Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

27
Testamenti editionem 1 . Esset mihi ad eam rem pernecessaria interpretatio Veteris
Foederis τῶν οʹ et si quid praeterea ipse eo facere iudicabis. Ni fallor, diligens
Apostolicorum librorum lectio nos etiam ad alia illa quae animo magis concepi, quam
incoepi, faciet paratiores.
Librorum tuorum quos hic habeo si sciam quibus maxime indigeas eos transmittam.
Nam facilius iam carere possum aliquammultis ab Erpennio instructus ut ex ipso
intelligere poteris. Misit is mihi inter caetera Drusii Annotationes: sed deest postrema
accessio, quam edidit ni fallor Kyriander 2 . De Belgica orthographia, analogiaque
meditor aliquid. Sed in eo non nimium propero. Catalogum de quo scribis exspectabo.
Misit mihi Erpennius Gennebrardi excerpta ex Albone Iudaeo 3 . Liber ipse Albonis 4 ,
ut audio, magnus est, exstatque eiusdem argumenti alter scriptus a patre Davidis
Kimchii 5 , quos non transferri miror. Augustini librum de doctrina Christiana puto et
seorsim exstare; esset mihi is non inutilis ad loca quaedam Novi Foederis
interpretanda. Rogo me quam potes saepissime consiliis tuis, quae plurimi facio,
dirigas: quod per fratrem meum commode fieri poterit. Precibus etiam tuis tuaeque
uxoris me commendo. Dominus Iesus nobis omnibus propitius adsit. 15. Decemb.
1619.
Tuus tibi devinctissimus
H. Grotius.
597. 1620 Febr. 2. Aan Willem de Groot 6
.
Mi frater.
Maluissem coram tibi gratias agere pro ea, quae nunquam te deserit, mei cura:
sed cum id hactenus non licuerit, misi has literas, quae non apud te tantum sed et
apud omnes necessarios nostros, et salutationis et gratiarum officio fungerentur.
Ne autem nescius sis, quomodo hanc soler solitudinem, partem exacti
tweede uitgave zonder die voorrede. Het is zonderling dat Rogge, die deze mededeeling van
Brandt kent, de twee edities toch in onjuiste volgorde noemt. Zie ook Grotius' brieven uit 1622.
1 In de Prolegomena op de Dicta Poetarum quae apud Io. Stobaeum exstant (p. 15 n. 4) zegt
Gotius, dat hij, toen hij met het (bovengenoemde) ‘Bewijs van den waren godsdienst’ bezig
was, een verzoek van Erpenius kreeg, om hem bij een uitgave der Evangeliën
(Grieksch-Syrisch-Arabisch-Ethiopisch met Latijnsche interpretatie), welke hij in bewerking
had, te helpen; dat hij begonnen was critische en exegetische aanteekeningen te maken en
tot het einde van het Evangelie van Lucas gekomen was, toen hij ontsnapte. Over den
voortgang van dit werk is ook in verschillende volgende brieven sprake.
De uitgave van Erpenius is bij mijn weten nooit verschenen. - Grotius heeft zijn aanteekeningen
later gebruikt voor zijn Annotationes in libros Evangeliorum, 1641 (Rogge 168). Zie ook Brandt,
Leven I p. 237.
2 Ioh. Drusius, Ad Voces Ebraicas Novi Testamenti Commentarius. Item Annotationum in N.T.
pars II ed. Ab. Curiander. 1616.
3 R. Jos. Albonis, R. Dav. Kimhi et alius cuiusdam Hebraei anonymi Argumenta quibus nonnullos
fidei Christianae articulos oppugnant, G. Genebrardo interprete. Paris 1566.
4 Josef Albo Sefer Ikkarim i.e. Liber fundamentorum fidei. Ed. princeps 1485.
5 Joseph Kimchi, Sefer ha-Berit.
6 Gedrukt Insignium virorum Epistolae ex bibliotheca J.G. Meelii p. 10; H. Grotii Epistolae sex,
ed. Adr. Stolker p. 5.
Rogge 427 vermeldt dezen brief met den datum 2 Febr. als aan Willem de Groot gericht, en
onder 435 met den datum 11 Febr. als aan Nicolaas van Reigersberch geadresseerd. In zijn
handexemplaar, in het bezit der ‘Vereeniging voor de uitgave van Grotius’, corrigeert hij den
naam van den geadresseerde. Hij zegt (435) dat deze brief is: ‘eiusdem argumenti atque
Epist. 825 Epistolarum Grotii’; bedoeld is m.i. Epist. 125 (n o . 596 hiervoor).
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2