NIEUWSBRIEF - A Rocha

Marianne Thieme
Interview
,,We moeten onze levensstijl drastisch
veranderen. En dat is niet zo heel moeilijk.
Ik probeer zo consequent mogelijk te zijn,
maar ik ben ook mens. Het lukt niet altijd.
Maar ik vind dat je beter inconsequent
goed kunt leven, dan consequent fout.”
A Rocha
NIEUWSBRIEF
jaargang 11 – no 1 – Mei 2013

Als je het eten van wild in verband brengt met natuurbeheer en duurzaamheid, ben je verzekerd van debat. A Rocha Zwolle
organiseerde dit voorjaar de ganzenproeverij ‘Gans anders’. Via de webcommunity van A Rocha wordt erover gediscussieerd.
Een belangrijk gesprek, dat al goede reacties heeft opgeleverd! Om het gesprek een nieuwe impuls te geven, gingen we voor een
uitgesproken standpunt op bezoek bij Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren. Een gesprek over geloof, natuur, dierenwelzijn
en vlees eten. “Ik geloof in persoonlijke vrijheid, maar ik wil je wel scherp houden.”
Ze zit sinds november 2006 in de Tweede Kamer en is al ruim
zes jaar het boegbeeld voor alles wat met duurzaamheid en
dierenwelzijn te maken heeft. Terugblikkend ziet Marianne Thieme
als de grootste verdienste van de Partij voor de Dieren dat andere
partijen dierenwelzijn hoger op de agenda zetten. “Wij zijn de ‘haas
in de marathon’, we laten andere partijen harder lopen. Joop Atsma
van het CDA verzuchtte ooit: ‘Het gaat tegenwoordig elke dag over
dieren in de Tweede Kamer’. Dat zie ik als een groot compliment.”
Het heeft haar het laatste jaar aangenaam verrast dat ook in een
tijd van economische crisis het thema duurzaamheid niet meer weg
te denken is. “Ik voorspel dat dit de eeuw van het dier wordt. Dat
betekent niet dat we mensenrechten moeten geven aan dieren, maar
dat we dieren de ruimte en vrijheid geven om te leven naar hun
eigen aard.”
Ganzenproeverij
De scherpte komt onmiddellijk in het gesprek als het gaat om de
ganzenproeverij van de lokale groep van A Rocha in Zwolle. Een
initiatief eerder dit jaar om mensen aan het denken te zetten over
wat ze eten: kies je voor regulier vlees, voor de biologische variant
of ook voor wild? Kan het eten van een gans zelfs een bijdrage zijn
aan natuurbehoud? Er zijn intussen zoveel ganzen dat weidevogels
erdoor in de knel komen. Er moet dus iets gebeuren.
Maar aan Marianne Thieme is de ganzenproeverij niet besteed: “Ik
begrijp best dat je manieren zoekt om mensen te laten nadenken
over wat ze eten. Maar pas op. Jagers willen niets liever dan ons
laten geloven dat zij medestanders zijn in de strijd tegen de bioindustrie.
Maar je moet beseffen dat die twee miljoen dieren die
jaarlijks worden geschoten, nog eens twee miljoen aangeschoten
dieren opleveren die enorm lijden. Ganzenvlees
is absoluut niet
verantwoord.”
“Ik wil mensen
scherp houden”
Marianne Thieme mist aandacht voor
dierenwelzijn bij christenen
Roofdieren
Jacht blijkt – niet geheel onverwacht – het belangrijkste geschilpunt
in het gesprek. Als je een stukje vlees wilt eten, koop dan iets uit de
biologische veehouderij, zegt Thieme. “Al zijn daar ook problemen.”
Maar wild is toch een ultieme vorm van biologisch vlees? “Alle
jacht is plezierjacht en dat wijzen wij af.” Maar de mens neemt
door verantwoord jagen toch de positie in van grote roofdieren die
in Nederland ontbreken? “Het is een achterhaald idee dat iedere
diersoort een roofdier nodig heeft. Ziekten en het voedselaanbod
bepalen voor het grootste deel de omvang van een populatie.” Maar
natuur heeft in ons land toch beheer nodig, bijvoorbeeld als de
ganzenpopulatie tegen de klippen op groeit? “Jagen helpt niet. Er
worden in allerlei gebieden duizenden ganzen geschoten, maar in
de kortste tijd zitten er in die gebieden ook weer duizenden nieuwe
ganzen.”
Achter deze strikte en strijdbare opvattingen leven bij Thieme
leidende begrippen als ‘mededogen’ en ‘respect voor het
allerkwetsbaarste’. “Dieren moeten tot hun recht komen, moeten
kunnen leven naar hun aard. Ik geloof in persoonlijke keuzevrijheid
van mensen om al of niet dieren te eten. Maar er zijn steeds meer
argumenten om het niet te doen: er zijn alternatieven, we kunnen
de wereldbevolking straks niet meer voeden als we allemaal vlees
eten. Bovendien kost de productie van vlees simpelweg teveel graan
(veevoer), dat ook allemaal geteeld moet worden. Je kunt veel meer
mensen voeden door de plantaardige eiwitten rechtstreeks te eten.
Vlees eten is ook een bedreiging voor de biodiversiteit op aarde. Er
zijn steeds meer aanwijzingen dat te veel vlees eten negatief effect
heeft op je gezondheid.” Het zijn goede argumenten om minder vlees
te eten. Maar zijn het per se argumenten om ieder biefstukje en alle
gehakt helemaal te laten staan? Marianne Thieme draait het om: “Als
het enige argument is dat vlees lekker is, vind ik dat te mager om
vlees te blijven eten.”
Geloof
Marianne Thieme is een gelovig mens – ze is lid van de Zevende
Dag Adventisten. Haar geloof houdt ze strikt gescheiden van haar
politieke werk: “Ik leid
Deze economische
crisis gaat voorlopig
niet over.
Maar er komt een
ecologische crisis
aan die veel groter is
en waar nauwelijks
aandacht voor is.
een seculiere partij. Mijn
geloof is een privézaak.
Ik was overigens al
dierenbeschermer voordat
ik me aansloot bij de kerk.”
In het christelijk geloof
vindt ze wel dezelfde
begrippen – liefde en
mededogen – die haar al
een leven lang motiveren
om dierenwelzijn hoog op
de agenda te zetten. Maar
concreter dan dat maakt ze
het liever niet. Dieren zijn
voor haar waardevol omdat
ze bestaan voor zichzelf.
Niet omdat ze bestaan voor
de Schepper? “Daar waag ik me niet aan.”
Kijkend naar christelijk Nederland heeft ze nog wel een noot te
kraken. Uit onderzoek is gebleken dat 40 procent van de christenen
duurzaamheid belangrijk vindt. Dat is best een mooi percentage.
Maar op het gebied van dierenwelzijn is dat maar 10 procent, en
dat zit Thieme dwars. “Hoe kan het dat een groot deel van de bioindustrie
door christenen wordt gerund? Zij gaan wat mij betreft
veel te sterk uit van ‘heersen over de aarde’. Ik hoop dat dat gaat
veranderen in ‘zorgen voor de aarde’.”
Rampscenario’s
Over geloof gesproken, ook de politiek zit volgens Marianne
Thieme vol met gelovigen: groei-gelovigen. “De politiek wil de
burger wijs maken dat we uit de crisis komen als we gaan inzetten
op meer productie, op economische groei. Maar kijk naar de CO2
in de lucht, kijk naar de grondstoffen die opraken. Vroeger waren
het vaak gelovigen of filosofen die met rampscenario’s kwamen.
Tegenwoordig zijn het de wetenschappers. Jan Rotmans, hoogleraar
duurzaamheid en transitiedenker, zegt: ‘Deze economische crisis
INTERVIEW
gaat voorlopig niet over. Maar er komt een ecologische crisis aan die
veel groter is en waar nauwelijks aandacht voor is.’ De moed zou je
in de schoenen zakken.”
Zelf blijft Thieme voorzichtig optimistisch: “Volgens mij hoef je de
moed niet op te geven, maar dan moeten we wel onze levensstijl
drastisch veranderen. En dat is niet eens zo heel moeilijk. Ik heb
dat zelf ook voor een groot deel gedaan. Ik probeer zo consequent
mogelijk te zijn, maar ik ben ook mens. Het lukt niet altijd. Maar
ik vind dat je beter inconsequent goed kunt leven, dan consequent
fout.”
In de kou
Staan allerlei duurzame idealisten bij de Partij voor de Dieren
niet in de kou, omdat ze zich uiteindelijk niet kunnen verenigen
met de scherpomlijnde standpunten over dieren? Volgens het
verkiezingsprogramma worden ‘biologische plantaardige producten
actief ondersteund en gepromoot’.
Maar de partij wil kennelijk de
producten van een biologische
veehouder niet op dezelfde
manier promoten. Flexitariërs
(mensen die minder vlees eten)
doen misschien wel een stap
op de goede weg, maar zouden
eigenlijk vegetariër moeten
worden. En natuurorganisaties
die geloven in jacht om
populaties te beheren, hoeven
ook al niet op enige support
van de Partij voor de Dieren te
rekenen.
Maar volgens partijleider
Thieme is dat te scherp
geschetst. “Wij geven
biologische veehouders
wel degelijk veel support.
We zetten ze bijvoorbeeld
in het zonnetje als ze een
modderpoel voor zeugen
aanleggen. Een flexitariër
bekritiseren we niet omdat hij nog vlees
eet. Hij is op de goede weg! Ik meen het oprecht: je kunt beter
inconsequent goed bezig zijn. Dan heb je al een hele stap in de
goede richting gezet. En met de natuurorganisaties werken we waar
mogelijk samen, we zoeken echt de verbinding. Het standpunt over
jacht scheidt ons, dat is waar. Maar in een volwassen relatie kan dat.
Ik wil mensen en organisaties altijd graag scherp houden.”
Discussieer mee over ganzen eten en natuurbeheer op het forum
van www.arocha.nl.
Tekst: Embert Messelink | Foto’s: Rogier Bos
A Rocha

Natuur
Wat is dat eigenlijk?
Tijdens de A Rocha vrijwilligersconferentie eerder dit jaar sprak Dick Bal over nut en
noodzaak van natuurbeheer. Zijn verhaal was een welkome theoretische ondergrond
voor al het praktische plaggen, snoeien, hooien en planten door lokale groepen van A
Rocha. Hierbij een samenvatting van zijn verhaal.
Tekst en foto’s: Dick Bal, ecoloog / senior beleidsmedewerker Natura 2000
bij het Ministerie van Economische Zaken.
Foto boven De Tongerensche heide op de Veluwe: een gaaf
half-natuurlijk heidelandschap met vennen, natte en droge
heide en bos. Resultaat van het samenspel van natuurlijke
processen en beheer.
Foto rechts Het Fochteloërveen: door turfwinning, verdroging
en stikstof een ruïne van wat eens een nagenoeg natuurlijk
hoogveenlandschap was. Herstel komt op gang, maar zal veel
tijd vergen.
In de meest brede zin van het woord zou je
kunnen zeggen dat er overal waar ‘wilde’
planten en dieren aanwezig zijn, natuur
is. Dus van een varen op een muur of een
vogel in de tuin tot de ‘ongerepte natuur’
van de oerwouden en de poolzee. Goed
beschouwd zien we dan een verschillende
mate van menselijke beïnvloeding van
landschappelijke omstandigheden en
processen. In de praktijk wordt daarvoor
de volgende vierdeling gehanteerd:
nagenoeg natuurlijk, begeleid-natuurlijk,
half-natuurlijk en cultuurlijk. Gebieden
zonder vorm van menselijke beïnvloeding
(‘natuurlijke landschappen’) kennen we in
Nederland niet.
De vier landschappen die in Nederland
wél voorkomen, kunnen we als volgt
karakteriseren:
1. In nagenoeg natuurlijke landschappen
bepalen de natuurlijke processen op
landschapsschaal (nagenoeg) geheel
de ordening van het landschap en
de soortensamenstelling. Bij die
processen gaat het bijvoorbeeld om
getijden, erosie en sedimentatie door
water of wind, hoogveenvorming. De
mens hoeft er alleen maar voor te
zorgen dat storende factoren worden
geweerd, zodat de natuur alle ruimte
krijgt – ook letterlijk. Het is namelijk
belangrijk dat deze landschappen
minimaal duizenden hectares groot
zijn, want anders zijn de processen
van verdwijnen en nieuwvorming,
uitsterven en weer opleven van
dier- en plantsoorten niet met
elkaar in evenwicht. Delen van het
Waddengebied zijn een voorbeeld van
een nagenoeg natuurlijk landschap.
Vanwege het niet intern ingrijpen van
de mens worden deze gebieden ook
wel ‘oorden van onthouding’ genoemd.
De schoonheid van Gods schepping
komt hier het meest direct en volledig
tot expressie.
2. In begeleid-natuurlijke landschappen
wordt iets dergelijks nagestreefd, maar
is er ook een vorm van begeleiding
nodig vanwege bepaalde beperkingen.
Om deze gebieden goed te laten
functioneren, moeten ze toch al gauw
zo’n 500 hectare groot zijn, anders
krijgen de landschapvormende
processen te weinig ruimte. Een
voorbeeld zijn de Oostvaardersplassen:
omdat het gebied in een droogmakerij
ligt, wordt het waterpeil mede door
de mens bepaald. En omdat er geen
zee of rivier is die voor nieuwe
pionieromstandigheden zorgt, is er een
periodieke drooglegging nodig, anders
veroudert en verstart het landschap.
In de drogere delen leven grote kuddes
grazers, waardoor grote grasvlaktes
in stand worden gehouden. Maar de
omvang van deze kuddes wordt wel
mede door afschot bepaald én er staat
een hek om het gebied waardoor de
dieren niet weg kunnen trekken als
ze dat zouden willen – zo wordt de
graasdruk mede door de mens bepaald.
Toch maakt het gebied een ongerepte
indruk, want er vinden geen ingrepen
plaats op detailniveau.
3. Dat is dan ook precies het verschil
met half-natuurlijke landschappen. De
meeste Nederlandse natuurgebieden
behoren hiertoe. In deze landschappen
maakt de beheerder weliswaar
gebruik van natuurlijke processen,
maar de plek en de vorm van de
landschapselementen worden vooral
door de beheerder bepaald. Dat
kan uiteraard het resultaat zijn van
beslissingen die in het verre verleden
zijn genomen, zoals het planten van
een bos in de 19e eeuw. De halfnatuurlijke
‘beheerstrategie’ kan al
worden toegepast op de schaal van
een perceel of een poel. Maar het is
duidelijk dat er meer soorten kunnen
leven als de gebieden groter zijn.
DE VERDIEPING
Zo kunnen populaties van soorten
gemakkelijker overleven. En binnen
grote gebieden zijn er ook veel meer
mogelijkheden voor combinaties
van landschapselementen (bossen,
graslanden, wateren) en subtiele
overgangen daartussen. Zo kunnen
veel meer soorten een plek vinden
in zo’n landschap dan als een los
landschapselement zich in een
‘cultuurwoestijn’ bevindt. Qua mate van
beïnvloeding heeft de beheerder nog
allerlei mogelijkheden. Hij kan ervoor
kiezen om natuurlijke processen als
verlegging van beeklopen, verlanding
van laagveenplassen en spontane
ontwikkeling van bos te laten
plaatsvinden. Maar hij kan er ook
voor kiezen om het landschap meer
als een park te beheren, waarin het
landschapsbeeld als het ware bevroren
wordt.
4. De meest verregaande mate van
beïnvloeding vindt plaats in het
cultuurlandschap, waar we voor
het gemak zowel het moderne
landbouwlandschap toe rekenen als
infrastructuur en steden. Natuurlijke
processen spelen hier nauwelijks
een rol en wilde soorten zijn er als
het ware te gast. Meestal betreft het
soorten die geen hoge eisen stellen aan
hun omgeving of die zich gemakkelijk
aanpassen, zoals de merel in de tuin.
De ‘niche’ van A Rocha zal met name het
half-natuurlijke landschap zijn. Een aantal
kleine ‘parels’ is inmiddels zelfs Europees
beschermd. Mede door de bezuinigingen én
het kostbare beheer (landschapsvormende
processen zijn immers sterk ingeperkt!) zal
de terreineigenaar blij zijn met concrete
inzet van A Rocha. Die inzet kan het verschil
maken tussen verslechtering of herstel!
A Rocha

COLUMN
Handtekening
HEER, wat heeft u veel gemaakt,
veelkleurig en veelzijdig,
en al uw werken spreken van uw wijsheid,
zo onvoorstelbaar veel heeft u gemaakt op aarde.
(Psalmen voor Nu 104)
O HEER, onze Heer,
Uw handtekening staat prachtig
onder heel de wereld
(Psalmen voor Nu 8)
In de jaren tachtig had ik twee docenten op de
middelbare school die sterk betrokken waren bij
milieuvraagstukken. Vanuit hun christelijke overtuiging
zagen zij daarin een grote verantwoordelijkheid. Die
inspiratie heb ik altijd met me meegedragen, ook in
de decennia waarin meer orthodoxe kerken zich niet
zo met de natuur bezighielden. Toch bleef ik meer een
boeken- dan een buitenmens.
Toen ik zeven jaar geleden met A Rocha kennismaakte,
voelde dat als thuiskomen. Deze mensen combineerden
geloven met een milieuvriendelijke levensstijl!
Van hen leerde ik ook het accent te verleggen van
verantwoordelijkheidsgevoel naar verwondering. Die
verwondering raakt me ook als ik de Psalmen voor Nu
lees.
Het gaat niet alleen om wat we moeten, maar ook om
wat we mogen: dankbaar zijn voor de schoonheid van
de schepping. Ons verwonderen over alles wat God
gemaakt heeft, veelkleurig en veelzijdig. We kennen
God niet alleen uit zijn boek, de Bijbel, maar ook uit het
boek der natuur. Gods creativiteit en zorg, we zien ze
terug zijn schepping. Door binnen A Rocha mee te doen,
leerde ik steeds meer zien dat Gods handtekening
prachtig onder deze hele wereld staat!
— Martine Krabbendam
A Rocha Zeeland
Diaconale dag
Middelburg
A
Rocha Zeeland werkte
dit voorjaar mee aan een
diaconale dag van de
Gasthuiskerk in Middelburg. In
het kader van NL-Doet konden
gemeenteleden zich op zaterdag
16 maart inzetten voor een klus
via Stichting Present of voor een
natuurwerkdag van A Rocha.
25 volwassenen en 10 kinderen
werkten mee op Landgoed
Molenwijk, dat door A Rocha
Zeeland wordt beheerd.
Paul Nieboer: ‘Het was een mooi natuurgebied en het geeft
voldoening om aan het eind het resultaat te zien. Het was leuk om
met mensen samen te werken die je normaal niet echt spreekt.
Het was zinvol voor het Zeeuws Landschapbeheer, en als groep
hadden we een gezellige tijd met elkaar. Voor mij is dit de kerk
zoals ik zou willen dat hij altijd is.’
A ROCHA ACTIEF
A Rocha Natuurweken
Drie jaar geleden sprak Jaap Gijsbertsen
voor het eerst met Chris Naylor,
internationaal directeur en medeoprichter
van A Rocha Libanon. Jaap
was toen aan het nadenken over de
relatie tussen zending en zorg voor
de schepping. In A Rocha Libanon
komen die twee aspecten bij elkaar in
wat je ‘ecological mission’ zou kunnen
noemen.
En nu is het zover: half juli vertrekken
Jaap en Esther met hun drie kinderen
naar Libanon. Jaap wordt directeur
van A Rocha Libanon. Hij neemt de
eindverantwoordelijkheid voor de
projecten op zich en zal de organisatie
verder ontwikkelen. Hij zal zich vooral
richten op ecologisch onderzoek in
en beheer van het Aammiq Wetland,
in overleg met het aangrenzende Al
Shouf Ceder Nature Reserve (een
cederreservaat). Ook zal hij betrokken
Zing, bid, zaag, spit, zwem en verwonder je!
Inderdaad, een variatie op het bekende lied van
Ramses Shaffy. Voor mij een mooie typering van de
natuurweken van A Rocha. Ramses drukte er denk ik
mee uit dat hij alles uit het leven wilde halen. In de
natuurweken beleven we dat op onze eigen manier.
We ontvangen door te geven. Al zagend en spittend
in de natuur komen we dichter tot elkaar en tot onze
Schepper. We genieten van het zwemmen in de Regge.
Op onze knieën in de hei ontdekken we allerlei leuke
beestjes. Het moment dat ik recht onder mijn voeten
een adder ‘betrapte’ zal ik nooit vergeten. Zo groeien
we samen in verwondering en ervaren we iets van
heelheid in een verbrokkelde wereld. En daar zingen
we dan weer van als één grote familie bij een rijke
maaltijd en een knapperend houtvuur. Heerlijk, die
natuurweken!
Wil je meedoen? In de natuurweek van 3 - 10
augustus is nog ruimte! Mail voor meer informatie:
natuurweek@arocha.org.
tekst en foto’s: Bert Roor
Jaap en Esther naar Libanon
zijn bij de Important Bird Areas die
mede dankzij A Rocha in Libanon zijn
aangewezen.
Door deze projecten worden christenen
op een positieve manier zichtbaar in het
overwegend islamitische Libanon. Ook
blijkt het verbindend en verzoenend
te werken als christenen, moslims en
druzen zich samen inzetten voor het
behoud van hun leefomgeving. ‘Een
missie van hoop!’, zoals Jaap en Esther
het noemen. Esther ziet mooie kansen
om werk te maken van natuureducatie
voor jongeren.
Kijk voor meer informatie:
www.jelibanon.wordpress.com
Wilt u hen financieel steunen? Dat kan
via 9476780, t.n.v. Stichting A Rocha
Nederland te Amersfoort, onder
vermelding van JE Libanon.
A Rocha

A ROCHA
christians in conservation
A Rocha is een christelijke
natuurbeschermingsorganisatie. De naam
A Rocha is Portugees en betekent ‘de rots’.
Het verwijst naar de locatie van het eerste
natuurbeschermingscentrum in Portugal.
Inmiddels werkt A Rocha ook in negentien
landen wereldwijd.
De vijf uitgangspunten van A Rocha zijn:
CHRISTIAN:
De grondslag van alles wat we doen, is ons
bijbelse geloof in de levende God, die de
wereld maakte en liefheeft, en de zorg over zijn
schepping aan de mensen heeft toevertrouwd.
CONSERVATION:
We doen onderzoek met het oog op
bescherming en herstel van de natuur.
Daarnaast vinden we natuureducatie - voor
jong en oud - van groot belang.
COMMUNITY:
We willen vanuit onze toewijding aan God
en aan de hele schepping goede relaties
opbouwen met elkaar en met de mensen in
onze leefomgeving.
CROSS-CULTURAL:
We gaan, lokaal en wereldwijd, uit van de
inzichten en vaardigheden van verschillende
culturen.
COÖPERATION:
We werken samen met tal van andere
organisaties en individuen met wie we de zorg
voor een duurzame wereld delen.
colofon
Stichting A Rocha Nederland
Leonorestraat 11 | 3816 SR Amersfoort
Tel: 033-4726722 | nederland@arocha.org
www.arocha.nl (Nederland)
www.arocha.org (internationaal)
Inschr. nr. K.v.K. Amersfoort 32095673
ING 9476780 tnv A Rocha
Nederland te Amersfoort
IBAN NL94INGB0009476780
BIC INGBNL2A
Wilt u A Rocha steunen? Maak dan minimaal
25 euro over op bovenstaand banknummer
ovv ‘nieuwe donateur’ en uw adresgegevens. U
ontvangt dan 2 keer per jaar onze nieuwsbrief.
Klimaatprogramma Climate Stewards
ING 3378523 tnv Climatestewards.nl
te Amersfoort
IBAN NL92INGB0003378523
BIC INGBNL2A
Lay-out: Rogier Bos
(www.rogierbos.com)
Eindredactie: Martine Krabbendam
Drukwerk: De Groot
(www.degrootdruk.nl)
AGENDA
A Rocha Pro
A Rocha Pro is een netwerk in oprichting voor professionals in natuurbeheer en
-onderzoek. Doelstelling is samenkomsten te organiseren om de verbinding tussen
geloof en werk te leggen. Ook tal van andere onderwerpen kunnen aan bod komen,
zoals dilemma’s rond natuurbeheer, bosbouw, ruimtelijke ordening en beleid.
De eerste bijeenkomst is op vrijdagmiddag 14 juni in Reeuwijk, met Jan van der
Stoep (lector aan de Christelijke Hogeschool Ede) en Dick Bal (beleidsmedewerker
Natura 2000 bij het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie).
Meer informatie en aanmelding: guido.hamelink@arocha.org.
Lokale groepen
A Rocha Amersfoort amersfoort@arocha.org
Van september tot maart iedere eerste zaterdag van de maand natuurwerkdagen
op Landgoed Den Treek-Henschoten en Landgoed Coelhorst van
Natuurmonumenten.
A Rocha Deventer deventer@arocha.org
Geregeld natuurbeheer in De Slenk, een natuurgebied bij Lettele van de Stichting
IJssellandschap.
A Rocha Gelderse Poort gelderse.poort@arocha.org
Iedere 1e zaterdag van de maand: natuurwerkdagen op Landgoed Huis Sevenaer in
Zevenaar.
A Rocha Groene Hart groene.hart@arocha.org
Sinds begin dit jaar nauw betrokken bij natuurbeheer in de ‘Stolwijkse Boezem’
ten zuiden van Gouda.
A Rocha Heuvelrug heuvelrug@arocha.org
Natuurwerkdagen op de Landgoederen De Laan en Prattenburg, en andere
activiteiten als workshops natuurfotografie en vegetarisch koken.
A Rocha Noord (Assen) arocha.noordnl@gmail.com
In de opstartfase. Zijn er noorderlingen in Assen en omstreken die willen
meedoen?
A Rocha Zeeland zeeland@arocha.org
Beheert Landgoed Molenwijk in Oostkapelle en gaat ieder najaar hooien op
Tholen.
A Rocha Zwolle zwolle@arocha.org
Verschillende activiteiten rond ‘het Engelse Werk’ van Staatsbosbeheer. Met in
augustus naar verwachting weer een echte hagepreek!
Comité van Aanbeveling
Het Comité van Aanbeveling bestaat uit mensen die hun naam graag aan A Rocha
verbinden en de missie van harte onderschrijven.
Reinier van den Berg
weerman/meteoroloog
Wouter van Dieren
Club van Rome
Leonard Geluk
voorzitter bestuur ROC Midden-Nederland
Bob Goudzwaard
econoom
Jan Huygen
plattelandsondernemer/filosoof
Edward de Kam
directeur Youth for Christ Nederland
Stefan Paas
hoogleraar missiologie
Wim Rietkerk
directeur l’Abri Nederland
Edith Schouten
auteur/natuurliefhebber
Dick Stellingwerf
burgemeester Lemsterland
Jeroen Sytsma
gereformeerd predikant Middelburg
Ds. Arie van der Veer
programmamaker EO
Martine Vonk
duurzaamheidsadviseur
Nieuwsbrief is gedrukt op
milieu-verantwoord papier.