Universidad de Valladolid - Artesis Hogeschool Antwerpen

Hogeschool Antwerpen -
Universidad de Valladolid
Erasmusuitwisseling
Verslag gastcollege Valladolid Lieven Bonnaerens 1

Een beeld van het gebouw van
het departement “Diseño
Industrial” aan de rivier Pisuerga.
Inleiding
Dit verslag is een beschrijving van mijn ervaringen tijdens de uitwisseling als docent naar de
“Universidad Politécnica de Valladolid”, aangevuld met een aantal vergelijkingen met het
gelijkaardig departement van de universiteit van Valencia, waar ik vorig jaar te gast was. Verder
nog opmerkingen en suggesties i.v.m. mogelijke samenwerking.
Ik denk dat er interessante mogelijkheden zijn voor een langdurige en diepgaande
samenwerking.
Verslag gastcollege Valladolid Lieven Bonnaerens 2

Onthaal
Aangename verkennende
wandeling door de stad naar de
universiteit, met een studente
die de weg wijst, uitleg geeft en
een spoedcursus Spaans doceert.
Meer moet dat niet zijn op
maandagochtend.
Het begon al met een verrassing. Niet de heer David Escudero, de verantwoordelijke voor
externe contacten, maar Raquel Lopez, een studente die als studentejob dit werk verrichte
wachtte me maandagmorgen op in mijn “Residencia”.
De residentie waar ik overnachtte is een soort hotel, eigendom van de universiteit, waar allerlei
mensen logeren die iets met de universiteit te maken hebben: doctoraatskandidaten,
postgraduaatsstudenten, gastdocenten, enz...
Raquel werkt deeltijds als assistente van David Escudero, wat secretariaatswerk, en ook
onthaal van gasten. Een half uur wandeling door de stad met de nodige uitleg bracht ons bij
het schoolgebouw. Een betere intro dan deze spaanse spraakwaterval kon me eigenlijk op
maandag morgen niet overkomen. Goed idee anders, die studentejob.
In het gebouw van de universiteit, na een korte rondleiding, kon ik
beschikken over een computer en een bureau. Dit was niet zo
georganiseerd als in Valencia, waar het secretariaat op een wip
een account met 500Mb schijfruimte, een E-mail adres, inlog en
paswoord leverde. Hier ging het iets minder vlot, een keer van
systeem verhuizen, data niet op server, wat zoeken maar mijn
computerervaring kwam hier goed van pas.
Toch interessant om te onthouden voor gasdocenten dat het
belangrijk is onmiddellijk een vaste stek met netwerkfaciliteiten,
internet, e-mail enz...
Het contact met David Escudero, als coördinator was ontzettend
vlot en open, altijd stand by...Een echte gastheer. Ook sterk
geïnteresseerd in de cultuur die ik uit België mee had, met dank
natuurlijk aan de rijke export van Belgische bieren en chocolade,
waarmee elke belg daar vlot mee kan uitpakken.
Verslag gastcollege Valladolid Lieven Bonnaerens 3

Het gebouw, ongeveer 2 maal zo
groot als het onze, maar 2800
studenten. Begin maar auditoria
te plannen. Elke dag op de dool
naar een ander lokaal.
Structuur van de “Universidad de Valladolid”
Net als in Valencia is dit naar onze normen een mega universiteit. Verdeeld in de stad zijn zo’n
12 capmussen die iets meer instituten huisvesten. Geen centrale campus zoals in Vallencia
Verder heeft deze universiteit nog enkele faculteiten in andere steden: Palencia, Sorio en
Segovia, meer dan 200 km daar vandaan.
De school waaronder het departement ontwerpen resorteert is de “Escuela universitaria
Politécnica”. In deze school zijn specialiteiten waaronder “Ingeniero técnico en Diseño
Industrial”.
In dit gebouw, ongeveer tweemaal zo groot als het onze (schat ik), studeren ongeveer 2800
studenten in 6 technische richtingen. Het departement “Diseño Industrial” telt ongeveer 170
studenten verdeeld over 3 jaar. De instroom is ongeveer 70 studenten. Dit departement is een
van de 3 openbare ontwerpscholen in Spanje, naast Barcelona en Valencia. In Madrid en
Barcelona zijn nog private opleidingen.
Het is in het gebouw elke dag
opnieuw zoeken naar een
plaatsje om te zitten. Ik heb
daar op de week toch in 4
verschillende ruimtes gezeten
met de studenten.
Een interessante tip is dat
gastdocenten nood hebben aan
een vaste stek binnen een
onbekend gebouw. In een
complex gebouw met 4
verdiepingen heb ik het noorden
maar na enkele dagen beet.
Verslag gastcollege Valladolid Lieven Bonnaerens 4

De afdeling ‘Diseño Industrial’
‘Diseño Industrial’ versus PO
Hier een analoog verhaal met dat van vorig jaar in Valencia. Een driejarige opleiding, die een
universitair ingenieursdiploma aflevert. Het niveau waarmee de studenten afstuderen situeert
zich rond het einde 2de of begin 3de jaar.
Ook hier zijn de technische uitwerkingseisen matig en het innovatiegehalte laag, zowel naar
doelvinding als naar NT integratie. Ik zag veel energie verdwijnen in grafische opdrachten en
afgiettechnieken voor modelbouw. Louter vormgeving lijkt de overhand te halen. Aan
presentatie en ontwerpcommunicatiezoals bij ons, wordt minder aandacht besteed.
Op gebied van innovatie en integratie van nieuwe technologiën in productontwerpen heb ik
geen voorbeelden gezien. Het meest complexe product dat ik gezien heb is de opvouwbare
rolstoel op de tentoonstelling van de opleiding (zie verder).
Bachelor-Master curriculum
Men is begaan met de ontwikkeling van hun curriculum, maar ik heb begrepen
dat men niet goed weet waarheen, en hoe. Daarom was er sterk interesse in
de manier waarop ons curriculum was tot stand gekomen. Men stond hier
open voor samenwerking op dat vlak, meer dan in Valencia. Ik denk dat een
samenwerking op vlak van curriculumopbouw hier sterk leeft.
Over het Bachelor-Master curriculum is er weer hetzelfde verhaal als vorig jaar
in Valencia. Ze zitten er wat mee in de maag. Op het eerste gezicht is de
huidige opleiding, vergeleken met ons curriculum en mits wat aanpassingen,
goed voor een Bachelorniveau. Volgens David Escudero zou er een officieuze
vraag gesteld zijn vanuit één of ander instantie om Masters te organiseren,
maar hij was er zeer vaag over.
Probleem is dat het curriculum van de Ba nog niet op punt staat en dat men
met de huidige omkadering niet direct in staat is op korte termijn een Master te creëren. Het is
Verslag gastcollege Valladolid Lieven Bonnaerens 5

De affiche van de tentoonstelling
in de hoofdzetel van de
universiteit in Valladolid
niet te verwonderen dat ze daar, zoals in Valencia trouwens, stil worden bij deze
onderwijshervorming. Het departement “Diseño” bestaat ongeveer 6 jaar, in Valencia 8 jaar.
Dit is te vergelijken dus met begin jaren 70 bij ons. Het was ook dat niveau dat ik zag op de
lopende tentoonstelling van de afdeling in de hoofdzetel van de universiteit in de stad. Ze
hebben gewoon nog een weg te gaan. Er is dus een grote kloof tussen hun en ons curriculum.
Het is misschien een goed idee om wat van onze curriculum know-how naar andere partners te
exporteren. Op termijn krijgen we dan ook beter op elkaar afgestemde curricula wat de migratie
van studenten en docenten zou kunnen vereenvoudigen. Al was het maar voor de Bachelor
jaren, zodat we voor onze masters een grotere studenten aanbod creëren.
Omkadering
Over de omkadering kwam ik van officiële zijde niet zo heel veel te weten. David Escudero is
de coördinator van deze afdeling en verantwoordelijk voor een groot aantal van de opdrachten.
Van opleiding is hij zelf ingenieur elektronica, heeft zelf geen ervaring met productontwerpen en
verder heb ik daar niemand met deze ervaring ontmoet.
Van de studenten echter kreeg ik te horen dat er eigenlijk buiten een enkele gastdocent, geen
ontwerpers onder hun lesgevers zijn. Wel krijgen ze veel lessen van ingenieurs uit diverse
departementen van de universiteit. De grote klacht dan is dat deze materie niet echt
toegepasselijk is op productontwerpen, of niet toegepast wordt gegeven, en ook niet
doorstroomt in de ontwerpopdrachten.
Verder werkt men met keuzeopdrachten, waarvan de credits in rekening worden gebracht van
de studenten. Mijn project was zo’n soort van keuzeopdracht. Veel eisen rond het inpassen
binnen hun curriculum waren er niet, wat ik voorstelde was allemaal goed. Men was daar
bovendien over dit korte project enorm enthousiast, en de inzet van de studenten was, volgens
hun eigen zeggen, uitzonderlijk hoog.
Ontstaansgeschiedenis
Het jonge bestaan van deze opleiding, de drijfveer waaruit ze zijn ontstaan, en de
schoolstructuur waarbinnen ze moet passen vormt een rem op het niveau van de opleiding.
Verslag gastcollege Valladolid Lieven Bonnaerens 6

De hoofdzetel van de universiteit
in Valladolid, waar de
tentoonstelling van de opleiding
plaats vond.
Vanuit de vraag naar zo’n opleiding, wordt blijkbaar besloten om er een in te richten met de
beschikbare professoren, zonder specialisten ter zake te engageren. Die geven dan hun
vakken -in dit geval vooral technische vakken gezien de ingenieursopleidingen- al dan niet in
aangepaste vorm. Hierdoor ontstaat een niet optimaal aangepast programma.
Deze problematiek ontdekte ik ook in Valencia, ik denk in mindere mate omdat daar de
coördinator wel iemand met productontwerpervaring was. Ik denk dat dit typisch is voor
afdelingen zoals ze daar worden opgericht.
Dit was een duidelijke klacht van de de studenten dat ze teveel vakken identiek gedoceerd
kregen als de ingenieursopleidingen, en te weinig toegepast op productontwerpen. Het gevolg
hiervan is dat studenten aanvoelen dat ze niet de juiste tools aangeleerd krijgen.
Wat ik hieruit kan afleiden is dat de trend om bepaalde vakken te delen met andere opleidingen
in de vorm en inhoud zoals daar worden gegeven, niet altijd een goede zaak is.
Een toegepaste vorm en inhoud van theorievakken en een sterke integratie in de
praktijkprojecten zoals bij ons, is duidelijk een sterke troef.
Onderzoek
Van toegepast onderzoek met betrekking tot productontwerpen is er geen spoor. Niet zo
moeilijk in een opleiding die pas 6 jaar bestaat.
David Escudereo zelf heeft echter wel een onderzoeksproject gedaan dat te maken had met
spraaktechnologie, zij het dan binnen de opleiding electronica en telecommunicatie. Doel en
resultaat was het menselijker doen klinken van computerstemmen. In zekere zin een geslaagd
project. De frustratie was echter dat blijkbaar niemand hierop zit te wachten, en dat vanuit de
industrie hiervoor weinig interesse bestaat. In dit verband kende hij ook het werk van “Lernout &
Hauspie” en kon ik voor hem wat mist rond het verdwijnen ervan opklaren.
Ontwerpopdrachten
Er was tijdens mijn verblijf toevallig een tentoonstelling aan de gang in het historisch
hoofdgebouw in de stad. Dit gaf meteen een beeld van het soort opdrachten, en riep
onmiddellijk de sfeer op van een tentoonstelling van bij ons in de jaren 70.
Verslag gastcollege Valladolid Lieven Bonnaerens 7

Veel grafisch werk, zowel analoog
als digitaal, maar ook de typische
speelgoed- en papieroefeningen die
we vroeger ook kenden. Daarnaast
veel aandacht voor manueel afgieten
van modellen enz. Het curriculum
mist naar mijn mening maturiteit.
Onder een afstudeerproject.
Groot aandeel grafisch werk, logo’s, huisstijl e.d., Nogal wat energie ging naar het afgieten via
siliconenmallen van modellen, leuke houten speelgoedjes, en websites om kinderen te leren
lezen, enz. Op zich allemaal leuke dingen die hier in de geschiedenis van onze opleiding ook
voorkwamen, maar in deze tijd meer thuishoren in andere opleidingen. Ook in de
wandelgangen in het schoolgebouw ontdekte ik papieren initiatie-oefeningen . De paar
meubelontwerpen waren voor zover ik kon ontdekken, niet technisch onderbouwd.
Eén opdracht in de tentoonstelling was wel ter zake, een rolstoel met beperkte
opvouwmogelijkheid. Een afstudeerproject, gerealiseerd door twee studenten samen.
Vergeleken met ons een niveau eind 2de, begin 3de jaar, zeker als groepswerk.
Deze tentoonstelling was bedoeld om de bevolking van Valladolid te tonen waar ze in deze
opleiding mee bezig waren, aldus de plaatselijke krantjes, waarschijnlijk bedoeld om studenten
aan te trekken. Op de vraag van de studenten en David
Escudero naar mijn mening over de tentoonstelling, kon ik enkel
adviseren hun P.R. te richten naar de bedrijfleiding in de ruime
regio. Daardoor bekendheid en afzet van afgestudeerden te
creëren, waarna de instroom vanzelf zal volgen. De studenten
zagen het zelf direct groots met ipv deze tentoonstelling voor het
volk, een symposium voor bedrijven volgend jaar. Ze nodigden
me meteen uit om daar te komen vertellen wat productdesign
was. Ben benieuwd.
Verslag gastcollege Valladolid Lieven Bonnaerens 8

Uitwisselingsproject
Studenten
Over de uitgewisselde studenten weinig nieuws, dan dat onze studenten het daar goed deden.
Onze 4de-jaars die daar een eindwerk 3de jaar meemaken is er geen probleem.
De studenten uit het 3de jaar daar, die hier komen in het 3de en het 4de
hebben het niet gemakkelijk met onze voor hun ongekende
methodologie. Hier ligt een vraag open om studenten van elders los
van de opdrachten te initiëren in onze ontwerpmethode. Rekening
houdende met de ervaring met andere erasmusstudenten denk ik dat
wat uitleg op dat vlak hier niet volstaat. Ook de idee dat een
erasmusstudent door in een groep te werken met onze studenten de
essentie van onze methodologie meekrijgen is een illusie, denk ik.
Hier is de vraag of het niet zinvol is een bijscholingsmodule van bv.15 of
30 credits te creëren, voor mensen die de achtergronden van het 1ste,
2de en 3de jaar missen. Dit is dan aangewezen voor zowel voor
erasmusstudenten als voor eventuele masterstudenten van andere
bacheleropleidingen, waarvan we weten dat ze het in hun curriculum
missen.
Opdracht
De studenten waarmee ik werkte zaten in het 2de jaar. Deze opdracht was een soort
keuzeopdracht die vrij kon gevolgd worden, tussen de normale uurrooster door. 2 contacturen
per dag waren voorzien. In totaal hebben ze met thuiswerk 25 uur (effectieve) studielast
toegekend gekregen, die meetelde voor de ECTS punten.
Ik had een afgeslankte versie van IO6, het snelspansysteem, uitgewerkt dat onze studenten in
het begin van 2 BA PO krijgen. Niettegenstaande de afgeslankte versie en de korte tijd heb ik
duidelijk kunnen vaststellen dat het niveau op verschillende vlakken behoorlijk achter dat van
onze studenten ligt.
Verslag gastcollege Valladolid Lieven Bonnaerens 9

Studenten hadden nooit leren een
producten te analyseren, alsof er
voor de meesten een nieuwe
wereld zich opende. Ook in de
fasen van creatief denken,
quickdesign en technische
uitwerking lag het terrein braak.
Ook wat ontwerpmethodiek
betreft was het project voor de
studenten een openbaring.
In deze oefening zit een fase analyse van klem- en regelsystemen, doelvinding of ideeën o.v.v.
toepassing van systemen in een nieuw of bestaand product, een technische uitwerking en
vormgeving. Duidelijk was dat de studenten in geen van deze fasen zonder
begeleiding in staat waren te begrijpen wat er moest gebeuren. Ze vonden het
dan ook zeer boeiend om hierin intens te worden begeleid.
Hieruit blijkt het belang van opdrachten als “reversed design” als het op
analyse aankomt, “monomaterialen” qua creatief vormelijk denken, “redesign”
als het gaat over methode, quickdesign en technische- en productie
basisprincipes. Dit soort oefeningen mist men daar in het curriculum, en is
duidelijk een tekort.
Opvallend was dat vooral de studenten dit zelf ook opmerkten en ervaarden.
Ze waren daardoor, tot verbazing van de directie van de school, enorm
geeëngageerd om thuis te werken en extra uren consult te vragen. Vandaar
de vraag om volgend jaar een project over een langere periode en
intensievere begeleiding.
Uitwisselingsprogramma’s
Uitgebreide uitwisselingsprogramma’s met Latijns-Amerikaanse landen kent men in Valladolid
niet echt zoals in Valencia. Dit is volgens Mr Escudero hoofdzakelijk te wijten aan de ligging
van Valencia aan zee, en de imposante campus en infrastructuur van de Universiteit van
Valencia. Ook de nabijheid van Salamanca als vermaarde universiteitsstad zou een rol kunnen
spelen.
Nu zag ik in Valencia een veel actiever beleid en uitgebreid secretariaat met 4 personeelsleden
dat zich uitsluitend bezighoud met organisatie van uitwisselingsprogramma’s en de PR in
Noord en Zuid-Amerika.
Curriculumuitbreiding
Op dit vlak wist David Escudero me te vertellen dat er een samenwerking was met een Noorse
universiteit, voor curriculumuitbreiding voor een of andere specialiteit ingenieursopleiding.
Dit is niet het geval voor Productdesign, maar hij heeft hier wel interesse getoond.
Verslag gastcollege Valladolid Lieven Bonnaerens 10

Drie bestaande presentatiefiles
over ons departement verzameld.
De structuur en partners van ons
departement, voorbeelden van
projecten per jaar en de
voorstelling van onze
ontwerpmethode. Jammer
allemaal in verschillende talen.
Verblijf en tijdsbesteding
Begeleiding
De hoofdbrok van mijn bezigheid was de begeleiding van het project. 15 studenten in een week
a rato van 2 uur begeleiding per dag met feedback op hun werk, en dit in de Spaanse taal was
een hele opdracht. Daar deze vorm van intensief werk niet de gewoonte was, en de methodiek
voor hen nieuw was, moest ik bovendien heel wat voorbeeldmateriaal verzamelen voor elke
nieuwe stap, zeg maar elke dag. De vertalingen en het leren van specifieke termen en
technische onderdelen eiste natuurlijk ook heel wat tijd.
Dankzij onze uitgebreide en goed gedocumenteerde website is me dit goed gelukt. Ook de
steun van de collega’s in Antwerpen, in het bijzonder van Jan VG. en Frank R., is hier van
belang.
Voorstelling van ons instituut
Naast de opdrachtbegeleiding heb ik voor studenten en docenten een voorstelling gegeven van
onze opleiding. Het doel van deze voorstelling was informatie te verschaffen voor potentiële
erasmusstudenten en -docenten, en een beeld te geven van ons curriculum en onze
ontwerpmethodologie.
Verslag gastcollege Valladolid Lieven Bonnaerens 11

Een voorstelling van de situering van
onze school in Antwerpen en
Vlaanderen, en van Vlaanderen in
Europa. Een demistificatie voor de
potentiële erasmusstudenten. Voor
de gelegenheid in het Spaans om de
drempel zo laag mogelijk te maken.
Hiervoor had ik wat materiaal ter beschikking dat ik verzamelde voor mijn vertrek zoals:
- Een PPT bestand met de structuur van het departement, de erasmus- en amerikaanse
partners, gemaakt naar aanleiding van de contacten met de Amerikaanse universiteit.
- Een PDF bestand over onze ontwerpmethode door studenten gemaakt (zeer duidelijk)
- Een PDF bestand “Passion for Antwerp”, van de Associatie met alle informatie voor
erasmusstudenten in Antwerpen.
- Een PDF bestand met projecten per jaar
Naast deze documenten heb ik ter plaatse nog een voorstelling gemaakt die een beeld geeft
van de situering van de school in Antwerpen. Ook de situering van Antwerpen, binnen
Vlaanderen en België, de talen, de cultuur, het patrimonium, recreatie, de verbindingen met
Valladolid,enz. Het is voor potentiële erasmusstudenten wel belangrijk om de drempel naar
ons land wat de verlagen. De tip dat je studenten aanspreekt met over de omgeving te
beginnen informeren heb ik van Dieter Schultz, een Duitse collega die samen met mij in
Valencia was.
Daarnaast heb ik een linkdocument gemaakt dat op een overzichtelijke manier studenten of
docenten naar de meest interessante plaatsen binnen onze website leidt. Hier komen de
onderzoeksprojecten aan bod.
Ik heb deze documenten verzameld op een CD, zodat ze gemakkelijk beschikbaar zijn voor
docenten die op erasmusmissie zouden gaan in de toekomst.
Verslag gastcollege Valladolid Lieven Bonnaerens 12

David Escudero, wat onwennig met
met zijn eerste Duvel in een echt
Duvelglas. Eerste les: het glas
vasthouden.
1000 pleinen al dan niet met
fonteinen, en een
beeldententoonstelling in de
historische hoofdzetel van de unif.
Een goed idee is om eens werk te maken van één overzichtelijke presentatie voor deze
doeleinde. Dit is reeds omschreven in mijn verslag van vorig jaar in Valencia. Desnoods
modulair en met een aantal taalwissels, zodat erasmusdocenten met een minimum
voorbereiding een duidelijke voorstelling op maat kunnen samenstellen op verplaatsing. Deze
kan eventueel op de site geparkeerd worden, zodat we op elke plaats op de wereld deze
voorstelling kunnen geven.
De voorstelling zelf was een succes, een 30 tal studenten en enkele lesgevers waren erop af
gekomen en waren onder de indruk. Ik had mijn presentatie in het begin van de week laten
afficheren ad valvas, ook een tip van Dieter Schulz in Valencia.
Export van de Vlaamse cultuur
Ook een taak, de studenten en collega’s inwijden in onze rijke cultuur, niet alleen onze
werkmethode en curriculum, maar ook onze culinaire hoogstandjes. En dat is in Spanje zelfs
niet eens moeilijk wat betreft onze biercultuur, Vlaanderen brouwt niet alleen bier maar kan het
nog exporteren ook. Alleen iemand die de spanjaarden leert hoe ervan te genieten, daar is nog
werk aan de winkel. Daarnaast heb ik één van de avonden voor David en een aantal studenten
gedemonstreerd hoe we mosselen bereiden. De tijd dat Spanje in Vlaanderen kwam vertellen
hoe het moest is blijkbaar lang voorbij.
Cultuur en stad
Het was wel even zoeken naar een gaatje in
de planning om de stad cultureel te
exploreren. David was echter een goede
gastheer, die me loodste waar ik wilde komen.
In de prachtige bibliotheek, indrukwekkend
omwille van de omvang maar ook qua
gebouw, een voormalig palacio, de moeite
waard. Naast de tentoonstelling van hun
departement en een beeldhouwster in het
Verslag gastcollege Valladolid Lieven Bonnaerens 13

historisch hoofdgebouw van de universiteit, heb ik enkel nog het “Museo Nacional de Escultura”
kunnen bezichtigen, gratis met mijn “Vlaamse Lerarenkaart” trouwens.
Zaterdag heb ik met David Salamanca bezocht, zo’n 120 km van Valladolid. Een
indrukwekkende stad, met een zeer rijke geschiedenis.
Valladolid zelf omschrijf ik als de stad met 1000 pleintjes en kiosken. Op elke hoek van elke
straat een krantenkiosk. Ik was er bijna in geslaagd er 3 op één foto te krijgen. Verder één en
al winkel, met een absoluut rekord schoenwinkels, gemiddeld 3 per straat.
Verder veel groen, een prachtig koel park vol loslopende pauwen en toevallig een
zandsculpturenwedstrijd op de Plaza Mayor.
Huisvestingsmogelijkheden voor studenten
Gezien te kort aan tijd heb ik op dit vlak geen exploratie kunnen doen of informatie kunnen
verzamelen voor studenten die eventueel op uitwisseling zouden gaan in Valladolid. Alvast nog
een opdracht voor volgend jaar.
Verslag gastcollege Valladolid Lieven Bonnaerens 14

Lieven Bonnaerens
5 juli 2004
Besluit
Een zinvol bezoek, al was het maar om nogmaals bevestiging te krijgen van onze eigenwaarde
en het niveau van onze opleiding. Belangrijk is de grote openheid waarmee men in Valladolid
de zin van mogelijke samenwerking inziet.
In het kader van de BA-MA structuur is het vast interessant dat de curricula in Europa beter op
elkaar worden afgestemd, zodat doorstroming en uitwisseling van studenten ook echt
eenvoudig wordt. Hier ligt voor ons misschien een zinvolle taak in consulting t.o.v. jonge
opleidingen zoals deze en die in Valencia.
Naar een mogelijke return onder vorm van een gastdocentschap bij ons zal het nog even
aftasten worden. In eerste instantie mensen vinden die kunnen passen binnen een project bij
ons, die dan nog willen of kunnen komen, zal wel nog enige verkenning extra vragen. Om dit te
realiseren moet er een hechte band met wederzijds vertrouwen groeien. Dit is in Valladolid,
beter dan in Valencia, goed gestart.
Hierbij komt de vraag of het zin heeft gastdocenten uit erasmusuitwisselingen te proberen
inschakelen tijdens de ADSL week? Dat zou een enorme besparing betekenen van gelden die
we anders kunnen aanwenden. Aan zo’n avontuur moeten we wel tijdig beginnen plannen.
Bij de vergelijking van dit bezoek van 1 week met een specifiek eigen project en dat van
Valencia van 2 weken, is 1 week te kort om een goed inzicht te krijgen in de structuur en het
niveau van een opleiding. Een eigen project schept wel een hechte band met de studenten,
wat op zich interessante informatie oplevert die van officiële zijde niet te verkrijgen is.
Ik vind dat onze erasmusstudenten veel meer informatie zouden kunnen overbrengen over de
partnersscholen waar ze zijn geweest. Iiemand die zes maand als student meedraait heeft een
grondig zicht op lesmethodes, begeleiding, niveau en andere interessante informatie.
Wat betreft het voorstellingsmateriaal voor dergelijke missies, herhaal ik de nood aan een
modulaire presentatie met taalwissels. Het materiaal is wel o.v.v. losse slideshows
voorhanden, maar niet tot een modulair bruikbaar geheel verwerkt. Een opdracht voor tegen de
volgende uitwisseling misschien.
Verslag gastcollege Valladolid Lieven Bonnaerens 15

Verslag gastcollege Valladolid Lieven Bonnaerens 16