22.08.2013 Views

ELEKTRISCHE COMPONENTEN IN EEN ... - ASCO Numatics

ELEKTRISCHE COMPONENTEN IN EEN ... - ASCO Numatics

ELEKTRISCHE COMPONENTEN IN EEN ... - ASCO Numatics

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>ELEKTRISCHE</strong> <strong>COMPONENTEN</strong><br />

<strong>IN</strong> <strong>EEN</strong> EXPLOSIEGEVAARLIJKE OMGEV<strong>IN</strong>G<br />

ATEX<br />

Pagina<br />

Introductie 02<br />

ATEX Richtlijn 94/9/EG 03<br />

Gevaarlijke omgevingen 04-05<br />

Identificatie 06<br />

Beveiligingsmethoden 07<br />

Apparatuurgroepen / Temperatuurklassen 08<br />

Beveiligingsmethoden "d" en "m" 09<br />

Beveiligingsmethoden "i" en "e" 10<br />

Standaardisatie organisaties 11<br />

Certificatie 12<br />

Normalisatie instituten 13<br />

CENELEC - CEN normen 14<br />

Internationale normen 15<br />

Beschikbare certificaten en producten 16<br />

10<br />

V1005-NL-R6b<br />

10


Wat is een gas- en stofexplosiegevaarlijke omgeving?<br />

Dit is een omgeving die bestaat uit een mengsel van lucht, onder atmosferische condities, en brandbare bestanddelen in de vorm van<br />

gas, dampen, nevels of stofdeeltjes waarin de verbranding zich na ontbranding voortplant over het gehele mengsel (definitie volgens<br />

Richtlijn 1999/92/EG).<br />

Wat is het fundamentele verschil tussen een gas- en een stofexplosiegevaarlijke omgeving?<br />

Het is de dichtheid. De dichtheid van gassen en dampen is ca. 1.000 maal kleiner dan die van stof. Gas wordt in de lucht verspreid als<br />

gevolg van convectie en diffusie, waardoor een homogene atmosfeer wordt gecreëerd. Daar stof zwaarder is dan lucht, heeft deze de<br />

neiging sneller op de bodem neer te komen.<br />

Wat zijn de karakteristieke kenmerken van een explosieve atmosfeer veroorzaakt door stof?<br />

Een stoffige atmosfeer kan explosief worden als aan de volgende vier voorwaarden wordt voldaan:<br />

- De stof dient ontvlambaar te zijn (stofdeeltjes zijn in het algemeen < 0,3 mm).<br />

- De atmosfeer dient een oxydatiemiddel te bevatten (in het algemeen zuurstof, zelfs in een zeer kleine hoeveelheid).<br />

- De stof dient in beweging te zijn (de explosie zal worden veroorzaakt door de extreem snelle ontbranding van de stof door zuurstof<br />

in de lucht)<br />

- De stofconcentratie dient binnen het explosieve bereik te vallen (in de regel, is de minimum grens voor een explosie ca. 50 g/m³.)<br />

Alle catalogusbladen zijn beschikbaar op: www.ascojoucomatic.nl<br />

V1005-2<br />

Elektrische componenten in een explosiegevaarlijke omgeving<br />

<strong>IN</strong>TRODUCTIE<br />

<strong>IN</strong>LEID<strong>IN</strong>G<br />

Een toevallige ontbranding in een ruimte waarin zich grote hoeveelheden gas, dampen of nevels en/of stof bevinden, kan een ontploffing<br />

veroorzaken. Daarom zijn er op internationaal niveau maatregelen genomen om materiële schade en verlies van mensenlevens te<br />

voorkomen.<br />

Deze maatregelen hebben hoofdzakelijk betrekking op de chemische en petrochemische industrie waar een gevaarlijke omgeving kan<br />

ontstaan bij de productie, verwerking, transport of opslag van brandbare producten. Zij zijn eveneens van toepassing op installaties<br />

waar ontvlambare stof wordt geproduceerd of bij verwerking van vpoeders, graanproducten of granulaat (slijpen en zeven).<br />

ENKELE DEF<strong>IN</strong>ITIES<br />

Wat is een explosiegevaarlijke omgeving?<br />

Een ontploffing kan zich voordoen wanneer 3 factoren aanwezig zijn:<br />

A<br />

B<br />

C<br />

De zuurstof in de lucht = altijd aanwezig<br />

De brandstof (stofdeeltjes, dampen of gasnevels, stof)<br />

Een ontbrandingsbron: Elektrische apparaten/installaties of<br />

een willekeurige warmtebron<br />

Een vonk of een vlam is niet de enige oorzaak voor een ontploffing. Een<br />

verhoging van de oppervlaktetemperatuur van een apparaat kan al een<br />

ontploffing veroorzaken wanneer het de ontbrandingstemperatuur van het<br />

omgevende gas of een mengsel van substanties overschrijdt.<br />

Wat is een explosiegevaarlijke omgeving?<br />

A<br />

Eén van de 3 factoren<br />

wegnemen = elk risico<br />

uitsluiten<br />

C<br />

Dit is een omgeving die explosief kan worden (het gevaar is potentieel aanwezig) als gevolg van lokale of operationele condities in een<br />

installatie zoals b.v. lekkage, breuk in een leidingwerk, temperatuurvariaties, enz.<br />

B


Elektrische componenten in een explosiegevaarlijke omgeving<br />

ATEX RICHTLIJN 94/9/EG<br />

DOELSTELL<strong>IN</strong>GEN VAN DE ATEX RICHTLIJN 94/9/EG (“ATmosphères EXplosibles”)<br />

Om een vrije distributie van de producten waarop deze van toepassing is, te garanderen binnen de Europese Unie.<br />

Om handelsbarrieres te verwijderen via de nieuwe benadering door een definitie van de essentiële vereisten van de veiligheid<br />

en gezondheid waardoor een hoog niveau van bescherming wordt gegarandeerd (Bijlage II van Richtlijn 94/9/EG).<br />

Onder één richtlijn zowel mijn- als oppervlakte-apparatuur te laten vallen.<br />

Om het werkingsgebied in vergelijking tot nationale verordeningen te vergroten door voor de eerst maal essentiële eisen ter<br />

bescherming van de veiligheid en gezondheid te verstrekken voor:<br />

- niet-elektrische apparatuur geschikt voor gebruik in explosiegevaarlijke omgevingen [EN 13463-1 (2001)];<br />

- apparatuur bestemd voor gebruik in stoffige omgevingen alsmede in beveiligingssystemen;<br />

- apparaten bestemd voor gebruik buiten explosiegevaarlijke atmosferen die noodzakelijk zijn of bijdragen<br />

aan het veilige functioneren van apparatuur of veiligheidssystemen<br />

WELKE VERPLICHT<strong>IN</strong>GEN HEEFT DE FABRIKANT VOLGENS DEZE RICHTLIJN?<br />

De fabrikant heeft de enige en uiteindelijke verantwoordelijkheid voor de overeenstemming van zijn<br />

product aan de van toepassing zijnde richtlijnen. Hij draagt verantwoordelijkheid voor:<br />

- het verzekeren van de overeenstemming van zijn producten aan de richtlijn (verstrekken van certificaat van<br />

overeenstemming);<br />

- het ontwerpen en het construeren van zijn producten overeenkomstig de essentiële veiligheids- en gezondheidseisen;<br />

- het opvolgen van de procedures voor de beoordeling van de overeenstemming van het product.<br />

<strong>IN</strong>GANGSDATUM<br />

Vanaf 1 juli 2003, dienden alle producten die in de EG op de markt wrrden gebracht te voldoen aan richtlijn 94/9/EG. Reeds<br />

geïnstalleerde apparatuur diende, echter, niet vervangen te worden door nieuwe apparatuur die voldoet aan de ATEX richtlijn.<br />

WAT GEBEURT ER MET PRODUCTEN <strong>IN</strong> DE OVERGANGSPERIODE?<br />

Alle producten gemarkeerd overeenkomstig de ATEX richtlijn kunnen onmiddellijk op de markt worden gebracht.<br />

Tot 30 juni 2003, mocht de oude benadering nog steeds worden toegepast. De oude benadering echter:<br />

- bevat geen gevaarlijke omgevingen (alleen gedefinieerd door IEC specificaties);<br />

- vereist geen CE markering;<br />

- houdt geen rekening met stoffige omgevingen;<br />

- is alleen van toepassing op elektrische apparatuur volgens de EN 50014 tot 50039 normen.<br />

Na 30 juni 2003, is men verplicht te voldoen aan de ATEX richtlijn om vrije uitwisseling van de producten in<br />

de Europese Unie mogelijk te maken. Alleen de nieuwe benadering is geldig. Deze omvat:<br />

- Gevaarlijke omgevingen (zie pagina's 4 en 5);<br />

- CE markering (zie pagina 6);<br />

- Stoffige omgevingen;<br />

- De geharmoniseerde 3de edities van de CENELEC EN 50014 serie normen (zie pagina 13).<br />

Alle catalogusbladen zijn beschikbaar op: www.ascojoucomatic.nl<br />

V1005-3<br />

10


ENIGE GESCHIEDENIS<br />

Alle catalogusbladen zijn beschikbaar op: www.ascojoucomatic.nl<br />

V1005-4<br />

Elektrische componenten in een explosiegevaarlijke omgeving<br />

GEVAARLIJKE OMGEV<strong>IN</strong>GEN<br />

De indeling van gevaarlijke omgevingen in zones is gebruikt om het vereiste veiligheidsniveau te bepalen voor elektrische apparatuur<br />

die geïnstalleerd is in omgevingen die in potentie explosiegevaarlijk zijn als gevolg van ontvlambare gassen of dampen [EN60079-10,<br />

IEC 60079-10 (1995)].<br />

Daar deze benadering succesvol bleek, is deze eveneens toegepast voor stof.<br />

Normen EN 1127-1 en IEC 61241-3 uit 1997 definiëren een indeling in drie zones.<br />

DEF<strong>IN</strong>ITIE VAN <strong>EEN</strong> ZONE WAAR <strong>EEN</strong> EXPLOSIEGEVAARLIJKE ATMOSFEER KAN ONTSTAAN<br />

De indeling van een installatie in een bepaalde gevarenzone heeft twee doelstellingen (volgens ATEX 1999/92/EC):<br />

- Om de categorieën apparatuur te definiëren die in de aangegeven zones gebruikt wordt, mits deze geschikt zijn voor gassen,<br />

dampen, nevels en/of stof.<br />

- Om gevaarlijke plaatsen in te delen in zones om ontstekingsbronnen te voorkomen en om de juiste overeenkomstige elektrische en<br />

niet-elektrische aparatuur te selecteren. Deze zonering is gebaseerd op de waarschijnlijkheid van de aanwezigheid van een explosief<br />

mengsel.<br />

Groep I : Apparatuur bestemd voor gebruik in mijnbouw.<br />

Groep II : Apparatuur bestemd voor gebruik bovengronds.<br />

Zone Categorie Aanwezigheid van een explosieve atmosfeer<br />

Groep II apparatuur: (voor definitie van groepen zie pag. 8)<br />

Zone 0 Categorie 1 G (G voor Gas) Permanent, frequent<br />

Zone 20 Categorie 1 D (D voor Stof) of gedurende lange periodes<br />

Zone 1 Categorie 2 G (of Categorie 1 G, indien nodig) Tijdelijk<br />

Zone 21 Categorie 2 D (of Categorie 1 D, indien nodig) bij normaal gebruik (waarschijnlijk)<br />

Zone 2 Categorie 3 G (of Categoriëen 1 G of 2 G, indien nodig) Bij gelegenheid aanwezig of korte periode<br />

Zone 22 Categorie 3 D (of Categoriëen 1 D of 2 D, indien nodig) (nooit bij normaal gebruik)<br />

Groep I apparatuur: (mijnbouw)<br />

Categorie M1 Aanwezigheid (methaan, stof)<br />

Categorie M2 Kans op aanwezigheid (methaan, stof)<br />

De classificering van de installatie is de verantwoordelijkheid van de gebruiker. Hij dient iedere installatie individueel te evalueren<br />

om de onderlinge verschillen te bepalen.<br />

Afzonderlijke inschattingen dienen te worden gemaakt voor plaatsen met een explosiegevaarlijke atmosfeer veroorzaakt door<br />

gassen, dampen, nevels en veroorzaakt door stof.


A<br />

B<br />

Elektrische componenten in een explosiegevaarlijke omgeving<br />

GEVAARLIJKE OMGEV<strong>IN</strong>GEN<br />

Zone 21<br />

VOORBEELDEN VAN ZONER<strong>IN</strong>G<br />

Stof afscheider<br />

Zone 0<br />

Zone 1<br />

Zone 2<br />

Zone 22<br />

Zone 20<br />

Filterzak<br />

Tekening A voor een explosiegevaarlijke omgeving veroorzaakt door gas: Zone 0 Zone 1 Zone 2<br />

Tekening B voor een explosiegevaarlijke omgeving veroorzaakt door stof: Zone 20 Zone 21 Zone 22<br />

Bovenstaande tekeningen A en B zijn slechts ter illustratie en mogen in geen geval als model of leidraad worden gebruikt voor het ontwerp van een reële installatie ;<br />

hiervoor is de ontwerper aansprakelijk.<br />

Alle catalogusbladen zijn beschikbaar op: www.ascojoucomatic.nl<br />

V1005-5<br />

10


Alle catalogusbladen zijn beschikbaar op: www.ascojoucomatic.nl<br />

V1005-6<br />

Elektrische componenten in een explosiegevaarlijke omgeving<br />

IDENTIFICATIE<br />

HOE WORDEN ATEX GECERTIFICEERDE <strong>COMPONENTEN</strong> VOOR EXPLOSIEGEVAARLIJKE RUIMTEN<br />

GEIDENTIFICEERD?<br />

Vvolgens de Europese richtlijnen,<br />

CE markering.<br />

Identificatienummer van de keurinstantie<br />

(NoBo) dat het EG-Typecertificaat uitgeeft.<br />

(Voorbeeld: 0081 = LCIE)<br />

Epsilon x markering voor apparatuur voor<br />

gebruik in explosiegevaarlijke omgevingen.<br />

Specifiek symbool voor explosiegevaarlijk:<br />

- Elektrische apparatuur (EN 50014) overeenkomstig<br />

een beschermingsgraad volgens de<br />

Europese normen EN 50015 tot EN 50028<br />

(zie pags 9 en 10).<br />

- Niet-elektrische apparatuur (EN 13463-1) en<br />

beschermingsgraad Pr EN 13463-2, 3, 4, 6 en<br />

7, EN 13463-5 (12/2003), EN 13463-8 (2003).<br />

0081 II 2 G<br />

0081 II 2 GD<br />

I: Mijnen<br />

0081<br />

II: Bovengrondse<br />

industrie<br />

(zie pagina 8)<br />

Markering volgens ATEX 94/9/EG<br />

MARKER<strong>IN</strong>GSVOORBEELD<br />

Apparatuur categorie<br />

(G = gas...; D = stof)<br />

M1<br />

M2<br />

1 G of 1 D<br />

2 G of 2 D<br />

3 G of 3 D<br />

"d" : Drukvaste behuizing (EN 50018)<br />

"e" : Verhoogde veiligheid (EN 50019)<br />

"i" : intrinsieke veiligheid "ia""ib" (EN 50020)<br />

"m" : Ingegoten (EN 50028)<br />

"n" : Niet vonkend (EN 50021)<br />

"o" : Onderdompeling in olie (EN 50015)<br />

"p" : Interne onderdrukking (EN 50016)<br />

"q" : Poedervulling (EN 50017)<br />

"c" : Constructieve veiligheid (EN 13463-5)<br />

WIJZE<br />

VAN<br />

BESCHERM<strong>IN</strong>G<br />

(zie pagina 7)<br />

Additionele markering voor elektrische apparatuur volgens EN 50014<br />

Beschermingsgraad voor<br />

magneetkoppen (EN 60529)<br />

bij een gespecificeerde<br />

temperatuurklasse<br />

APPARATUUR<br />

GROEPEN<br />

(zie pagina 8)<br />

EEx d IIC T4<br />

Stoffige omgevingen<br />

TEMPERATUUR-<br />

KLASSEN<br />

(zie pagina 8)<br />

c IIB T85°C T6<br />

II 2 D IP 65 T 135°C<br />

Additionele markering voor niet-elektrische (mechanische) apparatuur volgens EN 13463-5<br />

Tamb.<br />

R<br />

BP17 28111 LUCE FRANCE<br />

Maximum oppervlaktetemperatuur<br />

(Beperking door<br />

aanwezigheid van stofwolken)


Elektrische componenten in een explosiegevaarlijke omgeving<br />

BESCHERM<strong>IN</strong>GSMETHODEN<br />

WELKE BESCHERM<strong>IN</strong>GSMETHODEN KENNEN WE ?<br />

Een beschermingsmethode is het totaal van de beschermende maatregelen die toegepast worden op elektrische componenten ter<br />

voorkoming van ontbranding van de explosiegevaarlijke omgeving.<br />

Beschermingstype<br />

"i"<br />

"d"<br />

"e"<br />

"m"<br />

"n"<br />

"o"<br />

"p"<br />

"q"<br />

"ia" ●<br />

"ib"<br />

"c"<br />

Zones<br />

0 1 2<br />

● ●<br />

● ●<br />

● ●<br />

● ●<br />

● ●<br />

●<br />

● ●<br />

● ●<br />

● ●<br />

● ● ●<br />

Omschrijving<br />

De delen die de explosiegevaarlijke atmosfeer kunnen doen<br />

ontbranden zitten in een behuizing die bestand is tegen de druk die<br />

wordt ontwikkeld bij een interne explosie van een explosiegevaarlijk<br />

mengsel en die voortzetting van de explosie naar de explosiegevaarlijke<br />

omgeving voorkomt.<br />

Verwijst naar elektrisch materiaal met een hoge veiligheidscoëfficient.<br />

Dit materiaal is vrij van extreem hoge temperaturen en<br />

kan geen elektrische vonken aan de binnen- en buitenzijde<br />

ontwikkelen bij gebruik onder normale omstandigheden<br />

Circuit waarin een vonk of thermisch effect voortgebracht onder de<br />

door de norm voorgeschreven voorwaarden (normale werking en<br />

storing) geen ontsteking van een gas/lucht mengsel kan<br />

veroorzaken.<br />

Beschermingswijze waarbij de onderdelen van elektrische<br />

apparatuur, die door vonken of verwarming tot ontsteking zouden<br />

kunnen leiden, zodanig in een compound zijn ingegoten dat deze<br />

in een explosiegevaarlijke omgeving niet kunnen ontsteken.<br />

Beschermingswijze voor elektrische apparatuur die is ontworpen<br />

zodat het niet de explosiegevaarlijke omgeving zal ontsteken onder<br />

normale bedrijfsomstandigheden en onder zekere fout voorwaarden<br />

zoals aangegeven in de norm. Er zijn 5 categorieën materieel:<br />

nA (niet-vonkend), nC (hermetisch afgesloten), nR (beperkt<br />

ademend), nL (beperkte energie) en nP (onder druk).<br />

Beschermingswijze waarbij het elektrisch materiaal in olie<br />

gedompeld is<br />

Beschermingswijze waarbij een inert gas/lucht onder een hogere<br />

druk dan de omgevingsdruk in de behuizing wordt aangebracht.<br />

Beschermingswijze waarbij de behuizing gevuld is met een<br />

poedermateriaal.<br />

Beschermingswijze waarbij constructieve maatregelen worden<br />

getroffen om beveiliging te waarborgen tegen een mogelijke<br />

ontsteking door bewegende delen, warm geworden oppervlakken,<br />

vonken en adiabatische compressie (koppelingen, remmen, lagers,<br />

veren...).<br />

Symbolische<br />

voorstelling<br />

R L<br />

<strong>ASCO</strong>/JOUCOMATIC biedt:<br />

- een breed pakket gecertificeerde magneetventielen met beschermingswijze"d", "m", "em", "n" of "i".<br />

- gecertificeerde magneetventielen, schuifventielen, cilinders en persluchtverzorgingsapparatuur met type "c" bescherming<br />

Zie onze productselectie op: www.ascojoucomatic.nl<br />

Alle catalogusbladen zijn beschikbaar op: www.ascojoucomatic.nl<br />

U<br />

C<br />

V1005-7<br />

10


T1 450 > 450<br />

T2 300 > 300<br />

T3 200 > 200<br />

T4 135 > 135<br />

T5 100 > 100<br />

T6 85 > 85<br />

(2) De maximum oppervlaktetemperatuur dient te worden vastgesteld en geschikt te zijn voor het aanwezige type stof (apparatuur gemarkeerd voor<br />

zone 21). Om ontsteking van stoffige omgevingen te voorkomen dient de maximum oppervlaktetemperatuur beperkt te worden.<br />

Overschrijd in geen geval:<br />

- 2/3 van de auto-ontstekingstemperatuur van de gespecificeerde stofwolk,<br />

- de auto-ontstekingstemperatuur van een 5 mm laag stof minus 75°C.<br />

Alle catalogusbladen zijn beschikbaar op: www.ascojoucomatic.nl<br />

V1005-8<br />

Temperatuurklasse<br />

Elektrische componenten in een explosiegevaarlijke omgeving<br />

APPARATUURGROEPEN / TEMPERATUURKLASSEN<br />

CLASSIFICATIE VAN GASSEN <strong>IN</strong>GEDEELD NAAR GASGROEPEN<br />

Groep I : Elektrische apparatuur voor gebruik in ondergrondse mijnen, en die gedeeltes van oppervlakte installaties van deze<br />

mijnen, die kans maken om te worden blootgesteld aan vuurdampen en/of ontbrandbare stoffen<br />

Group II : Elektrische apparatuur voor gebruik in andere plaatsen die kans maken om te worden blootgesteld aan explosieve<br />

omgevingen (oppervlakte industrie).<br />

Voor de types bescherming "d" en "i", is groep II onderverdeeld in IIA, IIB, IIC.<br />

Bijvoorbeeld de "d" en "i" types bescherming zijn resp. onderverdeeld volgens de Maximum Experimental Safe Gap (MESG) en de<br />

Minimum Igniting Current (MIC).<br />

Elektrische apparatuur IIB kan worden gecertificeerd voor gebruik met een gas van groep IIC. In dat geval wordt de indentificatie<br />

gevolgd door de chemische formule of de naam van het gas (voorbeeld: EEx d IIB + H ). 2<br />

De onderstaande tabel geeft een aantal gasmengsels die tot deze 2 groepen behoren:<br />

Groep<br />

I<br />

II (2)<br />

A<br />

B<br />

C<br />

Gas<br />

Ontstekingstemperatuur (1) Temperatuurklassen<br />

(°C) T1 T2 T3 T4 T5 T6<br />

methaan (mijngas)<br />

aceton 540 ●<br />

azijnzuur<br />

ammoniak<br />

ethaan<br />

485<br />

630<br />

515<br />

●<br />

●<br />

●<br />

methyleenchloride<br />

methaan (CH ) 4<br />

koolmonoxide<br />

556<br />

595<br />

605<br />

●<br />

●<br />

●<br />

propaan 470 ●<br />

n-butaan 365 ●<br />

n-butyl 370 ●<br />

zwavel-hexafluoride 270 ●<br />

n-hexaan 240 ●<br />

acetaldehyde 140 ●<br />

ethyl ether 170 ●<br />

ethylnitrite 90 ●<br />

ethyleen 425 ●<br />

ethyloxide 429-440 ●<br />

waterstofsulfide 270 ●<br />

acetyleen (C H ) 305 ●<br />

2 2<br />

zwavelkoolstof (CS ) 102 ●<br />

2<br />

waterstof (H ) 560 ●<br />

2<br />

(1) Temperatuur van een warm oppervlak welke de ontsteking van een gasmengsel kan veroorzaken.<br />

De ontstekingstemperatuur van het gasmengsel moet hoger zijn dan de maximum oppervlaktempetatuur. In praktijk, wordt een veiligheidsmarge<br />

van 10 tot 20% genomen tussen de ontstekingstemperatuur en de markeringstemperatuur.<br />

De ontstekingstemperatuur van een stofwolk ligt in het algemeen tussen de 300 en 700°C. Bij 150 tot 350°C, is de ontstekingstemperatuur van een<br />

laag stof aanzienlijk lager dan die van een stofwolk.<br />

Een brandende stoflaag kan een stofexplosie initiëren wanneer deze in contact komt met een ontvlambare stofwolk, dientengevolge dient met deze<br />

waarden rekening te worden gehouden om het risico te beperken.<br />

TEMPERATUURKLASSE<br />

De temperatuurclassificatie is gebaseerd op de maximum oppervlaktetemperatuur van de apparatuur. D.w.z. de hoogste temperatuur<br />

die een deel van of het gehele oppervlak van een elektrisch apparaat kan bereiken onder de meest ongunstige bedrijfsomstandigheden<br />

die ertoe kunnen leiden dat een explosiegevaarlijke atmosfeer wordt ontstoken.<br />

Groep I : Temperatuur ≤ 150°C of ≤ 450°C volgens ophoping van koolstofdeeltjes op de apparatuur<br />

Groep II : Apparatuur dient te worden geclassificeerd en overeenkomstig te worden gemarkeerd:<br />

- bij voorkeur met de temperatuurklasse (T classificatie)<br />

- gedefinieerd door de oppervlaktetemperatuur of,<br />

- beperkt tot de gespecificeerde ontvlambare gassen of stoffen waarvoor ze zijn goedgekeurd, indien nodig (en overeenkomstig<br />

gemarkeerd).<br />

Maximum oppervlaktetemperatuur (2) (°C) Ontstekingstemperatuur (1) (°C)


Elektrische componenten in een explosiegevaarlijke omgeving<br />

BEVEILIG<strong>IN</strong>GSMETHODEN<br />

WELKE BEVEILIG<strong>IN</strong>GSMETHODEN VOLGENS EN 50014 HEBBEN BETREKK<strong>IN</strong>G OP <strong>ASCO</strong>/JOUCOMATIC?<br />

<strong>ASCO</strong>/JOUCOMATIC heeft de volgende 3 beveiligingsmethoden toegepast:<br />

"d"<br />

"m"<br />

DRUKVASTE BEHUIZ<strong>IN</strong>G<br />

Dit is de meest gebruikte beveiligingsmethode.<br />

Standaard componenten worden omsloten door<br />

een stevige behuizing die speciaal is ontworpen<br />

voor gebruik in explosiegevaarlijke omgevingen.<br />

Bijzondere kenmerken:<br />

Definities Voornaamste karakteristieken<br />

- Houdt een interne explosie binnen een<br />

stabiele behuizing;<br />

- Waarborgt dat de ontsteking zich niet kan<br />

voortplanten naar de omgeving;<br />

- Houdt de buitentemperatuur van de<br />

behuizing onder de ontstekingstemperatuur<br />

van de omgevende gassen of dampen<br />

I<strong>IN</strong>GEGOTEN<br />

Dit is de recentste beveiligingsmethode die<br />

door CENELEC wordt erkend. Eenvoudig te<br />

installeren op talrijke producten.<br />

Bijzondere kenmerken:<br />

- Omsluit in een compound de delen die de<br />

explosieve omgeving kunnen doen ontsteken;<br />

- Voorkomt ontsteking van de explosiegevaarlijke<br />

atmosfeer<br />

CONSTRUCTIE<br />

De EN 50018 norm omschrijft 2 hoofdkarakteristieken voor de constructie van de<br />

behuizing "d" om de voortschrijding van een interne ontsteking naar buiten onmogelijk<br />

te maken. Voor behuizing "d" zijn twee afmetingen gespecificeerd.<br />

- de lengte van de explosieveilige afdichting "L" (in mm)<br />

- de "maximum expermimental safe gap (MSEG)" "i" (in mm).<br />

AANSLUIT<strong>IN</strong>G via gecertificeerde wartel EEx d<br />

4<br />

5<br />

6<br />

i<br />

vlakke<br />

afdichting<br />

4<br />

1<br />

L L<br />

De genoemde afmetingen hangen af van de afdichting en het volume van de<br />

behuizing en van de gasgroepen. Voorbeeld: bij een afdichtingslengte L = 12,5 mm<br />

en een volume in de behuizing van ≤ 100 cm3 . De "MSEG" zal bedragen:<br />

I : 0,5 mm met afdichtingen 1 2 IIB : 0,2 mm met afdichtingen 1 2<br />

IIA : 0,3 mm met afdichtingen IIC : 0,15 mm met afdichtingen<br />

5<br />

behuizing 7 deksel<br />

wartel<br />

ring<br />

8 kabelklem (op verzoek)<br />

1<br />

6<br />

cilindervormige<br />

afdichting<br />

2<br />

CONSTRUCTIE<br />

De EN 50028 norm bepaalt dat deze beveiligingsmethode gebruikt moet worden in<br />

geval van te hoge spanning of stroomsterkte bij elektrische storingen zoals:<br />

- kortsluiting van een intern onderdeel;<br />

- blokkering magneetafsluiter bij open stroomkring.<br />

De aanwezigheid van een zekering bij AC is nodig. De maximale oppervlaktetemperatuur<br />

mag de gecertificeerde temperatuurklasse niet overschrijden.<br />

De spoel en de elektrische onderdelen moeten worden ingekapseld (voorbeeld:<br />

epoxyhars).<br />

2<br />

AANSLUIT<strong>IN</strong>G<br />

Met kabel met 3 geleiders, verzonken in de compound en zorgend voor een perfecte<br />

afdichting van de explosiegevaarlijke omgeving.<br />

7<br />

Alle catalogusbladen zijn beschikbaar op: www.ascojoucomatic.nl<br />

d<br />

ineengrijpende<br />

afdichting<br />

8<br />

3<br />

c<br />

L = c + d<br />

3<br />

V1005-9<br />

10


"i"<br />

“e”<br />

Alle catalogusbladen zijn beschikbaar op: www.ascojoucomatic.nl<br />

V1005-10<br />

Elektrische componenten in een explosiegevaarlijke omgeving<br />

BEVEILIG<strong>IN</strong>GSMETHODEN<br />

Definities Karakteristieken<br />

<strong>IN</strong>TR<strong>IN</strong>SIEKE VEILIGHEID<br />

Deze methode van beveiliging houdt rekening<br />

met de minimale ontstekingsenergie<br />

benodigd om een explosieve omgeving tot<br />

ontsteking te brengen.<br />

Elk circuit is zo ontworpen dat deze energie<br />

nooit aanwezig is, niet bij normale werking,<br />

niet bij bepaalde storingen.<br />

Hoe?<br />

- Door beperking van de maximale stroom en<br />

van de nulspanning;<br />

- Door beperking van de thermische of elektrische<br />

energieophoping.<br />

In tegenstelling tot de andere beveiligingsmethoden<br />

die van toepassing zijn op<br />

afzonderlijke delen, geldt deze voor het<br />

gehele circuit.<br />

Voorbeeld van intrinsiek veilig circuit:<br />

Ongevaarlijke zone Explosiegevaarlijke<br />

zone<br />

Versterker<br />

Regelaar<br />

Rv<br />

D1 D2<br />

EEx i<br />

En de zones?<br />

Sommige onderdelen kunnen fouten vertonen<br />

(betrouwbaarheid). De intrinsiek veilige<br />

onderdelen worden ingedeeld in "ia" en "ib"<br />

volgens het aantal toegestane fouten en de<br />

plaatsing in de overeenkomstige gevaarlijke<br />

zones:<br />

"ia" (zones 0, 1 en 2): 2 storingen =<br />

intrinsiekveilig<br />

"ib" (zones 1 en 2) : 1 storing =<br />

intrinsiekveilig<br />

VERHOOGDE VEILIGHEID<br />

Voorkomt de aanwezigheid van elke<br />

toevallige ontstekingsbron: vlamboog of<br />

vonken.<br />

Hoe?<br />

Ontvanger<br />

of<br />

opnemer<br />

- Gebruik van kwalitatief hoogwaardige<br />

isolatiematerialen;<br />

- Min. IP54 bescherming;<br />

- Speciale behuizing met aansluitingen die<br />

niet los kunnen gaan zitten;<br />

- Rekening houdend met specifieke<br />

temperatuurklassen;<br />

- Conformiteit van kabelwartels en<br />

naamplaten.<br />

WAAROP IS EN 50 020 GEBASEERD?<br />

Explosiegroepen:<br />

Identiek aan type "d", IIA-IIB-IIC.<br />

Energie accumulatoren:<br />

De inductanties of capacitanties kunnen bij het openen/sluiten van het circuit een<br />

deel van deze energie vrijgeven die zich voegt bij het reeds beschikbare ontstekingsvermogen.<br />

Er wordt dan een veiligheidscoëfficiënt toegepast.<br />

En de onderdelen?<br />

Er wordt onderscheid gemaakt tussen intrinsiekveilige apparatuur en de daarmee<br />

geassocieerde componenten waarbij deze afzonderlijk wel of niet intrinsiek veilig<br />

kunnen zijn.<br />

APPARATUUR VOOR <strong>ELEKTRISCHE</strong> VOED<strong>IN</strong>G<br />

barrière<br />

Beperkt het in een cicuit beschikbare vermogen tot welomschreven waarden. De<br />

spanning wordt beperkt door zenerdioden, terwijl de intensiteit wordt beperkt door<br />

weerstanden (standaard barrières) of door elektronische systemen (bijzondere<br />

barrières).<br />

Zorgt voor scheiding tussen een intrinsiek en niet -intrinsiek circuit, zonder<br />

galvanische scheiding. Om de barrière correct te doen werken, moet ze worden<br />

verbonden aan een referentiepotentiaal nul (equipotentiale aarde). Dit is een<br />

voordeel ten opzichte van de interfaces (zie hieronder), waarvoor een gemeenschappelijke<br />

massa noodzakelijk is.<br />

U1<br />

Galvanische scheiding (interface)<br />

Er bestaan andere intrinsiekveilige apparaten met galvanische scheiding die geschikt<br />

zijn voor uiteenlopende toepassingen:<br />

- Voedingszenders voor 2-draads convertoren;<br />

- Zenders;<br />

- Convertoren: temperatuur, elektropneumatisch I/P of P/I;<br />

- Versterkingsrelais;<br />

- Voedingsblokken met galvanische scheiding.<br />

De spanning U die aan de ingang van een interface moet worden aangebracht is<br />

2<br />

lager dan U van de barrière (U < U ).<br />

1 2 1<br />

1 gelijkrichter<br />

1 2 3 4 5<br />

+ 2 filter<br />

U2<br />

- 3 besturingslogica<br />

6<br />

4 galvanische scheiding (transformator)<br />

5 regeling van uitgangsspanning<br />

6 galvanische scheiding (opto-couplers)<br />

WAAROP IS EN 50019 GEBASEERD?<br />

Explosiegroep:<br />

I of II; Groep II bevat subdivisies IIA-IIB-IIC.<br />

Temperatuurklasse:<br />

De temperatuur waarmee rekening moet worden gehouden is die van het warmste<br />

punt van de apparatuur in zijn geheel en niet die van de externe temperatuur zoals<br />

het geval is bij drukvaste behuizingen.<br />

De temperatuuurclassificatie is identiek aan beveiligingsmethode “d”.<br />

AANSLUIT<strong>IN</strong>G<br />

Zorgvuldig verbonden gecertificeerde<br />

kabelwartel die altijd op het product<br />

gemonteerd geleverd wordt.<br />

1<br />

2<br />

+<br />

-<br />

3<br />

1<br />

2<br />

3<br />

zekering<br />

Zener diodes<br />

nulpotentiaal (equipotentiale<br />

aarde of mazenaarde)


WHAT IS CEN?<br />

Elektrische componenten in een explosiegevaarlijke omgeving<br />

NORMALISATIE <strong>IN</strong>STITUTEN<br />

SAMENWERK<strong>IN</strong>G IEC/CENELEC<br />

De hoofdnorm van CENELEC EN 50014 (Algemene regels) voor Elektrische Componenten<br />

in explosiegevaarliijke ruimten verscheen in 1977. Het ging om een uittreksel<br />

uit de Publikaties 79 van de IEC.<br />

Sindsdien zijn deze 2 instellingen steeds hechter gaan samenwerken. De bilaterale<br />

akkoorden van september 1996 hebben als voornaamste doel de uitwerking en<br />

publicatie van de normen te versnellen door een beter gebruik van interne hulpmiddelen<br />

en lopende werkzaamheden.<br />

WIE ZIJN DEZE 2 <strong>IN</strong>STELL<strong>IN</strong>GEN?<br />

IEC<br />

De Internationale Elektrotechnische Commissie (IEC), opgericht in 1906, heeft zijn<br />

hoofdkantoor in Genève; deze commissie is momenteel samengesteld uit 43 nationale<br />

comités. De commissie heeft tot doel "de internationale samenwerking voor alle<br />

normalisatie-aangelegenheden en alle aanverwante aangelegenheden zoals de<br />

certificering op het gebied van elektriciteit en elektronica te sturen om zo de internationale<br />

uitwisselingen te bevorderen".<br />

De IEC werkt onder meer samen met de Internationale Normalisatie-organisatie (ISO)<br />

sinds 1976.<br />

CENELEC<br />

Het Europees Elektrotechnisch Normalisatiecomité (CENELEC) is een in Brussel<br />

gevestigde technische organisatie, die bestaat uit de nationale Elektrotechnische<br />

Comités van 28 Europese landen (Estland, Letland, Polen en Slovenië werden in januari<br />

2004 lid, Cyprus is sinds 1 februari 2004 lid) en 7 aangesloten landen. Dit comité heeft<br />

tot doel de normen van deze landen te harmoniëren tot een enkele Europese Norm "EN".<br />

De normalisatie-activiteiten zijn in 1958 van start gegaan waarbij de naam CENELEC<br />

is aangenomen in 1973, bij de uitbreiding van de Europese Gemeenschap.<br />

Binnen CENELEC is het Technisch Comité 31 belast met de voorbereiding van de<br />

normen van elektrisch materiaal voor explosiegevaarlijke omgevingen.<br />

Commission<br />

of the European<br />

communities<br />

CENELEC<br />

Het CEN (European Committee for Standardisation) werkt nauw samen met CENELEC. CEN is een “Europees forum” voor<br />

normalisatie, met de uitzondering van elektrotechniek, die koestert en organiseert relaties tussen regeringen, overheidsinstanties,<br />

fabrikanten, gebruikers, consumenten, vakbonden etc. Dit wordt met name bereikt door:<br />

- harmonisering van gepubliceerde nationale normen en de promotie van ISO normen;<br />

- uitwerken van nieuwe EN normen, ontwikkelen van procedures voor de gezamenlijke erkenning van testresultaten etc.<br />

(voorbeeld: Normen EN 13463-1 tot 8 voor niet-elektrische apparatuur).<br />

WAT ZIJN DE ONTWIKKEL<strong>IN</strong>GEN OP HET GEBIED VAN STANDAARDISATIE <strong>IN</strong> EXPLOSIEGEVAARLIJKE<br />

OMGEV<strong>IN</strong>GEN?<br />

Het ontwikkelen van nieuwe richtlijnen ter ondersteuning van de harmonisatie van de wetgeving van de lidstaten van de Europese Unie<br />

is toevertrouwd aan CENELEC en CEN.<br />

Belangrijke data om te onthouden:<br />

- 23 maart 1994: Verwezenlijking van richtlijn 94/9/EG (ook genoemd ATEX of ATEX 100A) ter vervanging van richtlijn 76/117/EEG,<br />

79/196/EEG, 82/130/EEG. Deze richtlijn vormt de basis van de huidige regelgeving met betrekking tot elektrische en niet-elektrische<br />

apparatuur voor explosiegevaarlijke omgevingen.<br />

- Vanaf 1996: Omzetting van de richtlijn in de lidstaten van de Europese Unie. Start van de overgangsperiode waardoor een<br />

progressieve aanpassing van de te produceren producten aan de eisen van de richtlijn kan worden gerealiseerd.<br />

- 30 juni 2003, einde van de overgangsperiode: Alle producten die vanaf 1 juli 2003 op de markt worden gebracht in de Europese Unie<br />

dienen te voldoen aan de regels voor de veiligheid en gezondheid zoals vastgelegd in de richtlijn 94/9/EG (zie pagina 3).<br />

Alle catalogusbladen zijn beschikbaar op: www.ascojoucomatic.nl<br />

IEC<br />

National<br />

committees<br />

ELECTROTECHNICAL<br />

STANDARDS<br />

for EUROPE<br />

European<br />

Free Trade<br />

Association<br />

Full<br />

participation<br />

of all interested<br />

parties<br />

V1005-11<br />

10


V1005-12<br />

Elektrische componenten in een explosiegevaarlijke omgeving<br />

CERTIFICATIE<br />

WIE GEEFT HET CONFORMITEITSCERTIFICAAT UIT?<br />

Enkele erkende instellingen of testhuizen volgens EN 45001, zoals hieronder aangeduid.<br />

De door deze instellingen uitgereikte conformiteitscertificaten worden erkend door alle lidstaten van de Europese Unie.<br />

Land Testhuis<br />

N° Logo<br />

Oostenrijk TÜV-A Technischer Überwachungs-Verein - Österreich - Wien 408<br />

België AIB Vinçotte International S.A. - Bruxelles 26<br />

Tsjechische rep. FTZU Fyzikalne Technicky Zkusebni Ustav S.P. - Radvanice 1026<br />

Denemarken DEMKO Danmarks Elektriske Materielkontrol - Herlev 539<br />

Finland VTT VTT Industrial Systems (VTT Tuotteet ja Tuotanto) - VTT 537<br />

<strong>IN</strong>ERIS Institut National de l’Environnement Industriel et des Risques - Verneuil-en-Halatte 80<br />

Frankrijk LCIE Laboratoire Central des Industries Electriques - Fontenay-aux-Roses 81<br />

Duitsland<br />

Institut Scientifique des Services Publics - Colfontaine 492<br />

TÜV Technischer Überwachungs-Verein Nord CERT - Hannover 32<br />

TÜV TÜV Anlagentechnik Unternehmensgruppe TÜV Rheinland/Berlin-Brandenburg - Köln 35<br />

PTB Physikalisch-Technische Bundesanstalt - Braunschweig 102<br />

TÜV Technischer Überwachungs-Verein Product Service - München 123<br />

DMT Deutsche Montan Technologie - Essen 158<br />

Deutsche Gesellschaft zur Zertifizierung von Managementsystemen - Frankfurt 297<br />

Forschungsgesellschaft für Angewandte Systemsicherheit und Arbeitsmedizin - Mannheim 588<br />

BAM Bundesanstalt für Materialforschung und Prüfung - Berlin 589<br />

IBEXU Institut für Sicherheitstechnik - Institut an der Technischen Universität - Bergakademie - Freiberg 637<br />

ZELM EX Prüf-und Zertifizierungsstelle - Braunschweig 820<br />

Italië CESI Centro Eletrotecnico Sperimentale Italiano - Milano 722<br />

Luxemburg SNCH Société Nationale de Certification et d’Homologation - Sandweiler 499<br />

Nederland KEMA KEMA Quality B.V. - Arnhem 344<br />

Noorwegen<br />

NEMKO NEMKO AS - Oslo 470<br />

DET DET Norske Veritas AS - Hovik 575<br />

ITS Testing and Certification LTD - Leatherhead 359<br />

SIRA Certification Service Sira Test & Certification Limited - Kent 518<br />

Verenigd EECS Electrical Equipment Certification Servicehealth and Safety Executive - Buxton 600<br />

Koninkrijk TRL Compliance Services LTD - Up Holland 891<br />

BASEEFA 2001 British Approval Service for Electrical Equipment in Flammable Atmospheres - Buxton 1180<br />

Spanje LOM Laboratorio Oficial Jose Maria de Madariaga - Madrid 163<br />

Zweden SP Swedish National Testing and Research Institute LTD - Boras 402<br />

Zwitserland SEV Swiss Electrotechnical Association - Fehraltorf 1258<br />

Wat betekent dit voor de fabrikant?<br />

(2003)<br />

Volgens EN 50014 "Algemene Regels", verkrijging van het certificaat - Hij moet ze installeren conform elke door de gebruiker omschreven<br />

(EG typegoedkeuringscertificaat uitgegeven door een erkend testhuis): zone.<br />

- bewijst de conformiteit van het materiaal met de norm/richtlijn; En voor de gebruiker?<br />

- machtigt de fabrikant een kopie van het Certificaat af te leveren;<br />

- verleent het testhuis dat het certificaat uitreikt, de toegang tot de<br />

productie-eenheden van de fabrikant.<br />

De markering van een gecertificeerd product moet het volgende omvatten:<br />

- Naam van de constructeur of van zijn gedeponeerd handelsmerk;<br />

- Omschrijving van het door deze constructeur geleverde product;<br />

- Identificatie van de markeringscode (vb.: EEx d IIC T4);<br />

- Naam of logo van het testhuis;<br />

- Referentie naar het Certificaat.<br />

Welke verplichtingen houdt dit voor de installateur in?<br />

- Hij moet gecertificeerde producten selecteren voor explosiegevaarlijke<br />

omgevingen onder specifieke voorwaarden.<br />

- Hij is verantwoordelijk voor het gebruik van gecertificeerde componenten<br />

in gevaarlijke zones.<br />

- Hij moet instaan voor alle normale onderhoudsverrichtingen, en voor<br />

de veiligheid van installatie en personeel.<br />

Bestaan er nog andere nationale beschermingswijzen die<br />

niet door CENELEC worden erkend?<br />

- hermetische beschermingswijze "H" erkend in Nederland;<br />

- beschermingswijze met beperkte aanzuiging "R" erkend in Nederland<br />

- speciale beschermingswijze "S" erkend in Nederland en Duitsland<br />

- Norm ICS-6 ANSI/NEMA 7, 9 (USA).<br />

-<br />

Alle catalogusbladen zijn beschikbaar op: www.ascojoucomatic.nl


Elektrische componenten in een explosiegevaarlijke omgeving<br />

NORMEN<br />

DE EUROPESE NORMEN<br />

De oude norm voor elektrische apparatuur (EN 50014) werden vastgesteld aanvang 1997. Een tweede herziene versie is gepubliceerd<br />

in 1993. Om deze normen te kunnen gebruiken heeft de Europese Commissie een Richtlijn 97/53/EG uitgegeven waardoor het mogelijk<br />

is het conformiteitscertificaat volgens de Richtlijn 94/9/EG uit te geven.<br />

De tweede uitgave van de normen vormt de basis voor de derde uitgave. Geen fundamentele technische wijzigingen zijn nodig om<br />

conformiteit te verzekeren met de essentiële veiligheidseisen zoals neergelegd in de richtlijn.<br />

Voorbeelden van derde uitgaven van de EN 50014 serie gepubliceerd of onder publicatie:<br />

- EN 50014 “Algemene eisen” (1997) + wijzigingen (1999) / EN 50018 (2000) / EN 50019 (2000) (3)<br />

/ EN 50020 (2002) / EN 50021 (1999) (4)<br />

Andere normen: EN 50281-1-1/2 en EN 50281-2-1 (1998) (CENELEC, stoffen); EN 13463-1 tot 8 (niet-elektrische apparatuur, CEN).<br />

Tijdens het continue standaardisatieproces voor elektrische apparatuur, zullen IEC normen progressief worden overgenomen als<br />

CENELEC normen. Deze normen kunnen worden geïdentificeerd aan de hand van de nummering (serie 60000 b.v. EN 60079-10,<br />

classificatie van gevaarlijke gasomgevingen volgens ATEX).<br />

VERGELIJK<strong>IN</strong>GSTABEL TUSSEN NATIONALE NORMEN EN CENELEC NORMEN -<br />

EN 50014 (Algemene eisen) (1)<br />

Lidstaten Nationale normen<br />

Oostenrijk ÖVE EN 50014 : 1996<br />

België NBN-EN 50014 : 1997 / A1-A2 : 1999<br />

Cyprus -<br />

Tjechische Rep. CSN EN 50014 : 1998 / A1-A2<br />

Denemarken DS/EN 50014 : 1997 / A1-A2 : 1999<br />

Estland EVS-EN 50014 : 2001<br />

Finland SFS-EN 50014 : 1997 / A1-A2 : 1999<br />

Frankrijk NF EN 50014 : 1999<br />

Duitsland D<strong>IN</strong> EN 50014 (VDE 0170/0171 Teil 1) : 2000<br />

Griekenland ELOT EN 50014 1999 / A1-A2 : 2000<br />

Hongarije MSZ EN 50014 : 2001<br />

IJsland IST EN 50014 : 1997 / A1-A2 : 1999<br />

Ierland I.S. EN 50014 : 1998 / A1-A2 : 1999<br />

Italië IEC EN 50014 : 1998 / A1-A2 : 1999<br />

Letland LVS EN 50014 : 2002 + A1 + A2<br />

Litouwen LST EN 50014 + A1 + A2 + AC : 2000<br />

Luxemburg EN 50014 : 1997 / A1-A2 : 1999<br />

Malta MSA EN 50014 : 2001 / A1-A2 : 2002<br />

Nederland NEN-EN 50 014 : 1997 / A1-A2 : 1999<br />

Noorwegen NEK EN 50 014 : 1997 / A1-A2 : 1999<br />

Lidstaten Nationale normen<br />

Polen PN-EN 50014 : 2002<br />

Portugal EN 50014 : 1997 / A2 : 1999<br />

Slowakije STN EN 50014 / A1-A2 : 2000<br />

Slovenië SIST EN 50014 : 2000 / A1-A2 : 2000<br />

Spanje UNE EN 50014 : 1999<br />

Zweden SS EN 50014 : 1997 / A1-A2 : 1999<br />

Zwitserland SN EN 50014 : 1997 / A1-A2 : 1999<br />

Verenigd Koninkrijk BS EN 50014 : 1998 / A1-A2 : 1999<br />

Aangesloten landen (2) Nationale normen<br />

Bulgarije BDS EN 50014 : 2002 / A1-A2 : 2002<br />

Croatië HRN EN 50014 : 1997<br />

Roemenië SR EN 50014 : 2003 / A1-A2 : 2002<br />

(1) : Norm is niet van toepassing op elektrische apparaten ontworpen<br />

voor medisch gebruik, testapparatuur en ontstekingscircuits van<br />

springstoffen.<br />

(2) : Aangesloten landen (origine: Cenelec 2004):<br />

Albanië, Bosnië en Herzegovina, Bulgarije, Croatië, Roemenië,<br />

Turkije, Oekraïne.<br />

BESCHERM<strong>IN</strong>GSTYPES<br />

Type "d" "e" "i" "m"<br />

CENELEC normen EN 50018 EN 50019 EN 50020 EN 50028<br />

Lidstaten Nationale normen<br />

Oostenrijk ÖVE/ÖNORM EN 50018 / A1 ÖVE/ÖNORM EN 50019: 2001 ÖVE EN 50020: 1996 ÖVE-EX / EN 50028:1988<br />

België NBN-EN 50018: 2000 NBN EN 50019: 2000 NBN EN 50020 (E3): 1995 NBN C 23-108 (E1): 1988<br />

Tsjechische Rep. CSN EN 50018 ED. 3: 2001/A1: 2002 CSN EN 50019 ED. 3: 2001/OPR.1: 2003 CSN EN 50020: 1996 CSN EN 50028: 1994<br />

Denemarken DS EN 50018: 2000 / A1: 2002 DS EN 50019: 2000 DS EN 50020: 1998 DS EN 50028: 1995<br />

Estland EVS EN 50018: 2001 / A1: 2002 EVS EN 50019 : 2001 - -<br />

Finland SFS-EN 50018: 2000 / A1: 2002 SFS-EN 50019: 2000 SFS EN 50020: 1995 SFS 4094: 1990<br />

Frankrijk NF EN 50018: 1996 NF C 23-519 NF EN 50020: 1995 NF C 23-528: 1987<br />

Duitsland D<strong>IN</strong> EN 50018 (VDE 0170/0171 Teill 5/A1): 2001 D<strong>IN</strong> EN 50019 (VDE 0170/0171 Teil 6/A1): 2001 D<strong>IN</strong> EN 50020: 1996 D<strong>IN</strong> VDE 0170/0171 Teil 9: 1988<br />

Griekenland ELOT EN 50018: 2001 / A1: 2002 ELOT EN 50019: 2001 ELOT EN 50020: 1995 ELOT EN 50028: 1991<br />

IJsland IST EN 50018: 2000 / A1: 2002 IST EN 50019: 2000 IST EN 50020: 1994 IST L 107: 1991<br />

Hongarije MSZ EN 50018: 2001 / A1: 2003 MSZ EN 50019: 2000 MSZ EN 50020: 2003 MSZ EN 50028: 1992<br />

Ierland I.S. EN 50018: 2001 / A1: 2002 I.S. EN 50019: 2001 I.S./ EN 50020: 1994 I.S./ EN 50028: 1989<br />

Italië IEC EN 50018: 1995 / A1: 2003 IEC EN 50019: 1998 IEC EN 50020: 1998 IEC 31-13: 1989<br />

Litouwen LST EN 50018: 2001 / A1: 2002 LST EN 50019: 2001 LST EN 50020 + AC: 2000 -<br />

Letland LVS EN 50018: 2002 + A1 LVS EN 50019: 2002 LVS EN 50020: 2002 LVS EN 50029: 2002<br />

Luxemburg EN 50018: 2000 EN 50019: 2000 EN 50020: 1994 EN 50028: 1987<br />

Malta MSA EN 50018: 2001 / A1: 2002 MSA EN 50019: 2001 MSA EN 50020: 2001 MSA EN 50028: 2001<br />

Nederland NEN-EN 50018: 2000 / A1: 2002 NEN-EN 50019: 2000 NEN-EN 50020: 1995 NEN-EN 50028: 1995<br />

Noorwegen NEK-EN 50018: 2000 / A1: 2002 NEK-EN 50019: 2000 NEK-EN 50020: 1994 NEK-EN 50028: 1987<br />

Polen PK-EN 50018: 2002 PK-EN 50019: 2002 PK-EN 50020: 2000 -<br />

Portugal EN 50018: 1994 EN 50019: 1994 EN 50020: 1994 EN 50028: 1987<br />

Slovenië SIST EN 50018 : 2001/ A1: 2003 SIST EN 50019: 2000 SIST EN 50020 : 1999 SIST EN 50028 : 1999<br />

Slowakije STN EN 50018 : 2001/ A1: 2003 STN EN 50019: 2001 - -<br />

Spanje UNE EN 50018: 2001 UNE EN 50019: 2002 UNE EN 50020: 1997 UNE EN 50028: 1996<br />

Zweden SS EN 50018: 2000/ A1: 2002 SS EN 50019: 2000 SS EN 50020: 1994 SS EN 50028: 1989<br />

Zwitserland SN EN 50018: 2000/ A1: 2002 SN EN 50019: 2000 SN EN 50020: 1994 SEV-AVE 1099: 1988<br />

Verenigd Koninkrijk BS EN 50018: 2000/ A1: 2002<br />

Aangesloten landen<br />

BS EN 50019: 2000 BS EN 50020: 1995 BS 5501, Part 8: 1988<br />

Alle catalogusbladen zijn beschikbaar op: www.ascojoucomatic.nl<br />

(2)<br />

Bulgarie BDS EN 50018 : 2002 BDS EN 50019 : 2002 - -<br />

Croatië - - HRN EN 50020 : 1997 HRN EN 50028 : 1999<br />

Roemenië - - - SR EN 50028 : 1995<br />

Turkije - - TS EN 50020 : 1996 TS EN 50028 : 1996<br />

(3) : Norm EN 50018 wordt vervangen door EN 60079-7 (2003) vanaf 1/7/2006.<br />

(4) : Norm EN 50021 wordt vervangen door norm EN 60079-1 (2003) vanaf 1/7/2006.<br />

V1005-13<br />

10


Alle catalogusbladen zijn beschikbaar op: www.ascojoucomatic.nl<br />

V1005-14<br />

Elektrische componenten in een explosiegevaarlijke omgeving<br />

CENELEC NORMEN - CEN NORMEN<br />

VERGELIJK<strong>IN</strong>GSTABEL TUSSEN CENELEC EN NATIONALE NORMEN<br />

WIJZEN Beschermingstype "n"<br />

ontvlambare stoffen<br />

constructie en testen<br />

ontvlambare stoffen<br />

installatie en onderhoud<br />

ontvlambare stoffen<br />

classificatie van atmosferen<br />

CENELEC normen EN 50021 (1) EN 50281-1-1 EN 50281-1-2 EN 50281-3<br />

Lidstaten Nationale normen<br />

Oostenrijk ÖVE/ÖNORM EN 50021 : 1999 ÖVE/ÖNORM EN 50281-1-1/1: 2002 ÖVE/ÖNORM EN 50281-1-2: 1998 ÖVE-EX / EN 50028 :1988<br />

België NBN EN 50021 : 2002 NBN EN 50281-1-1/1: 2002 NBN EN 50281-1-2 : 1998 -<br />

Tsjech. Rep. CSN EN 50021 : 2000 CSN EN 50281-1-1 / A1:2002 CSN EN 50281-1-2 CSN EN 50281-3 : 2002<br />

Denemarken DS EN 50021 : 1999 / Corr.: 2000 DS EN 50281-1-1/A1: 2002 DS EN 50281-1-2: 1998 / Corr.: Dec DS EN 50281-3 : 2002<br />

Estland EVS EN 50021 : 2001 EVS EN 50281-1-1: 2001/A1: 2003 EVS EN 50281-1-2 : 2001 EVS EN 50281-3 : 2003<br />

Finland SFS-EN 50021 : 1999 SFS-EN 50281-1-1: 1998/A1: 2003 SFS EN 50281-1-2 : 1999 SFS EN 50281-3 : 2002<br />

Frankrijk NF EN 50021 : 2000 NF EN 50281-1-1/A1: 2003 NF EN 50281-1-2 : 2000 NF EN 50281-3<br />

Duitsland D<strong>IN</strong> EN 50021 (VDE 0170/0171 Teil 16) :2000 D<strong>IN</strong> EN 50281-1-1/A1: 2002 D<strong>IN</strong> EN 50281-1-2 (VDE 0165 Teil 2): 1999 D<strong>IN</strong> EN 50281-3 (VDE 0165 Teil 102)<br />

Griekenland ELOT EN 50021 : 2000 ELOT EN 50281-1-1/A1: 2002 ELOT EN 50281-1-2 : 1999 ELOT EN 50281-3 : 2002<br />

Hongarije MSZ EN 50021 : 1999 MSZ EN 50281-1-1 : 2000 MSZ EN 50281-1-2 : 2003 MSZ EN 50281-3 : 2003<br />

Ierland I.S. EN 50021 : 2001 I.S. EN 500281-1-1/A1: 2002 I.S./ EN 50281-1-2 : 1999 I.S./ EN 50281-3 : 2002<br />

IJsland IST EN 50021 : 1999 IST EN 50281-1-1: 1998/A1: 2002 IST EN 50281-1-2 : 1998 IST EN 50281-3 : 2002<br />

Italië CEI EN 50021 : 2000 CEI EN 50281-1-1/A1: 2002 CEI EN 50281-1-2 : 1999 -<br />

Litouwen LST EN 50021 + AC : 2000 LST EN 50281-1-1+AC:2000/A1: 2002 LST EN 50281-1-2 + AC : 2000 -<br />

Letland LVS EN 50021 : 2002 LVS EN 50281-1-1: 2002 + A1 LVS EN 50281-1-2: 2002 + A1 LVS EN 50281-3 : 2002<br />

Luxembourg EN 50021 : 1999 EN 50281-1-1: 1998 EN 50281-1-2 : 1998 -<br />

Malta MSA EN 50021 : 2001 MSA EN 50281-1-1: 1998/A1: 2002 MSA EN 50281-1-2 : 2001 MSA EN 50281-3 : 2002<br />

Nederland NEN-EN 50021 : 1999 NEN-EN 50281-1-1: 1998/A1: 2002 NEN-EN 50281-1-2 : 1998 NEN-EN 50281-3 : 2002<br />

Noorwegen NEK-EN 50021 : 1999 NEK-EN 50281-1-1: 1998/A1: 2002 NEK-EN 50281-1-2 : 1998 NEK-EN 50281-3 : 2002<br />

Polen PN-EN 50021 : 2002 PN-EN 50281-1-1: 2002 PN-EN 50281-1-2 : 2002 -<br />

Portugal EN 50021 : 1999 EN 50281-1-1 : 1998 EN 50281-1-2 : 1998 -<br />

Slowakije STN EN 50021 : 2002 STN EN 50281-1-1/A1: 2003 STN EN 50281-1-2 : 2002 STN EN 50281-3 : 2003<br />

Slovenië SIST EN 50021 : 2000 SIST EN 50281-1-1: 2000/A1: 2002 SIST EN 50281-1-2 : 2000 SIST EN 50281-3 : 2003<br />

Spanje UNE EN 50021 : 2000 UNE EN 50281-1-1/A1: 2002 UNE EN 50281-1-2 : 1999 -<br />

Zweden SS EN 50021 : 1999 SS EN 50281-1-1/A1: 2002 SS EN 50281-1-2 : 1999 SS EN 50281-3 : 2002<br />

Zwitserland SN EN 50021 : 1999 SN EN 50281-1-1: 1998 / A1:2002 SN EN 50281-1-2 : 1998 SN EN 50281-3 : 2002<br />

Verenigd Konkinkrijk BS EN 50021 : 1999 BS EN 50281-1-1: 1999/AMD:2002 BS EN 50281-1-2 : 1999 -<br />

Aangesloten landen<br />

Bulgarije BDS EN 50021 : 2002 BDS EN 50281-1-1 : 2002 BDS EN 50281-1-2 : 2002 -<br />

Croatië HRN EN 50021 : 2000 HRN EN 50281-1-1 : 2000 HRN EN 50281-1-2 : 2000 -<br />

Roemenië - SR EN 50281-1-1 : 2003 SR EN 50281-1-2 : 2003 -<br />

Turkije - - - -<br />

(1) : Norm EN 50018 wordt vervangen door norm EN 60079-1 (2003) per 1/7/2006.<br />

VERGELIJK<strong>IN</strong>GSTABEL TUSSEN CEN EN NATIONALE NORMEN<br />

niet-elektrische apparatuur<br />

basis methode en eisen<br />

niet-elektrische apparatuur<br />

bescherming door constructionele veiigheid, "c"<br />

CEN normen EN 13463-1 EN 13463-5 (2003/12/03)<br />

Lidstaten Nationale normen<br />

Oostenrijk ÖVE ÖNORM EN 13463-1 ÖVE ÖNORM EN 13463-5<br />

België NBN-EN 13463-1 -<br />

Tsjech Rep. CSN EN 13463-1 -<br />

Denemarken DS / EN 13463-1 -<br />

Estland EVS- EN 13463-1 : 2001 -<br />

Finland SFS-EN 13463-1 -<br />

Frankrijk NF EN 13463-1 -<br />

Duitsland D<strong>IN</strong> EN 13463-1 -<br />

Griekenland ELOT EN 13463-1 -<br />

Hongarije MSZ EN 13463-1 : 2002 -<br />

IJsland IST EN 13463-1 : 2001 -<br />

Irerland I.S. EN 13463-1, Part 1 : 2002 -<br />

Italië UNI EN 13463-1 UNI EN 13463-5<br />

Litouwen LST EN 13463-1 : 2002 -<br />

Luxembourg EN 13463-1 : 2001 -<br />

Malta MSA EN 13463-1 : 2002 -<br />

Nederland NEN-EN 13463-1 -<br />

Noorwegen NEK-EN 13463-1 -<br />

Polen PN EN 13463-1 : 2002 -<br />

Portugal EN 13463-1 -<br />

Slowakije STN EN 13463-1 -<br />

Slovenië SIST EN 13463-1 : 2002 -<br />

Spanje UNE-EN 13463-1 -<br />

Zweden SS EN 13463-1 SS EN 13463-5<br />

Zwitserland SN EN 13463-1 : 2001 -<br />

Verenigd Koninkrijk<br />

Aangesloten landen<br />

BS EN 13463-1 : 2001 BS EN 13463-5<br />

Bulgarije BDS 13463-1 : 2002 -<br />

Croatië HRN EN 50021 : 2000 -


<strong>IN</strong>TERNATIONALE CLASSIFICATIE VAN ZONES<br />

IEC<br />

CENELEC<br />

US<br />

Normen<br />

Zone<br />

0<br />

1<br />

2<br />

NEC 505<br />

NEC 500<br />

Elektrische componenten in een explosiegevaarlijke omgeving<br />

<strong>IN</strong>TERNATIONALE NORMEN<br />

Zone 0 (gassen, dampen<br />

of 20 (stoffen)<br />

permanent, frequent<br />

of gedurende langere periode<br />

<strong>IN</strong>TERNATIONALE BESCHERM<strong>IN</strong>GSWIJZEN<br />

Type bescherming<br />

Explosiegevaarlijke omgevingen<br />

Zone 1 (gassen, dampen)<br />

of 21 (stoffen)<br />

intermittent bij normaal bedrijf<br />

(waarschijnlijk)<br />

Certificering<br />

Zone 2 (gassen, dampen)<br />

of 22 (stoffen) soms<br />

of voor korte periode<br />

(nooit bij normaal bedrijf)<br />

Zone 0 Zone 1 Zone 2<br />

Divisie 1 Divisie 2<br />

UL FM CSA IEC CENELEC<br />

Intrinsiekveilig "ia" UL 2279, Pt.11 __ CSA-E79-11 IEC 79-11 EN 50020<br />

Klasse I, Div. 1 ANSI/UL 913 FM 3610 CSA-157 __ __<br />

Ingegoten "m" UL 2279, Pt.18 FM 3614 CSA-E79-18 IEC 79-18 EN 50028<br />

Drukvaste behuizing "d" UL 2279, Pt.1 FM 3618 CSA-E79-1 IEC 79-1 EN 50018<br />

Verhoogde veiligheid "e" UL 2279, Pt.7 FM 3619 CSA-E79-7 IEC 79-7 EN 50019<br />

Intrinsiekveilig, "ib" UL 2279, Pt.11 FM 3610 CSA-E79-11 IEC 79-11 EN 50020<br />

Onderdompeling in olie "o" UL 2279, Pt.6 FM 3621 CSA-E79-6 IEC 79-6 EN 50015<br />

Poedervulling "q" UL 2279, Pt.5 FM 3622 CSA-E79-5 IEC 79-5 EN 50017<br />

Inwendige overdrukbeveiliging "p" UL 2279, Pt.2 FM 3620 CSA-E79-2 IEC 79-2 EN 50016<br />

Niet vonkend "nI" UL 2279, Pt.15 FM 3611 CSA-E79-15 IEC 79-15 EN 50021<br />

Vonkenvrij "nA" UL 2279, Pt.15 __ CSA-E79-15 IEC 79-15 EN 50021<br />

Walmveilig omhulsel "nR" UL 2279, Pt.15 __ CSA-E79-15 IEC 79-15 EN 50021<br />

Hermetisch gesloten "nC" UL 2279, Pt.15 __ CSA-E79-15 IEC 79-15 EN 50021<br />

Alle catalogusbladen zijn beschikbaar op: www.ascojoucomatic.nl<br />

V1005-15<br />

10


Alle catalogusbladen zijn beschikbaar op: www.ascojoucomatic.nl<br />

V1005-16<br />

Elektrische componenten in een explosiegevaarlijke omgeving<br />

CERTIFICATEN EN PRODUCTEN<br />

ONZE TYPE-ONDERZOEKCERTIFICATEN ZIJN BESCHIKBAAR OP: "www.ascojoucomatic.nl"<br />

ONZE SELECTIE PRODUCTEN IS BESCHIKBAAR OP: "www.ascojoucomatic.nl"

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!