel uit wát er wordt gedronken: bier, wijn, jenever enzovoort.) Een klacht kan in het begin heel vaag zijn. Door goed op het eigen lichaam te letten wordt zo’n klacht toch opgemerkt, zodat er snel iets aan kan worden gedaan. Als iemand nieuwe klachten krijgt en niet weet hoe deze zijn ontstaan, is het aan te raden met de arts te overleggen. Natuurlijk is het niet zo dat elke klacht te maken heeft met problemen met de zenuwen. Bijvoorbeeld: ook een flinke griep kan leiden tot diarree. Of: problemen om een stijve penis te krijgen kunnen ook veroorzaakt worden door grote drukte (stress) of vermoeidheid (sterker nog: deze problemen worden bijna nooit alleen door de diabetes veroorzaakt).
Als iemand klachten krijgt die met de zenuwen te maken hebben, kan hier niet altijd wat aan worden gedaan. Omdat de klachten zo verschillend zijn, kan ook de behandeling erg verschillen. Bijvoorbeeld: soms is het nodig ‘s nachts een polsspalk te dragen, zodat de pols niet bewogen kan worden. Pijn wordt vaak bestreden met pijnstillers. 4 Hart en vaten Om welke klachten kan het gaan? Iemand kan pijn op de borst voelen. Bijvoorbeeld: een strak of beklemd gevoel op de borst bij traplopen, fietsen tegen de wind in of een andere inspanning. Dit kan ook gebeuren als het erg warm of erg koud is. Pijn op de borst straalt vaak uit naar een arm of naar de kaak. Deze klachten zijn het gevolg van vernauwing van de slagaderen in de hartspier. Iemand kan een hartaanval (hartinfarct) krijgen. Ook dan voelt iemand meestal pijn op de borst, vaak terwijl hij of zij niets bijzonders aan het doen is. Verder kan iemand zich benauwd en misselijk voelen en gaan braken. Ook het klamme zweet kan uitbreken en vaak voelt iemand plotseling veel angst. Soms merken mensen met diabetes niet dat ze een hartaanval hebben, omdat hun zenuwen beschadigd zijn. Ook de slagaders in de hersenen kunnen vernauwen. Dit kan in het ergste geval leiden tot een beroerte met verlammingen. Hoe erg iemand verlamd kan raken verschilt sterk van persoon tot persoon. Als er problemen zijn met de slagaders naar de benen, kunnen er klachten ontstaan bij het lopen. Iemand krijgt dan pijn in de kuit of bil. Soms gebeurt dit al na een klein stukje lopen, soms pas als iemand lang heeft gelopen. Door een tijdje stil te staan verdwijnt de pijn. Bij zeer sterke vernauwing van de slagaders naar het been kan deze pijn ook ontstaan als iemand niet loopt. Wat kunt u zelf doen? Ook hier geldt weer: door de bloedglucose zo goed mogelijk te reguleren, wordt de kans op problemen kleiner. De adviezen die we hier geven zullen bekend klinken, omdat ze voor iedereen gelden. Roken maakt de kans op klachten van het hart en de bloedvaten groter. Dit geldt voor iedereen, maar de slechte invloed van het roken is bij mensen met diabetes nog groter. Ook overgewicht maakt de kans op vaatafwijkingen groter. Een normaal gewicht maakt de kans dus kleiner. Hetzelfde geldt voor de bloeddruk: een hoge bloeddruk maakt de kans op problemen groter. Het is aan te raden de bloeddruk jaarlijks te laten controleren. We hebben vet nodig, maar verzadigd vet heeft een slechte invloed op de aderen. Ook het advies om minder van dit verzadigde vet te eten geldt voor iedereen. Wel is het zo dat dit vet bij mensen met diabetes een nog slechtere invloed op de aderen heeft. Lichaamsbeweging heeft een positieve invloed op het hart en de bloedvaten: fietsen, wandelen, gymnastiekoefeningen, zwemmen enzovoort. Bij moeilijkheden met het lopen is de goede invloed van bewegen goed te merken: door dagelijks te wandelen tot de pijngrens (niet door de pijn heen!) zal iemand steeds wat verder kunnen lopen. Als er toch problemen ontstaan kunnen deze vaak behandeld worden. Bijvoorbeeld: pijn op de borst is soms te verhelpen met medicijnen of door een operatie. Maar omdat het vaak om ernstige afwijkingen gaat (die niet altijd genezen kunnen worden) is de regel: voorkomen is beter dan genezen. “Ik ben eindelijk gestopt met roken. Iedere roker wil natuurlijk graag stoppen, maar ja, je hebt altijd wel een smoesje bij de hand om toch door te gaan. Die diabetes gaf bij mij de doorslag. Het was een soort grens. Ik dacht: nu is het toch echt uit met dat gepaf.. Het viel eigenlijk nog mee, al is dat misschien achteraf praten. Al na drie weken of zo merkte ik dat ik de hele dag niet aan een sigaret had gedacht. Toen wist ik eigenlijk zeker dat ik het zou volhouden. Het geld dat ik uitgaf aan sigaretten heb ik een tijd opgespaard. Laatst heb ik daarvan iets
- Page 106 and 107: Blijf drinken Omdat u zoveel plast,
- Page 108 and 109: Emotionele gevolgen Ook emotionele
- Page 110 and 111: Problemen voorkomen Probeer regelma
- Page 112 and 113: Seksuele problemen Welke seksuele p
- Page 114 and 115: “Ik heb een tijd last gehad van e
- Page 116 and 117: de bloedglucose weer verder stijgen
- Page 118 and 119: De ongeboren baby kan te langzaam g
- Page 120 and 121: Hebt u een werkloosheidsuitkering (
- Page 122 and 123: U kunt een andere baan bij uw huidi
- Page 124 and 125: Een uitkering aanvragen Als u bijna
- Page 126 and 127: De Wajong-beoordeling bestaat uit t
- Page 128 and 129: De Wet maatschappelijke ondersteuni
- Page 130 and 131: Betrouwbare informatie krijgt u ook
- Page 132 and 133: Persoonsgebonden budget Wat is het?
- Page 134 and 135: Aanvragen van Bijzondere bijstand A
- Page 136 and 137: Laat u daarom vooraf goed informere
- Page 138 and 139: Vakantie Breng uw reisgenoten op de
- Page 140 and 141: Als u er niet zeker van bent hoe u
- Page 142 and 143: landelijke en lokale/regionale curs
- Page 144 and 145: kunt u bellen (033 - 462 20 55), ma
- Page 146 and 147: Diabetesverpleegkundigen kunnen vee
- Page 148 and 149: Nefroloog (bij nierproblemen) Een n
- Page 150 and 151: Lange tijd medicijnen gebruiken Gee
- Page 152 and 153: Zwangerschap, reactievermogen, alco
- Page 154 and 155: De zenuwen bevinden zich overal in
- Page 158 and 159: gedaan wat ik al heel lang wilde: e
- Page 160 and 161: Organisaties: steun Diabetesvereni
- Page 162 and 163: Zelfzorg Voeding Diabetesliin - 033
- Page 164 and 165: Postbus 3836, 1001 AP Amsterdam, 02
- Page 166: Voor vragen over werk en sociale ze
Als iemand klachten krijgt die met de zenuwen te maken hebben, kan hier niet altijd wat aan<br />
worden gedaan. Omdat de klachten zo verschillend zijn, kan ook de behandeling erg<br />
verschillen. Bijvoorbeeld: soms is het nodig ‘s nachts een polsspalk te dragen, zodat de pols<br />
niet bewogen kan worden. Pijn wordt vaak bestreden met pijnstillers.<br />
4 Hart en vaten<br />
Om welke klachten kan het gaan?<br />
Iemand kan pijn op de borst voelen. Bijvoorbeeld: een strak of beklemd gevoel op de borst bij<br />
traplopen, fietsen tegen de wind in of een andere inspanning. Dit kan ook gebeuren als het<br />
erg warm of erg koud is. Pijn op de borst straalt vaak uit naar een arm of naar de kaak. Deze<br />
klachten zijn het gevolg van vernauwing van de slagaderen in de hartspier.<br />
Iemand kan een hartaanval (hartinfarct) krijgen. Ook dan voelt iemand meestal pijn op de<br />
borst, vaak terwijl hij of zij niets bijzonders aan het doen is. Verder kan iemand zich benauwd<br />
en misselijk voelen en gaan braken. Ook het klamme zweet kan uitbreken en vaak voelt<br />
iemand plotseling veel angst. Soms merken mensen met <strong>diabetes</strong> niet dat ze een hartaanval<br />
hebben, omdat hun zenuwen beschadigd zijn.<br />
Ook de slagaders in de hersenen kunnen vernauwen. Dit kan in het ergste geval leiden tot<br />
een beroerte met verlammingen. Hoe erg iemand verlamd kan raken verschilt sterk van<br />
persoon tot persoon.<br />
Als er problemen zijn met de slagaders naar de benen, kunnen er klachten ontstaan bij het<br />
lopen. Iemand krijgt dan pijn in de kuit of bil. Soms gebeurt dit al na een klein stukje lopen,<br />
soms pas als iemand lang heeft gelopen. Door een tijdje stil te staan verdwijnt de pijn. Bij<br />
zeer sterke vernauwing van de slagaders naar het been kan deze pijn ook ontstaan als<br />
iemand niet loopt.<br />
Wat kunt u zelf doen?<br />
Ook hier geldt weer: door de bloedglucose zo goed mogelijk te reguleren, wordt de kans op<br />
problemen kleiner. De adviezen die we hier geven zullen bekend klinken, omdat ze voor<br />
iedereen gelden.<br />
Roken maakt de kans op klachten van het hart en de bloedvaten groter. Dit geldt voor<br />
iedereen, maar de slechte invloed van het roken is bij mensen met <strong>diabetes</strong> nog groter.<br />
Ook overgewicht maakt de kans op vaatafwijkingen groter. Een normaal gewicht maakt de<br />
kans dus kleiner.<br />
Hetzelfde geldt voor de bloeddruk: een hoge bloeddruk maakt de kans op problemen groter.<br />
Het is aan te raden de bloeddruk jaarlijks te laten controleren.<br />
We hebben vet nodig, maar verzadigd vet heeft een slechte invloed op de aderen. Ook het<br />
advies om minder van dit verzadigde vet te eten geldt voor iedereen. Wel is het zo dat dit vet<br />
bij mensen met <strong>diabetes</strong> een nog slechtere invloed op de aderen heeft.<br />
Lichaamsbeweging heeft een positieve invloed op het hart en de bloedvaten: fietsen,<br />
wandelen, gymnastiekoefeningen, zwemmen enzovoort. Bij moeilijkheden met het lopen is<br />
de goede invloed van bewegen goed te merken: door dagelijks te wandelen tot de pijngrens<br />
(niet door de pijn heen!) zal iemand steeds wat verder kunnen lopen.<br />
Als er toch problemen ontstaan kunnen deze vaak behandeld worden. Bijvoorbeeld: pijn op<br />
de borst is soms te verhelpen met medicijnen of door een operatie. Maar omdat het vaak om<br />
ernstige afwijkingen gaat (die niet altijd genezen kunnen worden) is de regel: voorkomen is<br />
beter dan genezen.<br />
“Ik ben eindelijk gestopt met roken. Iedere roker wil natuurlijk graag stoppen, maar ja, je hebt<br />
altijd wel een smoesje bij de hand om toch door te gaan. Die <strong>diabetes</strong> gaf bij mij de doorslag.<br />
Het was een soort grens. Ik dacht: nu is het toch echt uit met dat gepaf.. Het viel eigenlijk nog<br />
mee, al is dat misschien achteraf praten. Al na drie weken of zo merkte ik dat ik de hele dag<br />
niet aan een sigaret had gedacht. Toen wist ik eigenlijk zeker dat ik het zou volhouden. Het<br />
geld dat ik uitgaf aan sigaretten heb ik een tijd opgespaard. Laatst heb ik daarvan iets