A Rocha bestaat 20 jaar!

A ROCHA NEDERLAND
Christians in Conservation - 1 e jaargang - no. 1 - oktober 2003
A Rocha
bestaat
20 jaar!
Begin jaren ’80 vestigden
Peter en Miranda Harris
– een Brits predikantsechtpaar
– zich in de Portugese Algarve.
Niet ver van het plaatsje Quinta
da Rocha richtten ze in 1983 een
natuurbeschermingscentrum op.
Het project kreeg al gauw de naam
A Rocha (de rots). A Rocha: in
Nederland nog piepjong, maar anno
2003 dus ook al een twintigjarig
jubileum.
A Rocha is in de tussentijd gegroeid.
Vrijwilligers, die op het Portugese
project een handje hielpen, namen het
idee mee naar hun eigen land. En zo
ontstonden vooral de laatste jaren
steeds meer A Rocha projecten. Intussen
bestaat A Rocha in dertien landen,
verdeeld over vier continenten. A
Rocha natuurbeschermingscentra zijn
er al in Portugal, Frankrijk, Kenia,
Canada en Groot-Brittannië.
In al die landen is A Rocha meer dan
alleen een natuurbeschermingsorganisatie.
Zeker, er wordt natuuronderzoek
gedaan, om meer zicht te krijgen
op bescherming. En natuurbeheer
speelt eveneens een grote rol, als ook
het – in samenspraak met de lokale
bevolking – beschermen van natuurgebieden.
Maar daarnaast vormen de
A Rocha centra een open leefgemeenschap,
waar vrijwilligers, studenten
en geïnteresseerden kunnen verblijven.
Voor een dag, een week, en soms
zelfs een aantal maanden. Om de handen
uit de mouwen te steken, onderzoek
te doen en bij te dragen aan de
taken. En om te ervaren wat het is
ook dicht bij de natuur te leven. Maar
ook om mee te maken waarom die natuur
zo de moeite waard is: omdat het
gaat om de schepping van God, die
aan de mensen heeft opgedragen er
goed voor te zorgen. Want dat is ten
diepste waarom A Rocha er is: we
willen als christenen niets liever dan
die schepping – in alle diversiteit en
veelkleurigheid – in stand houden. En
NIEUWSBRIEF
Marcial Felgueiras, beheerder van het Portugese A Rocha centrum, met medewerkers en
belangstellenden tijdens het ringen van een roodkopklauwier in de tuin van Cruzinha.
daar is vaak onderzoek voor nodig, en
wetenschap. Maar zonder mensen die
onder de indruk raken van de pracht
en grootsheid van Gods schepping, en
beseffen dat we voor de natuur mogen
zorgen, zal het niet lukken.
Daarom is ook natuureducatie een
van de speerpunten van het werk van
A Rocha. Dat gebeurt door schoolklassen
uit te nodigen op de natuurbeschermingscentra,
door lezingen en
nieuwsbrieven. Ook A Rocha Nederland
heeft vanaf nu een eigen nieuwsbrief.
U hebt het eerste exemplaar in
handen. Vanaf nu hopen wij de donateurs
vier keer per jaar – tegelijk met
het Engelstalige magazine met
nieuws over A Rocha Internationaal –
deze nieuwsbrief toe te sturen. Veel
leesplezier!
Embert Messelink
Kennismaken met A Rocha Nederland...A Rocha project in beeld... Steeds meer libellen in Nederland

Kennismaken met A Rocha Nederland
ARocha Nederland bestaat
sinds 21 december 2002.
De aftrap vond plaats
voorafgaand aan een excursie in de
oude polder Arkemheen, tussen
Nijkerk en Spakenburg. Sinds begin
dit jaar heeft A Rocha Nederland
een bestuur van vijf leden. Zij stellen
zich op deze pagina kort aan u
voor.
Embert Messelink:
Natuur
fascineert me
vanaf mijn
jeugd. Op de
vogelwerkgroep
in Twente leerde
ik de vogels
onderscheiden.
Via de Dutch Birding Association
raakte ik geïnteresseerd in de herkenning
en verspreiding van vogels. Er is
altijd meer te leren. Niet alleen over
zeldzaamheden, maar ook over de ontwikkelingen.
Waarom breiden buidelmezen
zich eerst uit tot in Nederland,
en gaan ze vervolgens weer achteruit?
Als journalist voor het EO-programma
De Ochtenden op radio 1 krijg ik af en
toe de kans om mijn vakgebied en
mijn interesse te combineren. Dat kan
bijvoorbeeld bij een actueel onderwerp
als klimaatverandering en de gevolgen
voor flora en fauna. A Rocha brengt
geloof en natuurbescherming op een
bijzondere manier bij elkaar. Mijn
droom is dat er in de toekomst ook in
Nederland een A Rocha centrum is
waar mensen zich samen kunnen verwonderen
over Gods schepping. En
een plek van waaruit we een praktische
bijdrage kunnen leveren aan de
bescherming van die schepping.
Petra Messelink: Ik heb niets met
natuur. Of toch wel? Feit is dat ik nauwelijks
een ekster van een kievit kan
onderscheiden. De planten en dierenwereld
zit boordevol geheimen voor
mij. Toch voel ik mij ook erg betrok-
ken bij A Rocha.
In mei
2002 zijn we
als gezin een
maand naar het
A Rocha project
in Frankrijk
geweest. Daar
ervoer ik hoe
een mens door zijn Schepper geschapen
is: om in nauw contact te staan met
andere mensen. In onze huidige maatschappij
is iedereen op zichzelf aangewezen.
Je voelt je vreselijk als je een
ander om een gunst moet vragen. De
maand meewerken in de A Rocha leefgemeenschap
smaakte wat mij betreft
naar meer. Graag zou ik ons gezin (drie
kleine kinderen tussen een half jaar en
bijna zes jaar) openstellen om de A Rocha-visie
breder uit te dragen. In het
dagelijks leven heb ik overigens naast
mijn gezin twee banen: ik werk als
journalist voor een regioredactie van
Dagblad De Gooi- en Eemlander en ik
begeleid stagiairs van de Christelijke
Hogeschool Ede (afdeling communicatie
en journalistiek) bij hun stages.
Mijn naam is
Martine Vonk.
Ik ben 29 jaar
en woon in een
woongroep van
Stichting Timon
in Houten.
Ik werk als
AIO bij het Instituut
voor Milieuvraagstukken en
het Bezinningscentrum van de VU .
Wat mij aanspreekt in A Rocha is de
combinatie van natuur, gemeenschap
en christen-zijn. Bij A Rocha kun je
gewoon aan de gang - of je nu natuuronderzoek
doet, de tuin wiedt of een
maaltijd kookt. Voor ieder is plaats. Al
doende komt naar voren wat bij A Rocha
op de eerste plaats staat: Gods
liefde voor wat Hij heeft geschapen.
Dat is inclusief jou en mij.
Ik ben John Smits, geboren op 31 december
1960 te Delft. Gehuwd met
Jeannette en gezegend met de rijkdom
van drie kinderen. Van beroep rentmeester
en bosbouwkundige.
Door de beroepsmatigeervaring
met bosennatuurbeheer
heb ik een
groot verantwoordelijkheidsbesef
gekregen om datgene te
bewaren van de Schepper heeft gemaakt.
In de natuur valt nog zoveel te
ontdekken! A Rocha kan daarin veel
betekenen! Door mensen zelf de
schoonheid van de schepping te laten
ontdekken, gaat een nieuwe wereld
open. Ik wil daar heel graag mijn
steentje aan bijdragen.
Mijn naam is Erna van Rijssen en in
het dagelijks leven ben ik als gezinsvoogd
werkzaam in Dordrecht. Om
mij te ontspannen probeer ik in mijn
vrije-tijd vaak
de natuur in te
trekken en me
blijvend te verwonderen
over
de schoonheid
ervan. Achter
al het moois
zie ik dankbaar
de inspirerende hand van onze Hemelse
Schepper. Deze twee elementen
vormen voor mij de motivatie om mij
in te zetten voor A Rocha. Een aantal
jaren geleden ben ik voor het eerst bij
een project geweest, in Portugal,
waarbij ik kon ervaren hoe uniek en
bijzonder de visie en werkwijze van A
Rocha is. Als secretaris van A Rocha
Nederland houd ik mij onder andere
bezig met het verzenden van informatiepakketten,
nieuwsbrieven, houd ik
het donateurbestand actueel en beantwoord
ik mailtjes en brieven. Voor de
komende tijd hebben wij als bestuur
weer een aantal aantrekkelijke en inspirerende
activiteiten uitgezet, waarbij
ik u graag persoonlijk hoop te ontmoeten.

A Rocha project
in beeld
Frankrijk: bescherming
van het Ilon-moeras
Toen Peter en Miranda
Harris de leiding van hun
Portugese A Rocha project
hadden overgedragen, begonnen
ze een visie voor een soortgelijk
project in Frankrijk te vormen.
Uiteindelijk streken ze ruim vijf jaar
geleden in de Zuid-Franse Provence
neer. Hier, bij de antieke stad Arles,
kwamen de moerassen van de
Camargue, de halfsteppe van de
Crau en de uitlopers van de Alpen,
‘Les Alpilles’, bij elkaar. In dit gebied
lagen zowel uitdagingen in de natuurbescherming
als in het uitdragen
van het christelijk geloof.
Een scharrelaar in het onderzoeksgebied van
A Rocha Frankrijk.
Inmiddels groeide A Rocha wereldwijd
en kregen de Harrises het steeds
drukker met reizen om nieuwe initiatieven
te bezoeken en te coördineren.
Het moeras van Ilon stond dit najaar door intensieve regenval vol water. Op de achtergrond de
bergen van Les Alpilles.
Rob Crofton, een Frans-sprekende
Engelse bioloog werd gevraagd om in
het gebied te komen wonen en werken,
om de mogelijkheden voor een
lokaal A Rocha project verder te
onderzoeken. Rob verzorgde bijbelstudies
over onze omgang met de
schepping voor studentenverenigingen,
presentaties over A Rocha in kerken
en ging er dikwijls op uit om andere
natuurbeschermers in het gebied
te ontmoeten. De visie groeide langzaam,
maar kreeg een impuls toen
een Franse ecoloog en theoloog, Frédéric
Baudin, zich bij het team voegde.
Mede dankzij hem kreeg A Rocha
Frankrijk officiële status, werd er een
nationale commissie opgezet en
kwam er ieder kwartaal een ledenblad
uit. Rob had inmiddels goede contacten
gelegd met de eigenaar van een
bijzonder natuurgebied. Monsieur
Donadieu (‘gift van God (!)’) gaf Rob
permissie om het unieke Ilongebied,
een moeras omgeven door bos, kalkheuvels
en open terrein te onderzoeken
en ook om er excursies voor de
leden te organiseren. Het moeras is
intussen onder meer bekend geworden
door de prachtige blauwe Scharrelaars
die er broeden!
Het team werd in 2000 versterkt door
de Canadese Sarah en mijzelf. We
merkten echter wel, dat als A Rocha
Frankrijk wilde groeien en bloeien we
een centrum nodig hadden. Hier was
geen geld voor, dus baden we om leiding,
ook financieel. Eind 2000 kwam
het project in een stroomversnelling,
toen er een Engelse geldschieter verscheen
die voor ons een centrum wilde
kopen en er tegelijkertijd een per-
fecte plek te koop werd aangeboden,
vlakbij het Ilonmoeras en Arles! ‘Les
Tourades’ -twee huizen met een riante
tuin- werd al snel tot een echt A Rocha
centrum omgetoverd en sinds
april 2001 hebben er honderden bezoekers,
van onderzoeksstudenten en
vogelringers tot vrijwilligers en vakantiegasten,
gelogeerd. Het team,
Sarah Walker, mijn man Rob en ik,
bewoonde en beheerde het centrum.
Inmiddels is het team helemaal vernieuwd.
De Canadese Alain en Karin
runnen het centrum en de Franse
François heeft het natuuronderzoek
en –beheer op zich genomen, terwijl
zijn vrouw Sophie de administratie en
website onderhoudt. Vier vrijwilligers
helpen mee met onderzoek, de dagelijkse
gang van zaken en het oppassen
op de drie –bijna vijf!- ‘A Rocha
kids’ die op het centrum wonen. Deze
vrijwilligers, waaronder de Nederlandse
Martine Smit, blijven 10
maanden. Het centrum is onlangs verbouwd
en er kunnen in totaal nu 14
gasten verblijven. Het centrum draait
door, de contacten met lokale landeigenaren,
maar ook universiteiten,
kerken en studentengroepen worden
uitgebreid en het blad dat ieder seizoen
uitkomt verschijnt inmiddels in
kleur. Het is een enorme bemoediging
om te zien hoe A Rocha Frankrijk in
vijf jaar van een visie naar een concreet
project gegroeid is. We zijn God
dan ook heel dankbaar voor Zijn
trouw. Naast dankzegging blijft gebed
ook heel belangrijk voor het team;
hun missie is een hele uitdaging!
Petra Crofton

De vijf uitgangspunten van A Rocha
CHRISTIAN:
De grondslag van alles wat we doen, is ons geloof
in God, die de wereld maakte en liefheeft, en de
zorg over zijn schepping aan de mensen heeft
toevertrouwd.
CONSERVATION:
We doen onderzoek met het oog op natuurbescherming
en natuurherstel. Daarnaast vinden
we natuureducatie - voor alle leeftijden - van
groot belang.
COMMUNITY:
We willen vanuit onze toewijding aan God en aan
de hele schepping goede relaties opbouwen met
elkaar en met de mensen in onze leefomgeving.
CROSS-CULTURAL:
We gaan, lokaal en wereldwijd, uit van de inzichten
en vaardigheden van verschillende culturen.
COOPERATION:
We werken samen met tal van andere organisaties
en individuen die onze inzet voor een duurzame
wereld delen.
Colofon
Stichting A Rocha Nederland
Kraanvogelstraat 4
3815 TP Amersfoort
Tel./fax: 033-4726722
e-mail: netherlands@arocha.org
A Rocha heeft ook een zeer informatieve website.
Kijk eens op www.arocha.org voor informatie
over alle andere A Rocha projecten,
voor de laatste A Rocha nieuwsberichten en
voor mogelijkheden voor vrijwilligerswerk!
Postbank 9476780
Inschr. nr. K.v.K. Amersfoort 32095673
Wilt u A Rocha steunen?
Maak dan minimaal 25 euro over op bovenstaand
gironummer ovv ‘nieuwe donateur’.
U ontvangt dan 4 keer per jaar onze nieuwsbrief
en het internationale magazine.
Libellenatlas: steeds meer
soorten in Nederland
Recent verscheen een atlas van alle in Nederland
voorkomende libellen. Een uitgebreid naslagwerk,
dat een schat aan informatie biedt. Erg geschikt
om op lange winteravonden de kennis over het voorkomen
van libellen in Nederland wat bij te spijkeren. Om er dan
vanaf het komend voorjaar – als de libellen er weer zijn -
des te meer van te genieten.
Wie iets weet van
libellen, weet ook
dat het veel soorten
aardig voor de
wind gaat. Het
lijkt erop dat de
klimaatverandering
– warmer
weer – veel libellensoortenpositief
beïnvloedt. Zo
is sinds een jaar
of vijf de rivier-
rombout weer terug in Nederland, onder andere geholpen
door de warmere zomers. Bij een zomerse tocht langs de
Nederrijn ter hoogte van het natuurgebied De Blauwe Kamer
kon ik dat zelf vaststellen. Op warme dagen in de
voorzomer kruipen de libellenlarven uit het water, en
binnen enkele uren verschijnt er uit die larf een prachtige
geelzwarte libel. Met enige hulp van een libellenexpert,
vond ik enkele lege larven-huidjes, waar deze rivierrombouten
waren uitgeslopen. Bovendien zagen we vier van
deze prachtige libellen! Een mooie aanvulling op de libellensoorten
in ons land.
Nog een andere soort heeft zich op verbluffende wijze in
noordelijke richting verspreid: de kleine roodoogjuffer.
Vroeger een zeldzaamheid in Nederland, nu een van de
talrijkste libellen en op zomerse dagen te zien bij de
meeste watertjes in ons land. Ook andere soorten lijken gebaat
bij de warmere zomers in de afgelopen twee decennia.
Overigens lijken sommige andere libellensoorten het juist
moeilijker te hebben door de klimaatveranderingen. Die
soorten hebben het niet gemakkelijk. Veel libellensoorten
leven in heel specifieke omstandigheden (bijv. de zuurgraad
van het water). En dan is het niet gemakkelijk te verhuizen
naar een betere (noordelijker gelegen) plek waar
die omstandigheden exact hetzelfde zijn.
De ontwikkelingen in de verspreiding van veel libellen zijn
nog volop gaande, zodat het risico er is dat veel gegevens
in deze atlas binnen korte tijd al achterhaald zijn. Kijk dus
niet vreemd op als je een libel waarneemt in een gebied
waar deze volgens de atlas nog niet voorkomt! Of als je
een libel veel vroeger ziet dan volgens de boekjes eigenlijk
zou kunnen. Libellen kijken betekent in deze jaren: rekening
houden met verrassingen.
Embert Messelink
Paardenbijter, een van de algemeenste
Nederlandse libellen.
De Nederlandse libellen, KNNV Uitgeverij & European Invertebrate Survey-Nederland, Leiden.