Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

430
Ecclesia’, vocem ‘convertibilem’ significare, filium Dei capacem virtutis et vitii - id
enim in Sozomeno, Socrate et Theodoreto, Arrium asseruisse reperio - an aliud
quid? Non possum mihi persuadere vocem istam ei fini Symbolo additam esse,
propterea quod inter ipsos Catholicos reperiantur, qui idem illud asseruerunt hodieque
asserunt, quos tamen eapropter huius Concilii authoritate premi nuspiam observo.
Sed ego hac de re iudicium tuum cognoscere aveo. Non enim libenter isto argumento
in speciem gravi premerer, non quod ei magnum pondus inesse credam, sed quod
istis argumentis foelicius hodie apud populum pugnetur quam iustis rationibus. Nemo
tamen, quod sciam, hoc argumentum unquam movit: ego et D. Uytenbogardus an
id nobis opponi non posset aliquando contulimus. Restant adhuc 3 capita nondum
descripta. Ea, si haec non omnino displicuerint, submittam. Haec praemittere malui,
ut fidem diligentiae meae facerem et spem atque expectationem vestram diutius
non frustrarer.
Novarum rerum hic nihil est. Magni hi apparatus bellici quem successum sint
habituri dies docebit. Magna utrimque molimina audiuntur et animi ex utraque parte
obfirmati, seu certare manu, seu certae occumbere morti 1 . Naves quae hic arresto
detinebantur, hesterna iterum die solutae sunt. Ecclesiae nostrae vivunt vigentque,
neque tamen afflictiones cessant. Benedictus sit Dominus Iesus qui eis adspirat
animum et vires. Professores Theologiae dicuntur sub praelo habere Confessionis
nostrae examen 2 . Id novae scriptioni ansam dabit. Ita labor ex labore nascitur, nec
erit finis, nisi cum Deo sic videbitur, qui saepe in propinquo est cum longe abesse
videtur. Eum supplex rogo ut A.T. diu incolumen et melioribus temporibus reservet,
et interim benedictionibus omnibus suis magis magisque cumulet multorum bono.
Idem benefaciat dilectae coniugi et familiae tuae. Salutant A.T. qui hic apud nos
sunt; et ut A.T. salutarem officiosissime petierunt a me obnixe per epistolas D.
Niellius et D. Cupus 3 , de tua salute non minus quam de propria sua soliciti, et animis
erecti atque infracti in carcere licet admodum stricto.
Mart. 19. 1625. Rhotomagi.
T.A. devotissimus
S. Episcopius.
Adres: Amplissimo prudentissimo consultissimoque viro D. Hugoni Grotio Parisiis.
In dorso schreef Grotius: 19 Mart. 1625. Episcopius.
956. 1625 Maart 22. Van J. Wtenbogaert 4
.
Mijn heer.
Door gebreck van stoffe en heb ick den uwen van den 30 Jan ry . niet beantwoordt,
niet hebbende derven U.E. met het lesen van onnutte brieffkens op-
1 Cf. Vergilius, Aen. II p. 61, 62: in utrumque parati Seu versare dolos, seu certae occumbere
morte.
2 Over Episcopius' Belydenisse zie p. 167 n. 2. De titel van het hier bedoelde antwoord der
Leidsche Theol. faculteit luidt: Censura in Confessionem sive Declarationem eorum, qui in
Foederato Belgio Remonstrantes vocantur. Leiden 1626. Petit Bibl. Lijst p. 113 n o . 21.
3 Twee der op Loevestein gevangen predikanten.
4 Hs. Bibl. Rem. Gem. Rotterdam. Gedrukt Brieven van Wtenbogaert, ed. Rogge II: 2 p. 271.
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2