Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

391
gheschreven hadde. Hy heeft zeer op my begeerdt dat ick U.E. schriven zoude, dat
U.E. niet en moet laeten het Evangeli Joannis by de handt te nemen. Hy zeidt dat
U.E. zoudt gedencken waerdoor U.E. verlost is gheweest, of 't niet en is gheweest
ter oorsaecke van dat werck, en byaldyen U.E. dat nu liedt stecken dat Godt u
straffen zoude. Hy zeide te gelooven dat ick daer veel in vermoght ende dat hy my
oversulcx badt dat ick U.E. daertoe zoude vermaenen. Hy zeide dat hy daervoor
wilde geven zoo aen boucken als aen geldt, als de vier evangelisten volmaeckt
zoude zijn, XIIII oft XV hondert gulden. Hy ende Vossius ghebruckten noch een
reden, waerom U.E. het tselve behoerde te doen, overmidts dat Henssius 1 , hoerende
dat U.E. op de drie evangelisten gheschreven hadt ende den vierden hebt laeten
stecken, heeft hy Joannis by de handt ghenoomen. Als hy, te weeten Henssius, van
U.E. spreckt, zoo zeidt hy: ‘men zeidt veel van Grotius gheleertheyt, maer wat heeft
hy toch ghedaen? men ziedt niet veel van zijn werck’. Hem queldt de jaloezie ende
dat heeft hem altijdt ghequeldt. Ick hebbe met Erpenius ghesproecken raeckende
het drucken van U.E. bouck 2 ; zooveel hebbe ick wel verstaen datter wel profijt meede
te doen is het tselve tot onse kosten te laeten drucken, maer het kompt altemael
aen op het distribuweeren ende datter qualijck geldt ut de bouckverkoopers handen
te crigen is. U.E. moght letten of't hier niet ghedruckt en zoude connen werden.
Vossius heeft my gheraeden dat ick eens met Lamaer 3 daervan zoude sprecken,
hetwelcke ick van meeninge ben te doen als ick wederom door Leiden passeer,
hetwelcke ick Vossius ende Erpenius hebbe moeten beloeven. Wat Willem 4 belangt,
den burghmeester Poppe 5 heeft aenghenoomen daervoor te sorgen, dan naer ick
hooren can zoo en gaedt dat noch zoo vast niet, ende en zie niet waermeede hy
hem sal geneeren byaldyen dit falgeert. Ick sal voor mijn vertrek van hier maecken
te verstaen wat aparentie datter toe is. Ik meene dat ick den burghmeester Poppe
wel sal commen te sprecken. Hy wilde my by hem nooden, dan mijn broeder ende
aenderen goede vrienden hebben hem sulcx ontraeden. Ick ben eergisteren by den
burghmeester Hooft 6 ten eeten gheweest; hy doet U.E. zeer groeten, zoo doet oock
den drost 7 , die daer meede was. Hy zeide my verstaen te hebben ut een hevigh
contraremonstrandt, dat U.E. daer zeer goede diensten voor het Landt doet. Ick
zeide wel te weeten wat daervan was, maer niet wat zy daervan gheloefde. U.E.
heeft my voor desen gheschreven dat den zoon van Paeu 8 ridder gemaeckt is; hier
werdt zeer veel gheseidt dat het op een zonderlinge manniere gheschiedt is, dat
den Coninck het rapier van zijn zyde deede ende deede het hem aen, hetwelcke
noeidt aen iemandt aenders als aen hem gheschiedt en is. My weert dickmaels
ghevracht oft waer is? Hier en weet ick niet op te antwoorden. Ick meenne hier noch
twee ofte drie dagen te blyven ende dan wederom naer den Hage te
1 In 1627 gaf Heinsius uit: Aristarchus sacer, sive ad Nonni in Iohannem Metaphrasin
Exercitationes; waarover in de brieven van 1627 telkens sprake is.
2 De iure belli ac pacis; zie p. 254 n. 14.
3 De Leidsche boekdrukker en uitgever Jean Le Maire.
4 Willem van de Velde, p. 421 n. 1.
5 De Amsterdamsche burgemeester Jacob Poppe, zie p. 332 n. 6.
6 Cornelis Pietersz. Hooft, zie p. 332 n. 6.
7 Pieter Cornelisz. Hooft, zoon van den voorgaande.
8 Adriaan Pauw, pensionaris van Amsterdam, thans in buitengewoon gezantschap te Parijs;
zie p. 350 n. 2. Hij was de zoon van den Amsterdamschen burgemeester Reinier Pauw, zie
p. 353 n. 3.
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2