Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

73
testimonium divinae in me benignitatis, quae me ex arca velut ex utero nasci, aut
velut ex sepulchro exsurgere voluit, et ex mortis miserrimae confinio fecit vitae
prosperioris auspicium. Lutetiae VIII Maii CIƆIƆCXXI.
640. [1621 Mei]. Aan P. Dupuy 1
.
Quod nuper ex te quaesierat amicus, Vir Clarissime, cur hi qui libros scripserunt,
quos Evangelia appellamus, eorum quae a Domino nostro acta sunt nihil
commemorant ante annum tricesimum, praeter unicum illud quod duodecimo eius
anno contigisse Lucas narrat, de eo sic videtur: Quid cuique scriptori narrandum
sit, quid non, ex fine petendum operis. Apostoli autem et eorum discipuli non
qualemcunque historiam Christi scribere in animo habuerunt; sed argumentum,
sicut eius quod ore praedicabant, ita eius quod consignabant literis, erat, quod titulus
praefert: Evangelium, id est dogma novum resipiscentiam exactam deposcens, et
promittens remissionem peccatorum et vitam aeternam, quod praeparationis modo
a Baptista annuntiatum est, perfecte vero a Christo revelatum, et per Apostolos per
orbem totum iussum praedicari, Mat. IV. 23. IX. 35. XXIV. 14. Marci I. 14. Eph. VI.
15. XI. 17. Act. X. 36. Luc. XVI. 16. Hinc doctrina omnis a Christi doctrina discrepans
vocatur ‘aliud Evangelium’, II Cor. XI. 4. Gal. I. 6. Ad huius vero dogmatis a Christo
revelati veritatem et promissionis certitudinem testandam faciunt mors eius,
resurrectio, ascensus in coelum et missio Spiritus sancti, per quae omnia apertissime
filius Dei declaratus est. Hinc Evangelium duabus constat partibus: doctrina ipsa et
historia quatenus doctrinam confirmat. Oportet, inquit Petrus, testem resurrectionis
Christi constitui aliquem ex iis qui cum eo versati sunt a tempore quo baptizare
coepit Iohannes, ad id usque tempus quo Christus in coelum est assumtus, Act. 1.
22. Et alibi hanc praedicationem vocat verbum quod per Iudaeam exiit initio facto a
Galilaea, statim ab eo baptismate quod per Iohannem est praedicatum, Act. X. 37.
Et Lucas libri sui prioris argumentum breviter describit, narrationem eorum quae
Iesus fecit et docuit usque ad assumtionem, nimirum ex quo et docere et miracula
facere coepit. Principium autem miraculorum fuit illud quod fecit in Cana Galilaeae,
Ioh. II. 11; postquam scilicet a Iohanne erat baptizatus, quod accidit aetatis anno
tricesimo, Luc. III. 23; qua in re Deus a Christo morem geri voluit legi, quae Levitas
non ante eam aetatem ad sacras functiones admittebat, Num. IV. 3. 47. 1. Paralip.
XXIII. 2. Quare quae de divina eius nativitate a Iohanne Apostolo, de humana a
Matthaeo et Luca, et ab eodem Luca de illa in templo quasi futuri magisterii
prolusione narrantur, praefationis vicem habenda sunt, ad indicandam certius
magisque commendandam eius personam a qua Evangelium suam habet
auctoritatem. Quare cum ante iustam illam aetatem nihil actum sit a Christo quod
eo pertineret, merito totum illud tempus a sacris scriptoribus silentio involvitur. Egit
enim vitam ad id tempus privatam patri credito matrique obediens, Luc. II. 51. Unde
non tantum τέϰτονος υἱὸς Matt. XIII. 55. sed et τέϰτων appellatur Marci VI. 3. Iustinus
1 Hs. Bibl. Nat. Parijs, fonds Dupuy 16 f. 101. Gedrukt Epistolae p. 55. Ik plaats den brief hier,
omdat de Epistolae hem op n o . 639 laten volgen, maar vind in den brief zelf geen enkele
aanwijzing voor de dateering.
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2