You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
DE BURGER-OORLOG (1861-1864). 43<br />
(sedert de aanname der Grondwet in de gehe<strong>el</strong>e Republiek<br />
was er slechts een Kommandant-Generaal) daartegen en<br />
beweerde, dat dit ambt hem toekwam. Hij riep daarom een<br />
bijeenkomst van alle krijgs-officieren te Pretoria op, en st<strong>el</strong>de<br />
daarin voor, hem tot waarnemend President te benoemen, den<br />
Volksraad of te schaffen en den Uitvoerenden Raad tevens<br />
tot Wetgevend lichaam te maken. Kruger, die destijds Kommandant<br />
van het distrikt Rustenburg was, protesteerde met<br />
eenige officieren tegen dit voorst<strong>el</strong>, omdat zulk een daad<br />
ongrondwettig zou zijn. Ten slotte stemde de meerderheid<br />
der officieren met hem in, dat zulk een optreden verkeerd<br />
zou wezen.<br />
Generaal Schoeman stoorde zich hier echter weinig aan.<br />
Hij ging het Gouvernements-kantoor binnen en eischte van<br />
Grobler de papieren en documenten der Regeering op.<br />
Grobler verzette zich w<strong>el</strong>, doch moest ten slotte toch zijn<br />
plaats ruimen. Kruger st<strong>el</strong>de daarop voor een volksbijeenkomst<br />
op te roepen om over de zaak te beslissen. Dit voorst<strong>el</strong><br />
werd aangenomen, ook door de partij van Schoeman.<br />
Diens partijgenooten kwamen echter gewapend ter vergadering<br />
en Schoeman had z<strong>el</strong>fs op eigen gezag Johannes Steyn<br />
tot Kommandant-Generaal benoemd. Kruger en zijne partij<br />
waren natuurlijk ongewapend ter bijeenkomst gekomen.<br />
Kruger wist niet, dat de aanhangers van Schoeman het<br />
plan hadden de wapenen mee te brengen ; doch z<strong>el</strong>fs al had<br />
hij dat geweten, dan zou hij met de zijnen toch ongewapend<br />
zijn gekomen, omdat er bij de opwinding der partijen gemakk<strong>el</strong>ijk<br />
een botsing had kunnen ontstaan, die tot een<br />
burgeroorlog zou hebben g<strong>el</strong>eid. Toen Kruger op weg naar<br />
Pretoria bij Daspoort was aangekomen, kreeg hij een order<br />
van Generaal Schoeman, dat hij niet nader mocht komen,<br />
doch moest blijven waar hij was. Kruger antwoordde, dat<br />
hij zeker niet zou terugkeeren, vOor hij te Pretoria was geweest,<br />
aangezien hij ter bijwoning der bijeenkomst was op-<br />
geroepen.<br />
Hij reed dan ook het dorp binnen en reg<strong>el</strong>recht naar het<br />
huis van Schoeman. Daar vroeg hij dezen, waarom hij hem
Change language