Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

423
gedeboucheert was, soo hadt hy goet gevonden deselve t' scheep te bestellen,
alsoo de riviere binnen een dagh 2 ofte 3 wederom navigabel is geworden, en de
kooplieden, hier overlaat zijnde met een groote menichte van harinck, de schippers
perssen om de reyse aen te nemen. Op gisteren of op huyden seyde hy my dat se
van hier meenden te varen, en dat U.E. provisie alrede gescheept was, sulckx dat
U.E. met de eerste barcken deselve sult bekomen. Alle de schepen, die hier vandaen
vertrocken zijn, sijn wederom gecontremandeert om niet verder te vertrecken sonder
nader ordre van den koninck. Eenige andere die gearresteert waren geweest sijn
wederom ontslagen: daer wordt verscheydelijck van gediscoureert, elck oordeelt
nae zijn affectie. De Quevillisten 1 hebben het ontset van Breda, de conqueste van
Brabant en Vlaenderen, en daernae het wedercrygen van het Palatinat in het hooft
en meenen bynae dat het niet missen kan of de koninck van Spaengien sal haest
in het hemt staen. L'Hermite 2 is in Westindien tot by Lima toe geweest en heeft
menichte van schepen met gout en silver genomen, doch seyt men dat hy selfs
gebleven is. In onse lant worden noch hondert compagniën aengenomen, die van
de stadt van Amsterdam alleen sullen worden betaelt. Prins Henrick seyt men dat
tot dien eynde in den Haghe is geweest en wederom nae het leger vertrocken is.
Ick dencke dat hy me niet gaerne Breda soude verliesen. Ick dancke U.E. voor het
mededeelen van de tydinghen. Onse kercken nemen, God loff, toe in getal en yver:
ons gebreeckt een queeckhof om jonge arbeyders aen te voeren, die in de plaetse
van de verstorvene en gevangene gebruyckt souden mogen werden. Tot Amsterdam
worden de vergaderingen dick en sterck gehouden; in de plaetse van den overleden
bitteren schout, Haen 3 , is eenen Tengnagel 3 gekomen die men hout voor seecker
dat een bescheyden en moderaet man is. Den opperschout Grotenhuys 4 is niet te
verwenschen; heeft gepresenteert, indien de kinderen van mijn heer Hogerbeets
versoecken relaxatie voor haren vader, dat hy selfs in persone by den Prince van
Orangien in den Hage trecken wil om 't selvige te recommanderen. Vraeght dickmaels
nae U.E. dispositie en heeft op mijn V r . 5 begeert U.E. doch te willen groeten en in
sijn naem alles goets te wenschen. Mijnheer Wtenbogaert danckt U.E. voor het
antwoort en gebiet sich in U.E. goede gratie, soo doet oock M r . Tresel en beyde
hare huysvrouwen, insonderheyt ick, die ben en blyve
Uwer E. dienstwillighe dienaar
S. Episcopius.
Den 6. Feb. 1625 in Rouen.
Aengaende den dienaer van Mijnheer Uytenbogaert 6 , Syne E. hadde, soo men
seyt, hem medegegeven een memoriken, daer eenige namen op stonden dergeener,
die hy in synen naem soude groeten. Dit heeft hy hem laten ontvallen en is in de
handen van de bailluw van Schoonhoven geraeckt, die hem terstont daerop
1 De Protestanten in de diocese van den Aartsbisschop van Rouen hadden vrijheid van
godsdienstoefening te Queuilly, gelijk die van Parijs te Charenton.
2 De admiraal Jaques l'Hermite; hij overleed op dezen tocht.
3 Arent Elbertsz. Haen, substituut-schout, 1613-1625; opgevolgd door Jan Tengnagel,
1625-1635.
3 Arent Elbertsz. Haen, substituut-schout, 1613-1625; opgevolgd door Jan Tengnagel,
1625-1635.
4 Dr. Jan ten Grootenhuis, hoofdschout 1621-1646; zie I reg., en Elias, Vroedschap I p. 275.
5 Vader, n.l. Egbert Remmertsz. Bisschop.
6 Over Wtenbogaert' bediende zie n o . 956.
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2