You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
66 REGEERING VAN PRESIDENT BURGERS.<br />
Eng<strong>el</strong>schen, toegeeigend, zonder er eenig recht op te hebben.<br />
Trachtend uit de moeilijkheden te geraken, liet zich President<br />
Pretorius tot het aangaan van arbitrage met Mahoera, Montsioa<br />
en Waterboer verleiden. Dit was een politieke fout en zeer<br />
tegen den zin van Kruger, die van oorde<strong>el</strong> was, dat de<br />
Republiek geen arbitrage over haar eigen gebied en met<br />
haar eigen onderdanen kon en behoefde te aanvaarden.<br />
President Pretorius echter verzocht Keate, den Gouverneur<br />
van Natal, als arbiter op te treden en deze kende al de<br />
betwiste gronden aan de drie Kafferhoofden als onafhank<strong>el</strong>ijke<br />
eigenaren toe. Kapitein Mohilo, eveneens een Kafferhoofd,<br />
was een der getuigen in deze zaak. Hem werd gevraagd of<br />
hij ook niet had geholpen om die gronden te zuiveren en<br />
bewoonbaar te maken. Hij antwoordde : „Ja, ik heb w<strong>el</strong><br />
geholpen, maar ik bleef altijd achter de blanken, evenals<br />
een jakhals, die de kudde volgt om te zien of hij niet hier<br />
of daar een lam kan wegvangen." Hem werd toen gezegd,<br />
dat hij ook een de<strong>el</strong> van die gronden zou krijgen, waarop<br />
hij zich een oogenblik in gepeins verdiepte en toen verklaarde :<br />
„Neen baas, ik word bang ; die Molimo (God) zal kwaad op<br />
mij worden. Toen de Kaffers van S<strong>el</strong>ikatse ons vermoordden,<br />
kwamen de witmenschen, door den „Molimo" gezonden, om<br />
ons te redden. Hoe kan ik nu mijn voet op den nek van<br />
mijn verlosser zetten ?" Hij herinnerde er nog verder aan<br />
hoe S<strong>el</strong>ikatse, als hij aasvog<strong>el</strong>s boven zijn kraal zag zweven,<br />
oude Kaffers liet afmaken en ze tot voeds<strong>el</strong> aan deze<br />
vog<strong>el</strong>s gaf. En de blanken, die hen van zulk een wreed<br />
bestuur hadden bevrijd, wilde hij niet in hun rechten krenken.<br />
Door de Regeering van de Zuid-Afrikaansche Republiek<br />
was eene Kommissie benoemd om de zittingen van het<br />
scheidsgerecht bij te wonen. Van die Kommissie was ook<br />
Kruger lid. Zij protesteerde tegen de uitspraak van Gouverneur<br />
Keate, en diende een verslag bij den Volksraad in,<br />
waarin zij ook de hand<strong>el</strong>wijze van President Pretorius<br />
afkeurde. De Volksraad vereenigde zich met dit oorde<strong>el</strong>,<br />
tengevolge waarvan President Pretorius zijn ontslag nam.<br />
Het protest had tenminste die uitwerking dat de Republiek