Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

268
Croon becomen. Ick blijff en ben, als oyt, geneycht ten besten van ons nu hooch
bedrouft en uyttermaten ondraechlijck beswaert Vaderlant, wiens stant God genadich
zij. Ick verlang, wensch en tracht omme tot quijting van mijn gemoet, u oigen te
comen ende mogen aenschouwen, 'twelck ick over lange aen mijn taeffel u waerde
vrouw - mogelijck sonder geloift te werden - wel verclaert hebbe, maer nu in my my
tot voltreckinge - dat my God geve te geschieden - heel beweecht ende geneycht
vinde, want mijn swacke pen in materie van schuldige danckbaerheyt, mijn overtuycht
gemoet soo voor my selven, als voor hondertduysent swygende - die in haer gemoet
daervoor dancken - niet genoech en es, maer veel te swack, omme 't selve
meritoirlijck te doen etc.; derhalven 't selve tot dien opschortende, wil Uwer E.
gebeden hebben mijn goede wil voor waere daedt aen te nemen, ter tijd ende wylen
toe ick naer mijn wensch mijn geneychde bereyde wil mach voldoen, tot mijn eygen
vergenoegen. Middeler tijt Uwer E. gants hartvruntlick bedanckende van alle eere
ende vruntschap, die Uwer E. aen myne Neven Monsr. de Bye 1 , die ick veel estimeer,
ende Nicolaes Meerman 2 , dien ick om opvoedingswille liefhebbe, dagelicx zijt
bewysende, schuldich, ende bereyt blyvende 't selve by alle occurrentiën nae
vermogen te erkennen. Alle 'tgunt Uwer E. zijt vermanende sal by my nae uytterste
vermogen bevlytigt worden.
't Gunt hier by scharp verboth tegen u werck 3 gepubliceert es valt heel anders
uyt, als de procurateurs van 't selve verwachtende waeren, want hoe 't verbot
scharper is, hoe de curieusheyt grooter wort, soodat vertrouwde Remonstranten
dagelicx van curieuse Contraremonstranten gemaent ende versocht werden, vertrout
te leen off dier in coop te mogen genieten 't gunt se, door verbotslust verweckt
zijnde, anders onversocht naergelaten souden hebben.
Onse Oost Indische Comp e . is van 1 a deser, by nieu Octroy voor 21 Jaren, nae
lange dispuyten, gecontinueert en heeft groot peryckel geloopen van heel ende al
gedissolveert te werden, tot grooten onuytsprekelicken ondienst van den Staet, door
merckelycken oprockening van vele onkundige participanten, daer eenige notabele
regierders van Zelant haer onder vermengt hebben, in vougen datter by eenige
quaetwillige oproerige geesten diversse fameuse libellen 4 tegen de Bewinthebbers
in druck uytgegaen sijn, die, onder decxel van de Oost Indische Comp. ies
Bewinthebbers te calomnieren, soo uyttermaten de Regiering van 't Lant ende der
Regierders personen ende actiën aentasten, dattet ongeloiffelijck ende ondrachelijck
is, soo dattet schijnt dat alle autoriteyt ende respect met voetten getreden wort, ende
wort by 't leste der selver libellen, daer men wel placcaten tegen maeckt maer geen
cerieuse naesoeck op en doet, de angevangen off opgeheven West Indische Comp e .
met verachten van der selver beleyt sulcken dootsteeck mede gegeven ende affkeer
in gemaeckt, dat ick quaelijck jae gants niet kan geloiven off begrypen, dat dat werck,
dat soo wy eenich waren seer dienstich soude zijn, eenigen goeden voortganck sal
hebben, tot groot nadeel van 't gemeen beste. Dit zijn de vruchten van de
oneenicheyt; hadde Zijn Exc. den Prins van Orangen, wiens schouderen bynae
alleen den heelen last moetten
1 Zie p. 261 n. 2.
2 Zie p. 254 n. 9.
3 Het plakaat, zie p. 262 n. 3.
4 Bij Knuttel n o . 3345 en volg. Zie ook de daar aangehaalde literatuur.
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2