Zorgboek diabetes type 1 - Bvvde

Zorgboek diabetes type 1 - Bvvde Zorgboek diabetes type 1 - Bvvde

22.08.2013 Views

Reguleren bloedglucose Hoe verloopt de bloedglucose normaal? In het bloed is altijd glucose aanwezig, maar niet altijd even veel. Soms bevindt er zich meer glucose in het bloed, soms minder. Het is een soort golfbeweging, met pieken en dalen. Wel is het zo, dat de pieken altijd ongeveer even hoog zijn en de dalen even laag. De golfbeweging blijft dus binnen bepaalde grenzen, zowel naar boven als naar beneden. Stap voor stap ziet de golfbeweging er als volgt uit. Als u eet neemt u uit het verteerde voedsel glucose op. Deze glucose komt in het bloed: de bloedglucose stijgt. Door de stijging van de bloedglucose begint de alvleesklier extra insuline te maken. Dat gebeurt al heel snel. De insuline zorgt ervoor dat glucose vanuit het bloed in de verschillende organen in ons lichaam terechtkomt. Hier wordt de glucose als energiebron gebruikt. Er gaat dus glucose vanuit het bloed naar deze organen, geholpen door de insuline. Hierdoor daalt de bloedglucose weer. Als de bloedglucose eenmaal gedaald is, gaat de alvleesklier minder insuline maken. Omdat we de hele dag energie nodig hebben, bevindt er zich altijd wat glucose in ons bloed. De golfbeweging zo goed mogelijk nabootsen De golfbeweging bij mensen met diabetes verloopt niet goed. Omdat er wat mis is met de hoeveelheid insuline of de werking hiervan, daalt de bloedglucose onvoldoende. Er zit dus altijd te veel glucose in het bloed. Het doel van de behandeling is om de normale golfbeweging zo veel mogelijk terug te krijgen: het reguleren van de bloedglucose. Dit doet u door een balans te vinden tussen voeding, beweging en medicijnen. Het zal niet lukken om de golfbeweging precies na te doen. Het lichaam regelt de bloedglucose namelijk erg nauwkeurig, van moment tot moment. Dat kunt u zelf nooit precies nabootsen. Uw bloedglucose zal zo nu en dan uitschieten, ook al houdt u zich aan de regels. Het lukt meestal wel om de golfbeweging ongeveer na te doen. Dat is voldoende om uw diabetesklachten te laten verdwijnen en de late complicaties zo veel mogelijk te voorkómen. Het is echter wel belangrijk om de hoogte van de golfbeweging binnen bepaalde grenzen te houden. Geregeld hoge pieken (bijvoorbeeld na de maaltijd) moet u dus zien te voorkomen: deze doen de kans op hart- en vaatziekten beduidend toenemen. Maar: er is meer dan een normale bloedglucose Om uw bloedglucose zo normaal mogelijk te houden, moet u zich aan bepaalde regels houden. U moet er bijvoorbeeld bij het eten rekening mee houden dat u van bepaalde producten niet te veel mag eten. Of: u moet op bepaalde tijden insuline toedienen of medicijnen innemen. Doordat u zich aan zulke regels houdt, blijft uw bloedglucose goed gereguleerd. Maar er is ook een andere kant aan deze regels: ze kunnen u in uw vrijheid beperken. Als u de regels heel streng toepast, wordt het bijvoorbeeld onmogelijk om een keer spontaan uit eten te gaan, of zomaar te besluiten een eind te gaan joggen. Kortom, als u zich altijd streng aan alle regels houdt wordt uw leven er waarschijnlijk niet leuker op. Het wordt daarom aangeraden een evenwicht te zoeken: probeer uw bloedglucose zo goed mogelijk te reguleren, maar probeer ook een zo prettig en normaal mogelijk leven te leiden. In het begin krijgt u hierbij veel hulp van de arts, de diëtist of diabetesverpleegkundige. Later zult u zelf in de praktijk leren hoe u met uw diabetes, en alles wat daarbij hoort, kunt en wilt omgaan. Ook kan het dan fijn zijn van lotgenoten te leren hoe zij met hun diabetes omgaan.

Iedereen moet dit overigens op zijn eigen manier doen. Mensen verschillen nu eenmaal. Voor de een is een regel geen probleem, terwijl een ander zo’n regel heel vervelend vindt. Een standaardrecept is er niet! “Ik was nogal een vrijbuiter. Deed graag waar ik zin in had, wat er in m’n hoofd opkwam. Uitgaan, doorhalen en doorzakken, je kent het wel. Het meest vervelende van mijn diabetes vond ik daarom dat ik op allerlei zaken moest gaan letten. Daar baalde ik echt van. Opeens was dat vrije leventje voorbij, het voelde aan als een gevangenis. Ik ben er nu wel wat aan gewend. Je wordt vanzelf wat rustiger als je ouder wordt. Maar af en toe spring ik nog wel eens uit de band, zak ik gewoon een nacht door. Dan giert die bloedglucose wel eens uit de klauwen, maar dat interesseert me dan niet. Ik weet donders goed wat de gevolgen kunnen zijn, dat hoeft niemand me uit te leggen, maar ik vind ook: je leeft maar één keer, het gaat er dus ook om dat je een beetje plezier in je leven hebt.” 6. Behandeling van type 1 diabetes Samenvatting De behandeling is bedoeld om de normale golfbeweging van de bloedglucose zo goed mogelijk na te bootsen. Dit gebeurt bij mensen met type 1 diabetes door een balans te vinden tussen voeding, medicijnen en beweging. U voert deze behandeling zelf uit, nadat u op weg bent geholpen door de arts, diëtist, diabetesverpleegkundige of praktijkondersteuner. Het aanpassen van de voeding betekent niet dat u een streng dieet moet volgen. U moet letten op de hoeveelheid koolhydraten die u inneemt, omdat koolhydraten worden omgezet in glucose. Verder gelden de algemene regels voor gezond eten. Zoetstoffen die geen of weinig calorieën leveren kunnen nuttig zijn. De glucose in het bloed kan alleen in het lichaam worden opgenomen met behulp van insuline. Omdat mensen met type 1 diabetes zelf geen insuline aanmaken, moeten ze insuline gebruiken. Dit gebeurt met een insulinepen, een hulpmiddel waarmee u zichzelf een injectie geeft. U doet dit volgens een bepaald, met de arts afgesproken schema. U leert dit schema zelf aan te passen. Beweging heeft voor iedereen veel voordelen, maar vooral voor mensen met diabetes. Een half uur beweging per dag kan al veel gezondheidswinst opleveren. Als u echt aan uw conditie wilt werken, zult u minstens drie keer per week flink moeten sporten. U kunt alleen sporten als u in staat bent uw behandeling aan te passen. Als u twijfelt of u kunt sporten of welke sport u het beste kunt doen, overleg dan eerst met uw arts of diabetesverpleegkundige. In het kort Door uw voeding neemt de bloedglucose toe Als u eet en drinkt wordt uw bloedglucose hoger. Dat is niet erg, want die glucose hebt u nodig: u haalt er energie uit. Maar tegelijk moet u voorkómen dat de bloedglucose te véél stijgt. U kunt dit doen door niet te veel te eten, door regelmatig te eten en door te letten op wát u eet. Door de insuline neemt de bloedglucose af Ook als u op uw voeding let, stijgt uw bloedglucose na het eten. Om de bloedglucose weer omlaag te krijgen gebruiken mensen met type 1 diabetes insuline. Door insuline te gebruiken wordt uw bloedglucose lager. De insuline zorgt er namelijk voor dat de glucose vanuit het bloed overal in het lichaam wordt opgenomen. Daar wordt de glucose als energiebron gebruikt.

Iedereen moet dit overigens op zijn eigen manier doen. Mensen verschillen nu eenmaal. Voor<br />

de een is een regel geen probleem, terwijl een ander zo’n regel heel vervelend vindt. Een<br />

standaardrecept is er niet!<br />

“Ik was nogal een vrijbuiter. Deed graag waar ik zin in had, wat er in m’n hoofd opkwam.<br />

Uitgaan, doorhalen en doorzakken, je kent het wel. Het meest vervelende van mijn <strong>diabetes</strong><br />

vond ik daarom dat ik op allerlei zaken moest gaan letten. Daar baalde ik echt van. Opeens<br />

was dat vrije leventje voorbij, het voelde aan als een gevangenis. Ik ben er nu wel wat aan<br />

gewend. Je wordt vanzelf wat rustiger als je ouder wordt. Maar af en toe spring ik nog wel<br />

eens uit de band, zak ik gewoon een nacht door. Dan giert die bloedglucose wel eens uit de<br />

klauwen, maar dat interesseert me dan niet. Ik weet donders goed wat de gevolgen kunnen<br />

zijn, dat hoeft niemand me uit te leggen, maar ik vind ook: je leeft maar één keer, het gaat er<br />

dus ook om dat je een beetje plezier in je leven hebt.”<br />

6. Behandeling van <strong>type</strong> 1 <strong>diabetes</strong><br />

Samenvatting<br />

De behandeling is bedoeld om de normale golfbeweging van de bloedglucose zo goed mogelijk<br />

na te bootsen. Dit gebeurt bij mensen met <strong>type</strong> 1 <strong>diabetes</strong> door een balans te vinden tussen<br />

voeding, medicijnen en beweging. U voert deze behandeling zelf uit, nadat u op weg bent<br />

geholpen door de arts, diëtist, <strong>diabetes</strong>verpleegkundige of praktijkondersteuner.<br />

Het aanpassen van de voeding betekent niet dat u een streng dieet moet volgen. U moet letten<br />

op de hoeveelheid koolhydraten die u inneemt, omdat koolhydraten worden omgezet in<br />

glucose. Verder gelden de algemene regels voor gezond eten. Zoetstoffen die geen of weinig<br />

calorieën leveren kunnen nuttig zijn.<br />

De glucose in het bloed kan alleen in het lichaam worden opgenomen met behulp van insuline.<br />

Omdat mensen met <strong>type</strong> 1 <strong>diabetes</strong> zelf geen insuline aanmaken, moeten ze insuline<br />

gebruiken. Dit gebeurt met een insulinepen, een hulpmiddel waarmee u zichzelf een injectie<br />

geeft. U doet dit volgens een bepaald, met de arts afgesproken schema. U leert dit schema zelf<br />

aan te passen.<br />

Beweging heeft voor iedereen veel voordelen, maar vooral voor mensen met <strong>diabetes</strong>. Een half<br />

uur beweging per dag kan al veel gezondheidswinst opleveren. Als u echt aan uw conditie wilt<br />

werken, zult u minstens drie keer per week flink moeten sporten. U kunt alleen sporten als u in<br />

staat bent uw behandeling aan te passen. Als u twijfelt of u kunt sporten of welke sport u het<br />

beste kunt doen, overleg dan eerst met uw arts of <strong>diabetes</strong>verpleegkundige.<br />

In het kort<br />

Door uw voeding neemt de bloedglucose toe<br />

Als u eet en drinkt wordt uw bloedglucose hoger. Dat is niet erg, want die glucose hebt u nodig:<br />

u haalt er energie uit. Maar tegelijk moet u voorkómen dat de bloedglucose te véél stijgt. U kunt<br />

dit doen door niet te veel te eten, door regelmatig te eten en door te letten op wát u eet.<br />

Door de insuline neemt de bloedglucose af<br />

Ook als u op uw voeding let, stijgt uw bloedglucose na het eten. Om de bloedglucose weer<br />

omlaag te krijgen gebruiken mensen met <strong>type</strong> 1 <strong>diabetes</strong> insuline. Door insuline te gebruiken<br />

wordt uw bloedglucose lager. De insuline zorgt er namelijk voor dat de glucose vanuit het bloed<br />

overal in het lichaam wordt opgenomen. Daar wordt de glucose als energiebron gebruikt.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!