Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

293
835. 1623 Mei 26. Van J. de Haen 1
.
Mijn Heere.
U.E. aengename scriven van date den 16 Maert, voor antwoordt ende rescriptie
van myne 2 voorgaende in December ende Januario lestleden aen U.E. geschreven,
is my wel ter hande gecomen, onder anderen vermeldende dat U.E. in 't instellen
van uwe Apologie veele consideratiën hadde moeten neemen, die noch duyrden,
oock niettegenstaende het exorbitant placcat jegens U.E. persoon ende bouck
uytgegeven. Ick geloeve dat het waer is, ende reden daertoe heeft gehadt, als U.E.
oock in den brief, vóor de voors. Apologie gestelt, aenroert, dat veele importante
saecken, die groet licht in dese materie hadden cunnen geven, nochtans voor dien
tijdt hadt versweegen, om, soe U.E. naerder geperst soude mogen worden, alsdan
alle de gheheymenissen naerder te ontdecken. Ick hebbe oock voor deesen - by
U.E. versocht geweest zijnde, om mijn gevoelen, edoch te slecht ende te geringh,
te seggen, opten inhouden van 't voors. U.E. bouck - gemeent ende geadvyseert
dat my dochte, onder correctie, dat daerinne well wat naeckter ende claerder gestelt
ende aengeweesen hadde behoeren te worden den oorspronck ende principael
oersaecke ende desein, waeruyt de generale, extraordinaris ende zeer pernitieuse
alteratie ende veranderinge in den staet ende regeringe van den Lande is ontstaen,
ende alle swarigheiden ons ende ons Lieve Vaderlandt overkomen zijn; dan lettende
opten inhouden van den voors. brieff ende voorreeden, hebbe mede geacht ende
verstaen voor best, dat U.E. datselfde noch hadde gereserveert ende behouden,
om daernaer, vorder geperst sijnde, sulcx sonder eenege verschoeninge te
ontdecken, waertoe mits de publicatie van 't voors. exorbitant ende zeer rigoureus
placcat U.E., onder correctie, nu well dobbel stoffe ende oersaecke is gegeven, soe
een yeder meint, ende sulcx qualick sall cunnen naerlaten sonder groet end
merckelick nadeel ende prejudicie van de waerheyt ende oprechtigheit van de
gemeene goede saecke, end defentie onser aller onnoeselheyt, end verschoeninge,
styvinge ende versterckinge onser wederpartye ter contrarye in haere onbehoerlicke
proceduiren ende pernicieux voornemen ende desein, alsoe men meenen ende
seggen sall, dat soedanigh U.E. schryven ende communicatiën maer wint ende
woorden zijn geweest, sonder dat daerachter iet anders off meer is schuylende,
hoewell U.E. in der daet ende waerheit well anders volcomelicken kennelick ende
bewust is. Belangende de beswaernisse voor den kinderen van den heere Hogerbets
in 't openen van de poincten van officie, alsoe geen exempel gevonden sall cunnen
worden dat yemandt gecondemneert ex crimine lesae Maiestatis het leven soude
hebben behouden, ten waere hy waere voorvluchtigh, wesende sulcx van heel
andere consideratie, soe U.E. schryven vermeldt, waervan mijn Advocat, Mr. Dierick
de Jonge in den Hage, my oock advyseert, dat, naer de gegeven interlocutoere
sententie in de saecke van de voors. kinderen, oock gevolcht was openinge van
poinct van officie, dat sy souden moeten bewysen, dat het privilegie van Leyden
oeck plaetse soude hebben soe wanneer de gecondemneerde het lijff behout, sonder
van crimen lesae Maiestatis te vermanen, meenende 't selfde genouchsaem
beweesen te hebben, ende dat de heeren van Leyden debvoir doen om 't selfde
noch naerder te bewysen, my
1 Hs. U.B. Leiden, cod. Rem. 46. Gedrukt Navorscher LIV (1904) p. 290. Antwoord op n o . 820.
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2