20.08.2013 Views

Ενότητα 8

Ενότητα 8

Ενότητα 8

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Αντιδιαχυτικό διάφραγμα<br />

Ακτινολογία Ι -8


Φωτόνια σκέδασης – ∆ευτερογενής<br />

ακτινοβολία<br />

• Για όλες τις ακτινολογικές<br />

εξετάσεις εκτός από τη<br />

μαστογραφία, οι<br />

περισσότερες<br />

αλληλεπιδράσεις των<br />

φωτονίων με τους ιστούς<br />

παράγουν φωτόνια<br />

σκεδάσεως<br />

• Η ανίχνευση των φωτονίων<br />

σκέδασης από το φιλμ<br />

παράγει οπτική πυκνότητα<br />

χωρίς να προσθέτει<br />

πληροφορία στην<br />

ακτινολογική εικόνα<br />

(θόρυβος)


Ομοιόμορφη Ομοιόμορφη παράλληλη δέσμη δέσμη<br />

Ιδεώδης εικόνα<br />

από πρωτογενή φωτόνια μόνο<br />

Παχύ ΑΘ<br />

Λεπτό<br />

ΑΘ<br />

Χαμηλή<br />

έκθεση<br />

Υψηλή<br />

έκθεση<br />

http://www.rpi.edu/dept/radsafe/public_html/Projects


Ομοιόμορφη παράλληλη δέσμη<br />

Τα φωτόνια σκέδασης<br />

μειώνουν την αντίθεση<br />

Παχύ ΑΘ<br />

Λεπτό<br />

ΑΘ<br />

Επεισόδιο σκέδασης<br />

Χαμηλή<br />

έκθεση<br />

Υψηλή<br />

έκθεση<br />

http://www.rpi.edu/dept/radsafe/public_html/Projects


Σήμα / θόρυβος<br />

• Σήμα : το σύνολο των χρησίμων<br />

πληροφοριών στην εικόνα<br />

• Θόρυβος: πληροφορία ίδιου τύπου<br />

με το σήμα, αλλά άχρηστη<br />

• όταν μια ακτινογραφία δεν περιέχει<br />

αρκετές χρήσιμες πληροφορίες<br />

(σήμα), είναι θορυβώδης<br />

• αλλοιώσεις ή άλλες παθολογίες<br />

είναι δύσκολο να ξεχωρίσουν από<br />

τον υποκείμενο θόρυβο<br />

http://www.rpi.edu/dept/radsafe/public_html/Projects


Ιδεώδης Θόρυβος<br />

• Σκέδαση<br />

http://www.rpi.edu/dept/radsafe/public_html/Projects


Επίδραση του πεδίου ακτινοβόλησης<br />

• kVp<br />

• Μείωση του πεδίου<br />

ακτινοβόλησης στο<br />

ελάχιστο απαραίτητο<br />

• Ακτινοπροστασία<br />

• Ελάττωση των<br />

φωτονίων<br />

σκέδασης<br />

• Πάχος θέματοςΣκέδαση προς πρωτογενή


Αντιδιαχυτικό<br />

διάφραγμα - Α. . ∆.<br />

• 1913 Gustave Bucky<br />

• Το Α∆ τοποθετείται<br />

μεταξύ ασθενούς και<br />

κασέτας.<br />

• Το Α∆ χρησιμοποιεί τη<br />

γεωμετρία για να<br />

ελαττώσει τον αριθμό<br />

των φωτονίων σκέδασης<br />

που φθάνουν στο φιλμ.


Πηγή των περισσότερων<br />

πληροφοριών<br />

• Radiologic Science for<br />

Technologists<br />

• Stewart Bushong<br />

• 6th edition, Mosby, 1997<br />

• Chapter 18<br />

w3.palmer.edu/.../spring%20quarter<br />

%202007/Week%206%20a%20Cha<br />

pter%2017%20The%20Grid%2046.<br />

ppt


Αντιδιαχυτικό διάφραγμα Α. . ∆.<br />

• Το Α∆ είναι επίπεδο δύσκαμπτο και αποτελείται<br />

από διαφραγματίδια υψηλής απορρόφησης της<br />

ακτινοβολίας –Χ.<br />

• Ο χώρος μεταξύ των διαφραγματιδίων γεμίζει με<br />

διάμεσο υλικό χαμηλής απορρόφησης<br />

• Η πρωτογενής ακτινοβολία έχει αυξημένες<br />

πιθανότητες να περάσει από τα διάκενα χωρίς να<br />

υποστεί απορρόφηση από τα διαφραγματίδια


Α∆ εκ του πλαγίου<br />

Λόγος ΑΔ Ύψος Τυπικές διαστάσεις ΑΔ<br />

Ακτινοσκιερό υλικό<br />

Απόσταση<br />

Διάμεσο υλικό


∆ιαστάσεις του Α∆<br />

• Τρείς βασικές σημαντικές διαστάσεις<br />

καθορίζουν την αποτελεσματικότητά<br />

του:<br />

• Πάχος των διαφραγματιδίων<br />

• Ύψος των διαφραγματιδίων<br />

• Πάχος του διάκενου χώρου


Λόγος Α∆ - Grid ratio<br />

• Λόγος Α∆ είναι η σχέση του ύψους των διαφραγματιδίων<br />

προς το εύρος του διάκενου (απόσταση μεταξύ διαφραγματιδίων,<br />

χωρίς τα διαφραγματίδια)<br />

• Λόγος Α∆ =<br />

ύψος διαφραγματιδίων<br />

εύρος διακένου<br />

• Λόγοι Α∆ 8:1, 10:1, και 12:1 είναι συνήθεις στην κλασσική<br />

ακτινολογία,<br />

• Λόγος Α∆ 5:1 συνήθως στη μαστογραφία<br />

• Λόγος Α∆ ↑ — ↓ σχέση φωτονίων σκέδασης / πρωτογενή<br />

↑ δόση ακτινοβολίας στον ασθενή


Λόγος Α∆ - Grid ratio<br />

kVp και λόγος Α∆<br />

• Χρήση > 55<br />

• 5:1 ή 6:1 μέχρι τα 80 kVp<br />

• 8:1 μέχρι τα 90 kVp<br />

• 10:1 > πάνω από 90 kVp.


Συχνότητα του Α∆<br />

• Συχνότητα Α∆, αναφέρεται στον αριθμό<br />

διαφραγματιδίων ανά μονάδα μήκους<br />

• Μπορεί να υπολογισθεί εάν είναι γνωστά το πάχος<br />

των διαφραγματιδίων (Π1) και των διακένων (Π2)<br />

• Συνήθως χρησιμοποιούνται Α∆ με 25 έως 45<br />

διαφραγματίδια / εκατοστό (grid lines per<br />

centimeter)<br />

10000μm [cm]<br />

• Συχνότητα =<br />

(Π1 + Π2) μm [line pair]


• Τα διαφραγματίδια είναι από<br />

μόλυβδο<br />

• Φθηνός<br />

• Εύκολη κατασκευή<br />

• Το Α∆ είναι κλεισμένο σε<br />

φύλλα αλουμινίου<br />

• Σταθερότητα<br />

• Αποκλεισμός υγρασίας<br />

Υλικά του Α∆<br />

• Το διάμεσο υλικό χρησιμοποιείται<br />

γιαναδιατηρείτονακριβή<br />

διαχωρισμό των διαφραγματιδίων<br />

• Αλουμίνιο<br />

• φίλτρο για φωτόνια<br />

σκέδασης που διέφυγαν τα<br />

διαφραγματίδια<br />

• Λιγότερο εμφανείς γραμμές<br />

στην εικόνα<br />

• Μη υγροσκοπικό,<br />

ευκολότερη κατασκευή<br />

• Πλαστικό (υγροσκοπικό)<br />

• Ίνες άνθρακα (μαστογραφία)<br />

• Το διάμεσο υλικό επηρεάζει την<br />

δόση ακτινοβολίας στον ασθενή,<br />

ιδιαίτερα στα χαμηλά kVp ( ↑ 20%)


Απόδοση του Α∆ (1)<br />

• Παράγων βελτίωσης της σκιαγραφικής αντίθεσης:<br />

Αντίθεση με χρήση Α∆<br />

Αντίθεση χωρίς χρήση Α∆<br />

• = 1 μη βελτίωση<br />

• Συνήθως = 1.5 -2.5, μετράται στα 100 kVp<br />

• ↑ Λόγος Α∆ →↑παράγων βελτίωσης ΣΑ


Απόδοση του Α∆ (2)<br />

• Το Α∆ εκτός από τα φωτόνια σκέδασης απομακρύνει και<br />

πρωτογενή<br />

• Για την ίδια ΟΠ χρειάζεται ↑ της έκθεσης του ασθενή όταν<br />

χρησιμοποιείται Α∆<br />

• Ο παράγων Bucky:<br />

Προσπίπτουσα στο Α∆ (πρωτογενής, σκέδαση)<br />

Β =<br />

Εξερχομένη του Α∆ (πρωτογενής, σκέδαση)<br />

• Αύξηση του λόγου Α∆ → αύξηση του Β<br />

• Αύξηση kVp → αύξηση του Β<br />

• Εκλεκτικότητα απορρόφησης φωτονίων σκέδασης


Παράγων αράγων Bucky<br />

Λόγος Α∆<br />

Χωρίς Α∆<br />

5:1<br />

8:1<br />

10:1<br />

12:1<br />

16:1<br />

mAs ↑<br />

1Χ<br />

2Χ<br />

4Χ<br />

5Χ<br />

6Χ<br />

8Χ<br />

kVp ↑<br />

+8 έως 10<br />

+13 έως 15<br />

+ 20 έως 25<br />

+ 20 έως 25<br />

+ 30 έως 40


Τύποι Α∆<br />

Γραμμικό παράλληλο<br />

Σταυρωτό<br />

Εστιασμένο<br />

Γραμμικό παράλληλο<br />

• ∆ιαφραγματίδια //<br />

• Αποκοπή σε < SID<br />

• Αποκοπή σε > πεδίο ακτινοβόλησης (35Χ43)<br />

• Απορρόφηση φωτονίων > προς τα άκρα του Α∆


∆ιαφραγματική αποκοπή<br />

• Αποκοπή = πρωτογενή φωτόνια δεν φθάνουν στο φιλμ<br />

• Ελάττωση ΟΠ : μερικήήπλήρης<br />

• Σε οποιοδήποτε Α∆ επί λάθους τοποθέτησης<br />

SID<br />

Απόσταση πλήρους αποκοπής =<br />

Λόγος Α∆


• ∆ύο παράλληλα Α∆ μαζί<br />

με διασταυρούμενη<br />

διαδρομή διαφραγματιδίων<br />

• Πιοαποδοτικόαπότο<br />

γραμμικό // Α∆<br />

• Κύριο πρόβλημα αποκοπή<br />

• Τέλεια επικέντρωση<br />

• Χωρίς κλίση της λυχνίας<br />

Σταυρωτό Α∆


• Εστιασμένα για μείωση της<br />

αποκοπής<br />

• ∆ιαφραγματίδια υπό γωνία //<br />

με την αποκλίνουσα δέσμη<br />

• Αναφέρουν εστιακή απόσταση<br />

και την πλευρά της λυχνίας<br />

• Εάν η επικέντρωση της λυχνίας<br />

δεν είναι σωστή και η SID <<br />

από την ΕΑ του Α∆ τότε<br />

αποκοπή<br />

• Εάν τοποθέτηση ανάποδα τότε<br />

αποκοπή.<br />

Εστιασμένο Α∆


Κινητό Α∆ - Bucky<br />

• Α∆ που κινείται κατά τη διάρκεια της έκθεσης<br />

• Hollis Potter in 1920.<br />

• ∆ύο τύποι<br />

• Μηχανικό - μοτέρ<br />

• Ταλαντούμενο – ηλεκτρομαγνήτης – κυκλική<br />

κίνηση<br />

• Ο μηχανισμός αυξάνει την αντικειμενική απόσταση<br />

• Πιθανή κίνηση του φιλμ με κινητική ασάφεια<br />

• Εάν δεν κινηθεί – φαίνονται οι γραμμές<br />

• Χρησιμοποιείται ευρύτατα<br />

• Πιο ακριβό


Μηχανισμός Bucky<br />

• Ο μηχανισμός του Bucky αποτελείται από:<br />

• Πλαίσιο συγκράτησης του Α∆ με δυνατότητα<br />

εναλλαγής του Α∆<br />

• Α∆ συνήθως 43 X 43 cm για τοποθέτηση του<br />

43 x 35 cm φιλμ και στους δύο άξονες<br />

• Μηχανισμό κίνησης του Α∆<br />

• ∆ίσκο τοποθέτησης της κασέτας όσο πιο κοντά<br />

γίνεται στο Α∆<br />

• Μπορεί να είναι αφαιρούμενος για την<br />

τοποθέτηση άλλων μηχανισμών<br />

A Manual of Radiographic Equipment<br />

Sybil M Stockley


Μηχανισμός Bucky<br />

• Η κίνηση του Α∆ αρχίζει προ της έκθεσης και σταματά<br />

αφού η έκθεση ολοκληρωθεί<br />

• Η ταχύτητα κίνησης πρέπει να είναι αρκετή για να<br />

ασαφοποιεί τις γραμμές του Α∆<br />

• Το εύρος ταλάντωσης να μην είναι μεγάλο για την<br />

αποφυγή αποκοπής (5 cm, 2.5 cm εκατέρωθεν του<br />

κέντρου)<br />

• Κίνηση ομαλή και συνεχής<br />

• Μηχανισμός κίνησης απλός<br />

• Σύστημα όσο πιο λεπτό για διατήρηση μικρής<br />

αντικειμενικής απόστασης<br />

A Manual of Radiographic Equipment<br />

Sybil M Stockley


Προβλήματα Α∆<br />

• Λάθος επικέντρωση → αποκοπή<br />

• Α∆ υψηλού λόγου > αποκοπή<br />

• // και σταυρωτά Α∆ > αποκοπή<br />

• Εστιασμένα 4 αιτίες αποκοπής


Εστιασμένο Α∆ - αποκοπή<br />

• Η δέσμη πρέπει να είναι<br />

κάθετη στο Α∆<br />

• Εάν η λυχνία είναι υπό<br />

γωνία κάθετα στα<br />

διαφραγμάτια → αποκοπή<br />

• Το συνηθέστερο πρόβλημα


Εστιασμένο Α∆ – αποκοπή –<br />

εκτός κέντρου<br />

• Εάν η κεντρική ακτίνα<br />

δεν περνά από το<br />

κέντρο του Α∆ →<br />

αποκοπή<br />

• Συχνό με κινητά<br />

ακτινολογικά τραπέζια<br />

και λυχνίες οροφής


Εστιασμένο Α∆ – αποκοπή –<br />

εκτός εστίας<br />

• Εάν η SID είναι εκτός<br />

της ΕΑ του Α∆ →<br />

αποκοπή<br />

• Μείζον πρόβλημα με<br />

Α∆ > λόγου<br />

• Μεγαλύτερο εύρος<br />

διακύμανσης σε < λόγου<br />

Α∆


Εστιασμένο Α∆ – αποκοπή –<br />

ανάποδα<br />

• Τοποθέτηση Α∆<br />

ανάποδα αποκοπή, μόνο<br />

το κεντρικό τμήμα της<br />

δέσμης θα περάσει από<br />

το Α∆<br />

• Η επικέντρωση πρέπει<br />

να διατηρηθεί


Τεχνική κενού<br />

• Με αύξηση της αντικειμενικής απόστασης αυξάνεται<br />

η πιθανότητα τα φωτόνια σκέδασης να μη φτάσουν<br />

στο φιλμ


• Εάν το φιλμ<br />

τοποθετηθεί 10-15εκ.<br />

μακριά από τον ασθενή<br />

πολλά από τα φωτόνια<br />

σκέδασης θα κινηθούν<br />

μακριά από το φιλμ<br />

• Χρησιμοποιείται<br />

αναπόφευκτα στην<br />

πλάγια λήψη της<br />

ΑΜΣΣ<br />

Τεχνική κενού


Τεχνική κενού<br />

• Ο αυχένας είναι λόγω ανατομίας<br />

μακριάαπότοφιλμ<br />

• Η έκθεση είναι παρόμοια με χρήση<br />

8:1 Α∆<br />

• Σημαντικά < έκθεση από τη χρήση<br />

Bucky


Αντιδιαχυτικό ∆ιάφραγμα<br />

SOS - SOS - SOS<br />

• Με kVp > 55<br />

• Λόγος Α∆<br />

• Ορισμός<br />

• Σχέση με ΣΑ<br />

• Σχέση με έκθεση<br />

• Τύποι Α∆<br />

• ∆ιαφραγματική αποκοπή<br />

• Πλεονέκτημα<br />

• Βελτίωση της σκιαγραφικής αντίθεσης<br />

• Μειονέκτημα<br />

• Αύξηση δόσης στον ασθενή


• Ευχαριστώ

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!