Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

XI
‘Defensio capitis quinti Maris liberi oppugnati a Guil. Welwodo’, door Mr. S. Muller
Fzn. in zijn ‘Mare clausum’ voor het eerst uitgegeven. Ik vermoed dat hij hetzelfde
stuk bedoelt, als hij 20 Juni 1622 Willem bedankt voor de overgezonden ‘illa puerilia’,
dat jeugdwerk. Het is natuurlijk mogelijk dat Grotius dit handschrift voor een ander
doel noodig heeft gehad, doch het verwante onderwerp zou mij doen overhellen tot
de meening dat hij in Juni 1622 reeds over het schrijven van De Iure Belli ac Pacis
denkt. Dat de geleerde Peiresc den stoot tot het schrijven van dit boek heeft gegeven
is m.i. na kennisneming van brief n o . 977 niet te ontkennen: ‘librum tuo hortatu
tuisque auspiciis coeptum’. Men kent de wordingsgeschiedenis van dit boek vooral
uit de studies van Van Vollenhoven: ‘On the genesis of de Iure belli ac pacis (Grotius
1625)’, in Meded. Kon. Akad. van Wetenschappen, afd. Letterk. 58 : 6 (1924) en
‘The framework of Grotius’ book de Iure belli ac pacis (1625) in de Verhandelingen
dier Akademie, afd. Letterk. IV e R. 30 : 4 (1931). Ik behoef ook daarop niet verder
in te gaan.
Voor de wijze van uitgave der brieven mag ik verwijzen naar hetgeen ik daarover
in de Inleiding op het Eerste deel gezegd heb. In dit Tweede deel zijn de brieven
van Nicolaas van Reigersberch, die Rogge in 1901 uitgaf, niet herdrukt. De
Commissie voor 's R.G.P. achtte het uit overwegingen van geldelijken aard beter
ze zoo kort na het verschijnen van een zeer betrouwbare uitgave achterwege te
laten. Het was mij liever geweest, en het gemak van den gebruiker van dit boek zou
er zeker bij gewonnen hebben, zoo zij wel waren opgenomen; wellicht had ik den
tekst ook hier en daar kunnen corrigeeren, en enkele aanteekeningen kunnen
aanvullen of verbeteren, doch ik heb mij zonder bezwaar bij dit besluit neergelegd,
en enkel op den datum den brief met de plaats waar hij gedrukt is, vermeld.
Dit Tweede deel verschijnt acht jaar na het Eerste. De kopy lag reeds lang gereed,
doch de beperking in haar uitgaven, die aan de Commissie was opgelegd, maakte
het verschijnen onmogelijk. Het Legatum Visserianum, dat door Curatoren der
Leidsche Universiteit bestuurd wordt, heeft echter door een subsidie deze uitgave
mogelijk gemaakt. Ik mag niet nalaten mijn zeer grooten dank daarvoor aan
Curatoren uit te spreken, maar evenzeer aan mijn vrienden, de Leidsche professoren
Huizinga en Van Eysinga, aan wier bemoeiingen dit resultaat te danken is.
Veel raad en aanwijzingen dank ik ten slotte aan Dr. Japikse, den Secretaris der
Commissie voor 's Rijks Geschiedkundige Publicatiën, aan zijn Assistente Mej.
H.H.P. Rijperman, en aan Dr. D.J.H. ter Horst, Wetenschappelijk Assistent 1 e klasse
aan de Koninklijke Bibliotheek, wiens groote belezenheid mij ook thans voortdurend
te hulp kwam.
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2