You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
122 HET TWEEDE PRESIDENTSCHAP VAN PAUL KRUGER.<br />
In den eersten tijd van Kruger's presidentschap beproefde<br />
Rhodes hem tot zijn bondgenoot te maken. Op weg van<br />
Beira naar Kaapstad, zocht hij Kruger te Pretoria op en<br />
zeide hem : „Wij moeten samenwerken. Ik weet dat de Republiek<br />
een haven wil hebben ; gij moet D<strong>el</strong>agoabaai hebben."<br />
Kruger antwoordde : „Hoe kunnen wij in dit opzicht samenwerken<br />
; de haven behoort immers aan de Portugeezen, en<br />
dezen zullen haar niet afgeven." Rhodes : „Wij moeten ze<br />
eenvoudig afnemen." Kruger: „Ik mag niet het eigendom<br />
van anderen nemen. Als de Portugeezen de haven niet verkoopen<br />
willen, dan zal ik ze ook niet nemen, wanneer gij<br />
ze mij levert ; want er ligt een vloek op onrechtvaardig<br />
verkregen goed." Toen gaf Rhodes zijn pogingen op om<br />
Kruger voor zich te winnen.<br />
En in 1888 werd op zijn aansporen een tractaat gesloten<br />
tusschen Sir Hercules Robinson en Lobengula.<br />
Kort daarna wist hij een concessie van Lobengula te verkrijgen<br />
tegen betaling van een som g<strong>el</strong>ds en de levering<br />
van vuurwapenen. De concessie verleende hem alleen het<br />
recht tot het zoeken naar goud en andere metalen ; maar<br />
hij gebruikte ze om vasten voet in Matab<strong>el</strong><strong>el</strong>and te krijgen,<br />
en de uitbreiding van de Zuid-Afrikaansche Republiek naar<br />
die streken te verhinderen. Rhodes begreep echter spoedig<br />
dat hij alleen onder de bescherming van Eng<strong>el</strong>and veilig<br />
zou zijn, en daarom begaf hij zich op weg daarheen om<br />
een zoogenaamd Charter te verkrijgen. Hierin slaagde hij<br />
gemakk<strong>el</strong>ijk ; want Rhodes ging van het denkbe<strong>el</strong>d uit, dat<br />
wat men niet met mooi praten gedaan kon krijgen, w<strong>el</strong><br />
kon verkregen worden door omkooperij, en hij was er<br />
niet de man naar om zijn g<strong>el</strong>d te sparen, wanneer hij zijn<br />
do<strong>el</strong> wenschte te bereiken. Het is dan ook zeker, dat v<strong>el</strong>e<br />
van de hoogste personen in Eng<strong>el</strong>and aande<strong>el</strong>en in zijn<br />
Chartered Company ontvangen hebben. Z<strong>el</strong>fs partijen, met<br />
w<strong>el</strong>ker denkbe<strong>el</strong>den Rhodes het gehe<strong>el</strong> en al niet eens<br />
was, gaf hij duizende ponden sterling om zich haar steun<br />
te verzekeren. Wie zal zeggen w<strong>el</strong>ke andere groote sommen<br />
hij voor hetz<strong>el</strong>fde do<strong>el</strong> nog heeft uitgegeven ? Dit