Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

20
yemant by my wilde comen dat my sulcx wel aengenaem soude zijn, insonderheyt
Coeners met den welcke ick over lange kennisse hadde gehadt; Voochd quam, my
veel hulps aenbiedende, waerop ick seyde my te vertrouwen op 't faveur van Sijn
Excellentie, die my geseyt hadde myne vrund te willen zijn; dat ick hem bad Sijn
Excellentie sulcx te willen doen gedencken. Hy seyde my dat ick op alles most
seggen 'tgunt my bekent was, waerop ick my willigh toonde hoe eer hoe liever. Hy
seyde voorts wel verseeckert te zijn dat ick van gheen correspondentie met den
vyant en wiste, ende dat hy vertrouwde dat myne intentiën goed waren geweest,
hoewel hy myne proceduyren nyet en conde approberen. Seyde voorts dat zy bewijs
hadden dat den Advocaet groote sommen gelds van de andere zyde hadde
genooten; jae, dat alles waer wierd bevonden, 'tgunt in seecker geschrift, geintituleert
‘Provisionele ontdeckinge’ 1 , was gestelt; dat ick soude moeten rondelick verclaeren
wat my bekent was dat daertoe indirectelic soude connen worden gerapporteert.
Ick seyde bereidt te zijn, gedenckende dat ick in eenige poincten van den Advocaet
hadde gedissentieert, welcke poincten, gepresupponeert soodaenigh bewijs, souden
mogen comen in consideratie. Hy seyde my dat wel yemant van de heeren by my
soude comen wie ick wilde. Ick seyde dat het my evenveel was. Dit heeft men
daernae my naegehouden, als off het ontbieden van Voochd, het spreecken van
saecken streckende tot dienste van den vyant, het versoecken van een commissaris,
met den welcke ick soude mogen spreecken van my waere gecomen, daer ick my
maer ... 2 gelaten hadde getoont ende geseyt bereydt te zijn te verclaren het gunt
my bekent was, daerby voegende dat ick gheen secreten en wiste. Voochd ende
Manmaecker 3 daernae by my comende, heb ick haer geseyt wat het was dat ick
meende, nevens 't bewijs dat zy seyden te hebben, consideratie te meriteren,
namentlijck eenige saecken roerende Oost Indië ende West Indië, als oock eenige,
dye my dochten te zyen op de prolongatie van de Trefves, in alle welcken ick
opentlijck hadde geweest van andere opinie als den Advocaet, als oock dat ick
eenige voorslagen tot accommodatie van de kerckelycke differenten hadde gedaen
dye hem nyet en hadde gesmaeckt. Door bevel heb ick dit daernae by geschrifte
gestelt, oock gepresenteert by eede te verclaren nyet anders geweten nochte
gedacht te hebben. Ick can met de waerheyt seggen dat my in alle myne
gevanckenisse nyet en heeft beswaert dan dat ick uyt soodaenige propoosten van
de heeren vreesde dat ick onwetende hadde gedyent tot een instrument van een
quaed voornemen. Ben daerom verblijd, dat ick uyt de sententie geleert heb dat
sulcx in de waerheyt gheen fundament en heeft. 't Is oock gebeurt, dat ick eens heel
zieck zijnde ben ontboden ter examinatie ende dat my door Duyc 4 aengeseyt is, dat
ick op de poincten categorice soude antwoorden, sonder eenige defensie te dicteren:
waerover alsoo ick my beclaegde zeyde hy, dat den tijd soude comen dat men my
myne volle defensie soude toelaeten. Daernae de rechters zijnde gestelt, heb ick
verhaelt alle myne debvoiren
1 Provisionele Openinghe van verscheyden saecken, ghestelt in de Remonstrantie van den
Heer Advocaet van Hollandt ende Westvrieslandt. 1618. Toegeschreven aan François van
Aerssen (Knuttel n o . 2634).
2 Gat in het papier.
3 Adriaan de Manmaker (zie I reg.), een der commissarissen, later een der 24 rechters (zie p.
5 n. 5).
4 Mr. Antonie Duyck, als fiscaal aan de commissarissen toegevoegd.
Hugo de Groot, Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2