Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

276
haud dubie per alios cognoveris. Inter omnes convenit Cancellarium 1 et Puyssiaeum 2
nihil non posse. Regina mater dicitur uti absentia Principis Condaei, qui quando huc
sit rediturus incertum est. Iannini vicem doleo, qui super morbum domestico generi
infortunio 3 percellitur. Rex et Regina mater ad literas ab ipso scriptas benigne
responderunt. Destitutis non desunt validi amici. Videbimus, quo res sint exiturae.
Ego in hoc sum, ut per amicos de tutelari aliquo Regis aut Senatus instrumento 4
Cancellarii sententiam explorem. De caeteris, quae scribis, fieri nos saepiuscule
certiores ad rem forte pertinebit. Ego interim non deero. Res familiae tuae procedere
feliciter, et contigisse liberis tuis qualem optaveras matrem, valde mihi dulce est
intelligere; idque summopere exopto, ut quod vobis aevi restat - restet autem utinam
plurimum - id florentes florentibus liberis transigatis. Uxori meae, quod eius apud
vos superest memoria, pergratum est; ipsa vos vicissim faustis ominibus prosequitur,
quae firmet Deus, Lutetiae 26 Ian. 1623.
Meminisse te arbitror ex primo carcere meo versus Belgicos emissos summam
continentes Christianae religionis. Eos a me Latinos factos 5 iudicii tui facio.
818. [1623 Febr.] Aan Lodewijk XIII 6
.
Aen den Coningh.
Geeft ootmoedelic te kennen Hugo de Groot, voor desen Advocaet Fiscael van
Hollandt, naderhant Pensionaris der stadt Rotterdam, ende Gedeputeerde ordinaris
in 't Collegie van de Gecommitteerde Raden van de Staten van Hollant, en verklaert,
dat hy, hebbende gehadt de eere, dat hy is geroepen geweest tot publycke Ampten,
en gebruyckt de bedieningen concernerende het stuc van de Justitie ende de
Regieringe van den Staet des Lants van Hollandt, alwaer hy is geboren, hem selven
daerinne heeft gequeten na sijn beste vermogen, volgens syne conscientie, ende
de wetten sijns Vaderlants. Ten minsten is hy versekert, hem selven daerinne
geduyrichlycken gedragen te hebben met eene oprechte intentie, ende met alle de
kloeckmoedicheyt en getrouwicheyt, die men soude mogen vereyschen in een man,
die daer professie doet van eere en van deucht. Het welcke uytgevallen is tot
contentement ende vergenoeginge van deghene, die hem hebben gebruyckt, ofte
die hem van doen hebben ghehadt. Maer de Disputen ende questien over 't stuk
van de Religie, in 't Artyckel van de Ghenade en den Vryen wille, zijnde gedreven
geweest met passie ende hevicheydt, hebben, soo men weet, voortgebracht ende
veroorsaeckt eene soo groote verdeeltheyt in de Landen van de Staten van Hollandt,
ende de Vereenichde Provinciën, dat
1 Nic. Brulart de Sillery.
2 Puisieux, zie p. 161 n. 4.
3 Jeannin's schoonzoon Castilho, contrerolleur van financiën, die blijkbaar in den val van
Schomberg werd medegesleept. Zie n o . 730; Mercure François IX (1623) p. 423.
4 Zie p. 274 n. 5.
5 Baptizatorum puerorum institutio; zie p. 23 n. 12; p. 220 n. 9.
6 Deze vertaling is gedrukt Knuttel, Pamflet n. 3487 en 3488; Brandt, Leven I, p. 306. Zie Rogge
nos. 100, 101. Het stuk moet van begin Februari 1623 zijn; volgens p. 276 n. 4 was het 26
Jan. nog niet verzonden. De apostille, waarbij de Koning Grotius in zijn sauvegarde nam, is
van 26 Februari; bij Knuttel l.l. en Brandt, l.l. p. 311.
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2