You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
PAUL KRUGER 'S DERDE PRESIDENTSCHAP. 137<br />
overstroomingen. De rivieren stegen zoo hoog als sedert<br />
menschenheugenis niet het geval was geweest en richtte<br />
enorme schade aan.<br />
Eenige jaren voor deze Presidentsverkiezing was er te<br />
Johannesburg een vereeniging opgericht, die men den naam<br />
had gegeven van de „Transvaal National Union."<br />
Dit lichaam had zich ten do<strong>el</strong> gest<strong>el</strong>d de Johannesburgsche<br />
bevolking gedurig in gisting te houden, allerlei grieven<br />
tegen de Regeering bijeen te rak<strong>el</strong>en, en op alle mog<strong>el</strong>ijke<br />
wijzen te agiteeren tot het bereiken van zijn do<strong>el</strong>. Schijnbaar<br />
agiteerde deze Unie om het stemrecht te verkrijgen,<br />
doch dat die heeren hunne werk<strong>el</strong>ijke do<strong>el</strong>einden verborgen<br />
hidden, zal later blijken. Dat Rhodes ook zijn hand in<br />
deze zaak had, hebben de latere gebeurtenissen bewezen.<br />
Bij het eerste het beste optreden dezer Vereeniging toonde<br />
zij haar oproerigen geest duid<strong>el</strong>ijk. Er waren in dezen tijd<br />
voortdurend moeilijkheden met de Kafferstammen in het<br />
Noorden. Dan was het deze dan gene, die zich brutaal<br />
tegen de Regeering gedroeg. Eind<strong>el</strong>ijk maakte een ervan,<br />
Malaboch geheeten, die in den Blauwberg woonde, het z(545<br />
erg, dat de Regeering verplicht was een Kommando tegen<br />
hem uit te zenden. Hij had de vermet<strong>el</strong>heid zijne eigene<br />
onderdanen, die niet in den berg woonden, doch op het<br />
platt<strong>el</strong>and er om heen, te vermoorden, als zij het waagden<br />
de b<strong>el</strong>astingen, hun volgens Wet opg<strong>el</strong>egd, aan de Regeering<br />
te betalen. Generaal Joubert liet toen overal de inwoners<br />
opkommandeeren, ook in Pretoria, waar onder de opgekommandeerden<br />
natuurlijk ook onderdanen van andere<br />
het in stand houden van scholen in anti-nationalen geest, werd in 1896 een<br />
wet aangenomen, volgens w<strong>el</strong>ke op de goudv<strong>el</strong>den Staatsscholen, waar in de<br />
eerste klassen het onderwijs in een vreemde teal zon worden gegeven, zouden<br />
worden opgericht. Het schoolg<strong>el</strong>d was zeer gering en onvermogende onders<br />
zouden z<strong>el</strong>fs bun kinderen er kost<strong>el</strong>oos heen kunnen zenden. Twee jaar na<br />
de aanname dezer wet bestonden er in de Z. A. R. reeds 12 van derg<strong>el</strong>ijke<br />
scholen met 49 onderwijzers en 1499 leerlingen, voor wie de Staat jaarlijks<br />
£ 20 per hoofd betaalde.