Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

400
922. 1624 Sept. 14. Van J. Wtenbogaert 1
.
Mijn heer. 't Is een wel wijs ende warachtich woordt: homo proponit Deus disponit.
Wat D. Episcopij ende mijn voornemen was, verneemt U.E. uyt het ingeleyde 2 , by
my weder opgebroocken brieffken aen U.E. geschreven met mening van U.E. eerst
gelevert te worden als wy in zee souden sijn. Maer 't is anders uytgevallen. Wy
hadden door S r . Pieterssen 3 doen handelen met een Hamburger, die hyer aen de
quay lach, als vanwegen 2 personen, die eerstdaechs van Parijs souden komen
met haer dienaer om met hem nae Hamborch te varen. Onse bagagie lieten wy
stillekens brengen t[ot] Pieterssen, die se ut zijn huys dede scheep doen. De schipper
ap[poin]teerde de personen - hem onbekent - door Petersen, haer te Quilleboeuf
te laten vinden den 1 en deser om aldaer scheep te gaen. Wy reysden van hier den
29 en ende waren daer ter gesetter tijdt. Niemandt alhyer en wist van ons vertreck,
utgenomen de geseyde Pieterssen, die ons tot Quilleboeuff geleyde, ende eenige
van onse familiën, niet alle. De schipper en quam tot Quilleboeuf niet, door contrarie
wint ende stilte, vóór den 2 den naemiddach. Middelertijdt mosten wy daer waghten,
gelogeert in des cerchers huys - dit achten wy een abuys geweest - daer alle de
schippers haer aquiten moeten leveren. Ende hoewel wy - immers ick - my geduerich
in mijn kamer hiel, soe achten wy dat wy hyer bekent sijn geworden, hoewel wy het
niet en wisten, maer vermoeden 't. Wy gingen scheep den 3 en naemiddach ende
quamen dien avondt voor Havre op de ree. Wy hielden ons stil binnen om niet gesien
te worden van de schepen ende matrosen die op deselve ree lagen, verwachtende
den convoyer tot bevryding tegen de Duynkerckers, die wy niet en vreesden, alsoe
de Hamborgers vry zijn. Souden derhalven datelick in zee gesteecken hebben, maer
de wint was ons heel tegen ende mosten blyven leggen neffens d'andere. Den 4 en
tegen avondt komt onse schipper, sijnde met den boot aen landt geweest binnen
Havre, daer hy had sitten drincken met ander schippers ende bootsvolck, dat men
hem daer geseydt dat wy landtverraders waren met Barn. 4 ende andere, met vele
schandelicke propoosten tot onsen naedeel, waervan de conclusie was, wilde onse
schipper ons in de Mase brengen hy soude eenen nyeuwen boeyer daermede
winnen. Eenige seyden oock sy wilden ons aen den convoyer, als hy soude gecomen
sijn, aenbrengen, om ons te doen lichten ende in Hollandt te voeren. De schipper,
onse antwoordt hyer op verstaen hebbende, was gecontenteert, wilde ons getrou
blyven, dede ons gerust slapen tot 's anderen daechs, om dan naerder te adviseren.
Den 5 en , naer overleg van alles metten schipper, was de mening van met het
naemiddachty, indien de convoyer middelertijdt niet en quam, in zee te lopen met
sulcke wint als wy hadden, yewers nae d'Engelsche kusten, om aldaer den bequamen
wint te wachten, uyt het gesicht van den convoyer. De resolutie was nau genomen,
de schipper komt ons met eenige verbaestheyt seggen dat de convoyer voor wint
ende voor ty met volle zeylen 't gat quam in 't zeylen. Wy sagen 't oock. 't Was een
Zeu. Wy vonden geraden metten schipper
1 Hs. Bibliotheek Remonstr. Gem. Rotterdam. Gedrukt Brieven van J. Wtenbogaert, ed. Rogge
II: 2 p. 233.
2 Dit ontbreekt thans. Het plan was naar Holstein te reizen.
3 Een ander dan de in p. 157 n. 3 genoemde Hillebrant Pieters? Zie ook p. 419 n. 5.
4 Oldenbarnevelt.
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2