Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

499
gersbergers 1 wordt in ons landt veel geacht, de h r . Ruychaver 2 ontbiedt het my voor
een grote tydinge, maer U.E. seydt wel, dat yet te doen tegen gegeven sententiën
wat anders is. Van de Athenis Batavis 3 hebben wy hier noyt gehoort, weten niet wat
het sy. Hier is nu een grote vloot aengecomen ut Hollandt - te weten op de riviere
- daerby wy pacxkens ende brieven hebben; off die wat medebrengen sal van sulcx,
mogen wy vernemen. Mogelick heeft het Elzevier 4 daer gebracht, die nochtans hier
passerende, op d. Episcopij ende mijn vragen seyde niet nieus van boecken -
hystoriën utgenomen - te hebben. Dan wy mercken dissimulatie. Welcke is die
judicature tegen Vieuville 5 ? Hoe wy Brandenborch ende Emden assisteren verstae
ick, maer niet hoe wy sodanige assistentie doen in Oost-Indiën. Dat het goedt ware
dat de Prins overall ambassadeurs hadde, die hy mocht vertrouwen, heb ick den
vriendt geadverteert, ende daerby gevoecht ‘gelijck de h r . van Sommelsdijck 6 ’. Van
de mondtspraecke weet ick niet dan 't gheen de leste brieff seyde, te weten, dat hy,
schryver, 't woordt mondtspraeck daerby gevoecht had om den laster te abuseren,
off de brieff in verkeerde handen gevallen ware; daeruyt ick colligere d'antwoordt
op den mynen niet anders geweest te sijn, dan ‘antwoordt soe ghy gewoon sijdt’.
Dusver op U.E. brieff.
Nu tot de Vlaming. Die schrijft dat een arm man tot Leyden, hebbende geseten
21 dagen sonder aenspraeck, gevangen om een vergaderinge t'synen huyse,
gesloten is in de boete van 50 g., ende gebannen ut Leyden, Rijnlandt, Haech ende
Haech-ambacht, all 't sijn gheen 50 stuvers weert sijnde. T'Utrecht is een vergadering
gestoort van vele treffelicke, dewelcke van den officier met de syne overvallen wierdt
met blote degens ut ende 't geroep ‘stae, stae, off dat gaet 'er door’. De Staten
naerderhandt den officier ontboden ende gevraecht hebbende qua authoritate,
kregen tot antwoort: ‘der placaten; die in vigeur blyvende, behoeff ick gheen nieuwe
last’. Wat voorts gevolcht is weet ick niet. Tot Rott. wierdt de opening van de deure,
den officier cloppende, by een vergadering van over 400, by dage, geweygert.
Borgemeesters gehaelt hebbende sloech men de deur met voorhameren op, maer
niet dervende incomen, badt Borgem r . Puyck 7 de vergadering beleeffdelick te willen
scheyden, niemant soude te cort geschieden. 't Is soe geschiet. Tot Hoorn, Alckmaer
ende Goude vergaderen d'onse gelijck de Mennoniten. Biesman ende Biel 8 hebben
't woordt van den Prins - hoedanich weet ick niet -, daerop sy weder een van de
onse daer hebben doen comen. 't Wasser te voren wat heet. Hy, de Vlam.,
verseeckert my van onses goeden vriendts - metten welcken hy gesproken heeft -
hertelicke trouwe ende welmeynen, nacht noch dach anders doende dan 't stuck in
alle vaten te gieten.
1 Nic. van Reigersberch was raadsheer in den Hoogen Raad geworden en had 22 Nov. den
eed gedaan.
2 Marten Ruychaver, oud-burgemeester van Haarlem.
3 Zie p. 496 n. 8.
4 Jacob Elsevier, boekverkooper in Den Haag.
5 Zie p. 482 n. 12.
6 François van Aerssen.
7 Nic. Cornelisz. Puyck.
8 Chr. Biesman en Joh. Biel waren in 1616 door Maurits te Nijmegen uit de regeering gezet.
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2