Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

509
ende wy wercken om dien cours te stutten, niet sonder hoope. Het sijn van ons
eygen luyden, die hem dit raden, ende daerom te crachtiger. Maer men sal hem
niet sparen ende de maet wel nae leggen. Daer is stoff genoch, ende diversche
façoenen, hoe hy wil men sal helpen, mits dat hy niet en versuyme in den tijdt. Ick
sal niet naerlaten te vorderen, maer bevinde my beswaert in regard ick my te swack
vind. Ick wenschte U.E. selff hier off van d. Vlucht 1 , dan dat heeft meerder façoen
aen. Ick sal niet versuymen U.E. te adverteren van alles dat nodich is’. Voorts seydt
hy dat Carleton vertrocken is ende eenen Killegrey 2 in de plaetsche compt, dat
Buckingam alle daege vertreckt met fiat op de eerste 3 propos. ‘Het laetste - seydt
hy - een praetgen, soe u cousijn seyde’. Item: ‘die 't secreet meenen te weten seggen
dat Buck. alleen voor sijn particulier dese Ambass. gepractiseert heeft, om hier met
de Coninginne 3 te spreecken, ende haere goede gratie te winnen die hy te voren
niet en hadde’. Men seyt oock dat Arssen ende Carleton dit leste punct [.... Rel.]
gepractiseert hebben. Noch: ‘hier breecken wonderbaerlicke enorme dieveryen ut
van de Admiraliteyten tot Rott. 4 . Men seydt oock dat andere coll. niet vry en sijn, dat
van de Ge. R. van Hollant van gelycken. Wy vreesen off den Prince hierut wel
occasie mocht visschen. De Arm. worden stout, ende ons volck bemercken wy
claerlick dat haer vougen souden tot alles, soewel predic. als magist., immers 't
meerendeel, dus swack staet de stant van onse synode, die soe veel geld, moeyten,
jae bloet gecost heeft. Onse finantiën sijn niet dan te ledich, door dieven ende quade
mesnagie, ende wy engageren ons met de Coningen, die sullen 't houwen soe lang
het hun te passe compt, ende laten ons dan met de bruyt sitten. Behalven dat ik de
ware rel. toegedaen zy ende het bedwingen van de Arm., soe wenschen wy hier
dat veel van die weder regeerden. Mijn heer de Prins heeft toe te sien, hy sal 't
meest becopen van allen, soe hy niet maeckt dat alles recht gaet’. Haec ille.
Een ander schrijft my dat soe de magistraet van Rott. vernam dat d'Arm. in grote
schuer wilde samencomen om te preecken, deselve door den officier ende sijn
dienaren deden besetten. D'andere, niet willende force gebruycken, gingen in grote
getale heen, ende een predicant gevonden hebbende - doch buyten ordre van de
ordinarise - deden dien predicken opentlick op de Vlasmerckt, singende op 't eynde
den 11 psalm, dattet all de stadt over clonck. Dat all sonder moeyte. De magistr.
soude aen den Prince clagen over dese stoutheyt, begerende soldaten om te
reprimeren, de Prince, sijnde van den ander gepreveniëert, antwoort: hy soude wel
maecken sonder soldaten, dat sy haer modester dragen soude. Gelijck geschiet is
op goede hoope etc. Ut Hamborch schrijft men my, dat Mansfelt meende sijn
winterleger te maecken onder de veste der geseyder stadt, ende dat de Raet, all 't
volck vergadert hebbende in rade, 'tselve meynde te beletten. Dat Tilli ende de Deen
haer van wedersyden seer stercken. Dit is 't, mijn heer, dat U.E. ditmael in der haest
heb mede te deylen, waerop ick blyve,
30 Decemb. 1625.
U.E. getrouwe dienaer.
Adres: A Mons r . Mons r Grotius, Paris.
In dorso schreef Grotius: 9 Dec. 1625. I. Utenb.
1 Grevinchoven.
2 Carleton ging Dec. 1625 terug; de zaken der ambassade werden waargenomen door zijn
neef Dudley Carleton.
3 Elisabeth van de Paltz, ex-koningin van Boheme.
4 Zie p. 488 n. 4.
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2