2011 » 2012 - Royal Museum for Central Africa

EducatiEf En culturEEl programma
KindErEn En jongErEn
ScholEn En lEErKrachtEn
NL
2011 » 2012
laatStE Schooljaar voor dE
rEnovatiE van hEt muSEum

vormgeving: bonsai-publicatiebureau.be
gedrukt door: drukkerij dils nv
Wettelijk depot: d/2011/0254/09
Vlieg is een cultuurlabel voor kinderen tot 12 jaar. het grappige insectje wijst kinderen en hun
familie de weg naar muziek, theater, film, dans en vele andere culturele activiteiten. op de website
www.uitmetvlieg.be vertelt Vlieg wat de mogelijkheden zijn bij jou in de buurt.
EducatiEf En culturEEl programma
KindErEn En jongErEn
ScholEn En lEErKrachtEn
2011 » 2012
Koninklijk Museum voor Midden-Afrika
leuvensesteenweg 13 • 3080 tervuren • België
tel.: + 32 (0)2 769 52 11 • fax: 32 (0)2 769 56 38
www.africamuseum.be • http://kids.africamuseum.be

iNhoud
Het KoninKlijK MuseuM voor Midden-AfriKA 04
Het ‘nieuwe’ MuseuM 06
Bye Bye museum 08
educAtief AAnbod 10
scHoolgroepen: Kleuter- en lAger onderwijs 12
scHoolgroepen: secundAir onderwijs 24
scHoolgroepen: buitengewoon onderwijs 34
(toeKoMstige) leerKrAcHten 38
Kinder- en jongerenverenigingen 44
Kinderen, individueel of in gezinsverbAnd 50
website en publicAties 54
prAKtiscHe inforMAtie 60
WeLke activiteit
voor WeLk pubLiek?
Zondagsactiviteiten
2 3
WORKshOps
ActIEVE RONDLEIDING
VERhALENpARcOuRs
ROND-
LEIDING
ANDERE VORMINGEN
slik!
Een eerste contact met afrika
Het museum ontmaskerd
Een kennismaking met de congolese cultuur
aan de slag
afrikaanse percussie
africa remix (+ 12 jaar)
traditionele en hedendaagse muziek
groene aarde (+ 14 jaar)
landbouw in afrika
congo: kolonisatie en dekolonisatie
80 jaar Belgisch-congolese geschiedenis
afrikaans avontuur
afrika in de vingers
afrikaanse maskers
actieve rondleiding
olifant van de afrikaanse savanne
actieve rondleiding
congostroom
actieve rondleiding
spraakwater
verhalenparcours
algemene rondleiding in de permanente
tentoonstelling
rondleiding in de tentoonstelling
‘congostroom’
afrika voor de allerkleinsten
congo: kolonisatie en dekolonisatie
à la carte programma
open je ogen doe-boekje voor een
interactief museumbezoek
audiogids
verjaadagsfeestjes
vakantiestages
Kleuteronderwijs +
1ste leerjaar
blz. 14-15
scHoolgroepen
lager onderwijs
2de tot 6de leerjaar
blz. 16-23
Secundair onderwijs
blz. 24-33
Buitengewoon
onderwijs
blz. 34-37
leerkracHten verenigingen
(toekomstige)
leerkrachten
blz. 38-43
Kinderverenigingen
blz. 46-47
jongerenverenigingen
blz. 48-49
kinderen
Kinderen individueel
blz. 50 - 53
Kinderen in
gezinsverband
blz. 50 - 53
individueel en in
geZinsverband

het koNiNkLijk MuseuM
voor MiddeN-afrika
Een rijke en gevarieerde collectie
het Koninklijk museum voor midden-afrika is een van de meest fascinerende musea
over afrika ter wereld. Zijn etnografische collecties zijn uniek en in de zalen van de
natuurwetenschappen kan men kennis maken met de uitzonderlijke afrikaanse
biodiversiteit. het museum biedt ook een boeiend overzicht van de Belgische kolonisatie
van congo en in de economiezaal worden de belangrijkste voedings- en exportgewassen uit
afrika getoond. Bovendien maakt ook de multidisciplinaire tentoonstelling Congostroom.
4700 km bruisende natuur en cultuur voortaan deel uit van de permanente tentoonstelling.
deze tentoonstelling werpt een blik op het leven langs één van de belangrijkste rivieren
op aarde.
Een uitzonderlijke site
het museum bezoeken betekent ook kennismaken met een prestigieus gebouw, omgeven
door franse tuinen en gelegen aan de rand van het Zoniënwoud.
Een wetenschappelijk instituut
Zo’n tachtig onderzoekers leggen zich dagelijks toe op de studie van afrika en dit binnen
een groot aantal vakgebieden uit de natuur- en de menswetenschappen.
Een centrum voor kennisverspreiding
Kennis verspreiden over midden-afrika is een van de hoofddoelstellingen van het Kmma.
het ontwikkelen van tentoonstellingen en het organiseren van educatieve en culturele
activiteiten spelen daarbij een belangrijke rol.
de activiteiten die in deze brochure worden voorgesteld, zijn bedoeld voor:
• leerlingen uit het kleuter-, lager en secundair onderwijs,
• leerlingen uit het buitengewoon onderwijs,
• leerkrachten en toekomstige leerkrachten,
• kinder- en jongerenverenigingen,
• kinderen, individueel of in gezinsverband.
Het museum in de steigers: april 2012 > april 2014
het museumgebouw dateert uit 1910. het heeft al die tijd zijn unieke charme weten te
bewaren maar de infrastructuur is niet meer aangepast aan de noden van een hedendaags
museum. ook de permanente tentoonstelling is verouderd en staat in schril contrast met
de tijdelijke tentoonstellingen die inspelen op actueel wetenschappelijk onderzoek en op
het afrika van vandaag.
voor de eerste keer in zijn geschiedenis zal het museum dan ook een grondige
renovatie ondergaan. Er komt een gloednieuw onthaalpaviljoen in het park en het
tentoonstellingsconcept wordt resoluut herzien. museologen, scenografen, wetenschappers
en pedagogen werken al enkele jaren aan een nieuw en origineel scenario.
ten gevolge van het renovatieproject zal het museum vanaf april 2012 gedurende twee jaar
zijn deuren sluiten. tijdens deze periode wordt er wel een speciaal educatief en cultureel
programma voorzien. je kunt hier meer over te weten komen via onze website en in de
volgende uitgave van deze brochure.
4 5

het ‘NieuWe’ MuseuM
Het huidige museumgebouw
het honderd jaar oude gebouw (1) wordt in het kader van de renovatie grondig gerestaureerd
en gerenoveerd. dit gebeurt met respect voor het beschermde patrimonium dat onder meer
bestaat uit marmeren ornamenten, muurschilderingen, beeldengroepen en vitrines. licht
en transparantie worden opnieuw in het gebouw geïntroduceerd, net zoals architect charles
girault het bij de bouw van het museum voor ogen had.
de nieuwe referentietentoonstelling zal aansluiten bij het actuele wetenschappelijke onderzoek
over midden-afrika en er wordt resoluut gekozen voor een hedendaagse vormgeving. het
museum werkt ook nauw samen met kunstenaars en vertegenwoordigers van de afrikaanse
gemeenschappen in België. hun visie op het gebouw, zijn geschiedenis en tentoonstellingen
is essentieel.
Het nieuwe onthaalpaviljoen en de ondergrondse galerij
niet alleen de onthaalbalie, maar ook de museumshop, de vestiaires, het restaurant
en een picknickruimte voor kinderen zullen ondergebracht worden in een gloednieuw
onthaalpaviljoen. het glazen paviljoen (2) zal op harmonieuze wijze in het park geïntegreerd
worden en via een brede ondergrondse galerij (3) toegang bieden tot het centrale
museumgebouw. in deze 1200 m² grote galerij zal er ruimte zijn voor een auditorium en
voor tijdelijke tentoonstellingen.
De educatieve ruimtes
het ‘nieuwe’ museum voorziet drie grote educatieve ruimtes speciaal voor kinderen en
jongeren. Bovendien wordt ter hoogte van de centrale binnentuin een aparte muziekworkshop
geïntegreerd. de thema’s van de nieuwe educatieve workshops zullen nauw aansluiten bij de
referentietentoonstelling en, waar mogelijk, ook inspelen op de eindtermen en leerplannen
van het onderwijs.
technische fiche en agenda van de werken:
Eigenaar: de Belgische Staat
opdrachtgever: regie der gebouwen
gebruiker: Koninklijk museum voor midden-afrika
Studiebureau: a.m. Stéphane Beel architecten – origin architecture and Engineering –
niek Kortekaas – michel desvigne – arup – rcr – daidalos – Bureau Bouwtechniek
Studiefase: eind 2007-2011
publicatie van de aanbesteding: juni 2011
Start van de werken (vermoedelijk): april 2012
6 7
2
3
1

Bye Bye museum
parcours doorheeN het MuseuM
oKtober 2011 > MAArt 2012
vanaf het najaar van 2011 kunnen bezoekers een bijzonder parcours doorheen het
museum volgen en zo heel wat verborgen plekjes ontdekken. het publiek krijgt enkele
van de reserves in de kelders te zien en een aantal leuke anekdotes en verrassende
verhalen te horen. het parcours biedt een hele nieuwe kijk op ‘het laatste koloniaal
museum ter wereld’. het geschikte moment ook om te verduidelijken waarom een
grondige renovatie onontbeerlijk is en waarin het ‘nieuwe’ museum zal verschillen
van het huidige.
eeN Nacht iN het MuseuM Met je kLas
de nacht valt en het museum slaapt … Enkel
de nachtwakers zijn nog wakker en hun
ogen zijn gericht op de schermen van de
bewakingscamera’s. maar wat zien ze daar?
Scherm 1: Een groepje kinderen loopt
door de zalen en kelders van het museum.
Ze richten hun zaklamp op de dieren, de
maskers en de beelden, die tot leven lijken
te komen zodra de nacht is gevallen.
Scherm 2: Samen met een congolese
mama bereiden de kinderen een afrikaans
avondmaal met kip, bananen, maniok en
zoete aardappels.
Scherm 3: maar, wat doen ze nu? Ze nemen
hun rug- en slaapzakken en reizen naar het
congolese dorp nianga. daar slaan ze hun
tenten op!
Sssht … meer verklappen we niet. nieuwsgierig
naar het vervolg? Schrijf je dan met je klas
snel in voor deze unieke ervaring. misschien
mogen jullie wel een nachtje in het museum
doorbrengen!
uitsluitend voor klassen van het 5
inbegrepen in het toegangsticket van het museum + audiogids € 3
8 9
de en 6de leerjaar.
prijs: € 20 per persoon (bezoek aan het museum, activiteiten in het dorp, avondmaal en ontbijt
inbegrepen).
het inschrijvingsformulier vind je op http://www.africamuseum.be/education/schools/elementary
of bij de dienst reserveringen op het nummer + 32 (0)2 769 52 46.
uiterste datum van inschrijving: 13/10/11. Op 14/10/11 worden 10 klassen uitgeloot.
de nachten in het museum zullen plaatsvinden tussen 1/11/11 en 30/4/12.

educatief aaNbod
naast de ‘klassieke’ geleide bezoeken organiseert het Koninklijk museum voor midden-afrika
verschillende educatieve activiteiten voor kinderen en jongeren. op deze manier leren zij
het museum en zijn collecties beter kennen en waarderen, en maken ze kennis met het
afrika van vandaag. tijdens een workshop of actieve rondleiding worden er heel wat vragen
gesteld over de plaats van afrika in deze wereld en sensibiliseert men kinderen en jongeren
tot een grotere openheid voor niet-westerse culturen.
Een bezoek met de klas aan het museum kan aansluiten bij een educatief project op school.
om zulke projecten te ondersteunen worden voor bepaalde workshops pedagogische
dossiers en vormingen voor leerkrachten aangeboden.
Workshops
het Kmma organiseert educatieve workshops voor klassen uit het kleuter-, lager, secundair
en buitengewoon onderwijs. Sommige van deze workshops zijn eveneens toegankelijk voor
kinderen en jongeren buiten schoolverband.
de workshops combineren een bezoek aan de museumzalen met activiteiten in een speciaal
ingerichte ruimte. de didactische aanpak verschilt naargelang de leeftijd van de deelnemers.
de voorkeur gaat echter naar leerprocessen waarbij interactie en dialoog centraal staan.
voor het creëren van deze workshops wordt er een beroep gedaan op afrikaanse animators
en kunstenaars. ook wetenschappers verbonden aan het museum worden geraadpleegd
en ze staan garant voor de wetenschappelijke correctheid van de inhoud.
via een nauwe samenwerking met mensen uit het onderwijs trachten we de workshops zo
veel mogelijk te doen aansluiten bij de eindtermen en leerplannen.
Actieve rondleidingen
in tegenstelling tot de workshops verlopen de actieve rondleidingen, die minder lang
duren, enkel in de museumzalen. het gebruik van didactisch materiaal in combinatie met
observatie- of zoekopdrachten maakt dat de leerlingen actief aan de rondleiding kunnen
deelnemen.
Vormingen
het museum organiseert sinds enkele jaren vormingen voor leerkrachten en toekomstige
leerkrachten. tijdens een vorming maken de deelnemers niet alleen kennis met het
educatieve aanbod voor scholen, er wordt ook nagedacht en gepraat over verschillende
thema’s die betrekking hebben op afrika.
10 11

schooLGroepeN
KlEutEr- En lagEr ondErWijS
12 13

WorKShop // sLik!
eeN eerste coNtact Met afrika
Slik, de oude museumpython, is een wat verstrooide slokop. in zijn twee meter lange
maag vinden de kinderen een aantal ‘vreemde’ voorwerpen: een handvol kippenveren, een
krokodillenei, een zoete aardappel, een moeilijk te verteren stekel van een stekelvarken, enz.
deze voorwerpen leiden de kinderen naar een aantal vitrines in de tentoonstellingszalen.
tijdens hun tocht door het museum ontmoeten ze de dieren van het woud en de savanne
en komen ze heel wat te weten over het leven in afrika. in de workshopruimte is er eerst een
moment waarbij de kinderen vrij kunnen bewegen. Ze kruipen in de huid van de kronkelende
slang, het schuwe antiloopje, de visser die zijn netten uitwerpt, … Een korte film toont daarna
de python in zijn natuurlijk milieu. de kinderen zien hoe de slang door het savannegras
glijdt, hoe hij samenleeft met andere afrikaanse dieren en hoe hij naar het dorp kronkelt
op zoek naar een lekkere kip.
op vele plaatsen in afrika is de python echter niet enkel een kippendief maar ook een
gewaardeerd dier dat de vruchtbaarheid waarborgt. Een congolees sprookje vertelt het
verhaal van de regenpython en het pientere jongetje jabulani. de kinderen nemen actief
deel aan de muzikale vertelling: ze ‘spelen’ de wind, de regen, de stem van de koning en
het sissen van de geduchte reuzenslang. in de speelstudio kunnen de kinderen tot slot vrij
kiezen uit een aantal activiteiten die aansluiten bij de thema’s van de workshop.
deze workshop kan worden voorbereid in de klas met het boekje en de audio-cd De oude python
en de drie kippen (inbegrepen in de prijs en wordt na inschrijving opgestuurd).
2 de kleuterklas (vanaf het 2 de trimester), 3 de kleuterklas en 1 ste leerjaar lager onderwijs //
prijs: 85 € // duur: 2u15 // max. 20 kinderen
> het museum organiseert in het kader van deze workshop ook de leerkrachtenvorming Afrika voor de
allerkleinsten (zie blz. 42).
14 15

WorKShop
het MuseuM oNtMaskerd
eeN keNNisMakiNG Met de coNGoLese cuLtuur
de kinderen krijgen de opdracht een masker en een aantal andere afrikaanse voorwerpen
terug te brengen naar hun land van oorsprong: congo. tijdens deze denkbeeldige reis stellen
ze zich enkele pertinente vragen: hoe zijn deze afrikaanse kunst- en gebruiksvoorwerpen
terechtgekomen in de vitrines van een Europees museum? Wie heeft deze objecten gemaakt
en waartoe dienden ze?
de kinderen gaan op zoek naar antwoorden in de tentoonstellingszalen van het museum.
hier vinden ze heel wat achtergrondinformatie: het masker, de neksteun, de riem met
kaurischelpjes en het stoeltje van de chef vertellen hun verhaal. abstractere thema’s,
zoals de rol van het masker binnen de afrikaanse visie op de levenscyclus, krijgen vorm
in een grote houten puzzel. al spelend voelen de kinderen aan dat leven en dood op heel
verschillende manieren kunnen worden benaderd.
aan het einde van de reis belanden de deelnemers in het dorp nianga waar ze verwelkomd
worden door een congolese animator. de objecten die ze meebrengen zijn hier geen
museumstukken meer. Sommige ervan worden immers ook nu nog dagelijks gebruikt. via
spelletjes, discussies en opdrachten ervaren de kinderen hoe het er vandaag aan toegaat in
een congolees dorp. de activiteiten vinden plaats in een tot de verbeelding sprekend decor
dat ons haast doet vergeten dat we in België zijn.
met behulp van onze speciale website voor kinderen en een werkboekje kan deze workshop
worden voorbereid of nabesproken in de klas:
• http://kids.africamuseum.be, de Kidspages waar je ontdekt hoe kinderen vandaag in congo
leven (zie blz. 56);
• boekje nianga (wordt uitgedeeld op het einde van de workshop en is in de prijs inbegrepen).
2
16 17
de - 6de leerjaar lager onderwijs // prijs: 90 € // duur: 2u30 // max. 23 kinderen

WorKShop // aaN de sLaG
afrikaaNse percussie
We slaan of tokkelen erop, we schudden ermee, … percussie-instrumenten zijn ongetwijfeld
de eerste muziekinstrumenten die de mens ooit maakte en overal ter wereld vind je dan
ook trommels, bellen en rammelaars.
in deze workshop staat afrikaans slagwerk centraal. tijdens een kijk- en voelspel in
de museumzalen komen de esthetische kwaliteiten van een aantal tentoongestelde
muziekinstrumenten aan bod. videofragmenten tonen daarna hoe deze instrumenten
door afrikaanse muzikanten worden bespeeld: een verhalenverteller met zijn duimpiano
in Kameroen, een trommelorkest in ivoorkust, balafoonvirtuozen in mali, enz. de kinderen
kunnen de slaginstrumenten die ze in het museum en in de filmpjes hebben gezien
natuurlijk ook zelf uitproberen.
Eenmaal in de workshopruimte ontdekken de kinderen dat ook hun eigen lichaam een
‘percussie-instrument’ kan zijn. iedereen trekt een paar rubberen laarzen aan en we dansen
samen een korte sequentie van de Zuid-afrikaanse gumboots-dans.
het laatste uur van de workshop gaan de kinderen onder begeleiding van een professionele
muzikant aan de slag met een orkest van afrikaanse percussie-instrumenten zoals de
djembé, de spleettrommel, de cajón, de shekere en de dum-dum.
met behulp van onze speciale website voor kinderen kan deze workshop worden voorbereid of
nabesproken in de klas:
• http://kids.africamuseum.be, de Kidspages waar je ontdekt hoe kinderen vandaag in congo
leven (zie blz. 56).
2
18 19
de tot 6de leerjaar lager onderwijs // prijs: 90 € // duur: 2u30 // max. 23 kinderen

actieve roNdLeidiNGeN
eN verhaLeNparcours
Actieve rondleiding // AFRIKAANsE MAsKERs
overal ter wereld en sinds mensenheugenis maken mensen maskers en vermommen ze
zich graag. Wie een masker opzet, wordt een ander persoon of wezen: een superheld, een
prinses, een dier, een geest, …
de kinderen maken kennis met Gu en Zamble, twee maskers uit ivoorkust in West-afrika.
maar wie heeft deze maskers gemaakt? Wat stellen ze voor? Wanneer en hoe worden ze
gedragen? deze vragen roepen weer andere vragen op. En ze zijn talrijk, de maskers in de
museumvitrines. de kinderen krijgen de tijd om ze aandachtig te observeren en te tekenen
met houtskool en pastels.
Actieve rondleiding // OLIFANt VAN DE AFRIKAANsE sAVANNE
in de afrikaanse savanne groeien er vooral
grassen en struiken met hier en daar een
boom. het is in deze bijzondere biotoop
dat grote kudden herbivoren zoals
antilopen, giraffen, buffels en olifanten
leven. tijdens de rondleiding leren de
kinderen de levenswijze en het sociale
gedrag van de olifant beter kennen en
wordt het belang van de dikhuid binnen
de voedselketen in de savanne duidelijk.
de kinderen komen ook meer te weten
over de negatieve gevolgen van de
ivoorhandel en de jacht op olifanten en
ontdekken hoe belangrijk het is om deze
diersoort te beschermen.
Actieve rondleiding // cONGOstROOM
onder leiding van een ervaren gids verkennen de kinderen de interactieve tentoonstelling
Congostroom. Ze varen de machtige rivier af en moeten regelmatig ook zelf het roer in
handen nemen.
de kinderen maken tijdens hun tocht kennis met de verschillende dieren die in en langs
de rivier leven en ze leren ook een aantal ingenieuze vistechnieken van de lokale vissers.
Ze meren aan in de miljoenenstad Kinshasa en ontdekken hoe je met water elektriciteit
kan opwekken. Waar de congostroom ten slotte uitmondt in de oceaan, wordt de expeditie
uitgewuifd door de mysterieuze sirene, mami Wata.
op het einde van de rondleiding krijgt elk kind een reiswijzer, een informatieve routekaart die in de
klas gebruikt kan worden of als souvenir mee naar huis mag.
2 de tot 6 de leerjaar lager onderwijs // prijs: 80 € // duur: 2u // max. 20 kinderen
verHAlenpArcours // spRAAKWAtER
De mens sterft, maar zijn tong vergaat niet …
Een verteller neemt de deelnemers mee naar de magische congostroom waar vissers,
meerminnen, krokodillen en pythons leven. de kinderen kunnen met volle teugen genieten
van het talent van de verteller en van de vele verhalen en hun diepere betekenis.
2 de tot 6 de leerjaar lager onderwijs // prijs: 70 € // duur: 1u30 // max. 20 kinderen
20 21

oNdLeidiNGeN
tijdens de rondleidingen voor kinderen uit het lager onderwijs gebruiken de gidsen aangepast
didactisch materiaal (kaarten, foto’s, objecten, enz.). dit maakt het bezoek ludiek en interactief.
RONDLEIDINGEN IN DE pERMANENtE tENtOONstELLING OF
IN DE tENtOONstELLING cONGOstROOM
Er zijn algemene rondleidingen in het nederlands, frans, duits, Engels en Spaans.
2 de tot 6 de leerjaar lager onderwijs // prijs: 35 € (+ toegangskaartje museum: 1,5 € per persoon) //
duur: 1u // max. 20 kinderen
22 23

schooLGroepeN
SEcundair ondErWijS
24 25

WorKShop // africa reMiX
traditioNeLe eN hedeNdaaGse Muziek Met
afrikaaNse roots
tijdens deze workshop maken de jongeren in de eerste plaats kennis met een aantal
instrumenten uit de tentoongestelde museumcollectie. afrikaanse muzikale tradities
zoals de polyfonische gezangen van de pygmeeën en de instrumentale begeleiding van
maskerdansen komen eveneens aan bod.
naast de traditionele muziek bestaat er in afrika echter ook een rijke en gevarieerde
hedendaagse muziekscene. in de workshopruimte ontdekken de jongeren via videoclips
de sterren van de Senegalese rap, Zuid-afrikaanse pop, ivoriaanse hiphop, enz. het verhaal
van de beroemde dansmuziek uit Kinshasa, soukous, wordt verteld met behulp van
archiefbeelden en ook recent filmmateriaal.
jazz, blues, samba, salsa, soul, gospel en reggae zijn ook van de partij. deze wereldberoemde
muziekgenres uit de ‘nieuwe wereld’ hebben immers onmiskenbare afrikaanse roots. vier
eeuwen trans-atlantische slavenhandel gevolgd door de Europese kolonisatie van het
afrikaanse continent hebben een ware ‘muzikale diaspora’ op gang gebracht.
het laatste uur van de workshop wordt gewijd aan een muziekinitiatie. onder begeleiding van
een professionele percussionist laten de jongeren een aantal afrikaanse muziekinstrumenten
weerklinken: djembé, balafoon, spleettrommel, kalebas, dum-dum, cajón, claves …
1
26 27
ste tot 6de jaar secundair onderwijs // prijs: 90 € // duur: 2u30 // max. 23 deelnemers

WorKShop // GroeNe aarde
LaNdbouW iN afrika
Een satellietbeeld, statistieken en een filmische reis van noord naar Zuid tonen de
leerlingen de vele gezichten van afrika: de verscheidenheid aan natuurlijke biotopen, de
culturele diversiteit en ook de belangrijke plaats die de landbouw inneemt in de afrikaanse
economie.
deze vaststelling leidt ons naar de museumzalen, waar we de belangrijkste afrikaanse
voedings- en opbrengstgewassen leren kennen. Bananen, maniok, zoete aardappelen,
palmolie en koffie staan op het menu. maar ook ondervoeding, de ecologische gevolgen
van een ongecontroleerde houtkap en de schommelende prijzen op de internationale
koffiemarkt komen aan bod.
met deze informatie als bagage trekken we naar nambere, een heuvel aan de voet van
de Kilimanjaro, in het noorden van tanzania. Een maquette van deze heuvel wordt
ons spelterrein. onderverdeeld in families, krijgen de leerlingen zeven aren akkerland
toegewezen om te bewerken. het komt er nu op aan de beste gewassen en strategieën te
kiezen om de akkers zo rendabel mogelijk te maken. met de opbrengsten van de oogst kan
een familie misschien een melkkoe kopen of de kinderen naar school sturen. Elke groep
verdedigt zijn keuze.
We sluiten af met een korte discussie over mogelijke ontwikkelingsstrategieën voor deze
afrikaanse regio.
deze workshop sluit aan bij het aardrijkskundeprogramma van het secundair onderwijs maar
past ook bij de lessen moraal, godsdienst of een noord-Zuidproject.
de workshop wordt het best voorbereid in de klas. het voorbereidend dossier is in de prijs
inbegrepen en wordt na inschrijving opgestuurd.
3
28 29
de tot 6de jaar secundair onderwijs // prijs: 90 € // duur: 2u30 // max. 23 jongeren

WorKShop // coNGo:
kolonisatie en dekolonisatie
80 jaar beLGisch-coNGoLese GeschiedeNis
Bij het begin van de workshop worden de begrippen ‘kolonie’ en ‘koloniseren’ via een ludieke
videocompilatie gedefinieerd. daarna maken de jongeren kennis met de historische context
waarin het Europese expansionisme zich ontplooide. Er wordt dieper ingegaan op de
economische en politieke motieven van de koloniale machten en op de beschavingsmissie die
zij hoog in het vaandel droegen. de inleiding wordt afgerond met een focus op de wereldwijde
bewegingen van verzet en de strijd van de gekoloniseerde volkeren voor onafhankelijkheid.
de kern van de workshop is de Belgische kolonisatie van congo, met zijn specifieke en
universele kenmerken. vertrekkend vanuit hun voorkennis wordt aan de leerlingen gevraagd
om sleutelmomenten uit de congolese koloniale geschiedenis op een tijdslijn te plaatsen: de
exploraties van Stanley, de oprichting van Belgisch-congo, de moord op patrice lumumba,
enz. Een korte film toont de jongeren ook beelden van het actuele congo en geeft hen zo een
beter inzicht in de huidige situatie van het land.
Eenmaal het chronologische kader geschetst, wordt er dieper ingegaan op de ambities,
strategieën en ontsporingen van het koloniale regime in congo. aan de hand van verschillende
‘actoren’ uit de koloniale tijd gaan de jongeren in kleine groepjes op zoek naar informatie in
de geschiedeniszalen van het museum. de persoonlijke verhalen worden aaneengeregen en
geven samen een beeld van de complexe maar ook bijzonder ongelijke samenlevingen die de
onafhankelijke congostaat en Belgisch-congo waren. Een vaststelling die uiteindelijk opgaat
voor elke vorm van koloniale onderdrukking, zowel gisteren als vandaag.
deze workshop sluit aan bij de eindtermen geschiedenis van de 3 de graad secundair onderwijs
en bij het vakoverschrijdende thema van de herinneringseducatie.
de begeleidende leerkracht ontvangt een pedagogisch dossier waarmee hij of zij het thema verder
kan uitwerken in de klas (meer informatie over dit dossier op bladzijde 59).
5 de en 6 de jaar secundair onderwijs // prijs: 90 € // duur: 2u30 // max. 23 deelnemers
> het museum organiseert in het kader van deze workshop ook de leerkrachtenvorming
30 congo: kolonisatie en dekolonisatie (zie blz. 40).
31

actieve roNdLeidiNGeN eN
verhaLeNparcours
Actieve rondleiding // AFRIKAANsE MAsKERs
overal ter wereld worden maskers gedragen. Ze zijn zeer verschillend en horen in uiteenlopende
contexten thuis. maar dit hebben ze alleszins gemeen: wie een masker draagt, kruipt in de huid
van een ander personage en overstijgt zichzelf.
tijdens de rondleiding wordt er gefocust op een aantal afrikaanse maskers uit de indrukwekkende
museumcollectie. Wie maakte deze maskers? Wat stellen ze voor? Wanneer en hoe worden ze
gedragen? vragen die weer andere vragen oproepen.
ook komen de expressieve kracht en de vormelijke schoonheid van afrikaanse maskers aan bod
en de leerlingen krijgen de nodige tijd om zelf een masker te schetsen.
1 ste tot 6 de jaar secundair onderwijs // prijs: 80 € // duur: 2u // max. 20 deelnemers
verHAlenpArcours // spRAAKWAtER
De mens sterft, maar zijn tong vergaat niet ...
Een verteller neemt de jongeren mee naar de magische congostroom waar vissers,
meerminnen, krokodillen en pythons leven. Wat is het verschil tussen een orale en
geschreven traditie? Welke betekenis zit er achter elk verhaal? de deelnemers worden
ondergedompeld in een stroom van afrikaanse verhalen, boeiend gebracht door talentvolle
vertellers.
1 ste tot 6 de jaar secundair onderwijs // prijs: 70 € // duur: 1u30 // max. 20 deelnemers
roNdLeidiNGeN
tijdens de rondleidingen voor jongeren, maken de gidsen gebruik van aangepast didactisch
materiaal (kaarten, foto’s, objecten, enz.). dit maakt het bezoek ludiek en interactief.
RONDLEIDINGEN IN DE pERMANENtE tENtOONstELLING
EN IN DE tENtOONstELLING cONGOstROOM
Er zijn algemene rondleidingen in het nederlands, frans, duits, Engels en Spaans.
1 ste tot 6 de jaar secundair onderwijs // prijs: 35 € (+ toegangskaartje museum: 1,5 € per persoon) //
duur: 1u // max. 20 deelnemers
32 33

schooLGroepeN
BuitEngEWoon ondErWijS
34 35

WorKShop // afrikaaNs avoNtuur
voor kiNdereN eN joNGereN Met eeN Licht
verstaNdeLijke haNdicap
de workshop begint met een bezoek aan de tentoonstellingszalen. de deelnemers
staan er stil bij de meterslange prauw, de verzameling afrikaanse kunstvoorwerpen, de
indrukwekkende olifant en de vele andere dieren uit de savanne en het woud.
in het congolese dorpje nianga lijkt het wel alsof ze pas echt in afrika aangekomen zijn:
woonhuizen, een markt, een dorpsschooltje, een café, een kapperszaak, … het is er allemaal.
de deelnemers wandelen een voor hen heel nieuwe wereld binnen.
Wanneer komen de maskers dansen op het dorpsplein? hoe kan men van taaie maniokwortels
heel fijn meel maken? Waartoe dient een kalebas?
gebruiksvoorwerpen, muziekinstrumenten en maskers worden in de hand genomen en de
deelnemers komen op een speelse wijze heel wat te weten over het dagelijks leven in afrika.
WorKShop // afrika iN de viNGers
voor bLiNde eN sLechtzieNde kiNdereN eN
joNGereN
in de zalen van het museum maken de kinderen en jongeren kennis met gebruiksvoorwerpen
en sacrale objecten uit afrika. materialen zoals raffia, kaurischelpen, kralen en hout
worden in de handen genomen en komen zo tot leven. Een aantal opgezette dieren uit
de museumcollecties mogen uitzonderlijk worden aangeraakt en dierenschedels, een
olifantenslagtand en buffelhoorns worden doorgegeven. ook de afrikaanse keuken is van
de partij en iedereen kan proeven van een aantal congolese lekkernijen.
langsheen het parcours begeleiden dierengeluiden, muziek en gesprekken in afrikaanse
talen de deelnemers. de natuurlijke en culturele rijkdommen van afrika komen zo binnen
het bereik van de kinderen en jongeren.
vanaf het 2 de leerjaar lager onderwijs // prijs: 70 € // duur: 2u // max. 10 deelnemers + begeleiders
praktische informatie
• Bij de reservering kan een telefonisch onderhoud worden aangevraagd met de gids. Zo kan
die beter inspelen op uw verwachtingen en optimaal rekening houden met de bijzonderheden
van de groep.
• het museum is toegankelijk voor personen met een beperkte mobiliteit. Er is een speciale ingang
aan de kant van de leuvensesteenweg, er zijn hellende vlakken in de tentoonstellingszalen en
vanaf het 2
36 37
de leerjaar lager onderwijs // prijs: 60 € // duur: 1u30 // max. 10 deelnemers + begeleiders
er is een lift naar de workshopruimte.
•
geleidehonden zijn toegelaten in de tentoonstellingszalen en in de workshopruimte.

(toekoMstiGe)
LeerkrachteN
38 39

vorMiNGsdaGeN voor
LeerkrachteN
coNGo: koLoNisatie eN dekoLoNisatie
VOOR (tOEKOMstIGE) (GEschIEDENIs)LEERKRAchtEN
VAN hEt 5 DE EN 6 DE jAAR sEcuNDAIR ONDERWIjs
tijdens deze vorming kunnen leerkrachten kennismaken met de educatieve activiteiten
en een aantal didactische hulpmiddelen die het museum aanbiedt om met leerlingen
de kolonisatie en dekolonisatie van congo te bespreken. het programma van de vorming
sluit aan bij de eindtermen geschiedenis en bij het vakoverschrijdende thema van de
herinneringseducatie.
de vorming duurt een hele dag en bestaat uit:
• een voorstelling van de middelen die de afdeling geschiedenis van het Kmma ter
beschikking stelt,
• een rondleiding in het museum met aandacht voor de koloniale propaganda en
beeldvorming,
• een presentatie van de nieuwe workshop CONGO: KOLONISATIE EN DEKOLONISATIE. 80 jaar
Belgisch-Congolese geschiedenis voor leerlingen van het 5de en 6de jaar secundair onderwijs
(zie blz. 30).
data: vrijdag 21 oktober, dinsdag 29 november 2011 of op aanvraag voor een groep van minstens 10
deelnemers // duur: één dag // prijs: 20 € (inbegrepen: vorming, lunch en drank, pedagogisch dossier) //
vooraf inschrijven is verplicht
40 41

afrika voor de aLLerkLeiNsteN
VOOR (tOEKOMstIGE) LEERKRAchtEN IN DE 2 DE EN 3 DE KLEutERKLAs
EN hEt 1 stE LEERjAAR
multiculturaliteit is vandaag in de meeste scholen een realiteit. om kleuteronderwijzers en
leerkrachten van het 1 ste leerjaar te helpen die culturele verscheidenheid in de klas optimaal
te benutten, organiseert het Kmma de vormingsdag Afrika voor de allerkleinsten.
op het programma staan workshops, discussies en ontmoetingen, maar ook denkpistes
om de afrikaanse diversiteit en rijkdom aan te brengen in de klas. dit kan onder meer via
thema’s die reeds aan bod komen tijdens het schooljaar: de seizoenen, voeding, feest,
muziek, enz.
de vormingsdag bestaat uit:
• een reflectie over vooroordelen en stereotypen over afrika
• een voorstelling van de museumworkshop Slik! (zie blz. 14)
• een praktisch gedeelte begeleid door een afrikaanse animator. Er wordt samen geknutseld,
gekookt en gepraat over het dagelijks leven in midden-afrika
op het einde van de vormingsdag ontvangen alle deelnemers een pedagogisch dossier.
dit dossier bevat zowel informatie over afrika als praktische tips voor in de klas (meer info
over dit dossier vind je op blz. 59).
proGraMMa À La carte
op aanvraag kunnen er ook educatieve activiteiten en pedagogische studiedagen ‘à la carte’
georganiseerd worden voor groepen leerkrachten of toekomstige leerkrachten.
Enkele mogelijkheden zijn:
• een voorstelling van de educatieve activiteiten voor het basis- of secundair onderwijs
• een meer gedetailleerde voorstelling van één of meerdere specifieke workshops
• een rondleiding in de permanente of in een tijdelijke tentoonstelling
• een djembé-initiatie met een professionele afrikaanse percussionist
• een animatie met een afrikaanse animator rond het dagelijks leven in congo
de prijs wordt berekend volgens de inhoud van het programma.
aangezien we rekening moeten houden met de beschikbaarheid van onze medewerkers en de
workshopruimtes, raden we u aan om tijdig met ons contact op te nemen.
42
duur: één dag
datum: dinsdag 18 oktober 2011 of op aanvraag voor een groep van minstens 10 deelnemers
prijs: 10 € per persoon (inbegrepen: vorming, lunch en drank, pedagogisch dossier)
vooraf inschrijven is verplicht
43

vereNiGiNGeN voor
kiNdereN eN joNGereN
de kosteN drukkeN
dankzij de conventie die het museum heeft afgesloten
met het fonds vrije tijdsparticipatie en de vzw artikel 27,
kunnen bepaalde verenigingen een activiteit reserveren
tegen een lagere prijs. voor meer informatie hierover, neem contact op met de
dienst Educatie & cultuur op + 32 (0)2 769 52 46.
44 45

activiteiteN voor kiNdereN
WorKShop // AAN DE sLAG
Afrikaanse percussie // 8-12 jaar
je vindt de beschrijving van deze workshop op blz. 18.
prijs: 80 € op weekdagen; 90 € op zaterdag // duur: 2u // max. 23 kinderen
WorKShop // hEt MusEuM ONtMAsKERD
Een kennismaking met de congolese cultuur // 8-12 jaar
je vindt de beschrijving van deze workshop op blz. 16.
prijs: 90 € op weekdagen; 100 € op zaterdag // duur: 2u30 // max. 23 kinderen
WorKShop // AFRIKAANs AVONtuuR
Voor licht mentaal gehandicapten // 8-12 jaar
je vindt de beschrijving van deze workshop op blz. 36.
WorKShop // AFRIKA IN DE VINGERs
Voor blinden en slechtzienden // 8-12 jaar
je vindt de beschrijving van deze workshop op blz. 37.
prijs: 70 € op weekdagen; 80 € op zaterdag // duur: 2u // max. 10 deelnemers + begeleiders
actiEvE rondlEiding // cONGOstROOM
7-12 jaar
actiEvE rondlEiding // OLIFANt VAN DE AFRIKAANsE sAVANNE
7-12 jaar
actiEvE rondlEiding // AFRIKAANsE MAsKERs
7-12 jaar
je vindt een beschrijving van deze actieve rondleidingen op blz. 20-21.
prijs: 80 € op weekdagen; 90 € op zaterdag // duur: 2u // max. 20 deelnemers
verHAlenpArcours // spRAAKWAtER
7-12 jaar
je vindt de beschrijving van dit verhalenparcours op blz. 21.
prijs: 70 € op weekdagen; 80 € op zaterdag // duur: 1u30 // max. 20 deelnemers
RONDLEIDINGEN IN DE pERMANENtE tENtOONstELLING
OF IN DE tENtOONstELLING cONGOstROOM
8-12 jaar
• tijdens de rondleidingen voor kinderen, gebruikt de gids didactisch materiaal (kaarten,
foto’s, objecten ...). dit maakt het bezoek ludiek en interactief.
• Er zijn algemene rondleidingen in het nederlands, frans, duits, Engels en Spaans.
prijs: 35 € op weekdagen; 62 € tijdens het weekend (+ toegangskaartje museum: 1,5 €) //
duur: 1u // max. 20 deelnemers
prijs: 60 € op weekdagen; 70 € op zaterdag // duur: 1u30 // max. 10 deelnemers + begeleiders
46 47

activiteiteN voor joNGereN
WorKShop // AFRIcA REMIX
traditionele en hedendaagse muziek // 12-18 jaar
je vindt de beschrijving van deze workshop op blz. 26.
prijs: 90 € op weekdagen; 100 € op zaterdag // duur: 2u30 // max. 23 deelnemers
WorKShop // GROENE AARDE
Landbouw in Afrika // 14-18 jaar
je vindt de beschrijving van deze workshop op blz. 28.
prijs: 90 € op weekdagen; 100 € op zaterdag // duur: 2u30 // max. 23 deelnemers
WorKShop // cONGO: KOLONIsAtIE EN DEKOLONIsAtIE
80 jaar Belgisch-congolese geschiedenis // 16-18 jaar
je vindt de beschrijving van deze workshop op blz. 30.
WorKShop // AFRIKAANs AVONtuuR
Voor licht mentaal gehandicapten // 8-12 jaar
je vindt de beschrijving van deze workshop op blz. 36.
prijs: 60 € op weekdagen; 70 € op zaterdag // duur: 1u30 // max. 10 deelnemers + begeleiders
WorKShop // AFRIKA IN DE VINGERs
Voor blinden en slechtzienden // 8-12 jaar
je vindt de beschrijving van deze workshop op blz. 37.
prijs: 70 € op weekdagen; 80 € op zaterdag // duur: 2u // max. 10 deelnemers + begeleiders
actiEvE rondlEiding // AFRIKAANsE MAsKERs
12-18 jaar
je vindt de beschrijving van deze actieve rondleiding op blz. 32.
prijs: 80 € op weekdagen; 90 € op zaterdag // duur: 2u // max. 20 deelnemers
verHAlenpArcours // spRAAKWAtER
12-18 jaar
je vindt de beschrijving van dit verhalenparcours op blz. 32.
prijs: 70 € op weekdagen; 80 € op zaterdag // duur: 1u30 // max. 20 deelnemers
RONDLEIDINGEN IN DE pERMANENtE tENtOONstELLING
OF IN DE tENtOONstELLING cONGOstROOM
12-18 jaar
• tijdens de rondleidingen voor jongeren, gebruikt de gids didactisch materiaal (kaarten,
foto’s, objecten ...). dit maakt het bezoek ludiek en interactief.
• Er zijn algemene rondleidingen in het nederlands, frans, duits, Engels en Spaans.
48
prijs: 90 € op weekdagen; 100 € op zaterdag // duur: 2u30 // max. 23 deelnemers
prijs: 35 € op weekdagen; 62 € tijdens het weekend (+ toegangskaartje museum: 1,5 €) // duur: 1u //
max. 20 deelnemers
49

kiNdereN, iNdividueeL
of iN GeziNsverbaNd
hier vind je onder meer een overzicht van een aantal educatieve en culturele activiteiten
voor het gezin. voor het volledige aanbod, raadpleeg de website www.africamuseum.be
of de (driemaandelijkse) agenda van het museum. deze kunt u telefonisch aanvragen
op + 32 (0)2 769 52 46 of via dit e-mailadres: reservations@africamuseum.be.
50 51

doe-boekje open je ogen
VANAF 8 jAAR
met dit boekje en een potlood in de hand, volgen de
kinderen een parcours met 11 opdrachten doorheen
de zalen van het museum. Ze gaan met behulp van een
plannetje en tekeningen op zoek naar enkele afrikaanse
dieren, planten en voorwerpen. die moeten ze aandachtig
observeren om enkele boeiende vragen te beantwoorden
of leuke tekenopdrachten uit te voeren.
in het boekje kunnen de kinderen ook korte informatieve
tekstjes lezen en ontdekken ze waar de voorwerpen in het
museum vandaan komen. Een apart hoofdstuk stelt acht
onderzoekers van het Kmma voor. Zij vertellen er over hun wetenschappelijk werk.
de talrijke foto’s die het boekje illustreren, geven de kinderen een beeld van hedendaags
midden-afrika.
te koop aan het onthaal en in de museumshop: 5 €
audioGids voor kiNdereN
VANAF 8 jAAR
deze audiogids voor kinderen brengt het museum en zijn inwoners tot leven. met zware
stem vertelt het oude museum je zijn geschiedenis; je kan de olifant en zijn vriend de
koereiger horen kletsen en je luistert naar een duimpiano die zachtjes zingt. Even verderop
maak je kennis met een luipaardfamilie en een parmantige koffiestruik. het spijkerbeeld
heeft overal pijn en het geheimzinnige fang-masker, met zijn vier gezichten, vertrouwt je
zijn diepste geheimen toe …
verjaardaGeN
VOOR KINDEREN VAN 8 tOt 12 jAAR
Wie een origineel verjaardagsfeestje plant, kan in het museum terecht voor de percussieworkshop
Aan de slag (zie blz. 18). je kan kiezen uit drie verschillende formules (zie hieronder: formule a, B
of c). verjaardagsfeestjes kunnen georganiseerd worden op zaterdag om 10u00 of om 14u00,
en op woensdag om 14u00.
FORMuLE A FORMuLE B FORMuLE c
workshop Aan de slag workshop Aan de slag + vieruurtje
met pannenkoeken en
onbeperkt aantal drankjes
workshop Aan de slag + onbeperkt
aantal drankjes en taart
die de ouders zelf meebrengen
prijs: 90 € // duur: 2u prijs: 200 € // duur: 3u
max. 15 kinderen + 2 begeleiders
prijs: 170 € // duur: 3u
vakaNtiestaGe Als een vis in de stroom
VOOR KINDEREN VAN 8 tOt 12 jAAR
laat je vier dagen meevoeren op de congostroom. We worden ondergedompeld in de verhalen van
het water, graven naar de schatten uit het verleden en maken kennis met de verschillende culturen
langs de oevers van de rivier. Kortom, we onderzoeken het leven op, in en langs het water.
voor kinderen van 10 tot 12 jaar // data: van dinsdag 5 tot vrijdag 8 juli en van dinsdag 23 tot
vrijdag 26 augustus 2011 // duur: van 9u30 tot 16u30 (opvang vanaf 9u en tot 17u) // prijs: 90 €
(materiaal inbegrepen) // reservering verplicht (aantal deelnemers is beperkt)
activiteiteN voor GeziNNeN
voor gezinnen worden er op zondagnamiddag en tijdens de schoolvakanties een aantal boeiende,
leerrijke en leuke activiteiten georganiseerd. Wat dacht je van een verhalenrondleiding, een
muziekworkshop Rhythm session of een themadag? Sommige van deze activiteiten kunnen ook
aangevraagd worden.
52
Beschikbaar aan het onthaal: 2 € (een audiogids voor kinderen is gratis per betaalde audiogids
voor volwassenen)
Een overzicht en meer praktische informatie krijg je op www.africamuseum.be en in de
driemaandelijkse agenda van het museum.
om op de hoogte te blijven van onze activiteiten schrijf je je best in op de nieuwsbrief van het
Kmma. dit kan via de website: www.africamuseum.be
53

Website eN
pubLicaties
54 55

kidspaGes
http://kids.africaMuseuM.be/
de Kidspages op de website van het Kmma richten zich tot kinderen van 8 tot 12 jaar.
Ze kunnen ook op school gebruikt worden in het kader van de lessen wereldoriëntatie,
godsdienst en zedenleer of ter ondersteuning van een multicultureel project in de klas.
Behalve geografische informatie over de democratische republiek congo geven de Kidspages
de kinderen van de lagere school ook een beeld van hoe hun congolese leeftijdsgenootjes
leven.
al surfend komen ze Kani tegen, een congolese jongen van tien. met Kani en zijn vrienden
ontdekken de kinderen verschillende aspecten van zijn land: het dagdagelijkse leven in het
dorp en de stad, de spelletjes die de kinderen in en om het huis spelen, de bedrijvigheid
op de congostroom en het leven van de dieren in de weidse savanne.
op de site staan foto’s, recente video’s en korte tekstjes. Er worden ook enkele leuke doeactiviteiten
voorgesteld, zoals een bal maken met recyclagemateriaal, een congolees gerecht
bereiden, het haar vlechten op z’n afrikaans, enz.
in het deel ‘ontdek het Koninklijk museum voor midden-afrika’ kunnen de kinderen meer
informatie vinden over 15 voorwerpen, planten en dieren uit de museumcollectie.
voor leerkrachten die met hun klas naar het museum komen, vormen de Kidspages dan
ook een ideale voorbereiding op het geplande bezoek.
56 57

pubLicaties
de oude pytHon en de drie Kippen
BOEK EN cD VOOR KINDEREN VAN 4 tOt 8 jAAR
aan de hand van zeven geïllustreerde verhaaltjes
leer je afrika beter kennen. voor elke dag
van de week is er een korte vertelling over een
of ander voorval in of rond het dorp. de lotgevallen
van een oude python en drie onschuldige
kippen vormen de rode draad.
de tekst en de foto’s achteraan in het boekje
voeren je mee naar de savanne en het regenwoud
en naar een echt afrikaans dorp aan de
oever van de rivier.
op de cd kan je de verhalen en enkele afrikaanse
liedjes beluisteren.
gratis bij elke reservering voor de workshop Slik!
verkrijgbaar in de museumshop: 12 €
NiaNGa
WERKBOEKjE VOOR KINDEREN VAN 7 tOt 12 jAAR
Een kaart, korte tekstjes en foto’s vertellen over het dagelijks leven in een congolees dorp.
de kinderen kunnen aan de hand van een reeks tekeningen ook zelf het verhaal schrijven
van mbua, de eerste hond die naar het dorp nianga kwam.
gratis bij deelname aan de workshop Het museum ontmaskerd.
verkrijgbaar in de museumshop: 1,50 €
pedaGoGisch dossier
AFriKA voor de AllerKleinsten
VOOR LEERKRAchtEN VAN DE 2 DE EN 3 DE KLEutERKLAs EN hEt 1 stE LEERjAAR
dit dossier is opgebouwd rond 3 grote thema’s: ‘de aarde en de natuur’, ‘het dagelijks leven’ en
‘tradities’. Samen geven ze een beeld van de natuurlijke rijkdommen en de culturele diversiteit
van het afrikaanse continent. 7 praktische fiches stellen activiteiten voor waarmee de leerkracht
onmiddellijk aan de slag kan in de klas.
Een cd-rom met foto’s illustreert de verschillende thema’s uit het dossier.
voor leerkrachten die deelnemen aan de vorming Afrika voor de allerkleinsten (zie blz. 42).
pedaGoGisch dossier
Congo: KolonisAtie en deKolonisAtie
VOOR LEERKRAchtEN VAN hEt 5 DE EN 6 DE jAAR sEcuNDAIR ONDERWIjs
dit dossier reikt de leerkracht interessante en
vaak unieke informatie en documenten aan om
met de leerlingen rond de kolonisatie en dekolonisatie
van congo te werken. het pakket bestaat
uit teksten met illustraties en een cd-rom met
kaarten, foto’s, films en andere archiefdocumenten.
voor leerkrachten die deelnemen aan:
• de workshop congo: kolonisatie en dekolonisatie (zie blz. 30);
• de vormingsdag congo: kolonisatie en dekolonisatie (zie blz. 40).
58 59

60
praktische iNforMatie
INFO EN REsERVERINGEN
Koninklijk Museum voor Midden-Afrika
leuvensesteenweg 13 - 3080 tErvurEn - België
tel.: + 32 (0)2 769 52 46 // fax: + 32 (0)2 769 56 38
e-mail: reservations@africamuseum.be // www.africamuseum.be
REsERVERING VAN GELEIDE BEzOEKEN VOOR GROEpEN
reserveren kan alleen telefonisch op het nummer +32 (0)2 769 52 46, elke werkdag van 9
tot 12 uur en van 13 tot 16 uur.
• voor de workshops en de rondleidingen moet men minstens 3 weken op voorhand
reserveren.
• alle activiteiten kunnen worden aangevraagd in het nederlands of het frans. Een aantal
workshops en rondleidingen kunnen ook in het Engels, duits of Spaans worden gegeven.
neem hiervoor contact op met de dienst reserveringen.
• om de kwaliteit van de workshops en rondleidingen te kunnen verzekeren, kan het
maximale aantal deelnemers niet worden overschreden.
• Eenzelfde workshop of actieve rondleiding kan niet door meerdere groepen op hetzelfde
moment worden gereserveerd.
IN GEVAL VAN ANNuLERING
gelieve de dienst reserveringen minstens 10 dagen voor de voorziene datum van het bezoek
op de hoogte te brengen. als deze termijn verstreken is, zijn wij genoodzaakt het bezoek
of de activiteit aan te rekenen.
GROEpsBEzOEKEN zONDER GIDs
het museum is geopend van dinsdag tot en met vrijdag van 10 tot 17 uur en tijdens het
weekend van 10 tot 18 uur. om het onthaal te vergemakkelijken, worden groepen vanaf
15 personen verzocht om vooraf hun bezoek aan te kondigen. dit kan telefonisch op het
nummer +32 (0)2 769 52 46, per fax op het nummer +32 (0)2 769 56 38 of per e-mail op
het adres reservations@africamuseum.be, met vermelding van de gegevens van de groep
(naam, adres en telefoonnummer), de datum van het bezoek en het aantal personen.
tARIEVEN INDIVIDuELE BEzOEKERs EN jONGERENGROEpEN zONDER GIDs
pERMANENtE
tENtOONstELLING
INDIVIDuELE BEzOEKERs GROEpEN (= MIN. 15 pERsONEN)
Kinderen (-12 jaar) gratis Kinderen (- 6 jaar) gratis
jongeren (12-18 jaar) 1,5 € Kinderen en jongeren (6-18 jaar) 1,5 €
Studenten 1,5 € Studenten 1,5 €
leerkrachten gratis leerkracht of begeleider gratis
volwassenen 4 € volwassenen 3 €
Senioren 3 € Senioren 3 €
houders van een artikel 27-ticket 1,25 € houders van een artikel 27-ticket 1,25 €
Voor een volledig overzicht van de tarieven en meer uitgebreide informatie over de
tentoonstellingen, raadpleeg onze website: www.africamuseum.be
hOE BEREIK jE hEt MusEuM?
• trein-tram-metro: vanuit het station Brussel-centraal, metro 1 richting Stokkel tot halte
montgomery, van daar tram 44 tot terminus tervuren. het museum bevindt zich op 300m
van deze terminus.
• Bus: vanuit leuven, lijnen 315 en 317 of de snelbus 410 (leuven Station – Brussel-noord)
met een halte aan het museum.
• auto: via de autosnelweg E40 afrit Sterrebeek of Bertem, of via de ring uitrit tervuren;
vanuit de luchthaven van Zaventem: 15 minuten. Er is ruime parkeergelegenheid.
• fiets: het fietsknooppuntennetwerk ligt in de nabijheid van het museum. meer info op
www.fietsnet.be.
je vindt een plannetje op www.africamuseum.be
copyrights foto’s: j. van de vyvere © Kmma: blz. 5, 7
j. d. Burton © Kmma: blz. 8
carol Kohen © Kmma: blz. 9, 11, 15, 17, 19, 20, 23, 27, 29, 31, 33, 36, 41, 43, 48
© arno.com: blz. 57
© Kmma: blz. 46, 59

www.africamuseum.be niet op de openbare weg gooien a.u.b. // © foto cover: carol Kohen © Kmma // verantwoordelijke uitgever: guido gryseels, directeur Kmma